شغل مهندسی فضای سبز و تحصیلات مورد نیاز آن
این روزها با رشد شهرنشینی و بیشتر شدن فضاهای آپارتمانی و ساختمان‌های بلند در شهرها، وجود آلودگی‌های مختلف هوا و آلودگی صوتی و نیز ناموزونی‌های بصری، نیاز به فضای سبز و استفاده از محیط طبیعی بیش از پیش احساس می‌شود. به‌همین‌دلیل نیاز به افرادی وجود دارند که بتوانند فضاهای سبزی را طراحی کنند که علاوه بر زیبایی به پاک‌سازی محیط نیز کمک کند. این کار معمولاً به عهده مهندس فضای سبز است.
گفتنی است که طبق برآوردها هر مترمربع فضای سبز شهری می‌تواند در هرسال 200 گرم از ذرات آلوده هوا را از بین برد و همین مسئله نشان‌دهنده اهمیت وجود فضاهای سبز و در نظر داشتن کیفیت در پیاده‌سازی آن‌هاست.
فهرست مطالب
مهندس فضای سبز کیست؟
مهندس فضای سبز شخصی است که درباره پوشش‌های گیاهی مختلف، طراحی آنها، تنظیم، نظارت بر نحوه پیاده‌سازی و اجرای آن شناخت و توانایی کافی دارد. از آنجایی‌که شغل مهندس فضای سبز با گیاهانی است که در فضاهای شهری رشد می‌کنند بنابراین لازم است اطلاعاتی درباره گیاهان مختص هر ناحیه آب و هوایی و اکولوژی و نیز دانش خوبی در ارتباط با خاک‌شناسی، هواشناسی، باغبانی، آبیاری و موارد زیبایی‌شناسی و گرافیکی داشته باشد.
رشته مهندسی فضای سبز
شغل مهندسی فضای سبز یک رشته مختص به خود دارد که از طریق کنکور تجربی می‌توان به آن وارد شد. بااین‌حال رشته مهندسی فضای سبز یک رشته میان‌رشته‌ای محسوب می‌شود که ترکیبی از رشته‌های باغبان، عمران و معماری است. دوره کارشناسی آن 4 سال است و امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکترا نیز وجود دارد اما افراد پس از دریافت مدرک کارشناسی خود می‌توانند اقدام به اخذ مجوز برای نظارت یا اجرای فضاهای سبز کنند.
مهم‌ترین دروسی که در مقطع لیسانس در رشته مهندسی فضای سبز گذرانده می‌شود به صورت زیر هستند:
دروس پایه در مقطع کارشناسی:
جامعه‌شناسی عمومی، زیست‌شناسی، اکولوژی، ریاضیات عمومی، گیاه‌شناسی فیزیک عمومی، آمار و احتمالات، آشنایی با کامپیوتر
دروس اصلی در مقطع کارشناسی:
آبیاری عمومی، رسم فنی، طراحی و نقشه‌برداری، خاک‌شناسی عمومی، گیاهان آپارتمانی، انسان و محیط‌زیست، هوا و اقلیم‌شناسی، عکس‌های هوایی، حاصلخیزی خاک‌ها و کودها، گلکاری، اصول باغبانی، چمن‌کاری، درختان و درختچه‌های زینتی
دروس تخصصی در مقطع کارشناسی:
اصول طراحی، مصالح و روش‌های ساختمانی، کاربرد کامپیوتر در فضای سبز، طراحی فضاهای شهری، طراحی محوطه‌های ویژه، مدیریت فضای سبز، سازه‌ها در فضای سبز، طراحی کاشت گیاهان زینتی، راحی سیستم‌های آبیاری، تاریخ معماری و مهندسی فضای سبز، بیان تصویری، کارآموزی، جلسه بحث، پروژه
وظایف مهندس فضای سبز
از مهم‌ترین وظایف یک مهندس فضای سبز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفاظت و نگهداری از تنوع گیاهی و محیط طبیعی
- کاشت گیاهان و درختان در حاشیه خیابان‌ها و میدان‌های شهری
- اجرای چمن‌کاری استادیوم‌ها و نظارت بر آنها
- طراحی و پیاده‌سازی فضاهای پارک جنگلی، کوهستانی و منطقه‌ای
- حفاظت از تنوع گیاهی هر منطقه
- حفظ زیبایی و سلامت در سکونت‌گاه‌های انسانی
- نظارت بر کاشت، نگهداری، هرس، آبیاری، سم‌پاشی و کوددهی
- محوطه‌سازی برای کم کردن آلودگی هوا، آلودگی صوتی و بصری
- طراحی و اجرای فضای سبز در محیط‌های شهری نظیر فضاهای مسکونی، اداری و تجاری شهرها
- تهیه و ارائه برنامه‌های کاشت هر فصل به کارفرما
- تهیه نمایش بصری از پروژه‌ها، به‌وسیله نرم‌افزار و قبل از پیاده‌سازی آنها
مهارت‌های مورد نیاز مهندسین فضای سبز
مهارت‌های نرم‌افزاری:
مهارت کافی برای کار با نرم‌افزارهای طراحی فضای سبز نظیر OPTIWAT، Garden Planner، RETC، Cropwat 8 و نرم‌افزار اطلس گیاهان برای ارائه طرح، قبل از پیاده‌سازی آن ضروری است.
آشنایی با المان‌های هنری، رنگ‌شناسی، طراحی بصری و گرافیک:
این موارد برای ارائه یک طرح مناسب و زیبا الزامی هستند.
آشنایی با اقلیم‌های مختلف و طراحی فضای سبز بر اساس ویژگی‌های آن اقلیم:
مهندس فضای سبز باید بداند در هر آب و هوایی چه گیاهانی رشد می‌کنند و چطور می‌توان از آنها در فضای شهری استفاده کرد.
آشنایی با بحث مدیریت منابع طبیعی نظیر منابع آب‌وخاک در طراحی فضای بصری:
با توجه به محدودیت منابع آبی و خاکی کشور، مهم است که از گیاهانی با نیاز کمتر به آب و پایداری بالاتر استفاده شود.
مدیریت زمان:
طراحی و پیاده‌سازی فضای سبز در هر منطقه آب و هوایی باید در زمان مناسب خود انجام گیرد تا گیاهان بتوانند به رشد خود ادامه دهند. به‌همین‌دلیل مدیریت زمان به معنی شروع و خاتمه به‌موقع ضروری است.
مدیریت نیروی انسانی:
طراحی فضای سبز یک کار هنری و خلاقانه است که با کمک نیروهای انسانی پیاده‌سازی می‌شود بنابراین مهندس فضای سبز باید بتواند نیروی انسانی خود را به شکل بهینه‌ای مدیریت کند تا پروژه به بهترین نحو اجرا شود.
آشنایی با مقررات زیباسازی شهری:
در بسیاری از شهرها بر اساس شرایط خاص آن شهر کاشت برخی گونه‌های گیاهی ممنوع است. حتی برخی گونه‌ها می‌توانند باعث تخریب محیط در طولانی‌مدت شوند. به‌همین‌دلیل بررسی قوانین موجود اهمیت دارد.
تفکر انتقادی:
لازم است مهندس فضای سبز بتواند اشکالات موجود را تشخیص داده و بررسی کند.
هماهنگ‌سازی منابع:
طراحی و اجرای فضای سبز باید در مدت کوتاهی تا زمانی که فصل کاشت گیاه تمام نشده انجام شود بنابراین مهندس فضای سبز باید بتواند بین منابع موجود هماهنگی لازم را ایجاد کند تا پروژه در زودترین زمان ممکن به ثمر بنشیند.
روابط عمومی:
طراح فضای سبز با افراد مختلفی نظیر کارفرمایان، تأمین‌کنندگان، طراحان و کارگران در ارتباط است و باید بتواند ارتباط سازنده‌ای با آنها برقرار کند.
زبان خارجه:
مهندسی فضای سبز نیز مثل بقیه مشاغل هر روز شاهد تغییرات و پیشرفت‌هایی است و یک مهندس برای اینکه اطلاعات خود در زمینه گیاهان فضای سبز و روش نگهداری از آنها را به‌روز نگه دارد می‌بایستی بر زبان خارجه مسلط باشد.
استخدام مهندس فضای سبز
مهم‌ترین محل کار مهندسان فضای سبز، شهرهاست؛ بنابراین شرکت‌های خصوصی و دولتی اقدام به استخدام این افراد می‌کنند. یکی از مهم‌ترین فضاهای کاری طراحان فضای سبز، شهرداری و بخصوص سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری هر شهر است اما دستگاه‌های دیگری هم هستند که اقدام به استخدام این افراد می‌کنند مثل سازمان جهاد کشاورزی و نیز وزارت مسکن و شهرسازی و شرکت‌های تابعه آن.
یک طراح فضای سبز می‌تواند به‌عنوان طراح، ناظر و مجری پیاده‌سازی فضاهای سبز شهری نظیر پارک‌ها، فضاهای اداری، تاریخی، مسکونی و تجاری فعالیت کند. بازسازی مناطق طبیعی ازدست‌رفته مثل جنگل‌ها و تالاب‌ها نیز به عهده مهندسان فضای سبز است.
استخدام در دستگاه‌های دولتی از طریق آزمون استخدام دستگاه‌های اجرایی انجام می‌شود اما استخدام بخش خصوصی از طریق درج آگهی است که کارفرمایان در کاریابی‌های مختلف نظیر کاریابی ایران استخدام انجام می دهند. برای مشاهده این آگهی‌ها میتوانید به صفحه استخدام مهندس فضای سبز با صفحه استخدام طراح فضای سبز مراجعه کنید.
همانطور که می دانید اولین کاری که می تواند شما را در استخدام یاری کند ساخت رزومه ای حرفه ای است که در آن تمام اطلاعات و مهارت های شما ثبت می شود. شما نیز اگر قصد ورود به این شغل را دارید می توانید توسط رزومه ساز رایگان ایران استخدام، یک رزومه حرفه ای برای خود بسازید. با این کار رزومه شما برای کارفرمایانی از سراسر کشور که به دنبال استخدام افرادی مانند شما هستند نمایش داده شود.
حقوق مهندس فضای سبز
در سال 2019 حقوق متوسط یک مهندس طراحی فضای سبز در آمریکا بین 64.75 تا 73.97 هزار دلار در سال گزارش شده است.
در ایران میزان حقوق و دستمزد بخش دولتی بر اساس قوانین مصوب اجرایی هرسال پرداخت می‌شود. شرکت‌های خصوصی نیز معمولاً میزان دستمزد کارمندان خود را بر اساس میزان تحصیلات، مهارت‌ها، تجربه و سابقه کاری آنها در نظر می‌گیرند. برای بررسی بهتر این مسئله می‌تواند به آگهی های استخدام مهندس فضای سبز در تهران و سایر استانهای کشور نگاهی بیندازید.برای اطلاع دقیق از میزان حقوق مهندسان این رشته در بخش خصوصی میتوانید به کاریابی مجازی ایران استخدام مراجعه کنید.
بازار کار مهندسی فضای سبز
هر فرد در طول زندگی خود به 2 تا 4 متر فضای سبز نیاز دارد تا بتواند اکسیژن کافی دریافت کند و با مسائل روحی مواجه نشود. با گسترش فضای شهرنشینی و نیاز به وجود فضای سبز بیشتر در شهرها، حوزه شغل مهندسی فضای سبز نیز درحال‌توسعه است و برای آن بازار کار روبه رشدی هم در بخش دولتی و هم بخش خصوصی پیش‌بینی می‌شود.
شغل مهندسی فضای سبز برای چه کسانی مناسب است؟
مهندسی فضای سبز برای کسانی مناسب است که علاوه بر دید هنرمندانه و خلاقانه، به گیاهان و روش پرورش و نگهداری از آنها علاقه‌مند باشند. کسانی که به گلها و گیاهان، نگهداری از آنها، طراحی فضاهای زیبا با کمک آنها علاقمندند و در‌عین‌حال مهارت‌های ارتباطی خوب و نیز مهارت‌های کار با کامپیوتر را دارند به‌راحتی می توانند در این شغل موفق شوند.
در کشور ما معمولاً برای این شغل از آقایان استفاده می‌شود و میزان استخدام خانم‌ها به نسبت آقایان پایین‌تر است.
سخن پایانی
این روزها اهمیت فضای سبز بر هیچ‌کس پوشیده نیست. وجود فضای سبز علاوه بر زیبایی بخشیدن به محیط اطراف و حفاظت از خاک، موجودات زنده و تنوع زیستی باعث کاهش بیماری‌های روحی نظیر افسردگی و اضطراب که دو مسئله رو به رشد در جوامع شهرنشین امروزی هستند می‌شود. در کنار این مسئله، وجود فضاهای سبز گیاهی به کاهش آلودگی هوای ناشی از آلاینده‌های شهری، کاهش سروصدا و بهبود زیبایی بصری کمک می‌کند. در بعد وسیع‌تر، مسائل مهم‌تری مثل کمک به کاهش گازهای گلخانه‌ای در جهان نیز مطرح است. به‌این‌ترتیب وجود فضای سبز مناسب در شهرها علاوه بر فوایدی که برای محیط‌زیست دارد به بهبود سلامت روحی و جسمی شهروندان نیز کمک زیادی می‌کند. به‌همین‌دلیل شغل مهندسی فضای سبز شغل مهمی در شهرسازی مدرن است. افراد پس از طی کردن دوره کارشناسی می‌توانند جذب بازار کار دولتی یا خصوصی این رشته شوند. افرادی که مهارت‌های سخت نظیر مهارت‌های نرم‌افزاری و گرافیکی و مهارت‌های نرم نظیر مهارت‌های ارتباطی و مدیریتی را در کنار هم داشته باشند به بهترین شکل در این شغل موفق خواهند بود.
جهت مشاهده آگهی های استخدام مهندس فضای سبز در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
منبع: ایران استخدام
