- بروزرسانی ۱۴۰۰/۱۲/۰۳
- 0k نظر «نمایش»
معرفی شغل ماما و بررسی بازار کار آن
معرفی شغل ماما و بررسی بازار کار آن
- بروزرسانی:
آشنایی با شغل ماما
جهت مشاهده مطالب روی لینک های زیر کلیک کنید
مقدمه
مامایی یک شغل مقدس و یکی از رشته‌های زیرشاخه علوم پزشکی است که در ارتباط با سلامت مادر و کودک تعریف می‌شود. ورود به رشته مامایی از طریق کنکور سراسری در رشته علوم تجربی امکان‌پذیر است. ماماها از قدیم به‌صورت سنتی و تجربی در جامعه فعالیت داشتند و می‌توان گفت آن‌ها نقش مهمی در سلامت مادر و کودک دارند.
ماما، وظایفی مانند مشاوره ازدواج، تشخیص اولیه سرطان رحم و پستان در خانم‌ها، آموزش تنظیم خانواده، مراقبت‌های حین بارداری، زایمان و آموزش‌های بهداشتی مراقبت از مادر و کودک را به عهده دارد. به‌این‌ترتیب نقش ماما از پیش از حاملگی تا چند ماه بعد از آن پررنگ است.
نقش ماما در بررسی‌های قبل از حاملگی، به بررسی میزان توانایی یک زن و خطرات پیش روی او در حاملگی برمی‌گردد که برای بررسی این فاکتور باید عوامل مختلفی مثل بیماری‌های زمینه‌ای (بیماری‌های قلبی، دیابت و ...) و ناهنجاری‌های ژنتیکی درون خانواده، سابقه سقط و موارد مشابه را بررسی کند.
ماما حین بارداری کار معاینه و بررسی خطرات احتمالی و سلامت مادر و کودک را به عهده دارد.
مرحله سوم، زایمان است که ماما ابتدا آمادگی برای زایمان را بررسی می‌کند و سپس می‌تواند با کمک پزشک زنان و زایمان، در فرآیند زایمان کمک کند. بررسی سلامت مادر و بچه، پس از زایمان نیز به عهده اوست.
مرحله چهارم که بعد از زایمان است به بررسی سلامت مادر و نوزاد، روند تکامل رشد کودک ازنظر جسمی و روحی مربوط می‌شود.
ماما کیست؟
ماما شخصی است که تحصیلات رسمی و آکادمیک را در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد این رشته گذرانده و پروانه رسمی مامایی دارد. ماما وظایفی از جمله ارائه آموزش و مشاوره در خصوص بارداری را دارد. او مسئول مراقبت و نگهداری از زنان، قبل از بارداری، در طول مدت آن، در هنگام زایمان و بعد از آن، تا شش سالگی فرزند است.
مسئولیتهای ماما
• مشاوره قبل و بعد ازدواج
• مشاوره و انجام مراقبت‌های قبل از بارداری و پس از آن به بانوانی که قصد بارداری دارند و مادرانی که به‌تازگی باردار شده‌اند.
• آموزش سلامت و نکات بهداشتی به خانم‌ها در سنین بارداری
• تشخیص عوامل خطر و بیماری‌های زنان و در صورت نیاز، ارجاع به متخصص وتشخیص زودهنگام عوامل خطرناک برای آن‌ها در صورت بارداری
• انجام زایمان طبیعی. معمولاً زایمان طبیعی به عهده ماماست اما اگر شرایط خاصی پیش بیاید یا نیاز به سزارین باشد این کار به عهده پزشک متخصص است.
• تسکین درد و آموزش روش‌هایی برای مدیریت درد
• کنترل نوزاد در طول زایمان
• مراقبت از مادر، نوزاد و کودک تا شش‌سالگی
• ثبت همه وقایع، گزارش‌ها و تاریخچه معاینات و حفظ و نگهداری آن‌ها. همه اطلاعات باید با دقت ثبت شوند چون ممکن است در آینده به آن‌ها نیاز باشد.
• رازداری، یک ماما با محرمانه‌ترین مسائل یک خانواده برخورد دارد و باید در مقابل این اطلاعات، مسئول و رازدار باشند.
• آگاهی به مسئولیت اجتماعی خود حتی در شرایط کاری سخت اجتماعی و فرهنگی.
تحصیل در رشته مامایی
رشته مامایی از زیرشاخه‌های علوم پزشکی محسوب می‌شود و صرفاً از طریق کنکور سراسری رشته علوم تجربی امکان‌پذیر است. درحال‌حاضر این رشته در دانشگاه‌های سراسری روزانه و شبانه، پردیس‌های خودگردان یا بین‌المللی، دانشگاه آزاد و پردیس‌های خودگردان یا بین‌المللی آن ارائه می‌شود اما حجم پذیرش دانشجو نسبت به حجم تقاضا بسیار پایین است.
رشته مامایی در مقطع کاردانی، کارشناسی پیوسته، کارشناسی ارشد ناپیوسته و دکترا وجود دارد. دوره کاردانی شامل 4 ترم و 2 سال تحصیلی است. البته به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر پذیرش در مقطع کاردانی متوقف‌شده و تنها در سال‌های 94 تا 97 این فرآیند اجرایی شده است.
مقطع کارشناسی همانند سایر رشته‌ها، فرد از طریق آزمون سراسری وارد دانشگاه می‌شود و معمولاً بین 8 تا 9 ترم است که حدود 4 تا 5 سال زمان می‌برد. دوره کارشناسی مامایی 135 واحد تئوری و عملی دارد که باید در بیمارستان گذرانده شوند. 20 واحد عمومی، 20 واحد دروس پایه، 62 واحد دروس تخصصی و 16 واحد کارآموزی است.
| نوع درس | نام درس |
| دروس عمومی | مبانی نظری اسلام _ انقلاب اسلامی _ تاریخ و تمدن اسلامی_ ادبیات فارسی _ اخلاق اسلامی _ زبان عمومی_ تربیت‌بدنی 1 و 2 |
| دروس پایه | سلول‌شناسی و بافت‌شناسی _ تشریح 1 و 2 _ ایمنی‌شناسی _ بیوشیمی _ میکروب‌شناسی نظری_ انگل‌شناسی و قارچ‌شناسی _ میکروب‌شناسی عملی _ فیزیولوژی 1 و 2 |
| دروس تخصصی اجباری | آسیب‌شناسی عمومی و اختصاصی – نوزادان – اصول خدمات بهداشت جامعه – کارآموزی نوزادان – داروشناسی عمومی 1 – بیماری‌های کودکان – داروشناسی2 – کارآموزی بیماری‌های کودکان – اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان – نشانه‌شناسی و معاینات فیزیکی – کارآموزی اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان – کارآموزی نشانه‌شناسی و معاینات فیزیکی – آمار حیاتی – فیزیوپاتولوژی و بیماری‌های داخلی (1) – روانشناسی عمومی، روانشناسی زن و خانواده – فیزیوپاتولوژی و بیماری‌های داخلی (2) – اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری‌ها (بهداشت2) – فیزیوپاتولوژی و بیماری‌های داخلی (3) – زبان انگلیسی تخصصی – فیزیوپاتولوژی و بیماری‌های جراحی – اصول تغذیه مادر و کودک – کارآموزی بیماری‌های داخلی و جراحی – تاریخ، اخلاق، قوانین و حقوق در مامایی – ارتباطات، آموزش، بهداشت و مشاوره در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت 3) -حقوق و پزشکی قانونی در مامایی – بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت4) – کارآموزی و پزشکی قانونی در مامایی – مدیریت و ارتقاء کیفیت در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت5) – جنین‌شناسی – کارآموزی بهداشت باروری،مادر و کودک و تنظیم خانواده – ژنتیک – اصول روان‌پزشکی در مامایی – بارداری و زایمان 1 – بارداری طبیعی – اختلالات عملکرد جنسی – کارآموزی بارداری طبیعی – رادیولوژی، سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان – بارداری و زایمان 2 – زایمان طبیعی، ایمن و فیزیولوژیک و روش‌های کاهش درد زایمان – اصول مدیریت و کاربرد آن در مامایی – کارآموزی زایمان طبیعی – بیماری‌های زنان و ناباروری – بارداری و زایمان 3 – بارداری و زایمان غیرطبیعی – کارآموزی بیماری‌های زنان – کارآموزی زایمان طبیعی و غیرطبیعی – بارداری و زایمان 4- بیماری‌های داخلی و جراحی در بارداری و زایمان |
| دروس تخصصی اختیاری | تغذیه در بیماری‌های مادر و کودک – درمان‌های تکمیلی و جایگزینی در مامایی – بی‌حسی و بیهوشی و احیاء در مامایی – طب سنتی و گیاه‌درمانی در مامایی – روش تحقیق و طراحی طرح تحقیق – بیولوژی تولیدمثل – سیستم‌های اطلاع‌رسانی پزشکی(فن‌آوری اطلاعات در مامایی) – مدیریت اقتصاد بهداشت – رشد و تکامل – آموزش به بیمار و مراجعه‌کننده – آمادگی برای زایمان و زایمان فیزیولوژیک – تغذیه قبل، حین و بعد از بارداری – اجرای طرح حل مشکل حرفه‌ای یا مقاله تحقیقی در مامایی – ترویج تغذیه با شیر مادر – تئوریها و مدل‌های مامایی و بهداشتی – مامایی و بهداشت باروری در بحران‌ها و بلایا – جامعه‌شناسی و آسیب‌شناسی اجتماعی زنان – مامایی و بهداشت باروری در سلامت شهری – مامایی مبتنی بر شواهد |
| دروس کارآموزی در عرصه | کارآموزی در عرصه بارداری طبیعی و غیرطبیعی – کارآموزی در عرصه نوزادان نیازمند مراقبت‌های ویژه – کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیرطبیعی 1 – کارآموزی در عرصه بیماری‌های داخلی و جراحی در بارداری – کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیرطبیعی 2 – کارآموزی در عرصه مدیریت و کاربرد آن در مامایی – کارآموزی در عرصه بیماری‌های زنان و ناباروری – کارآموزی در عرصه رادیولوژی و سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان – کارآموزی در عرصه بهداشت باروری، مادر و کودک و تنظیم خانواده |
طرح مامایی برخلاف سایر رشته‌های علوم پزشکی مثل داروسازی، پزشکی و دندانپزشکی اجباری نیست. اما در صورت تمایل، این طرح دوساله است که جزیی از سابقه کاری نیز محسوب می‌شود.
توانایی‌های مورد نیاز
توانایی هایی که یک ماما باید داشته باشد می تواند شامل موارد زیر باشد:
• داشتن احساس علاقه، مسئولیت و وظیفه‌شناسی نسبت به بیماران خود
• اعتمادبه‌نفس بالا
• مهارت‌های کار تیمی
• مهارت تصمیم‌گیری در شرایط بحرانی
• صبر و حوصله در برخورد با شرایط حساس
• تحمل دیدن صحنه‌های خونریزی و مشابه آن
• تحمل شب‌کاری
• استقامت بدنی و ذهنی
ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
افراد پس از اتمام دوره لیسانس میتوانند به‌صورت ناپیوسته، در کنکور کارشناسی ارشد و سپس در مقطع دکترا به ادامه تحصیل ادامه دهند. رشته مامایی در مقطع کارشناسی ارشد دو گرایش بهداشت مادر و کودک و آموزش مامایی دارد.
برای تحصیل در رشته‌های زیرمجموعه علوم پزشکی نیز میتوانند در رشته‌های زیر ادامه تحصیل دهند:
• مامایی
• مشاوره در مامایی
• علوم بهداشتی در تغذیه
• علوم تشریحی
• آموزش بهداشت
• اکولوژی انسان
• سلامت سالمندی
• فیزیولوژی
• علوم تغذیه
مقطع دکترای مامایی چند سالی است که در کشور راه‌اندازی شده است که متقاضیان از کلیه رشته‌های حوزه وزارت علوم مثل زیست‌شناسی و نیز رشته‌های حوزه وزارت بهداشت که در ادامه بیان کرده‌ایم میتوانند در مقطع دکترای مامایی ادامه تحصیل دهند:
• دکتری‌های رشته مامایی
• بهداشت باروری
• بیولوژی تولیدمثل
• گفتاردرمانی
• مددکاری اجتماعی
• آموزش پزشکی
• سلامت و رفاه اجتماعی
• سلامت در بلایا و فوریت‌ها
• انفورماتیک پزشکی
• فیزیولوژی
• سالمند شناسی
آیا می‌توان در مقاطع بالاتر مامایی در رشته تخصص زنان و زایمان درس خواند؟
همان‌طور که گفتیم در سیستم آموزش پزشکی ایران، مامایی یک‌رشته منحصربه‌فرد برای خودش دارد که از تخصص زنان و زایمان جداست. تخصص زنان و زایمان یکی از حوزه‌های تخصصی پزشکی است که افراد پس از طی کردن دوره پزشکی عمومی میتوانند وارد این رشته شوند و بعد از 4 سال تحصیل مدرک تخصص زنان و زایمان را بگیرند.
پس از اتمام تحصیلات و گرفتن درک در این رشته افراد میتوانند با کمک پنل کاریابی آنلاین ایران استخدام و صفحه استخدام کارشناس مامایی به سرعت جذب بازار کار شوند.
مامایی بهتر است یا پرستاری؟
هر دو رشته مامایی و رشته پرستاری جز زیرشاخه پیراپزشکی محسوب می‌شوند و در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا از طریق کنکور سراسری، پذیرش دانشجو دارند. همچنین امکان تحصیل در دانشگاه‌های سراسری روزانه، شبانه، پردیس و دانشگاه آزاد مطرح است. اما شهریه تحصیل در رشته مامایی از پرستاری کمتر است. در مقابل حقوق پرستاران از ماماها بیشتر است.
هر دو رشته در طی تحصیل ملزم به ساعات کار زیادی در بیمارستان هستند اما یک ماما می‌تواند پس از اتمام تحصیلات، مطب شخصی خودش را داشته باشد درحالی‌که پرستاران باید در بیمارستان کار کنند.
هردوی این رشته‌ها ازنظر سختی کار، شرایط پراسترس و حساسیت شغلی با شرایط نسبتاً مشابهی مواجه هستند و اینکه کدام رشته مناسب شماست به علایق، استعداد و توانایی‌های شما برمی‌گردد.
شخصیت شناسی شغل مامایی
اینکه بگوییم چه اشخاصی برای یک شغل مناسب هستند، تنها یک بحث کلی است و نمی‌تواند به‌عنوان سند معتبری استفاده شود. عموماً افراد باید ویژگی‌های شخصیتی، فرهنگ، استعداد و علایق خود را در ارتباط با شغل خود در نظر بگیرند.
بر اساس تست شخصیت شناسی شغلی MBTI شخصیت‌های زیر برای استخدام ماما مناسب هستند:
• INTP: آن‌ها کار با مفاهیم پیچیده را دوست دارند و اگر شغل آن‌ها با پژوهش همراه باشد موفق‌ترند.
• INTJ: که برای کارهای فنی حوزه سلامت مناسب هستند و میتوانند کارها را به‌صورت مستقل یا گروهی انجام دهند.
• ISFJ: آن‌ها به کم کردن علاقه دارند و به‌راحتی با بقیه ارتباط برقرار می‌کنند.
• ESTJ: کار با چیزهای ملموس را دوست دارد و می‌تواند با توجه به شواهد، قیاس کند و نتیجه بگیرد.
بازار کار و آینده شغلی
رشته مامایی جز رشته‌های مهم و کاربردی است. ماماها میتوانند در مراکز بهداشت، درمانگاه‌ها، زایشگاه‌ها و بیمارستان‌ها به‌عنوان ماما یا مربی خدمات بهداشتی، سرپرست کارآموزان رشته مامایی و در مدارس به‌عنوان کارشناس بهداشت کار کنند. فارغ‌التحصیلان مقاطع بالاتر میتوانند در سمت‌های مدیریت بخش در بیمارستان و نیز در سایر نهادهای بهداشتی مشغول به کار شوند. برای بررسی بازار کار این شغل در بخش خصوصی میتوانید از صفحه استخدام ماما در وبسایت ایران استخدام بازدید کنید. البته دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی میتوانند مطب نیز تأسیس کنند که نیاز به اخذ مجوز دارد. میزان درآمد رشته مامایی
میزان درآمد یک ماما به عوامل مختلفی نظیر موقعیت جغرافیایی محل سکونت او، مهارت و سطح دانش او بستگی دارد. ماماها در مراکز دولتی،بر اساس قوانین وزارت کار حقوق می‌گیرند که در سال 97 به‌طورکلی بین 4 تا 5 میلیون تومان می‌شود که حقوق ثابت، 2میلیون و 300هزار تومان، حدود 1میلیون تومان کارانه، اضافه‌کاری 100 ساعت، 700هزار تومان و برای کار در زایشگاه حدود 500 تا 1میلیون تومان بوده است.
اما میزان درآمد ماماهایی که مطب شخصی دارند بنا بر مهارت، دانش، تجربه و مهارت‌های نرم مثل توانایی ایجاد ارتباطات و ایجاد اطمینان در بیماران می‌تواند بیش از این مقدار باشد.
سخن پایانی
استخدام رشته مامایی، از استخدام های پرمتقاضی علوم پزشکی است که امکان تحصیل تا مقطع دکترا در آن وجود دارد. ورود به این رشته صرفاً از طریق آزمون سراسری امکان‌پذیر است. کار یک ماما در ارتباط با سلامت مادر و کودک، قبل از بارداری تا ماه‌ها پس‌ازآن تعریف می‌شود. انجام کار زایمان طبیعی، تشخیص زودهنگام بیماری‌های زنان، آموزش و مشاوره نیز به عهده آن‌هاست. این شغل نیاز به علاقه، حوصله و توانایی فیزیکی مناسبی برای کار در شرایط سخت دارد. ماماها میتوانند در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی کار کنند یا اینکه مطب شخصی خاص خود را داشته باشند. به‌این‌ترتیب، درآمد یک ماما وابسته به نوع فعالیت کاری او، مهارت، دانش و سایر فاکتورها متفاوت است. به نظر می‌رسد با گسترش بهداشت در کشور، شرایط تحصیل و کار در این رشته در سال‌های آتی بیشتر خواهد بود.
شما میتوانید با ساخت رزومه آنلاین به صورت رایگان اطلاعات کاری خود را برای مشاهده کارفرمایان در سایت ایران استخدام قرار دهید و وارد شغل مامایی شوید.
سوالات متداول
تفاوت ماما و متخصص زنان و زایمان چیست؟ (مشاهده پاسخ)
در هنگام زایمان طبیعی تسکین و کنترل درد مادر و انجام عمل زایمان طبیعی کم خطر از نمونه وظایف ماما است. از آنجایی که ماما نمی‌تواند عمل جراحی انجام دهد، در هنگام روبه رو شدن با مشکل غیرطبیعی در هنگام زایمان باید از متخصص زنان و زایمان کمک بگیرد. پزشک زنان با توجه به آموزش‌ها و مهارت‌های لازمی که در رشته زنان و زایمان کسب کرده است می‌تواند جراحی‌های زنان مانند سزارین و یا هر جراحی دیگری را انجام دهد. رویکرد مراقبت‌های زایمانی در ماما و متخصص زنان متفاوت است، اما با راهنمایی‌ها و مراقبت‌های هر دو، سلامت و رفاه مادر و نوزاد فراهم می شود.
آیا گذراندن طرح 2 ساله مامایی اجباری است؟ (مشاهده پاسخ)
گذراندن طرح دوساله در رشته مامایی برخلاف رشته هایی نظیر پزشکی، دندانپزشکی، و ... اجباری نیست و به صورت اختیاری و مازاد بر نیاز صورت می گیرد اما گذراندن این طرح دوساله برای ماماها جزیی از سابقه کار محسوب می شود.
اگر دیدگاهی درباره این آگهی دارید میتوانید از طریق فرم زیر دیدگاه خود را در سایت درج کنید.