آشنایی با رشته مهندسی کشتی + بازار کار و حقوق آن

زمان مطالعه: 6 دقیقه

بازار کار و حقوق مهندس کشتی در ایران و جهان

در رشته‌ مهندسی کشتی، علوم و فنون مربوط به اداره امور فنی کشتی‌ها به دانشجویان آموزش داده می‌شود تا فارغ‌التحصیلان بتوانند هدایت فنی کشتی‌ها را بر عهده بگیرند. مهندس کشتی (به انگلیسی ship engineer) به عنوان مدیر فنی کشتی، مسئول تعمیر، نگهداری و راه‌اندازی موتور کشتی میباشد. دانشجویان این رشته‌ پس از آموزش‌تئوری، یک دوره‌ کارآموزی را بر روی کشتی‌های اقیانوس‌پیما در خارج از کشور در آب‌های استرالیا، بنادر اروپا، آسیای جنوب شرقی، سنگاپور، چین و کره‌ می‌گذرانند.

رشته مهندسی کشتی در ایران 

رشته مهندسی کشتی که به آن مهندسی موتور نیز گفته میشود از جمله رشته‌های تخصصی پایه‌ و مادر در صنایع دریایی است که مدیریت فنی و راهبری سامانه‌های مختلف محرک اعم از دیزلی، بخاری، توربین، گاز یا ترکیبی از آنها و همچنین حفظ تعادل و شناوری کشتی‌ها را برعهده‌‌ می‌گیرد. به‌ دلیل وجود مرزهای آبی وسیع و گسترده‌ در کشور ایران، جایگاه‌ این رشته‌‌‌ از اهمیت فراوانی برخوردار می‌باشد. در گذشته‌ رشته‌ مهندسی موتور به عنوان یکی از گرایش‌های رشته‌ مکانیک در دانشگاه‌ها ارائه‌ میشد اما در حال حاضر به‌عنوان یک رشته‌ کاملا مجزا در دانشگاه‌های ایران ارائه‌ میشود. برای ورود به این رشته‌ نیاز است تا کاربران از طریق کنکور سراسری ریاضی و فیزیک اقدام نمایند.
فارغ‌التحصیلان رشته‌ مهندسی کشتی به‌ عنوان کارشناس، صلاحیت هدایت فنی کشتی و اداره امور مربوط به نگهداری و تعمیر آنها و همچنین آمادگی قبول مسئولیت شغل های فنی که مرتبط با صنایع دریایی در کارخانه‌های کشتی سازی هستند را دارند.
هر کشتی تجاری نیاز به ۵ مهندس کشتی‌ تحت عنوان مهندس ۱، مهندس ۲ الی مهندس ۵ دارد. فارغ‌التحصیلان رشته‌ مهندسی موتور در بدو استخدام از مهندسی ۵ شروع کرده و به مرور به مهندسی ۱ می‌رسند.

رتبه لازم برای مهندسی کشتی

رتبه‌ موردنیاز برای قبولی مهندسی موتور در کنکور ریاضی بستگی به درصدهای داوطلب، سهمیه داوطلب و جنسیت داوطلب دارد؛ در حالت کلی برای پذیرش در دانشگاه‌های برتر کشور در این رشته‌‌ همانند سایر رشته‌ها نیازبه رتبه های برتر و ممتاز میباشد.

دانشگاه‌های دارای رشته‌‌ ‌مهندسی کشتی

برای رسیدن به مقاصد علمی و استخدام با سطح تحصیلات بالاتر ادامه‌ تحصیل در رشته‌ مهندسی موتور برای علاقه‌مندان به‌ این رشته‌ در دانشگاه‌های کشور وجود دارد بنابراین دانشجویان علاقه‌مند می‌توانند در مقاطع کارشناسی ارشد مهندسی موتور در گرایش‌های سازه‌کشتی و هیدرومکانیک کشتی، و همچنین دکترای مهندسی موتور حضور داشته‌ و سطح تحصیلات خود را بالاتر ببرند.
نکته بسیار مهم درباره این رشته در کشور ما این است که بر خلاف سایر رشته های مهندسی امکان تحصیل در رشته‌ مهندس کشتی در دانشگاه آزاد، دانشگاه‌های علمی‌کاربردی و پیام‌نور وجود ندارد، به اصطلاح رشته مهندسی کشتی بدون کنکور دردسترس نیست و دانشجویان باید از مسیر کنکور برای حضور در این رشته اقدام نمایند.
در حال حاضر دانشگاه‌های پذیرنده دانشجو در رشته‌ مهندسی کشتی شامل موارد زیر میباشد:

• دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
• دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
• دانشگاه علوم دریایی امام خمینی
• دانشگاه صنعتی امیرکبیر
• دانشگاه بوشهر
• دانشگاه تهران

دروس رشته‌ مهندسی کشتی

دانشجویان رشته‌‌‌‌‌ مهندسی موتور، در مقطع کارشناسی ملزم به گذراندن ۱۶۰ واحد میباشند؛ بنابراین مقطع کارشناسی برای رشته‌‌‌ مهندسی کشتی حداقل ۷ و نیم سال خواهد بود. باتوجه‌‌‌‌ به‌‌‌‌ اینکه‌‌‌ مهندسان کشتی معمولاً بر روی دریا قرار دارند و نیاز است که‌‌ در این مدت با کاربران بین المللی در ارتباط باشند؛ ازاین رو رسیدن به‌‌‌ تسلط کافی در زبان انگلیسی یکی از اصول مهم در تدوین واحدهای درسی این رشته‌‌‌‌ محسوب می‌شود.
در ادامه‌‌ برخی از دروس این رشته‌‌‌ جهت آشنایی آورده‌‌‌ شده‌است:

• سامانه‌ تحرک و ماشین‌آلات فرعی کشتی
• اصول طراحی ساختمان کشتی
• جنگ افزار شناسی و تیراندازی
• موتورهای دیزل و دریایی
• مخابرات عمومی و جنگال
• دیگ‌های بخار دریایی
• معماری کشتی

وظایف مهندس کشتی

همانطور که‌ در مطالب قبل گفتیم، مهندس کشتی دارای ۵ ردیف مهندسی تحت عنوان مهندس کشتی1 الی 5دارد که در ادامه به وظایف هر کدام از این مهندسان میپردازیم:

• سرمهندس(مهندس1):مسئول ماشین‌آلات کشتی،مسئول مستقیم سوخت گیری ودستگاه های برودتی، مشاور فنی کشتی
• مهندس 2: مسئول ماشین‌آلات موتورخانه
• مهندس3:مسئول موتور اصلی کمپرسورهای هوا و دیگ بخار
• مهندس4:مسئول دستگاه تصفیه سوخت و سوخت‌گیری و ژنراتورها
  مهندس5:چک کردن  و تنظیم تمام ماشین‌آلات موتورخانه

بازار کار ‌مهندسی کشتی در ایران

مهندسی موتور از تخصص‌هایی میباشد که‌ در کشورمان شرایط بسیار خوبی دارد زیرا درحال حاضر کشور ایران برای مهارت‌های مهندسی کشتی، کشوری بکر محسوب می‌شود و فضای زیادی برای رشد در این زمینه دارد. ازطرفی بخاطراینکه‌ تعداد فارغ‌التحصیلان مهندسی کشتی زیاد نیست، تقریبا رقابتی در بازار کار وجود ندارد و  فارغ‌التحصیلان با داشتن مهارت کافی می‌توانند در یکی از سمت‌های شغل مهندسی کشتی مشغول به کار شوند.
در حال حاضر شاهد به وجود آمدن رده های شغلی جدید برای این رشته‌ هستیم بنابراین در بسیاری از تخصص‌های این شغل، کمبودهای زیادی احساس میشود؛ درکشور ایران چنین نیازهایی بیشتر از کشورهای دنیا میباشد، به همین دلیل بسیاری از متخصصین در این رشته‌‌ از کشورها و شرکت‌های خارجی وارد بازار کار ایران می‌شوند.

فارغ‌التحصیلان مهندسی کشتی در چه شغل هایی می‌توانند استخدام شوند:

• استخدام در تمام سازمان‌ها و ادارات مربوط به صنایع دریایی از وزارتخانه ها گرفته تا بنادر دریایی
• استخدام به‌عنوان مهندس دستگاه تصفیه سوخت و سوخت گیری و مسئول ژنراتور ها
• فعالیت‌ در بخش تحقیق و توسعه سازمان های دریایی و شرکت های صنایع دریایی
• استخدام به‌عنوان مسئول موتور اصلی و کمپرسورهای هوا و دیگ بخار در کشتی
• استخدام به‌عنوان مهندس تولید برای طرح‌های مختلف ساختمانی کشتی‌ها
• استخدام به‌عنوان مهندس ناظر در طرح های اجرایی در صنایع دریایی
• استخدام به‌عنوان طراح محاسبات مربوط به بدنه‌های کشتی
• مدیریت تمام ماشین آلات موجود در موتورخانه کشتی
• استخدام در کارخانه‌های کشتی سازی
• فعالیت‌های صنایع دریایی و تحقیقاتی
• استخدام به عنوان افسر کشتی

بازار کار ‌مهندسی کشتی در جهان 

مهندسی کشتی، از بزرگترین صنایع در سطح بین‌المللی محسوب می‌شود و کشورهای توسعه‌ یافته‌ به دنبال ارتقای سطح کیفیت خود در این صنعت هستند. از این رو امکان تحصیل در رشته‌‌‌ مهندسی موتور در بهترین دانشگاه‌های جهان برای علاقه‌مندان به‌ این رشته‌‌، در نظر گرفته‌ شده‌ است.
برای رشته‌ مهندسی کشتی گرایش‌های مختلفی در دانشگاه‌های برتر جهانی تعریف شده‌ و علاقه‌مندان می‌توانند در تخصص موردنظر خود وارد دانشگاه‌ شوند.به‌صورت کلی این رشته‌ در دانشگاه‌های زیادی در کشورهای مختلف تدریس می‌شود. وآینده شغلی خوبی در انتظار فارغ‌التحصیلان این رشته میباشد.
بهترین دانشگاه‌های جهانی این رشته‌‌ در ادامه‌ آورده‌ شده‌است :

• دانشگاه صنعتی ماساچوست آمریکا
• دانشگاه Stevens در نیویورک آمریکا
• دانشگاه برکلی کالیفرنیا در آمریکا
• دانشگاه میشیگان آمریکا
• دانشگاه استنفورد آمریکا
• دانشگاه هاروارد آمریکا
• دانشگاه نامیانگ سنگاپور
• South Tyneside College – انگلستان
• دانشگاه کمبریج انگلستان
• Marine Engineering and Research Institute (MERI) – هند
• Australian Maritime College – استرالیا
• University of Melbourne – استرالیا
• National Institute of Ocean Technology, Chennai – چین
• Dalian Maritime University – چین
• Toba National College of Maritime Technology – ژاپن
• Japan Coast Guard – ژاپن
• Korea Maritime University – کره جنوبی
• University of British Columbia – کانادا
• دانشگاه Delft هلند

حقوق و درآمد مهندس کشتی در ایران

به دلیل کمبود تعداد متخصصین عالی رتبه در زمینه‌های مختلف ‌مهندسی ‌کشتی، میزان حقوق مهندس کشتی در ایران مقدار قابل توجهی میباشد. کسانی که در سازمان‌ها و بنادر مربوطه و یا وزارتخانه‌ها و  ادارات دولتی استخدام می‌شوند معمولاً با توجه به نوع ردیف شغلی درآمد مشخصی دارند. البته درآمد این دسته از افراد با افزایش سابقه کاری و همچنین ارتقاء سطح شغلی با افزایش های روبرو خواهد بود.
در مواردی که‌ مهندسان کشتی چند ماه بر روی آب های آزاد قرارمیگیرند و ارتباط مستقیمی با کشورهای بین المللی دارند، درآمد به‌صورت ارزی و دلاری میباشد.
لازم به‌ذکر است که مقدار حقوق مهندسان کشتی به تخصص، سابقه و تجربه مهندسان بستگی دارد به‌عنوان مثال حقوق مهندس سوم کشتی در ایران با مهندس دوم یا سایر یکی نیست؛ بنابراین استخدام مهندس سوم کشتی نیز با استخدام مهندس دوم کشتی یا سایر مهندسان متفاوت خواهدبود.

حقوق مهندس کشتی در خارج از ایران

در کشورهای خارجی نیز درآمد مهندس کشتی از وضعیت خوبی برخوردار است.به عنوان مثال در کشور آمریکا متخصص ‌مهندس ‌کشتی سالانه به طور متوسط درآمد ۸۰۰۰۰ دلاری دارد. درآمد افراد تازه کار بعد از فارغ التحصیلی در این رشته‌ در آمریکا ۵۶۰۰۰ دلار است و با تجربه بیشتر این مقدار به ۱۲۵۰۰۰ دلار نیز افزایش می یابد.
یا در کشور ژاپن کمترین درآمد یک مهندس کشتی از 230000ین شروع میشود و تا 714000ین افزایش می یابد.

چگونه از اخبار استخدام شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مطلع شویم؟

اگر به‌عنوان ‌مهندس کشتی خواهان استخدام هستید،بایستی اخبار و اطلاعیه‌های استخدام شرکت کشتیرانی را مشاهده نمایید. اخبار و اطلاعیه‌هغای این شرکت را میتوانید از طریق صفحه مربوط به استخدام شرکت کشتیرانی در سایت ایران استخدام مشاهده نمایید.در صفحات مربوطه می‌توانید از اطلاعیه‌هایی آگاه شوید که از جمله این اطلاعیه‌ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• آگهی‌های جذب دانشجو در شرکت کشتیرانی
• اسامی قبول‌شدگان ذخیره
• اعلام نتایج آزمون
• منابع مطالعه

همچنین کارجویان می‌توانند با عضویت به عنوان کارجو و فعالسازی سرویس پیامک و ایمیل اخبار استخدام دولتی، از اخبار مربوط به سازمان مورد نظر خود مطلع شوند.

در آزمون‌های استخدامی، امکان ثبت نام جنس مونث وجود ندارد و منابع این آزمون ریاضی عمومی، هوش و ربان انگلیسی میباشد.

جهت عضویت به عنوان کارجو در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.

سخن پایانی

‌مهندسی کشتی از رشته‌هایی میباشد که‌ آینده شغلی خوبی در ایران و جهان دارد و ‌مهندسان کشتی از درآمد و حقوق خوبی برخوردار هستند،اما این شغل سختی‌هایی دارد؛ به عنوان مثال یک ‌مهندس کشتی گاهی مجبور است بدون هیچ ارتباطی، به دور از خانواده برای ماه‌ها بر روی کشتی و دریا باشد، و آب و هواهای مختلف را تحمل کند.
متقاضیان این رشته‌ باید از این سختی‌ها و مشکلات باخبر باشند و با آگاهی کامل آن را انتخاب نمایند.

جهت اطلاع از اخبار استخدام شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.

منبع: ایران استخدام