تحقیق درباره شغل روانشناسی (بازار کار، مزایا و معایب)
شغل روانشناسی (به انگلیسی Psychology) یکی از حرفه‌هایی است که نه تنها به درک عمیق‌تر از ذهن و رفتار انسان کمک می‌کند، بلکه در جهت بهبود کیفیت زندگی افراد نیز نقش بسزایی دارد. مطالعه درباره شغل روانشناسی به ما اجازه می‌دهد تا با جنبه‌های مختلف این حرفه آشنا شویم و دریابیم چگونه یک روانشناس در مسیر بهبود و درمان افراد گام برمی‌دارد. در ادامه این مطلب به معرفی شغل روانشناسی، بررسی وظایف و مهارت‌ها و بازار کار و آینده شغلی آن می‌پردازیم.
فهرست مطالب
کار روانشناس چیست؟
در پاسخ به این سوال که کار شغل روانشناس چیست؟ باید بگوییم کار روانشناس بررسی، تحلیل و درمان مسائل روانی و رفتاری افراد است. روانشناسان با استفاده از تکنیک‌های مختلفی نظیر مشاوره، تحلیل رفتار و آزمون‌های روانی به افراد کمک می‌کنند تا با چالش‌های زندگی خود بهتر کنار بیایند و سطح سلامت روانی‌شان را بهبود ببخشند.
مطلب مرتبط: پروانه نظام روانشناسی چیست؟ + شرایط جدید اخذ مجوز
معرفی مشاغل روانشناسی
روانشناسی گرایش‌های مختلفی دارد که هر یک از آنها بر جنبه‌ای خاص از رفتار و ذهن انسان تمرکز دارد. برخی از مهمترین مشاغل روانشناسی عبارتند از:
شغل روانشناس بالینی
روانشناسان بالینی به تشخیص، ارزیابی و درمان اختلالات روانی می‌پردازند. آنها اغلب در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها یا دفاتر خصوصی کار می‌کنند.
شغل روانشناس عمومی
روانشناس عمومی به ارائه خدمات روانشناسی در زمینه‌های مختلف مانند مشاوره، روان‌درمانی، آموزش و پژوهش می‌پردازد. روانشناسان عمومی می‌توانند در زمینه‌های مختلفی مانند مدارس، سازمان‌ها، شرکت‌ها، مراکز مشاوره و… مشغول به کار شوند.
شغل روانشناس صنعتی و سازمانی
روانشناس صنعتی و سازمانی به بهبود عملکرد و بهره‌وری، رضایت شغلی کارکنان در سازمان‌ها، ارتقاء سلامت کارکنان و حل تعارض در محیط‌های کاری می‌پردازد. این روانشناس با استفاده از دانش و مهارت خود، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا محیط کاری سالم و پربازده‌تری ایجاد کنند.
مطلب مرتبط: بررسی بازار کار و درآمد روانشناسی صنعتی و سازمانی
مزایا و معایب شغل روانشناسی
مزایا
- کمک به افراد
- ساعات کاری انعطاف‌پذیر
- درآمد و حقوق بالا
- امکان کار کردن برای خودتان
- فرصت کار کردن و ملاقات با افراد جدید در هر روز
معایب
- کنار آمدن با مشتریان و متقاضیان می‌تواند استرس زیادی به همراه داشته باشد
- احتمال برخورد با رفتارهای خشونت آمیز متقاضیان
- تحت تاثیر قرار گرفتن احساسات و سلامت روان خودتان
- کار کردن با کودکان – این کار انرژی زیادی از شما می‌گیرد
الزامات ورود به شغل روانشناسی چیست؟
برای ورود به حرفه روانشناسی باید تحصیلات تخصصی در رشته روانشناسی را پشت سر گذاشته و در برخی موارد مجوز کار از مراجع ذی‌صلاح را اخذ نمایید. همچنین، توسعه مهارت‌هایی همچون توانایی شنیداری قوی، تحلیل و نقد و همدلی از جمله الزامات ورود به این حرفه به شمار می‌روند.
مطلب مرتبط: معرفی رشته روانشناسی، نحوه ورود به دانشگاه و بازار کار آن
بررسی مهارت‌های شغل روانشناس
روانشناسان باید دارای مهارت‌های زیر باشند:
مهارت‌های ارتباطی: روانشناسان باید بتوانند به خوبی با افراد ارتباط برقرار کنند و مشکلات آنها را بشنوند. این مهارت شامل توانایی گوش دادن فعال، پرسیدن سوالات باز و ارائه بازخورد مفید است.
مهارت‌های حل مسئله: روانشناسان باید بتوانند مشکلات افراد را به درستی شناسایی و حل کنند. این مهارت شامل توانایی تفکر انتقادی، تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه راه‌حل‌های واقع‌بینانه است.
مهارت‌های همدلی: روانشناسان باید بتوانند با افراد همدلی کنند و احساسات آنها را درک کنند. این مهارت شامل توانایی پذیرش افراد بدون قضاوت، درک دیدگاه آنها و نشان دادن حمایت است.
مهارت‌های پژوهش: روانشناسان باید بتوانند از روش‌های علمی برای پژوهش در زمینه روانشناسی استفاده کنند. این مهارت شامل توانایی طراحی مطالعات، جمع‌آوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل داده‌ها و گزارش نتایج است.
شرح وظایف روانشناس
روانشناسان به مشتریان کمک می‌کنند چالش‌های روانی در زندگی خود را مدیریت کنند. آنها تصمیم می‌گیرند که چه نوع برنامه‌های درمانی هر مراجعه کننده مناسب‌تر است، پیشرفت آنها را ثبت می‌کنند و بر اساس پاسخ آنها به رویکردهای مختلف درمان، تنظیماتی را انجام می‌دهند.
روانشناسان با مراجعه کنندگان خود در مورد علائمی که تجربه می‌کنند، صحبت می‌کنند و به آنها کمک می‌کنند منبع افکار، احساسات و رفتارهای نامنظم را شناسایی کنند. آنها به مشتریان کمک می‌کنند تا تعارضات و آسیب‌ها را پردازش کنند و محیطی امن و قابل اعتماد را ایجاد کنند که در آن مشتریان بتوانند در مورد چالش‌های خود صادق باشند.
بر این اساس می‌توان گفت روانشناسان معمولاً کارهای زیر را انجام می‌دهند:
- انجام مطالعات علمی رفتار و عملکرد مغز
- ارتباط افراد و انجام مصاحبه و نظرسنجی
- شناسایی مسائل روانی، عاطفی، رفتاری یا سازمانی و تشخیص اختلالات
- تحقیق و شناسایی الگوهای رفتاری یا عاطفی
- آزمایش الگوهایی در جهت درک و پیش بینی بهتر رفتارها
- بحث در مورد درمان مشکلات با مشتریان
- نوشتن گزارشات و مقالات تحقیقاتی برای به اشتراک گذاشتن یافته‌ها و آموزش به دیگران
- نظارت بر کارآموزان، پزشکان و متخصصان مشاوره
روانشناسان به دنبال درک و توضیح افکار، عواطف، احساسات و رفتار هستند. آنها از تکنیک‌هایی مانند مشاهده، ارزیابی و آزمایش برای ایجاد نظریه‌هایی در مورد باورها و احساساتی که بر افراد تأثیر می‌گذارد استفاده می‌کنند.
در کنار اقداماتی که به آنها اشاره شد، روانشناسان اغلب با جمع‌آوری اطلاعات، به ارزیابی رفتار از طرق مختلف همچون روانکاوی یا روان درمانی می‌پردازند. استفاده از تست‌های مختلف همچون تست شخصیت، تست هوش و… نیز از دیگر ابزارهایی است که ممکن است روانشناس در کار خود از آنها بهره بگیرد.
یک روانشناس کجا کار می کند؟
روانشناسان می‌توانند در محیط‌های مختلف از جمله تحقیقات بالینی، مطب‌های خصوصی، بیمارستان‌ها یا مدارس استخدام شوند. آنها ممکن است خود به طور مستقل نیز دفتری تاسیس کرده و مراجعه کنندگان را پذیرش و درمان کنند. در مواردی روانشناسان می‌توانند با توجه به سطح مدرک خود، در جاهای مختلف نیز تدریس کنند.
بنابر این محل کار روانشناس بسته به زمینه‌های مختلف فعالیت می‌تواند متفاوت باشد. برخی از محیط‌های کار روانشناسان عبارتند از:
- کلینیک‌های روانشناسی: ارائه خدمات روانشناسی شامل مشاوره، روان‌درمانی، آموزش و پژوهش
- بیمارستان‌ها: ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات روانی در بیماران
- مدارس: ارزیابی، تشخیص و درمان مشکلات رفتاری و تحصیلی دانش‌آموزان
- سازمان‌ها: بهبود عملکرد و رضایت شغلی کارکنان
- ارتش و نیروی انتظامی: ارزیابی و درمان مشکلات روانی نظامیان
- زندان‌ها: ارزیابی و درمان مشکلات روانی زندانیان
بررسی بازار کار و آینده شغلی روانشناسی
بازار کار روانشناسی در ایران و جهان رو به رشد است. به خصوص آینده شغلی روانشناسی سلامت. این رشد به دلایل مختلفی، از جمله افزایش آگاهی مردم از اهمیت بهداشت روان، افزایش اختلالات روانی در جامعه و گسترش کاربرد روانشناسی در زمینه‌های مختلف، اتفاق افتاده است.
نکته: روانشناسی سلامت، یکی از گرایش‌های روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد می‌باشد. این حوزه به مطالعه عوامل روان‌شناختی مرتبط با سلامت و بیماری می‌پردازد. روانشناسان سلامت به افراد کمک می‌کنند تا با چالش‌های سلامتی خود کنار بیایند و زندگی سالم‌تری داشته باشند.
برای بهبود بازار کار روانشناسی در کشور می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
- افزایش آگاهی مردم از اهمیت بهداشت روان
- گسترش مراکز و مؤسسات ارائه‌دهنده خدمات روانشناسی
- افزایش اعتبار و جایگاه علمی روانشناسی در جامعه
با انجام این اقدامات، می‌توان زمینه را برای اشتغال بیشتر روانشناسان و ارائه خدمات روانشناسی با کیفیت به مردم فراهم کرد.
بررسی درآمد و حقوق روانشناس
درآمد و حقوق یک روانشناس ممکن است بسته به تحصیلات، سطح تجربه و موقعیت جغرافیایی نامزد متفاوت باشد. شما میتوانید با بررسی آگهی‌های استخدام روانشناس در تهران و سایر استانها، از حقوق و درآمد تقریبی روانشناسان مطلع شوید.
کسانی که تحت مشاغل دولتی فعالیت می‌کنند معمولا حداقل حقوق تعیین شده توسط وزارت کار و نیز خدمات بیمه را دریافت می‌کنند. افرادی هم که به شکل مستقل کار می‌کنند ممکن است با توجه به میزان فعالیت، تجربه و مراجعین درآمد متفاوتی داشته باشند. اما به طور کلی اگر روانشناس به عنوان درمانگر فعالیت می‌کند، باید هزینه دریافتی برای هر زمان از مشاوره را با توجه به نرخ تعیین شده دریافت کند. برای مثال حقوق روانشناس در بیمارستان های دولتی طبق خدمات کشوری و در بیمارستان‌های خصوصی طبق توافق طرفین با طبق وزارت کار تعیین می‌شود.
سخن پایانی
روانشناسی یک شغل تخصصی است که در آن سلامتی روانی فرد به عنوان یک مولفه شخصیتی بسیار مهم است. زیرا اگر روانشناس از سلامت روانی برخوردار نباشد، قطعا می‌تواند سلامت مراجعه کنندگان را نیز به خطر اندازد. در کنار این موضوع، بحث علاقه نیز بسیار ضروری است، زیرا ممکن است این شغل درآمد چندان بالایی نداشته باشد و همین موضوع باعث دلسرد شدن شما شود. از این رو بهتر است قبل از وارد شدن به این شغل تمام جوانب آن از جمله علاقه، استعداد، شهود و حتی بحث درآمد و بازار شغلی این حرفه را بررسی کنید سپس وارد آن شوید. قطعا اگر تمام این ویژگی‌ها را مثبت یافتید، خیلی زود متوجه خواهید شد که وارد چه شغل جذابی شده‌اید.
جهت مشاهده آگهی‌های استخدام روانشناس در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
منبع: ایران استخدام
