انواع قرارداد در قانون کار ایران کدام اند؟

زمان مطالعه: 6 دقیقه

معررفی انواع قرارداد کار

عموماً یکی از نگرانی‌هایی که ممکن است برای افراد شاغل وجود داشته باشد این است که بتوانند در مقابل ارائه خدمات به شرکت مربوطه، حق و حقوق خود را تمام و کمال دریافت کنند‌. در مقابل سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف نیز انتظار دارند بتوانند در مقابل پرداخت حق‌الزحمه، خدمات خود را کسب کنند. بر این اساس قانون برای این که در این مسیر حق و حقوق فرد یا سازمانی از بین نرود، اقدام به تصویب قوانین کار کرده است.
بر این اساس برای شروع کار بین افراد و سازمان‌های مربوطه، قراردادی با عنوان قرارداد کار نوشته می‌شود. متن قرارداد کاری می‌تواند بر اساس شرایط سازمان و قوانین کار نوشته شود. اگر شما هم می‌خواهید بدانید قرارداد کار چیست؟ چه ویژگی‌هایی دارد؟ پیشنهاد می‌کنیم خواندن این مطلب از ایران استخدام را از دست ندهید.

قرارداد کار چیست و چه فایده‌ ای دارد؟

به طور کلی قرارداد کار، یک عامل مهم برای ایجاد اعتماد و اطمینان بین دو طرف پروژه، یعنی کارگر یا کارمند و کارفرما است. در واقع این قرارداد به نحوی به نفع دو طرف قرار داد است و باعث می‌شود در این راستا حق فردی ضایع نشود.
بر اساس ماده ۷ قانون کار، قرارداد کار عبارت است از قراردادی شفاهی یا کتبی که بین دو طرف یعنی انجام دهنده کار و کارفرما وجود دارد. بر طبق این قرارداد، کارگر موظف است در مقابل دریافت حق‌الزحمه، کار خود را به درستی طی دوره‌ای موقت یا غیر موقت انجام دهد.
در همه قراردادهای کاری، دو طرف وجود دارند که یکی کارفرما و دیگری انجام دهنده کار است. کارفرما می‌تواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد در صورتی که انجام دهنده کار به عنوان کارگر یا کارمند حتماً شخص حقوقی است. واژه کارگر در قانون کار این گونه تعریف می‌شود؛ طبق ماده ۷ این قانون، هر شخص حقیقی که در مقابل انجام کار، از کارفرما مزد خود را به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه دریافت می‌کند، کارگر تلقی می‌شود. از طرفی در تعریف کارمند از نظر حقوقی نیز می‌توان گفت شخصی که برای دولت کار می‌کند کارمند نام دارد.
بر اساس تعریف فوق، کارمندهای شرکت خصوصی نیز که به طور عامیانه، کارمند خوانده می‌شوند چون برای دولت کار نمی‌کنند، کارگر محسوب می‌شوند. شرایط قرارداد کاری بین دو نفر به عنوان کارگر و کارفرما به عوامل مختلفی بستگی دارد. در ادامه به معرفی بهترین قرارداد کار و انواع آن می‌پردازیم.

اهمیت قرارداد کاری

تهیه قرارداد کاری بین طرفین باعث می‌شود که هر دو نسبت به شرایط و وظایف موجود، تعهد کافی داشته باشند. در واقع وجود قرارداد باعث رسمیت بخشیدن به کار می‌شود در این صورت هرکدام از دو طرف تلاش می‌کنند مسئولیت و وظایف خود را به درستی انجام دهند.
یکی دیگر از موارد اهمیت پیدا کردن قرارداد کاری، تنظیم عقد حقوقی بین کارگر و کارفرما است. بنابراین در صورتی که هرکدام از طرفین وظایف خود را به درستی انجام ندهند، برای طرف دیگر این امکان وجود دارد که بتواند با به کارگیری راهکارهای قانونی و حقوقی، فرد را ملزم به انجام وظایف خود کند.
با این وجود، گاهی اوقات بعضی از کارفرمایان یا شرکت‌ها با توجه به صلاح دید خود، از تنظیم قرارداد کاری امتناع می‌کنند.

انواع قرارداد

قراردادهای کاری از نظر فاکتورهای مختلفی دسته‌بندی می‌شوند که در این نوشته قصد داریم به توضیح آن‌ها بپردازیم. به عنوان مثال از نظر نوع شرکت دولتی یا خصوصی و طول دوره‌ی آن می‌توان آن‌ها را تقسیم‌بندی کرد:

انواع قرارداد کاری از نظر نوع استخدام

از نظر نوع استخدام، قرارداد های کاری را می‌توان  بصورت زیر تقسیم کرد:

• قرارداد کاری دولتی 

این نوع قرارداد  خود به سه دسته قرارداد رسمی، پیمانی و خدماتی دسته‌بندی می‌شود که شرایط قرارداد کار هرکدام از آن‌ها با دیگری متفاوت است.

• قرارداد کاری شرکت خصوصی

قرارداد شرکت خصوصی نیز تحت پوشش نظام قانون کار می‌باشد و کارفرمایان شرکت‌های خصوصی موظف هستند قوانین خود را بر اساس آن‌ها تنظیم کنند.

انواع قرارداد کاری از نظر مدت کار

از نظر مدت کاری نیز قراردادهای کاری به سه دسته تقسیم می‌شوند. در واقع با توجه به طول مدت کار، هرکدام شرایط و قوانین خاص خود را دارند. با آگاهی از این قوانین بهتر می‌توانید در مورد نوع قرارداد کاری تصمیم بگیرید که کدام‌یک با شرایط فعلی شما هماهنگی بیشتری خواهد داشت.

• قرارداد کاری موقت

در قرارداد کاری موقت، زمان پایان قرارداد، معین میباشد. بنابراین در صورت اتمام یافتن تاریخ قرارداد، اگر کارگر به کار خود ادامه دهد، هيچ‌گونه قوانین کاری برای حمایت از او وجود ندارد. در این شرایط بهتر است با پایان یافتن تاریخ قرارداد، در صورت تمایل برای ادامه همکاری، تاریخ قرارداد کاری مجدداً تمدید شود.

• قرارداد کاری غیرموقت

در قراردادهای غیرموقت، تنها زمان شروع کار ذکر می‌شود و هیچ اشاره‌ای به تاریخ پایان قرارداد نمی‌شود. بر این اساس می‌توان گفت قراردادهای کاری غیرموقت به عنوان قرارداد دائمی در نظر گرفته می‌شوند. با توجه به قوانینی که در این قرارداد وضع می‌شود، برای فسخ آن باید طرفین قرارداد وجود داشته باشند و بر اساس شرایط خاصی اقدام به فسخ قرارداد کنند.

• قرارداد کاری جهت انجام کاری معین

گاهی اوقات قرارداد کاری بین دو نفر که یکی از طرفین به عنوان کارفرما و دیگری به عنوان کارجو شناخته می‌شود، با پرداخت دستمزد و انجام تعهد به پایان می‌رسد. چنین قراردادی تنها برای انجام یک کار معین تنظیم شده است. امکان فسخ این قرارداد نیز تا قبل از انجام تعهدات، توسط دو طرف انجام می‌شود.

• قرارداد کاری بدون بیمه

شرایط موجود در قراردادهای کاری موقت و غیرموقت، بر اساس قوانین کار و تأمین اجتماعی تنظیم می‌شود. بر این اساس می‌توان گفت این قراردادها شامل بیمه نیز می‌باشند. در حالی که قراردادهای کاری که جهت انجام کاری معین تنظیم می‌شود در اکثر مواقع به صورت قرارداد کاری بدون بیمه تنظیم می‌شود. حال ممکن است این سؤال برای شما مطرح شود که مگر قرارداد کار بدون بیمه هم وجود دارد؟
برای پاسخ به این سؤال می‌توان گفت اصولاً قرارداد کاری بدون بیمه به صورت قانونی وجود ندارد. اما گاهی اوقات ممکن است کارفرما بنابر شرایطی با کارمندان و کارگران خود قرارداد پیمانکاری تک نفره تنظیم کند. در این صورت قرارداد تنظیم شده مشمول بیمه نمی‌شود. البته در رابطه با این نوع قرارداد باید گفت که یکی از انواع قراردادهای حساس بدون بیمه است که بین کارفرما و پیمانکار حقیقی نوشته می‌شود.
به عنوان مثال همانند قرارداد کاری برای انجام کاری معین، ممکن است در شرایطی، برای نقاشی دیوار یا تعمیرات ساختمانی از یک فرد کمک بگیرید. این قرارداد بعد از انجام کار توسط پیمانکار و پرداخت حق‌الزحمه توسط شما به پایان می‌رسد بنابراین مشمول بیمه تأمین اجتماعی نمی‌شود. دقت داشته باشید که این نوع قرارداد مناسب روابط کارگر و کارفرمایی نیست. قرارداد شراکت یکی دیگر از انواع قرارداد کاری بدون بیمه است که این هم شرایط خاص خود را دارد.

شرایط قرارداد کار

تنظیم قرارداد کاری به صورت قانونی باید بر اساس شرایط و مواد موجود در قانون کار باشد. حال ممکن است با خود بگویید این شرایط قرارداد کاری عبارت از چیست؟ در زیر به بیان چند مورد از مهم‌ترین شرایط در نظر گرفته شده از طرف قانون کار برای قرارداد کاری می‌پردازیم.

• طبق ماده ۸ قانون کار

اگر قرار باشد شرایط جدیدی در قرارداد منظور شود، نباید برای کارگر امتیازاتی کمتر از قوانین مقرر شده قبل داشته باشد.

• بر اساس ماده ۹

برای اطمینان از درستی قرارداد، لازم است به عنوان اولین نکته، مورد قرارداد، مشروعیت داشته باشد. مشخص بودن موضوع قرارداد و ممنوعیت نداشتن طرفین به صورت قانونی و شرعی از تصرف اموال و انجام کار مورد نظر از شروط بعدی قرارداد خواهد بود.

• بر اساس ماده ۱۰ قانون کار

نیاز است در متن قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما، همه موارد و شرایط به صورت واضح بیان شود. به عنوان مثال، نوع وظیفه کارگر، میزان حقوق، ساعات کاری، تعطیلات و مرخصی، محل انجام کار، تاریخ تنظیم قرارداد و غیره نمونه‌هایی از موارد قابل ذکر در قرارداد هستند.

پیشنهاد میکنیم قوانین مربوط به کار و استخدام در سازمان ها و مراکز دولتی و غیر دولتی را در سایت ایران استخدام مشاهده نمایید.

بهترین قرارداد کار

به طور کلی می‌توان گفت، بهترین قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما، قراردادی است که با کمک گرفتن از یک وکیل با تجربه اداره کار تنظیم شود. با توجه به این که وکیل مربوطه، نسبت به انواع نمونه قرارداد کاری و چگونگی تنظیم متن آن آشنایی دارد، بهتر می‌تواند در نوشتن قرارداد به شما کمک کند.
اگر به عنوان کارفرما به دنبال استخدام وکیل حرفه ای میباشید، همین حالا میتوانید با درج آگهی استخدام، آگهی خود را در سایت و اپلیکیشن ایران استخدام منتشر نمایید. البته راه‌های دیگری برای تنظیم قرارداد کاری وجود دارد. شما همچنین می‌توانید فرم قرارداد کار را دانلود کنید. خوشبختانه با توجه به نیاز بسیاری از کاربران، فرم نمونه قرارداد کار موقت word در سایت‌های مختلف وجود دارد. بر این اساس می‌توانید با بررسی نمونه قراردادهای کاری مختلف، فرم موردنظر را برای خود دانلود کنید.
البته در رابطه با فرم قرارداد کاری که دانلود می‌کنید، بهتر است دقت داشته باشید که متن قرارداد کاری ساده باید شامل همه موارد و شرایطی که مدنظر طرفین است باشد.

جهت عضویت به عنوان کارفرما و درج آگهی استخدام در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.

سخن پایانی

قرارداد کاری، قراردادی است که با توجه به قوانین قانون کار، بین دو طرف که شامل کارفرما و کارگر می‌شوند، تنظیم می‌شود. قرارداد کاری انواع مختلفی دارد که با توجه به شرایط موجود، طرفین می‌توانند نسبت به تنظیم آن اقدام کنند. یکی از راه های تنظیم قرارداد، کمک گرفتن از یک وکیل اداره کار است که با توجه به تسلط او نسبت به انواع نمونه قرارداد کاری، می‌تواند قرارداد کاری بهتری را برای طرفین تنظیم کند.
در این مطلب از ایران استخدام، به معرفی قرارداد کاری، انواع آن و شرایط و ویژگی‌های آن پرداختیم. امیدواریم مورد توجه و رضایت شما واقع شده باشد.
با توجه به مطالب فوق اگر حتی به دنبال استخدام در کار پاره وقت هستید، پیشنهاد میکنیم، از طریق کاریابی معتبر ایران استخدام اقدام کنید. در واقع مؤسسات و شرکت‌های معرفی شده در این سایت جهت کسب خدمات بهتر خود نیز اقدام به تنظیم قرارداد کاری می‌کنند. بنابراین در صورت عدم پایبندی هرکدام از طرفین نسبت به قرارداد، طرف دیگر می‌تواند از طریق قانونی اقدام کند.

ایران استخدام، یکی از معتبرترین سایت‌های کاریابی در ایران است که تا حد امکان تلاش خود را کرده است تا بتواند تحت یک چارچوب قانونمند، سازمان‌ها و شرکت‌های معتبر را که به دنبال نیروی کار هستند به افراد کارجو متخصص و قابل اعتماد معرفی کند.

چنانچه به عنوان کارجو به دنبال استخدام در بهترین فرصت های شغلی میباشید، پیشنهاد میکنیم با عضویت در سایت ایران استخدام علاوه بر دریافت روزانه آگهی های استخدام، از طریق ایمیل و پیامک، از سایر خدمات و مزایای این سایت، مانند تنظیم رزومه بصورت آنلاین و کاملا رایگان استفاده نمایید.

جهت عضویت به عنوان کارجو در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.