فهرست مطالب
مهارت های مورد نیاز مهندس برق کدامند؟
مهندسی برق یکی از مشاغل شناخته شده در حوزه صنعت برق است. مهندسان برق می‌توانند در طیف وسیعی از صنایع کار کنند و فرصت‌های زیادی برای پیشرفت در طول حرفه خود داشته باشند. اگرچه عنوان و تمرکز آنها ممکن است در بین صنایعی که دنبال می‌کنند متفاوت باشد، اما مسیر تبدیل شدن به مهندس برق تقریباً یکسان است. چنانچه داشتن تحصیلات دانشگاهی، جز الزامات یکسان و ضروری برای این شغل است. اما همه چیز محدود به تحصیلات دانشگاهی نیست، بلکه در کنار آن، داشتن مهارت و تجربه هم نیاز است. از این رو قبل از ورود به این رشته باید ابتدا شناخت لازم از این شغل، بازار شغلی آن، الزامات تحصیلی و مهارت‌ها را به دست آورد. بر این اساس اولین موضوعی که باید بدانید این است که مهندس برق کیست.
مهندس برق کیست؟
مهندس برق که به عنوان مهندس برق و الکترونیک نیز شناخته می‌شود رشته‌ای از مهندسی است که در آن فرد، به مطالعه و کاربرد برق، الکترونیک و الکترومغناطیس می‌پردازد و بر ساخت تجهیزات الکتریکی مانند موتورهای الکتریکی، رادار و سیستم های ناوبری، سیستم‌های ارتباطی و تجهیزات تولید برق طراحی، توسعه، آزمایش و نظارت می‌کنند. آنها همچنین قادر به طراحی سیستم‌های الکتریکی خودروها و هواپیماها نیز هستند.
چطور مهندس برق شوم؟ (گام‌ها و مراحل کلی)
برای آنکه بتوانید مهندس برق شوید، به طور کلی باید چند مرحله را پشت سر بگذارید.
- فارغ التحصیلی از دبیرستان است (معمولا دوره چهار ساله)
- کسب مدرک لیسانس در رشته مهندسی برق (چهار تا پنج سال)
- کسب تجربه حرفه‌ای (تایم لاین متفاوت است) برای کسب تجربه می‌توانید با مراجعه به مراکز استخدام مهندس برق به صورت کارآموزی تجارب لازم را به دست آورید.
- ثبت نام در برنامه کارشناسی ارشد مهندسی (یک تا سه سال)
- کسب تجربه و ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
البته این الزامات برای همه یکسان نیست و ممکن است بسیاری از افراد با کسب مدرک کارشناسی نیز وارد بازار کار شوند. اما حداقل مدرک لیسانس برای همگان اجباری است. در کنار این گام‌ها، توجه به ویژگی‌های شخصیتی نیز لازم است.
رشته و شغل مهندسی برق مناسب چه افرادیست؟
مهندسان برق معمولا افراد کنجکاو، تخیلی هستند و به تنوع اهمیت می‌دهند. آنها همچنین افرادی تحقیقی هستند، به این معنی که اغلب دوست دارند با افکار خود زمان خود را به تنهایی بگذرانند. آنها همچنین تمایل دارند واقع بین باشند. مهندسان برق اغلب از کار در فضای باز یا فعالیت در یک پروژه عملی لذت می‌برند. اگر شما مجموعه این ویژگی‌ها را دارید، گزینه مناسبی برای تبدیل شدن به مهندس برق هستید. برای اینکه بتوانید مطمئن شوید که آیا دارای ویژگی‌های فوق هستید یا خیر، می‌توانید در آزمون‌های شخصیت‌شناسی شرکت نمایید.
نحوه ورود به دانشگاه در رشته برق
پیش شرط لازم برای ورود به رشته مهندسی برق، علاقه است، اما در کنار علاقه افراد باید در دروس ریاضیات، قوی بوده و مهارت نسبتا بالایی داشته باشند. از این رو علاقمندان باید در دوره دبیرستان در رشته ریاضی- فیزیک پذیرفته شوند و بعد از قبولی در کنکور و به دست آوردن حد نصاب در دروس اصلی این رشته، در دانشگاه به مطالعه مشغول شوند. علاوه بر دوره کارشناسی، افراد در صورت علاقه می‌توانند تا دوره کارشناسی ارشد و دکترا نیز ادامه تحصیل دهند. بعد از طی این دوره تحصیلی، افراد می‌توانند وارد رشته مهندسی برق و یا شغل‌های مربوط به آن شوند.
شغل های مهندس برق کدام هستند؟
رشته مهندسی برق زیرمجموعه‌هایی دارد که افراد می‌توانند وارد آنها شده و به فعالیت بپردازند. برخی از شغل‌های این رشته عبارتند از: مهندسی الکترونیک، مهندسی مخابرات، مهندسی کامپیوتر، مهندسی پردازش سیگنال، گرایش برق قدرت، گرایش برق کنترل. شما می توانید به راحتی آگهی های استخدام مهندس برق را در سایت ایران استخدام مشاهده کنید. البته وارد شدن به این شغل‌ها کار چندان آسانی نیست و در کنار تحصیلات، برخورداری از مهارت‌های مرتبط نیز لازم است و به آسان شدن مسیر کمک می‌کند. اما این مهارت‌ها چیست؟
مهارت های مهندس برق (مهارت های سخت و نرم):
مهندسی برق یک رشته فنی با مجموعه مهارت‌های منحصر به فرد است، از این رو موفقیت در آن نیاز به برخی از مهارت‌های سخت و نرم دارد. برخی از این مهارت‌ها عبارتند از:
مهارت حل مسئله:
مهندسان صرف نظر از رشته‌ای که دارند، در حیطه فعالیت خود حل کننده مشکلات هستند. این امر به ویژه در مهندسی برق صادق است، جایی که اغلب از شما خواسته می‌شود که منطقی فکر کنید و یک قانون یا مفهوم خاص را برای حل یک مشکل به کار ببرید. البته گفتن این کار آسان‌تر از انجام آن است، اما تکنیک‌های متعددی وجود دارد که می‌تواند رویکرد شما را برای حل مسئله بهبود بخشد. اگر ندانید که چگونه مشکلات را عیب‌یابی کنید یا به یک پروژه جدید به روش صحیح برخورد کنید، داشتن این همه تخصص بی‌معنی است.
تفکر انتقادی:
تفکر انتقادی یک مهارت گسترده است که می‌تواند در مجموعه وسیعی از موقعیت‌ها اعمال شود، این مهارت در مهندسی برق نیز لازم است. داشتن توانایی رویکرد متفاوت به مسائل یا نگاه متفاوت به هنجار، یکی از اصول تفکر انتقادی است که می‌تواند تفاوت بزرگی را در زمانی که در تلاش برای رسیدن به هدفی خاص در پروژه خود هستید ایجاد کند. این مهارت، شامل تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف پروژه یا مشکل پیش روی شما و ارائه راه‌حل‌ها، رویکردها و نتیجه گیری‌های جایگزین است.
مهارت در دانش‌های پایه مدار (مدار الکتریکی):
طراحی الکتریکی می‌تواند به یک موضوع بسیار پیچیده تبدیل شود، به خصوص در مورد تاسیسات بزرگ (مانند شبکه‌های انرژی)، قطعات بسیار پیشرفته و یا حتی یک سخت افزار کوچک (مانند مواردی که در گوشی‌های هوشمند استفاده می‌شود) بنابراین، اگر می‌خواهید با همه اینها کنار بیایید، ابتدا باید درک کاملی از طراحی پایه مدار داشته باشید.
مهارت در عیب‌یابی الکترونیکی و ریاضیات:
عیب یابی الکترونیکی شامل ایجاد، مکان یابی و تصحیح عیب از طریق استفاده از تجهیزات اندازه گیری و تشخیص است. سطح دشواری بسته به دستگاهی که باید با آن کار کنید و تعمیر کنید می‌تواند متفاوت باشد. چنانچه در برخی موارد، ممکن است لازم باشد هر جزء دستگاه را به صورت جداگانه آزمایش کنید تا مطمئن شوید که همه چیز به درستی کار می‌کند. بنابراین دانستن نحوه تجزیه و تحلیل، نزدیک شدن و تعمیر مدارهای الکترونیکی نیز از بدیهیات این حرفه است.از طرفی بخشی از تجزیه و تحلیل به آگاهی از علم ریاضیات وابسته است. پس مهم است که روی حساب دیفرانسیل و انتگرال در مدرسه تمرکز کنید و همچنین در دانشگاه تا حد امکان دروس انتخابی مرتبط با ریاضیات را بخوانید.
کدنویسی:
کدنویسی یک مهارت حیاتی برای مهندسان برق است زیرا بسیاری از پروژه‌هایی که مهندسان برق روی آنها کار می‌کنند به برنامه‌نویسی و طراحی نیاز دارند. بنابراین باید درک برجسته‌ای از C/C++ برای سیستم‌های سطح پایین‌تر و MATLAB برای حل معادلات، تجزیه و تحلیل داده‌ها و همچنین طراحی مدارها و پروژه‌های دیگر داشته باشید.
مهارت‌های کامپیوتری:
امروزه مهارت‌های کامپیوتری برای بسیاری از رشته‌های تحصیلی و مشاغل لازم است. افرادی که بر مهارت‌های اولیه کامپیوتر تسلط نداشته باشند، نمی‌توانند از پس بسیاری از مسائل برآیند. در رابطه با مهندسی برق نیز به ضرورت مهندس برق به کدنویسی و سایر امور، مهارت کامپیوتری لازم است.
مهارت‌های زبان خارجی:
تسلط بر زبان انگلیسی به عنوان زبان بین‌المللی و لزوم بهره‌مندی از آخرین پیشرفت‌های علمی در این رشته در سطح جهان و نیز تسلط بر کامپیوتر لازم است. بنابراین اگر می‌خواهید با آخرین تحولات علمی در زمینه رشته مهندسی برق بهره‌مند شوید، به این مهارت نیز احتیاج خواهید داشت.
با توجه به این مهارت‌ها، می‌توان گفت رشته مهندسی برق برای کسانی که دارای علاقه، صبر و حوصله جهت حل مسائل و معادلات ریاضی و ضریب هوشی مناسب در رشته ریاضی- فیزیک هستند مناسب است.
وظایف مهندس برق
مسئولیت‌های مهندس برق نه تنها در رابطه با برقکار بلکه نسبت به اکثر مشاغلی که با برق سروکار دارند، متفاوت است و در سطح بالاتری قرار دارد. برای مثال، به جای مونتاژ یک مدار، یک مهندس برق آن را طراحی و آزمایش می‌کند. آنها همچنین ممکن است بر ساخت دستگاه یا تجهیزاتی مانند موتور الکتریکی، آنتن یا لینک مایکروویو یا توربین که بخار را به برق تبدیل می‌کند نظارت کنند.
در بخش سبز یعنی بخشی که مربوط به انجام امور بدون لطمه زدن به محیط زیست است، کارفرما از مهندس برق انتظار دارد مسئولیت طراحی و نظارت بر نصب روشنایی، تهویه مطبوع و سایر سیستم‌های تعمیر و نگهداری ساختمان را برعهده گرفته و مصرف انرژی را به حداقل برساند. آنها ممکن است روی توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر مانند باد، خورشید، انرژی هسته‌ای و گرمایش زمین یا بهبود کارایی منابع سنتی از جمله زغال سنگ، نفت و گاز کار کنند.
مهندسان برق همچنین ممکن است روی «شبکه‌های هوشمند» کار کنند. شبکه برق سنتی شبکه‌ای از نیروگاه‌ها، خطوط انتقال و ترانسفورماتورهایی است که برق را به هر خانه یا ساختمان ارسال می‌کند. یک شبکه هوشمند ارتباطات دیجیتال و حسگرهای دو طرفه را در طول انتقال اضافه می‌کند. این شبکه، امکان استفاده کارآمدتر از انرژی و زمان پاسخگویی سریعتر به قطع برق را فراهم می‌کند و ادغام منابع انرژی تجدیدپذیر توزیع شده با شبکه را آسان‌تر می‌کند.
علاوه بر این وظایف، می‌توان به وظایفی چون طراحی، کنترل و پیاده سازی سیستم‌ها و محصولات الکتریکی، توسعه فرآیندهای تولید بر اساس کدها و استانداردهای مهندسی جهانی، طراحی و بهبود محصولات و سیستم‌های الکتریکی، قابلیت اطمینان و عملکرد سیستم‌ها و مدیریت پروژه‌های مهندسی را نیز اضافه کرد. با توجه به این وظایف می‌توان گفت مهندس برق برای پیشبرد کارهای خود به ابزارهای خاصی نیاز دارد.
ابزار های کار مهندس برق
پروژه‌های برق به تمام معنا فوق العاده هستند، جدا از دانش موضوعی خاص، فرد برای انجام یک کار به فضای کاری، انگیزه و ابزار مناسب نیز نیاز دارد. برای پروژه‌های برق خانگی معمولی، می‌توانید از رایج‌ترین ابزارهایی که در هر خانه وجود دارد استفاده کنید. اما مهندسان برق به ابزارهای تخصصی نیاز دارند. برخی از این ابزارها عبارتند از:
انبر:
انبردست‌هایی که مهندسان برق برای پروژه‌های برقی استفاده می‌کنند، با ابزارهای معمولی متفاوت است. مهندس برق به انبردست‌هایی با نوک‌های باریک نیاز دارند که می‌تواند در مواردی مانند سیم‌های مسی و غیره کاربردی باشد.
انواع آچارها:
آچارها شامل انواع مختلفی از آچارها مانند آچار فرانسه، آچار آلن، آچار دوسر تخت، آچار یکسر تخت و… هستند.
اره صنعتی:
اره صنعتی برای برش انواع سنگ‌ها و چوب‌ها مورد نیاز است. منظور از اره صنعتی، بیشتر اره دیسکی است.
چکش، سوهان، متر، نوار برق، دریل برقی، سیم کابل، ترمینال بلوک، لول، فنر سیم کشی و آمپرسنج از دیگر ابزارهای لازم و اولیه برای یک مهندس برق است.
آینده شغلی و بازار کار مهندسی برق (برای خانم ها و آقایان)
پیش‌بینی می‌شود که استخدام کلی مهندسان برق و الکترونیک از سال 2020 تا 2030 به میزان 7 درصد رشد کند که تقریباً به اندازه سرعت متوسط برای همه مشاغل است. به طور متوسط در طول یک دهه سالانه حدود 22700 فرصت شغلی برای استخدام مهندس برق و الکترونیک پیش بینی می‌شود. در ایران نیز بازار شغلی این رشته مناسب است، زیرا به طور کلی بسیاری از صنایع به برق وابسته هستند و برای راه‌اندازی و پیشرفت صنایع خود به درج آگهی استخدام برای جذب مهندسان برق می پردازند. جالب است که بازار کار این رشته در ایران برای خانم‌ها نیز به خصوص در گرایش کنترل مناسب و بهتر از سایر رشته‌های مهندسی است. البته این به معنای آن نیست که تمام کسانی که در این رشته به تحصیل پرداخته‌اند سریعا وارد بازار کار شده‌اند. نه تنها اینطور نیست بلکه افرادی هستند که به دلایلی چون عدم مهارت لازم یا تحصیلات در مقاطع پایین، نتوانسته‌اند وارد بازار کار شوند. پس وجود مهارت و تجربه نیز مهم است.
حقوق و درآمد مهندس برق در ایران و برخی از کشور های جهان
رشته مهندسی برق، یکی از رشته‌های پردرآمد در جهان محسوب می‌شود. چنانچه متوسط دستمزد سالانه ملی، طبق BLS یا اداره آمار کار،101600 دلار است، که تقریباً دو برابر میانگین حقوق سالانه برای همه مشاغل است. در ایران نیز درآمد این شغل نسبت به برخی از رشته‌ها بالا است و می‌توان گفت وضعیت حقوق و درآمد این رشته مناسب است. حداقل حقوق در نظر گرفته شده برای مهندس برق در ایران، تابع حقوق تعیین شده توسط وزارت کار است، اما این درآمد با توجه به میزان فعالیت مهندس برق، نحوه کار، محل فعالیت و سایر عوامل تاثیرگذار متفاوت است و می‌تواند متغیر باشد.
سخن پایانی
رشته مهندسی برق، رشته‌ای است که موفقیت در آن نیازمند داشتن علاقه، هوش بالا، مهارت و برخی از ویژگی‌های شخصیتی خاص است. اگر شما مجموعه این ویژگی‌ها را دارید می‌توانید با تحصیل در این رشته، به موفقیت برسید. اگر هم از فارغ‌التحصیلان این رشته هستید و هنوز موفق به اشتغال در این حوزه نشده‌اید می‌توانید با مراجعه به مراکز یا سایت‌های کاریابی مانند ایران استخدام، آگهی‌های مربوط به این شغل را رصد کنید. سایت ایران استخدام آخرین اخبار مربوط به مشاغل از جمله مهندسی برق و شغل‌های زیرمجموعه آن مانند استخدام مهندسی الکترونیک، استخدام مهندسی مخابرات، استخدام مهندسی کامپیوتر، استخدام مهندسی پردازش سیگنال در شرکت‌های معتبر و… را به اشتراک می‌گذارد. شما می توانید به عنوان کارجو با مراجعه به سایت ایران استخدام از فرصت های شغلی شغل مهندس برق در تهران و شهرستان‌ها اطلاع یابید و با ساخت رزومه در سیستم رزومه‌ساز رایگان و ارسال آن وارد بازار کار این شغل شوید.
جهت مشاهده آگهی های استخدام مهندس برق در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
منبع: ایران استخدام
