معرفی شغل عکاس

آشنایی با شغل عکاسی و هرآنچه باید در مورد آن بدانیم

بر عکس گذشته که اغلب کارها آنالوگ بودند و بر روی فیلم‌های عکاسی ثبت می‌شدند و پس از آن در لابراتورها به چاپ می‌رسیدند این روزها عکاسی تماما به صورت دیجیتالی انجام می‌شود.
شغل عکاس نه تنها طرفداران زیادی دارد، بلکه شرکت‌ها و مجموعه‌های بسیاری هم به دنبال نیروی ماهر این حرفه هستند. در واقع مسئله عرضه و تقاضا در این صنعت همخوانی دارد. از آن جایی که موقعیت‌های شغلی متنوع و بسیار زیادی در بازار موجود است، ما تصمیم داریم که در این مطلب از ایران استخدام به معرفی شغل عکاس و فیلمبردار و همچنین توانمندی‌ها و شایستگی‌های یک عکاس خوب بپردازیم. اگر شما هم از طرفدران پر و پا قرص این رشته هستید و دوست دارید کارتان را به صورت حرفه‌ای در این زمینه آغاز کنید بد نیست که تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

عکاسی چیست؟

پاسخ به این سوال که عکاسی دقیقا چیست شبیه به سوال معنی زندگی چیست؟ می‌باشد. چرا؟ به این خاطر که عکاسی هم دقیقا به همین اندازه پیچیدگی دارد و در کنار آن وجوه و مفاهیم مختلفی هم در خود دارد. این حرفه علاوه بر اینکه جنبه‌های هنری و خلاقانه دارد دارای جنبه‌های کاملا تکنیکال هم هست. به هر حال برای درک این مفهوم باید از یکجایی شروع کنید…
قبل از اینکه سراغ معرفی شغل عکاس و توانمندی‌های آن برویم بد نیست که ابتدا با تعریفی از آن آشنا شوید.
در اصطلاح عامیانه عکاسی به فرآیند ثبت نور توسط یک دوربین گفته می‌شود، روندی که در نهایت منجر به ایجاد و شکل گرفتن یک تصویر می‌شود. این کار برای اولین بار در سال 1826 توسط Joseph Nicéphore Niépce انجام شده، تصویری که می‌بینید سقف یک خانه از نمای پنجره Niépce است. با اینکه این تصویر از نظر موضوعی و مفهوم قدرت چندانی ندارد، اما با این حال به عنوان قدیمی‌ترین عکس ثبت شده بخش مهمی از این صنعت به حساب می‌آید.
یک عکس هزاران حرف برای گفتن دارد. پس عکاسی هنر ثبت نور توسط یک سنسور دیجیتال یا فیلم است. جالب اینجاست که با استفاده از تجهیزات مناسب شما می‌توانید حتی طول موج‌های نوری که برای چشم انسان قابل رویت نیستند را ثبت کنید از جمله UV، رادیو و …

عکاس کیست؟

عکاس شخصیست که به کمک دوربین به ثبت رویدادها و همچنین بیان داستان می‌پردازد. این افراد از مردم، مکان‌ها، اتفاقات، اشیا و … عکسبرداری می‌کنند. هنری که سعی می‌کنند با کمک آن نگاه و شخصیت خودشان را به مخاطب انتقال دهند. از طرفی سبک‌ها و همچنین مدل‌های مختلفی از عکاسی وجود دارد که شما می‌توانید در آن هنرنمایی کنید. از عکاسی تبلیغاتی گرفته تا فشن، صنعتی، رویدادها، غذا، سفر، روزنامه‌نگاری، طبیعت، پرتره، مستند، خیابانی و … هر کدام از این سبک‌ها به تنهایی حرفی برای گفتن دارند و سعی در نمایش موضوع و مفاهیم خاصی دارند. به عنوان مثال در عکاسی تبلیغاتی عکس‌های ثبت شده در کتاب‌ها، تبلیغات و همچنین کاتالوگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
طبق آمار در سال 2016 حدود 148 هزار نفر در این حرفه مشغول به کار بوده‌اند. بیش از نیمی از این افراد به صورت خود اشتغالی و فریلنسری کار می‌کرده‌اند، در حالی که بقیه عضوی از یک مجموعه بوده‌اند.

وظایف یک عکاس

همان طور که گفتیم و البته خودتان هم شاهدش هستید، اغلب به صورت آزاد یا فریلنسری کار می‌کنند. از طرفی برای پروژه‌ها و مشاغل خاصی توسط مشتریان و مجموعه‌های مختلف استخدام می‌شوند. زمانی که به عنوان یک عکاس آزاد و نیمه وقت مشغول به کار می‌شوید در قبال خواسته‌ها و اهداف مشتری مسئول هستید. از مهم‌ترین مسئولیت‌ها و وظایف این افراد می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• ارتباط با مشتری جهت درک بهتر خواسته‌ها و تصویرهای ذهنی افراد
• نگهداری و همچنین تعمیر برخی از تجهیزات
• ویرایش و ادیت عکس‌ها و فیلم‌های ثبت شده برای یک مجموعه
• مدیریت تمامی مراحل مربوط به یک پروژه
• تعیین وقت مشخص
• تعیین لوکیشن مناسب جهت عکسبرداری و همچنین اعمال تغییرات لازم در لوکیشن
• معرفی یک کسب و کار مشخص از طریق عکس و همچنین هدف گرفتن مخاطبین مورد انتظار
• تخمین میزان تجهیزات و بودجه مورد نیاز جهت انجام یک پروژه
• مشخص کردن حق کپی رایت عکس‌های یک مجموعه جهت استفاده ایمن آن‌ها توسط آژانس‌ها و مجموعه‌ها
• تحقیق و جست و جو جهت توسعه روش‌ها و متریال جدید
• ایده‌پردازی و کمک به مشتری جهت نمایش بهتر خدمات و محصولات
• استفاده از تکنیک‌های تخصصی و مختلف در پروژه‌های مختلف – مرتبط با پروژه
• تحویل نسخه نهایی یک عکس/فیلم به مشتری، طراحان گرافیک و …
• بازاریابی و تبلیغ یک سرویس/محصول جهت جذب مخاطب
• آنالیز، تحلیل و برنامه ریزی نیازمندی‌های عکاسی/فیلبرداری یک مجموعه/مشتری
• تقویت سوژه به وسیله نور مصنوعی و طبیعی – همچنین توانایی استفاده از نور مصنوعی و استودیویی
• استفاده از نرم افزارهای ویرایشی جهت تقویت و تغییر بجای تصاویر ثبت شده
• آرشیو تصاویر ثبت شده برای یک پروژه به صورت کاملا مرتب و ایمن
• و ….

نحوه ورود به دانشگاه در رشته عکاسی

برای ورود به این رشته، همانند بسیاری از دروس هنر، نیاز به قبولی در کنکور هنر دارید و تفاوتی نمی‌کند که در هنرستان این رشته (فتوگرافیک-عکاسی) را انتخاب کرده باشید یا در مقطع نظری همچون ریاضی تحصیل کنید. در هر دو حالت، امکان ورود به دانشگاه برای شما فراهم است اما با توجه به این‌ که درس «شیمی عمومی و شیمی عکاسی» از جمله دروس در مقطع کارشناسی این رشته به شمار می‌آید، درس اصلی و نقطه مشترک بین مقطع متوسطه و دانشگاه، دروس شیمی و فیزیک هستند. همچنین درک صحیح از فیزیک نور و عدسی‌ها می‌تواند به درک بهتر کاربرد لنزهای مختلف در عکاسی نیز کمک کند.
این رشته در مقطع کارشناسی، شامل گرایشی نیست و همچنین در مقطع کارشناسی ارشد و بر اساس دفترچه انتخاب رشته کارشناسی ارشد، رشته عکاسی را می‌توان از «مجموعه هنرهای تصویری و طراحی» انتخاب کرد.

دروس مهم مقطع کارشناسی رشته عکاسی:‌

1- مبانی هنرهای تجسمی (Basic Design Studio)
2- شیمی عمومی و شیمی عکاسی (Photographic Chemistry)
3- آشنایی با فیلمبرداری (Introduction to Filming)
4- نورپردازی (Lighting in Photography)

دروس مهم مقطع کارشناسی ارشد رشته عکاسی:‌

1- کارگاه عکاسی پایه (درس جبرانی)
2- عکاسی و هنر
3- تاریخ عکاسی
4- اصطلاح‌شناسی عکاسی (The Terminology Of Photography)

تحصیلات مورد نیاز شغل عکاس

شغل عکاسی هم درست مانند بسیاری دیگر از حرفه‌ها یک رشته مستقل دانشگاهی و آکادمیک است. شما می‌توانید با سپری کردن دوره کاردانی یا کارشناسی این رشته با برخی از مفاهیم پایه و ابتدایی عکاسی آشنا شوید. همچنین می‌توانید دید و نگاه هنری خودتان را تقویت کنید. با اینکه مدرک دانشگاهی یک فاکتور ضروری نیست اما شانس شما را برای استخدام بیشتر می‌کند و شما را جز کاندیدهای احتمالی یک موقعیت شغلی قرار می‌دهد. علاوه بر دانشگاه، می‌توانید به صورت خودآموز هم مهارت‌های عکاسی‌تان را تقویت کنید. همچنین شرکت در دوره‌ها و ورکشاپ‌های عکاسی هم کمک می‌کند تا مهارت‌های نرم و سخت‌تان را تقویت کنید. یکی از بهترین روش‌ها جهت توسعه مهارت‌های این شغل کار کردن به عنوان کارآموز است. شما می‌توانید با اطلاع از آگهی های استخدام عکاس و فیلمبردار کارآموز در یک مدت مشخص در کنار یک فرد حرفه‌ای و با سابقه مشغول کار شوید. این کار نه تنها شما را برای بازار کار و فراز و نشیب‌های آن آماده می‌کند، بلکه کمک می‌کند تکنیک‌ها، مهارت‌های استفاده از تجهیزات، توانمندی‌های ویرایش عکس و … را تقویت کنید. اگر تحصیلات و مهارت کافی را در این زمینه کسب کرده اید می توانید با استفاده از امکانات رزومه ساز آنلاین ایران استخدام رزومه رایگان برای خود تنظیم کرده و در اختیار کارفرما قرار دهید.

مهارت ها و توانایی های عکاس

عکاس بودن چیزی بیشتر از داشتن جدیدترین تجهیزات است، یا اینکه چقدر استادانه از دوربین‌تان استفاده کنید. مسئله فراتر از این داستان‌هاست… ویژگی‌های ذاتی و فردی یک عکاس به او کمک می‌کند تا در غیر منتظره‌ترین مکان‌ها زیبایی‌ را به ثبت برساند و آن را به یک عکس تبدیل کند.
البته که این توانمندی‌ها در هر زمینه عکاسی می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال در عکاسی ورزشی شما باید یاد بگیرید که سریع باشید و واکنش به موقعی از خودتان نشان دهید، یا در عکاسی از حیوانات باید بدانید چطور با آن‌ها ارتباط برقرار کنید و فضای امن آن‌ها را مختل نکنید. توانمندی‌هایی که ما در ادامه معرفی می‌کنیم قابلیت‌هایی هستند که برای این شغل از نان شب هم واجب‌ترند:

خلاقیت و قدرت تصور قوی:
عکاسی، در هر شیوه و به منظور هر هدفی یک هنر محسوب می‌شود. بنابراین شما به ذهنی خلاق و مقدار کافی هم قدرت تصور نیاز دارد. یک عکاس باید بتواند با نگاه به یک موضوع ساده/پیچیده هزاران روش جهت بیان چیزی که می‌بیند پیدا کند و در نهایت نگاه خودش را به شکلی زیبا و چشم نواز و در عکسی معنا دار ثبت کند. همان طور که ممکن است از قبل هم شنیده باشید، ترکیب‌بندی/ composition مهم‌ترین فاکتور در این رشته است. حتی اگر جنبه هنری عکس هم برایتان اهمیت چندانی نداشته باشد باز هم ترکیب‌بندی درست شما را به یک عکس خوب می‌رساند. با اینکه مفاهیم پایه و آکادمیک در ترکیب‌بندی درست شما را راهنمایی می‌کنند، اما در نهایت این قدرت خلاقیت و تصور هستند که نتیجه کار را متحول می‌کنند.

توجه به جزئیات:
یک عکاس خوب چشم قوی و دقیقی برای جزئیات دارد. این قابلیت کمک می‌کند تا مطمئن شوید تمامی عناصر یک عکس از ترکیب بندی گرفته تا نور، سوژه و هر چیز دیگری که عکس را تشکیل می‌دهند به طور هماهنگی در کنار هم قرار گرفته‌اند و با هم کار می‌کنند. همه این‌ها کمک می‌کند تا پیام عکس به درستی منتقل شود. فراموش نکنید که نورپردازی، ترکیب بندی، داستان سرایی و احساسات بخش‌های اصلی یک عکس یا فریم فیلم هستند. حتی کوچک‌ترین تغییری در جزئیات می‌تواند به کلی یک عکس را خراب کند یا مفهوم متفاوتی را به نمایش بگذارد.

صبر و انعطاف‌پذیری:
فرقی نمی‌کند که چقدر متغیرهای پروژه‌تان را تحت کنترل داشته باشید، گاهی اوقات مسائل طبق انتظار ما پیش نمی‌روند. به عنوان مثال زمانی که نور طبیعی دلخواه‌تان را ندارید، یا زمانی که مدل یا مشتری از نظر ذهنی آمادگی همکاری ندارد و … در چنین شرایطی صبر و انعطاف‌پذیری به کمک‌تان می‌آید. فراموش نکنید که گاهی اوقات برای رسیدن تنها به یک عکس باید صدها و حتی هزاران عکس بگیرید. فرقی نمی‌کند در چه زمینه‌ای از عکاسی مشغول به کار هستید، صبور بودن یکی از ویژگی‌های شخصیتی این شغل است.

توانایی‌های ارتباطی و تعاملی با افراد:
زمانی که به عنوان یک عکاس حرفه‌ای یا آماتور مشغول به کار هستید به این معنیست که به طور مستقیم با افراد در ارتباط خواهید بود. از مدل گرفته تا مشتری یا حتی همکاران‌تان در یک پروژه. بنابراین برای اینکه در کارتان موفق باشید باید توانایی‌های ارتباطی قوی داشته باشید. از همه مهم‌تر برای اینکه بتوانید پروژه‌های جدید پیدا کنید نیاز به شبکه‌سازی دارید و باید بتوانید خودتان را به دیگران معرفی کنید. در نتیجه توانایی ارتباط موثر یک امر کاملا ضروری و حیاتیست. جالب است بدانید که در حین عکسبرداری یا حتی فیلبرداری از افراد/مدل‌ها تنها فشردن دکمه شاتر کافی نیست!! شما باید بتوانید ارتباط خوبی با سوژه برقرار کنید، ارتباطی که باعث شود آن‌ها احساس امنیت و راحتی جلوی دوربین داشته باشند. در نتیجه می‌توانید واقعی‌ترین و بهترین احساسات آن‌ها را به ثبت برسانید.

پشتکار:
چه چیزی شما را از دیگر همکارانتان متمایز می‌کند؟ بله پشتکار قوی! مسئله پشتکار تنها به حرفه عکاسی محدود نمی‌شود. هر کاری را با علاقه و پشتکار انجام دهید در آن موفق خواهید بود. اینکه به عنوان یک عکاس موفق در بازار مشغول به کار شوید به زمان و تلاش بسیاری نیاز دارد. مطمئنا افراد زیادی وارد این وادی می‌شوند، اما تنها تعداد کمی هستند که می‌توانند در آن بدرخشند و نامی برای خودشان دست و پا کنند. پشتکار قوی باعث می‌شود که همیشه سخت‌تر کار کنید، از بقیه جلوتر باشید و هر روز برای بهتر شدن از دیروزتان تلاش کنید.

مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم از دیگر توانمندی‌های یک عکاس هستند:

• آشنایی با تجهیزات نور، لنزها، دوربین‌ها و نحوه کار آن‌ها
• توانایی کار کردن با نرم افزارهای ویرایش عکس/فیلم
• آشنایی با مفاهیم ساده/پیچیده عکاسی
• آشنا با تکنیک‌های چاپ و پرینت
• آشنا به ترکیب‌بندی‌های مختلف
• آشنا با نور و نورپردازی و استفاده از نور مصنوعی و طبیعی در جای مناسب
• توانایی معرفی یک پروژه به مشتری و افرادی که دانش عکاسی ندارند – به زبانی ساده
• آشنا به برندینگ و تقویت هویت یک مجموعه از طریق عکاسی
• توانایی مشاوره دادن به مشتری در مورد یک پروژه
• توانایی مدیریت شبکه‌های اجتماعی و همچنین جلب توجه مخاطب با شیوه‌ها و سبک‌های مختلف عکاسی
• و …

ابزار و نرم افزارهای شغل عکاسی

برای اینکه یک عکاس عکس های خوب و با کیفیتی را به مشتریان خود ارائه دهد و یا عکس حرفه ای بگیرد به یک سری ابزار و نرم افزارهایی برای ادیت و ویرایش عکس نیاز دارند.

ابزارهای مورد نیاز:

• کارت خاکستری
• کالیبراتور صفحه نمایش
• دوربین پشتیبان
• کیت تمیزکننده لنز و دوربین
• بند دوربین
• کارت حافظه یدک
• باتری یدک
• رفلکتور

برخی نرم افزارهای مورد نیاز:

• Dark Sky / Flowx
• Photo Pills
• The Photographer’s Ephemeris
• Photographer’s Ephemeris 3D
• گوگل مپس
• Touch Retouch
• Long Exposure Calculator

شغل عکاسی مناسب چه افرادی است؟

قبل از دهه 70 عکاسی شغلی بود که مختص آقایان بود و کمتر خانمی پیدا می شد که در این حرفه فعالیت کند. اما بعد از دهه 70 خانم ها نیز به سمت این حرفه کشیدهشدند و در این رشته تحصیل کردند. اما پس از دهه 80 اکثر خانم ها به عکاسی پرتره و عکاسی از مجالس روی آوردند و همچنین در عکاسی تبلیغاتی و صنعتی مشغول به کار شدند.
شرایط جذب بانوان به شغل عکاسی در ایران تابع شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه بوده و با توجه به این شرایط در نوسان بوده است.
در مورد عکاسی تبلیغاتی و صنعتی بیشتر کارفرمایان تمایل زیادی به جذب آقایان داشته اند، اما خانم هایی نیز در این زمینه فعالیت کرده اند و موفق تر هم بوده اند.

آینده شغلی و بازار کار عکاسی

همان طور که گفتیم این شغل شاخه‌های مختلفی دارد. در نتیجه شما می‌توانید با توجه به توانمندی‌ها و علایقی که دارید در یکی از زمینه‌های عکاسی تبلیغات، صنعتی، سفر، مستند، خبری، طبیعت، رویدادها، پرتره، مد و فشن و … مشغول به کار شوید. در این بین عکاسی تبلیغات و صنعتی یکی از شاخه‌های پر درآمد این بازار است. شما می‌توانید پیگیر آگهی های استخدام عکاس تبلیغاتی و صنعتی باشید و به صورت مستقل یا به عنوان عضوی از یک تیم و شرکت مشغول به کار شوید. مقدار حقوق عکاس با توجه به سبک و همچنین مجموعه‌ای که برای آن کار می‌کنید می‌تواند متفاوت باشد. در جدول زیر می‌توانید ببینید که بخش بزرگی از این بازار به چه بخش‌هایی اختصاص داده شده است:

مزایا و معایب عکاسی