چگونه یک رزومه تأثیرگذار بنویسیم؟

داشتن رزومه خوب و گیرا اولین گام برای استخدام شدن است. اگر شما فرد متخصصی هستید و قابل ترین فرد برای استخدام در یک پست باشید، چنانچه رزومه جذابی نداشته باشید استخدام نمی شوید. بنابراین مطالعه این مطلب شما نحوه صحیح نگارش یک رزومه تأثیرگذار را می آموزید.

يك رزومه (Resume) كه برخي تاريخچه مختصر از زندگي يا (Curriculum Vitae CV) مي‌نامند، شرح خلاصه‌اي از مهارتها، تحصيلات و سابقه كاري فرد است. يك رزومه خوب مهارتها و توانايي‌هاي فرد براي انجام موفقيت‌آميز يك شغل يا يك فرصت تحصيلي را نشان مي‌دهد. رزومه جزء جدا نشدني مدارک لازم براي ارائه درخواست تحصيلي (اپلاي) است. معمولا کميته هاي پذيرش دانشگاه‌ها يا افراد ارزيابي کننده مدارک، با نامه پوششي داوطلب يا رزومه وي شروع مي کنند. بنابراين رزومه فرد جزء اولين نقاط ارتباطي داوطلب با دانشگاه يا موسسه آموزشي است.

براي نوشتن يك رزومه ايده‌آل لزوما نيازي نيست از يك سري قواعد كاملا مشخص پيروي نمود يا يك فرمت تعيين شده را به كار برد. برعكس، هر رزومه به عنوان يك وسيله منحصر به فرد بازاريابي است. اين ابزار بايد با موقعيت فرد سازگار باشد و كاري كه از آن انتظار داريم يعني متقاعد كردن فرد ارزيابي كننده را انجام دهد. در اين جا نيز تنها به يك سري رهنمودهاي كلي و مقدماتي كه كارايي يك رزومه را بالاتر مي‌برند مي پردازيم. خبر خوب اين است كه با كمي تلاش، شما مي‌توانيد رزومه‌اي تهيه كنيد كه شما را در بين رقبايتان برتر نشان دهد. حتي اگر شما در يك شرايط رقابتي بسيار دشوار قرار داشته باشيد، با يك رزومه كامل و جامع بايستي حداقل از شانس بيشتري از افراد شايسته‌تر از خود براي دعوت به مصاحبه برخوردار شويد.

اشتباهات شايع در تدوين يك رزومه بسيار است. بزرگترين اشتباه اين است كه افراد فراموش مي‌كنند كه رزومه را براي چه مي‌نويسند و اصولا رزومه چيست. بايد توجه نمود كه رزومه تاريخچه گذشته شما نيست. رزومه بيانيه هدف نيز نيست و يا حتي تشريح شخصي نيست. البته درست است كه بخشي از رزومه بر سابقه كاري و تحصيلي فرد تمركز دارد. اما رزومه با هدف جلب توجه مخاطب نوشته مي‌شود و قصد دارد فرد ارزيابي كننده را متقاعد كند مدارك شما را دقيق‌تر ارزيابي نموده و در نهايت شما به مصاحبه دعوت شويد. رزومه‌اي كه براي يك گرفتن يك شغل نوشته مي‌شود كاملا با يك رزومه با هدف دستيابي به يك فرصت تحصيلي تدوين مي‌گردد، متفاوت است. در مورد اولي، تمركز فرد بر مهارتها و توانايي‌هاي فرد براي انجام شغل موردنظر است در حاليكه براي مورد دوم، سابقه تدريس، تحقيق يا تأليف از اهميت بسزايي برخوردار مي‌باشد..

 نخستين گام نوشتن يك رزومه كامل و جامع،‌ تعيين هدف است. به اين منظور شما بايستي به خود مانند يك محصول نگاه كنيد و هدف خود را جلب رضايت مشتري خود بدانيد. بايد تمام تلاش خود را بكار گيريد تا به خريدار خود بگوييد شما بهترين گزينه براي او هستيد. وقتي بدانيد كه ده‌ها و يا در مواردي صدها محصول مشابه شما وجود دارد،‌ اين موضوع از اهميت بيشتري برخوردار مي‌شود. اگر اين مسئله را در اولين مرحله از نوشتن رزومه به خوبي درك كنيد،‌ تغيير اساسي در طرز نوشتن رزومه خود مي‌دهيد. به رزومه خود مانند يك بروشور نگاه كنيد و تلاش نماييد تا دلايل محكمي براي كميته پذيرش يا مصاحبه‌كنندگان بياوريد كه شما بهترين گزينه ممكن براي آنها هستيد و بايد وقت بيشتري صرف ارزيابي مدارك شما كنند.

 براي نوشتن يك رزومه موثر، نكات مختلفي را بايد در نظر گرفت كه در ادامه به برخي از آنها اشاره مي‌شود:

تعداد صفحات رزومه: اگر شما به تازگي فارغ‌التحصيل شده‌ايد، داشتن يك رزومه 2-3 صفحه‌اي كافي است. بايد رزومه شما اينقدر خلاصه تدوين شود تا به سرعت قابل مرور كردن باشد. البته نه آنقدر خلاصه كه نتوانيد توانايي‌هاي خود را به خوبي به معرض نمايش بگذاريد. خيلي‌ها فكر مي‌كنند كه ارزياب يا كميته پذيرش دانشگاه‌ها تنها 10 ثانيه به رزومه آنها نگاه مي‌كنند و بعد تصميم مي‌گيرند كه فرد را براي مصاحبه دعوت كنند يا نه. اين تصور اصلا درست نيست. در حقيقت ارزيابان يا مصاحبه‌كنندگان، 10 ثانيه به رزومه شما نگاه مي‌كنند و بعد تصميم مي‌گيرند كه به مرور رزومه شما ادامه بدهند يا نه. اگر تصميم به مرور بيشتر رزومه گرفتند، 20 ثانيه ديگر به رزومه شما نگاه مي‌كنند و اين كار ادامه مي‌يابد تا تصميم بگيرند مدارك شما را بيشتر ارزيابي كنند و در نهايت شما به مصاحبه دعوت شويد و يا شما را از فهرست گزينه‌ها حذف كنند.

انعكاس نيازهاي ارزيابي كنندگان: وقتي يك دانشگاه يا يك موسسه آموزشي يك موقعيت يا فرصت تحصيلي را بوجود مي‌آورد، اين يعني دانشگاه يا موسسه مذكور نيازها و پيش‌شرط‌هاي لازم را از قبل پيش‌بيني نموده است و به دنبال فرد يا افرادي است كه اين نيازها را برآورده سازند. اين جايي است كه انعكاس نيازها در رزومه شما از اهميت حياتي برخوردار است.

شما بايد به خوبي دانش و توانايي‌هاي مورد نياز براي دريافت فرصت تحصيلي را بشناسيد و آنها را تا حد امكان در بخش مهارتهاي خود بگنجانيد. ابتدا مروري بر مهارتها و دانش موردنياز داشته باشيد سپس مهمترين آنها را فهرست كنيد. بعد از آن تلاش كنيد مهمترين ويژگيها و توانمنديهاي مرتبط خود را در رزومه يا نامه پوششي خود منعكس نماييد. مهمترين قسمت كار، برجسته كردن توانايي‌ها، دستاوردها، مهارتها و دانش خود است و اينكه چطور نشان دهيد كه شما با سابقه تحصيلي و كاري خود مي توانيد نياز دانشگاه موردنظر را برآورده سازيد.

برجسته نمودن توانمنديها و دستاوردهاي داوطلب: معمولا افراد تلاش مي‌كنند تا حد امكان تجارب، تحصيل، مسئوليتها و مهارتهاي خود را فهرست كنند و فكر مي‌كنند هرچه اين فهرست طولاني‌تر باشد، رزومه بهتري دارند. هرچند فراموش مي‌كنند كه موضوع بسيار مهمتر اين است كه چگونه نشان دهند تا چه اندازه در هر يك از موارد ياد شده توانمند هستند. راه‌هاي بسياري براي اين روش وجود دارد. براي مثال تلاش کنيد به سوالات زير در رزومه خود به خوبي پاسخ دهيد[4]:

- آيا از مدارك علمي سطح بالايي برخوردار هستيد؟

- آيا تا به حال مسئوليتهاي مهم علمي را برعهده گرفته‌ايد؟ (مسئوليتهايي مانند دستيار استاد، عضو كميته يا انجمن علمي و ...)

- آيا تا كنون جايزه علمي يا بورسيه تحصيلي به دست آورده‌ايد؟

- آيا در انجام پروژه‌هاي علمي برجسته‌اي (مانند پايان نامه يا تحقيقات مهم دانشگاهي) مشارکت داشته ايد؟

- آيا در بين هم‌كلاسي‌هاي خود از جايگاه برتر يا مناسبي برخوردار بوده‌ايد؟

در كنار موارد ياد شده، اگر سابقه كاري مرتبط داشته‌ايد، سعي كنيد آن را در رزومه خود برجسته كنيد تا نشان دهيد توانايي كار كردن در گروه‌هاي علمي و پروژه‌هاي دانشگاهي را داريد و يا به اخلاقيات هميشه توجه مي‌كنيد.

هر نوع كار داوطلبانه نيز براي افرادي كه سابقه كاري كمي دارند مي توانند موثر باشد. اگر از سابقه كاري زيادي برخورداريد مي‌توانيد به دستاوردهاي خود مانند توسعه يك سيستم يا فرايند، يا تلاشهاي خود در يك يا چند پروژه اشاره كنيد.

حوزه‌هاي اصلي يك رزومه

همانگونه که قبلا توضيح داده شد يک فرمت مشخص براي نوشتن رزومه وجود ندارد. اما موارد زير تا حد امکان بايد در رزومه در نظر گرفته شود:

- جزييات تماس (Contact Details): اين بخش بايستي در قسمت اوليه رزومه گنجانده شود كه به سادگي قابل رويت باشد. از اين طريق فرد ارزيابي كننده به سرعت مي‌تواند شماره تماس يا ايميل شما را يادداشت كند يا براي تماس‌هاي بعدي آن را مشخص سازد. شايد خيلي واضح به نظر بيايد ولي حتما از صحيح بودن شماره تماس يا آدرس ايميل اطمينان كامل حاصل كنيد. اگر تصميم بگيرند شما را براي مصاحبه دعوت كنند اما يك ايميل يا تلفن اشتباه از شما داشته باشند، يك فاجعه است.

- تحصيلات: براي افراد با سابقه كاري كم، اين بخش از اهميت بسياري برخوردار است. سابقه تحصيلي شما بايد تمامي مدارك تحصيلي شما در آموزش عالي و پس از دبيرستان را با تاريخ دقيق آنها نشان دهد و تمام دستاوردهاي تحصيلي شما مانند پايان‌نامه‌هاي كارشناسي و كارشناسي ارشد را منعكس كند.

- دستاوردها و پاداش‌هاي علمي: فهرست هر يك از مقام‌ها يا پاداش‌هاي تحصيلي و علمي با ذكر تاريخ ضروريست. اگر شما تنها يك يا دو مورد را مي‌توانيد فهرست كنيد سعي كنيد اين بخش را با قسمت تحصيلات ادغام نماييد.

- سابقه تدريس: اين بخش به ويژه براي افرادي که مي‌خواهند در مقطع دکتري تحصيل کنند از اهميت بيشتري برخوردار است. در قسمت سابقه تدريس تمامي درسهايي كه تدريس نموده‌ايد يا به عنوان دستيار استاد فعاليت كرده‌ايد را با ذكر تاريخ فهرست كنيد. توجه كنيد كه ذكر نام دانشگاه يا موسسه آموزشي در کنار عنوان دروس را فراموش نكنيد.

- سابقه تحقيق: اين قسمت نيز براي داوطلبان مقطع دکتري مهم است. در اين بخش تجارب خود را در پروژه‌هاي علمي فهرست نماييد و سعي کنيد خيلي خلاصه به مسئوليتها و وظايف خود اشاره کنيد.

- توانمنديهاي اصلي: اگر شما داراي سابقه كاري زيادي هستيد اين قسمت بايستي پس از بخش سابقه كاري آورده شود. هرچند اگر سابقه كاري كمي داريد، بخش سابقه تحصيلي مهمترين دارايي شماست. در انتهاي اين بخش مي‌توانيد بخش مهمترين دستاوردها را نيز اضافه كنيد.

- سابقه كاري: سابقه كاري هرچند غيرمرتبط مي‌تواند مهارتها و توانايي‌هاي شما را تا حدودي نشان دهد. در اين بخش مي‌توانيد به سابقه كار در گروه‌هاي كاري مختلف و پروژه‌هاي علمي مرتبط اشاره كنيد.

- دانش فن‌آوري اطلاعات: اگر شما متخصص يا فارغ‌التحصيل رشته‌هاي فن‌آوري اطلاعات نيستيد بايستي اين قسمت را خيلي خلاصه و با اشاره به چند نرم‌افزار يا سيستم كه به آنها مسلط هستيد تمام كنيد. البته اين بخش معمولا براي تدوين رزومه كاري مهم است اما براي ارائه درخواست تحصيلي از اهميت چنداني برخوردار نيست.

- علاقه‌منديها: خيلي مهم است كه بتوانيد در اين بخش خود را فردي با علاقه‌منديهاي مختلف نشان دهيد نه مانند يك ماشين كه به يك كار مشخص عادت كرده است. بنابراين خيلي خلاصه 4 تا 8 مورد از علاقه‌مندي‌هاي خود را فهرست كنيد. اين قسمت را مي‌توانيد در اوايل رزومه خود قرار دهيد.

- مراجع: در انتهاي رزومه شما بايد فهرست افرادي كه مي‌توانند در مورد توانايي، مهارت و دانش شما اظهار نظر كنند، تهيه كنيد. مطمئن شويد قبل از نام بردن از افراد، ‌با آنها در اين رابطه صحبت كرده‌ايد و اجازه آنها را گرفته‌ايد. افراد مختلفي مي‌توانند به عنوان توصيه‌كننده يا مرجع شما معرفي شوند. افرادي مانند سرپرست، مافوق، همكار، استاد، مشاور و ... . البته سعي كنيد از افراد علمي و ترجيحا اساتيد دانشگاه براي اين منظور استفاده كنيد. توجه كنيد هرگز از افراد خانواده يا دوستان خود به عنوان مرجع نام نبريد زيرا چندان به نظرات اين افراد توجه نمي‌شود.

- فهرست تأليفات: در صورتي که تأليفات مختلف و زيادي داريد مي توانيد اين قسمت را به بخش مقالات، کتابها، گزارشات علمي و غيره تقسيم کنيد. توجه کنيد از روش منبع نويسي صحيح براي بيان تأليفات استفاده نماييد (روشهايي مانند APA يا MLA) (5).

 :منابع

1 http://www.youthcentral.vic.gov.au/Jobs+%26+Careers/Applying+for+jobs/How+to

  +write+a+resume/

2- http://www.rockportinstitute.com/resumes

3- https://www.e-education.psu.edu/styleforstudents/c8_p9.html

4- O'Neil, Tom (2008) How to write a CV, Economist Journal, July 27.

5- Kuther, Tara, Prepare Your Curriculum Vitae, About.com Site. Find at: http://gradschool.about.com/cs/curriculumvita/a/vitae.htm

6-http://modiranenovin.ir/index.php/writing-resume