شرایط ورود به شغل باریستا چیست؟
برای بسیاری سوال است که باریستا یعنی چی؟ احتمالاً شما هم هنگام ورود به یک کافه، فردی را پشت دستگاه بزرگ اسپرسو دیده‌اید که نوشیدنی شما را آماده می‌کند. امروزه باریستا (به انگلیسی Barista) به یکی از جذاب‌ترین و پرطرفدارترین مشاغل در صنعت رستوران و کافه در ایران و جهان تبدیل شده است.
در این مطلب از ایران استخدام ضمن پاسخ به سوال پرتکرار که کار شغل باریستا چیست؟ با نحوه ورود به بازار کار باریستا و حقوق باریستا در ایران آشنا خواهیم شد.
فهرست مطالب
باریستا کیست؟
«باریستا» به طور خاص به کسی گفته میشود که متخصص تهیه و سرو نوشیدنی‌هایی بر پایه اسپرسو است و دانش عمیقی در مورد دانه‌های قهوه، فرآیندهای رُست (برشته‌کاری)، درجه آسیاب، روش‌های عصاره‌گیری و تهیه نوشیدنی‌هایی مانند اسپرسو، کاپوچینو، لاته و… دارد. باریستا در واقع، سفیر قهوه و چهره اصلی یک کافه محسوب میشود.
مهارت‌های مورد نیاز شغل باریستا چیست؟
مجموعه‌ای از مهارت‌های فنی (سخت) و مهارت‌های بین فردی (نرم) برای موفقیت در این شغل ضروری می‌باشند: ضروری است.
مهارت‌های سخت و فنی
- شناخت قهوه: درک انواع دانه‌ها (عربیکا، روبوستا)، رست‌ها و مناطق کشت و تفاوت طعمی آن‌ها.
- کار با تجهیزات: تسلط کامل بر دستگاه اسپرسوساز، آسیاب قهوه (تنظیم درجه آسیاب یا کالیبراسیون) و سایر ابزارهای دم‌آوری.
- تسلط بر عصاره‌گیری (اسپرسو): توانایی تنظیم دقیق آسیاب، تمپ کردن و کنترل زمان و حجم عصاره‌گیری برای یک شات اسپرسوی استاندارد.
- فوم‌گیری و لاته آرت: مهارت در بخار دادن صحیح شیر برای دستیابی به بافت مناسب (میکروفوم) و خلق طرح‌های هنری روی لاته یا کاپوچینو.
- آشنایی با دم‌آوری‌های دستی و جایگزین: مهارت در تهیه قهوه با ابزارهایی مانند وی 60، کمکس، فرنچ پرس و…
مهارت‌های نرم و بین فردی
- خدمات مشتری: توانایی برقراری ارتباط مؤثر، رفتار دوستانه، صبورانه و توانایی حل مسئله و مدیریت شکایات.
- سرعت عمل و مدیریت استرس: حفظ کیفیت کار در محیط‌های شلوغ و پرفشار (به ویژه در ساعات پیک کافه).
- توجه به جزئیات: دقت در اندازه‌گیری‌ها، بهداشت و تمیزی محیط کار و تجهیزات.
- کار تیمی: همکاری مؤثر با سایر اعضای تیم کافه (کمک باریستا، صندوقدار، و…).
وظایف باریستا کار چیست؟
وظایف باریستا کار باتوجه به محل کار (کافی‌شاپ، هتل یا رستوران) می‌تواند متفاوت باشد، اما عموماً شامل موارد زیر است:
- خوشامدگویی به مشتریان، دریافت سفارش و ارائه توضیحات در مورد منو.
- تهیه انواع نوشیدنی‌های گرم و سرد بر پایه قهوه (اسپرسو، لاته، آمریکانو و…) و همچنین سایر نوشیدنی‌های منو.
- تنظیم روزانه آسیاب و دستگاه اسپرسو برای اطمینان از کیفیت عصاره‌گیری.
- حفظ کیفیت ثابت در طعم و ظاهر نوشیدنی‌ها.
- اطمینان از تمیزی و بهداشت مداوم محیط بار، تجهیزات و ظروف.
- مدیریت موجودی مواد اولیه (شیر، قهوه، سیروپ‌ها) و اطلاع‌رسانی برای شارژ مجدد.
- رعایت استانداردهای کافه در طعم و ظاهر نوشیدنی‌ها.
- نظارت بر سطح موجودی مواد اولیه (دانه‌ی قهوه، شیر، سیروپ‌ها) و اطلاع‌رسانی برای سفارش مجدد.
- انجام امور صندوق و دریافت وجه (در برخی کافه‌ها).
چگونه باریستا شویم؟
برای تبدیل شدن به یک باریستای حرفه‌ای، افراد باید دانش، آموزش و تجربه عملی لازم را به‌دست بیاورند.
- ✔️علاقه و یادگیری آموزش‌های پایه
علاقه به قهوه و ارتباط با افراد اولین و مهم‌ترین عامل ورود به این شغل هستند. قبل از هرچیزی باید با زبان حرفه‌ای کافی شاپ و اصطلاحات آن آشنا شوید. برای مثال: تفاوت بین لاته، کاپوچینو و فلت وایت را درک کنید.
- ✔️ آموزش تخصصی (دوره باریستا)
آموزش رایگان باریستا به‌صورت آنلاین از طریق پلتفرم‌هایی همچون یوتیوب، آپارات و… ارائه میشود که نقطه شروع خوبی برای آشنایی با اصول اولیه هستند. اما این آموزش‌ها برای تخصصی شدن و کسب مهارت‌های حرفه‌ای کافی نیستند. کار باریستا بیشتر یک مهارت عملی بوده و نیاز به تمرین و کار با تجهیزات دارد.
شرکت در دوره‌های آموزش تخصصی و حضوری برخی آموزشگاه‌های فنی حرفه‌ای و یا موسسات و آکادمی‌هایی که تخصصاً در زمینه آموزش مدیریت کافی شاپ فعالیت دارند، بهترین گزینه است.
❗️نکته:
پیشنهاد میشود ابتدا با آموزش رایگان شروع کنید و پس از فراگیری آموزش‌های تخصصی، به‌عنوان کارآموز باریستا در یک کافی‌شاپ مشغول شوید تا تجربه‌ی عملی لازم را کسب کنید. هیچ آموزشی به اندازه تجربه عملی در محیط واقعی مؤثر نیست. بسیاری از مهارت‌های کلیدی، مانند مدیریت همزمان سفارش‌ها و کار تحت فشار، تنها در حین کار آموخته می‌شوند. برخی کافه‌ها نیروهای مبتدی را به عنوان «کمک باریستا» یا «کارآموز باریستا» استخدام کرده و در حین کار به آن‌ها آموزش می‌دهند.
- ✔️ تمرین مداوم
به طور مستمر و موثر روی مهارت‌های آموخته مانند عصاره‌گیری، فوم‌گیری و لاته آرت تمرین کنید.
- ✔️ به‌روز بودن
اطلاعات و دانش خود را در مورد ترندهای جدید صنعت قهوه و ابزارهای نوین با تماشای ویدیوها و مطالعه کتاب‌های تخصصی قهوه و… به‌روز نگه دارید.
فرق باریستا و بارتندر
همانطور که در این مطلب گفته شد، باریستا نوشیدنی‌های گرم مانند قهوه، اسپرسو و چای را آماده می‌کند. بارتندر مسئول تهیه نوشیدنی‌های سرد و ترکیبی است. به بیان ساده‌تر:
- باریستا= متخصص قهوه (تهیه نوشیدنی‌های بر پایه اسپرسو (لاته، کاپوچینو، موکا و…) و قهوه‌های دمی.)
- بارتندر= متخصص نوشیدنی‌های سرد (تهیه نوشیدنی‌های سرد مانند اسموتی‌ها، شیک‌ها و آبمیوه‌های ترکیبی.)
❗️نکته:
در کافه‌های بزرگ، این دو پُست کاملاً مجزا هستند. اما در بسیاری از کافه‌های کوچکتر ایران، از یک فرد انتظار می‌رود که بر هر دو حوزه (بار گرم و سرد) مسلط باشد. دوره‌های آموزشی جامع باریستایی امروزی نیز معمولاً سرفصل‌های بار سرد را پوشش می‌دهند. همچنین باریستاها معمولاً تعامل مستقیم کمتری با مشتری دارند، در حالی که بارتندرها (در مفهوم سنتی بار) اغلب ارتباط و گفتگوی مستقیم‌تری با مشتریانِ نشسته پشت بار دارند.
بررسی مزایا و معایب شغل باریستا
مثل بسیاری از مشاغل دیگر باریستایی نیز خوبی‌ها و چالش‌های شغلی خود را دارد. در ادامه با برخی از مزایا و چالش‌های این شغل آشنا می‌شویم:
مزایای شغل باریستا
- محیط کاری پویا و اجتماعی
- فرصت یادگیری و پیشرفت سریع
- لذت از کار هنری و خلاقانه
معایب شغل باریستا
- فشار کاری در ساعات شلوغ
- ساعات کاری طولانی یا شیفتی
- نیاز به ایستادن مداوم
بررسی میزان درآمد و حقوق باریستا در ایران
میزان حقوق باریستا در ایران بستگی به سطح مهارت، شهر و موقعیت، انداره و نوع محل کار دارد.
باریستاهای حرفه‌ای که در هتل‌ها، کافه‌های معروف فعالیت می‌کنند، درآمد بالاتری دارند. در ادامه به بررسی عوامل تاثیر گذار در درآمد و حقوق باریستا در ایران می‌پردازیم:
- سطح مهارت و تجربه: هرچه سطح مهارت و میزان تجربه یک باریستا بیشتر باشد، میزان درآمد و حقوق نیز بالاتر خواهد بود.
- شهر و منطقه: دریافتی باریستاها در شهرهای بزرگی مثل تهران، تبریز و شیراز معمولاً بالاتر از شهرهای کوچکتر است.
- نوع و برند کافه: کافه‌های زنجیره‌ای بزرگ و کافه‌های برندی مانند ساعدی نیا یا لمیز و… معمولاً حقوق بهتری نسبت به کافه‌های محلی کوچک پرداخت می‌کنند.
- ساعات کاری: باریستاهای تمام‌وقت درآمد بیشتری نسبت به باریستاهای پاره‌وقت دارند.
- انعام: در بسیاری از کافه‌ها، انعام دریافتی از مشتریان نیز بخش قابل توجهی از درآمد باریستا را تشکیل می‌دهد. میزان انعام دریافتی باریستاها به نوع کافه، میزان رضایت مشتری‌ها و مهارت‌های ارتباطی باریستا بستگی دارد.
مشاهده فرصت‌های شغلی باریستا
اگر به دنبال کار در این زمینه هستید، می‌توانید فرصت‌های شغلی زیر را در سایت ایران استخدام مشاهده نمایید:
- استخدام باریستا پاره وقت تهران (برای دانشجویان و افراد جویای کار نیمه‌وقت)
- استخدام باریستا بدون سابقه کار (برای افراد تازه‌کار)
- استخدام باریستا در شرکت‌ها برای کافی‌بار داخلی یا بخش پذیرایی
برای موفقیت در فرآیند ارسال رزومه و استخدام، نکات زیر را رعایت کنید:
- یک متن معرفی حرفه‌ای بنویسید که مهارت‌های اصلی‌تان را معرفی کند.
- رزومه‌ای منظم و به‌روز همراه با عکس رسمی ارسال کنید.
- در مصاحبه، درباره قهوه‌ها و دستگاه‌های اسپرسوساز آگاهی داشته باشید.
- اگر سابقه کاری ندارید، بر علاقه، انگیزه و دوره‌های آموزشی که پشت سر گذاشته‌اید اشاره کنید.
راهنمای استخدام باریستا
مدیران کافه‌ها در جذب نیروی متخصص با چالش‌هایی روبه‌رو هستند. جذب و استخدام افرادی که هم مهارت‌های فنی و هم مهارت‌های مشتری مداری و کار تیمی را داشته باشند، موجب موفقیت مجموعه آن‌ها میشود.
تنظیم متن آگهی: در نوشتن “متن آگهی استخدام باریستا” دقیقاً مشخص کنید که به افراد با چه سطحی از مهارت نیاز دارید و آیا تسلط بر بار سرد نیز الزامی است یا خیر.
فرآیند مصاحبه: هرگز تنها به رزومه یا مدرک اکتفا نکنید. بهترین روش ارزیابی، برگزاری یک «آزمون عملی» است. از متقاضی بخواهید پشت دستگاه یک شات اسپرسو و یک کاپوچینو تهیه کند. با این‌کار، نه تنها مهارت فنی (کیفیت عصاره‌گیری و فوم شیر) بلکه نحوه مدیریت استرس، پاکیزگی حین کار و مهارت نرم او نیز ارزیابی میشود.
سؤالات متداول
⁉️ برای باریستا شدن چه مدرکی لازم است؟
مدرک خاصی نیاز نیست؛ اما گذراندن دوره‌های آموزش باریستا به پیشرفت سریع‌تر کمک می‌کند.
⁉️ آیا بدون تجربه می‌توان باریستا شد؟
بله، با شرکت در دوره‌های آموزشی و کارآموزی در کافی‌شاپ‌ها می‌توان بدون سابقه وارد این شغل شد.
سخن پایانی
شغل باریستا ترکیبی از مهارت، خلاقیت و ارتباط مؤثر با مشتری است. همانطور که گفته شد، آموزش فنی و تجربه عملی، پایه‌های اصلی این حرفه هستند. با این حال، عامل نهایی که یک باریستای معمولی را به یک باریستای حرفه‌ای تبدیل می‌کند، اشتیاق و «علاقه به قهوه و آدم‌ها» است.
با توجه به رشد مداوم فرهنگ قهوه در ایران ، تقاضا برای باریستاهای متخصص نه تنها کاهش نخواهد یافت، بلکه تخصصی‌تر نیز خواهد شد. این مسیر شغلی، فرصت‌های رشد فراوانی از «هد باریستا» و «مدیریت کافه» تا کارآفرینی و راه‌اندازی کسب‌وکار شخصی را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
جهت مشاهده آگهی های استخدام باریستا در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
منبع: ایران استخدام
