چگونه تنخواه دار شویم؟
در بسیاری از شرکت‌ها، مقداری پول نقد برای پوشش هزینه‌هایی که امکان پرداخت غیرنقدی یا چکی آنها وجود ندارد، نگهداری می‌شود. این مبلغ که به نام تنخواه شناخته می‌شود، تحت نظارت شخصی به نام تنخواه‌دار (Petty Cash Custodian) قرار دارد و تنها برای اهداف سازمانی و بر اساس اسناد معتبر هزینه می‌شود. در این مطلب از ایران استخدام، قصد داریم به بررسی ریشه کلمه تنخواه، تنخواه‌دار یعنی چه و انواع مختلف آن بپردازیم.
فهرست مطالب
تنخواه دار کیست؟
فردی که مسئولیت پرداخت هزینه‌های جاری یک سازمان را بر عهده دارد، تنخواه دار نامیده می‌شود. در شرکت‌های بزرگ‌تر که از بخش‌های مختلفی تشکیل شده‌اند، هر بخش به طور مستقل فردی را به عنوان تنخواه دار منصوب می‌کند. این افراد بر اساس پیشنهاد مدیر امور مالی و تایید مدیرعامل یا قائم‌مقام وی در شرکت منصوب می‌شوند. تنخواه دار باید تحت نظارت بخش‌های مدیریت و حسابداری هزینه‌ها را پرداخت کند و حق انجام خرید به‌طور مستقل را ندارد.
تنخواه گردان چیست؟
تنخواه گردان مبلغی نقدی است که برای پوشش هزینه‌های روزمره و جزئی شرکت‌ها به کارمندان اختصاص می‌یابد. هدف آن تسهیل و تسریع پرداخت هزینه‌ها برای کالاها و خدماتی است که به طور مداوم خریداری می‌شوند. با استفاده از تنخواه گردان، پرداخت‌ها سریع‌تر انجام می‌شود و نیازی به صدور چک یا اسناد مالی دیگر نیست. هر سازمان مبلغی برای تنخواه گردان در بودجه سالانه خود اختصاص می‌دهد و مسئولین مربوطه آن را برای پرداخت هزینه‌ها مدیریت می‌کنند. در پایان دوره مالی، موجودی تنخواه گردان بررسی شده و در صورت باقی‌ماندن مبلغی، به صندوق سازمان باز می‌گردد.
تنخواه گردان می‌تواند در انواع مختلفی همچون تنخواه گردان حسابداری، خزانه و پرداخت اعمال شود. در ادامه، به بررسی هر یک از این موارد خواهیم پرداخت.
تنخواه گردان حسابداری چیست؟
تنخواه گردان حسابداری وجه نقدی است که برای تسهیل پرداخت هزینه‌های جزئی در شرکت‌ها اختصاص می‌یابد. این مبلغ به یکی از کارکنان مانند مامور خرید تعلق می‌گیرد و او موظف است فاکتورها و رسیدهای پرداختی را نگه دارد. تمامی هزینه‌ها با اسناد رسمی به واحد حسابداری ارائه شده و پس از بررسی و تایید، در بایگانی مربوطه ثبت می‌شود. تنخواه گردانی حسابداری در هر شرکت ممکن است بر اساس استراتژی‌های سازمانی به شیوه‌های مختلفی انجام شود. با این حال، مهم‌ترین انواع آن شامل تنخواه گردان متغیر و ثابت است.
تنخواه گردان پرداخت چیست؟
وجوهی که از محل تنخواه حسابداری برای تأمین هزینه‌های ضروری به عامل ذیحساب یا کارپرداز دستگاه اجرایی تخصیص می‌یابد و در پایان سال مالی ذیحساب موظف است مانده این مبلغ را به حساب بازگرداند. این نوع تنخواه، به عنوان تنخواه گردان پرداخت شناخته می‌شود.
تنخواه گردان خزانه چیست؟
در آغاز هر سال مالی، بانک مرکزی از محل اعتبارات مصوب، وجوه مورد نیاز برای تأمین هزینه‌های ضروری دستگاه‌های اجرایی کشور را به خزانه‌داری کل تخصیص می‌دهد. این وجوه باید در پایان سال مالی تسویه و پرداخت شود.
تفاوت تنخواه دار و تنخواه گردان
تنخواه دار و تنخواه گردان دو مفهوم متفاوت در مدیریت مالی هستند. تنخواه‌دار فردی است که مسئول مدیریت وجوه نقد و پرداخت‌های روزانه در یک سازمان یا شرکت می‌باشد. او برای پرداخت هزینه‌های جزئی و اضطراری از تنخواه گردان استفاده می‌کند. در مقابل، تنخواه گردان یک حساب مالی است که به منظور مدیریت هزینه‌های جاری و پیش‌بینی نشده ایجاد می‌شود. این حساب برای پرداخت هزینه‌هایی مانند سفرهای کاری یا خریدهای روزمره اختصاص دارد. به عبارت دیگر، تنخواه دار فردی است که از حساب تنخواه گردان برای انجام پرداخت‌ها و پوشش هزینه‌های روزمره استفاده می‌کند، در حالی که تنخواه گردان صرفاً حسابی است که برای گردش وجوه نقد کوتاه‌مدت طراحی شده است.
چگونه تنخواه دار شویم؟
برای ورود به شغل تنخواه دار، فرد باید تحصیلاتی در رشته‌های حسابداری، مدیریت مالی یا امور مالی داشته باشد تا با مفاهیم مالی و حسابداری آشنا شده و بتواند وظایف این شغل را به درستی انجام دهد. داشتن دانش پایه در اقتصاد و حسابداری مالی نیز می‌تواند یک مزیت باشد. علاوه بر این، افرادی که تمایل دارند به عنوان تنخواه دار در یک شرکت یا سازمان مشغول به کار شوند، باید واجد شرایط خاصی باشند که این شرایط به شرح زیر است:
- باید از کارمندان رسمی و استخدام‌شده شرکت یا سازمان مورد نظر باشند.
- برای کسب این موقعیت شغلی، فرد باید حداقل دارای مدرک دیپلم باشد و همچنین توانایی انجام وظایف مربوط به شغل تنخواه داری را داشته باشد.
- باید قادر باشد مستندات مختلف را از بخش‌ها و واحدهای مختلف سازمان دریافت و جمع‌آوری کند.
- باید توانایی انجام پیگیری‌ها و اقدامات لازم برای دریافت یا اخذ گواهی تنخواه را داشته باشد.
- این شغل نیازمند توانایی‌هایی همچون انجام کارها با سرعت بالا و حفظ دقت و کیفیت عالی است، به‌طوری که نتیجه نهایی بدون هیچ‌گونه نقص یا ایرادی ارائه شود.
آشنایی با وظایف تنخواه دار
تنخواه دار مسئولیت‌های متعددی در سازمان‌ها و شرکت‌ها برعهده دارد که به منظور مدیریت بهتر وجه نقد و تسهیل فرآیندهای مالی روزمره تعیین شده‌اند. این وظایف عبارتند از:
تامین اعتبار برای صندوق تنخواه
تنخواه دار مبلغی از حسابداری دریافت کرده و در صندوق تنخواه گردانی برای مصارف ضروری شرکت نگهداری می‌کند. یک ناظر بر مخارج صندوق نظارت کرده و در نهایت، تنخواه دار مسئول حفظ موجودی و انجام هزینه‌های مجاز است.
رعایت اصول تنخواه گردانی
اصول تنخواه گردانی بسته به نیازهای هر شرکت متفاوت است، اما به‌طور کلی شامل مواردی مانند نحوه صرف پول، نوع خریدها و حداکثر مبلغ مجاز برای هر تراکنش می‌شود. وظیفه تنخواه دار تنها پیروی از این اصول نیست، بلکه باید اطمینان حاصل کند که تمامی کارکنان نیز از دستورالعمل‌ها و مقررات مربوطه پیروی می‌کنند.
ثبت سند هزینه یا خرج
هنگامی که یک کارمند درخواست تنخواه می‌کند، لازم است که دلیل مصرف آن به‌وضوح در سند هزینه ذکر شود تا اطمینان حاصل گردد که وجوه تنها برای هزینه‌های ضروری و نه مصارف شخصی صرف می‌شود.
گرفتن اعتبار موردنیاز
اگر صندوق یا حساب موجودی کافی برای تأمین درخواست‌های کارکنان نداشته باشد، تنخواه دار باید بودجه مورد نیاز را تأمین کند. او با ارائه درخواست و مستندات به واحد حسابداری و طی مراحل اداری، می‌تواند این بودجه را دریافت کند.
گرفتن مستندات و فاکتورهای لازم
یک تنخواه دار باید فاکتور هزینه ای که کارکنان از محل تنخواه کرده‌اند را از آنها بگیرد چنین اسنادی برای ارائه به واحد مالی لازم هستند.
ثبت مبلغ تنخواه پرداخت شده در دفتر کل
دفتر تنخواه منبع معتبر برای تیم مالی در مورد هزینه‌ها است. حسابدار و تنخواه دار از این دفتر برای محاسبات مالی استفاده می‌کنند، بنابراین دقت در ثبت سوابق هزینه‌ها بر عهده تنخواه دار است.
ارائه گزارش‌های مورد نیاز به واحد مالی
تنخواه دار موظف است تمامی مبالغ تنخواهی که به کارکنان اختصاص داده شده را به همراه رسید و اسناد هزینه، به‌طور هفتگی به واحد مالی و حسابداری گزارش دهد.
واریز موجودی باقی‌مانده به حساب شرکت در پایان سال مالی
پس از محاسبه هزینه‌های جاری، خرد و پیش‌بینی‌نشده، تنخواه دار موظف است گزارش مربوطه را به بخش مالی ارائه دهد.
نگهداری از صندوق تنخواه
شاید معنا و مفهوم صندوقداری مثل قبل نباشد ولی هنوز هم کارهای انتقال وجه، نگهدار و پرداخت های مربوط به این صندوق از طریق تنخواه دار انجام می شود.
پیگیری جهت تأمین یا تکمیل موجودی تنخواه
تنخواه دار باید بر اساس هزینه‌های معمول، از بخش مالی درخواست تنخواه کند. اگر صندوق خالی باشد یا موجودی آن کم باشد، باید با ارائه درخواست کتبی آن را پر کند و در صورت نیاز، موضوع را با مسئول حسابداری مطرح کند.
مهارت های تنخواه دار چیست؟
مهارت‌هایی که فرد برای موفقیت در حرفه تنخواه داری باید داشته باشد عبارتند از:
محاسبات ریاضی دقیق: مهارت‌های ریاضی به فرد این امکان را می‌دهد که به‌درستی هزینه‌ها را محاسبه و تراکنش‌های مالی را با دقت ثبت کند.
قدرت تصمیم‌گیری: قدرت تصمیم‌گیری نیز برای انتخاب بهترین روش‌های پرداخت و تخصیص منابع مالی در شرایط مختلف ضروری است.
توانایی سازماندهی منابع مالی: توانایی سازماندهی به فرد کمک می‌کند تا منابع مالی را به‌طور مؤثر مدیریت کرده و از اشتباهات مالی جلوگیری کند.
برقراری ارتباط مؤثر: برقراری ارتباط مؤثر با مدیران و سایر اعضای تیم به فرد کمک می‌کند تا هماهنگی‌های لازم برای انجام وظایف مالی را به بهترین نحو ممکن انجام دهد و در جریان تصمیمات مالی سازمان قرار گیرد.
بررسی بازار کار تنخواه دار
در حال حاضر، شغل تنخواه داری با تقاضای زیادی در بازار کار مواجه است و نیاز به این حرفه در بسیاری از صنایع و سازمان‌ها احساس می‌شود. این شغل به ویژه در شرکت‌های بزرگ، سازمان‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات مالی که به دنبال افرادی توانمند در مدیریت مالی هستند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین، بازار کار برای تنخواه دار در حال رونق است و فرصت‌های شغلی بسیاری در این زمینه وجود دارد. افرادی که مهارت‌های حسابداری، دقت بالا و آشنایی با نرم‌افزارها و قوانین مالی به‌روز دارند، شانس زیادی برای موفقیت در این حرفه خواهند داشت.
بررسی حقوق و درآمد تنخواه دار
حقوق تنخواه دار به عوامل مختلفی مانند موقعیت جغرافیایی، تجربه، مهارت و نوع شرکت بستگی دارد. در شهرهای بزرگ و شرکت‌های بزرگ یا صنایع مالی معمولاً حقوق بالاتری پرداخت می‌شود. افرادی که تجربه و مهارت‌های تخصصی بیشتری دارند، شانس بیشتری برای دریافت حقوق بیشتر دارند. علاوه بر حقوق پایه، بسیاری از شرکت‌ها برای تنخواه دارها مزایا و پاداش‌های اضافی مانند بیمه تکمیلی و پاداش فصلی در نظر می‌گیرند با توجه به پیشرفت فناوری‌های مالی و افزایش نیاز به مهارت‌های تخصصی پیش‌بینی می‌شود که درآمد تنخواه داران در آینده رو به رشد باشد.
راهنمای مشاهده فرصت های شغلی تنخواه دار
اگر دارای مهارت‌های کاربردی در حوزه مالی و حسابداری هستید و به‌دنبال فرصت‌های شغلی متناسب با توانمندی‌های خود می‌باشید، می‌توانید در سایت ایران استخدام به‌عنوان کارجو ثبت‌نام کرده و برای آگهی‌های استخدامی مربوط به موقعیت‌های شغلی تنخواه‌دار که توسط کارفرمایان منتشر می‌شود، اقدام نمایید.
جهت عضویت به عنوان کارجو و دریافت آگهی‌های استخدامی در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
راهنمای درج آگهی و استخدام تنخواه دار
اگر صاحب یک شرکت یا سازمان هستید و به دنبال جذب نیروی موردنظر خود می‌باشید، می‌توانید به‌عنوان کارفرما در سایت ایران استخدام ثبت‌نام کرده و با استفاده از بخش درج آگهی، فرصت شغلی خود را منتشر کنید.
جهت عضویت به عنوان کارفرما و درج آگهی در سایت ایران استخدام اینجا کلیک نمایید.
سخن پایانی
تنخواه دار در حفظ نظم مالی و پیشگیری از بروز مشکلات اقتصادی در یک سازمان یا شرکت، نقشی حیاتی و تاثیرگذار دارد. او با نظارت دقیق بر هزینه‌ها و مدیریت بهینه منابع مالی، می‌تواند از اتلاف سرمایه جلوگیری کرده و به بهبود عملکرد مالی و دستیابی به اهداف بلندمدت سازمان یاری رساند.
منبع: ایران استخدام
