بررسی بازارکار رشته مهندسی عمران
در پاسخ به این سوال که رشته عمران چیست، باید بگوییم رشته مهندسی عمران (به انگلیسی Civil engineering) یکی از اصلی‌ترین شاخه‌های مهندسی است. رشته عمران به طراحی، اجرا و نظارت بر نحوه ساخت سازه‌ها و ساختمان‌های بزرگ از جمله پل‌ها، سدها، نیروگاه‌ها، دکل‌های مخابراتی و… می‌پردازد. در این مطلب علاوه بر بررسی بازار کار رشته مهندسی عمران برای خانم ها و آقایان، به بررسی وضعیت رشته عمران برای مهاجرت می‌پردازیم.
فهرست مطالب
مزایا و معایب رشته عمران
این رشته نیز مانند سایر رشته‌های تحصیلی مزایا و معایب خاص خود را دارد. از جمله مزایای این رشته می‌توان به جایگاه اجتماعی مناسب، فرصت‌های شغلی متنوع، فرصت استخدام در اکثر سازمان‌های دولتی، شغل پویا، درآمد مناسب و… اشاره کرد. در رابطه با معایب رشته عمران می‌توان به کار در محیط‌های پرخطر، کار در پروژه‌های طولانی مدت و بعضا دور از محل زندگی به دلیل آبادسازی مناطق محروم، سختی و فشار کاری و… اشاره کرد.همچنین به دلیل رابطه تنگاتنگ بازار کار عمران باسیاست‌های دولتی می‌توان گفت فعلاً بازار کار مناسبی برای پذیرش نیروهای جدید ندارد. بااین‌حال بازار کار برای افراد ماهر همیشه وجود دارد.
لازم است مهندسین این رشته همواره اطلاعات خود را به‌روز نگه دارند تا بتوانند در بازار کار رقابت کنند.
مطلب مرتبط: معرفی شغل مهندس عمران
شرایط و نحوه ورود به رشته عمران
شاید سوال بسیاری از علاقه‌مندان این باشد که مهندسی عمران در چه رشته ای است؟ برای ورود به این رشته باید نمرات لازم جهت ورود به رشته ریاضی و فیزیک را در دوره اول متوسطه کسب نمایید. پس از انتخاب رشته ریاضی و فیزیک در دوره دوم متوسطه با شرکت در کنکور سراسری و کسب رتبه لازم می‌توانید در برگه انتخاب رشته این عنوان را انتخاب نمایید.
مهندسی عمران چند ترم است؟
مدت تحصیل در رشته مهندسی عمران (کارشناسی پیوسته) 4 سال و 8 ترم (هرسال دو ترم) بوده و فارغ التحصیلان پس از طی نمودن واحدهای آموزشی لازم مدرک لیسانس دریافت خواهند کرد.
رشته مهندسی عمران مناسب چه کسانیست؟
همه افرادی که به کار در حوزه مهندسی عمران علاقه‌مندند می‌توانند از طریق تحصیلات آکادمیک وارد این حوزه شوند اما بدیهی است افرادی که استعداد و توانایی‌های مناسب‌تری دارند، رضایت شغلی بیشتری را تجربه خواهند کرد. بررسی و کشف توانایی‌های افراد از روش‌های مختلفی مثل بررسی تیپ شخصیتی آن‌ها امکان‌پذیر است. تست‌های شخصیت‌شناسی مختلفی نیز برای کمک به افراد وجود دارد که یکی از آن‌ها تست MBTI است.
بر اساس نتایج تست MBTI افرادی که دارای تیپ شخصیتی ESTJ، ISTJ، ESTP و ISTP هستند برای کار در حوزه عمران موفق‌ترند.
مطلب مرتبط: شخصیت های مناسب شغل مهندس عمران
گرایش‌های رشته مهندسی عمران
رشته مهندسی عمران پنج گرایش اصلی دارد:
- سازه
ساخت پل، خط لوله، سکوهای دریای، برج‌ها و کلیه سازه‌های بزرگ
- حمل‌ونقل
ساخت راه‌آهن، جاده، کانال، فرودگاه و تونل
- محیط‌زیست
ساخت شبکه‌های تامین آب، سیستم‌های آب‌رسانی، سیل بندها، سدها
- دریایی
ساخت بنادر و سیستم‌های دفاعی دریایی
- ژئوتکنیک
پروژه‌های استخراج معادن، عملیات خاکی و ساخت پایه
گرایش سازه پرطرفدارترین گرایش است که درحال‌حاضر بازار کار نسبتاً اشباع‌شده‌ای دارد؛ اما گرایش‌های ژئوتکنیک جز گرایش‌هایی با درآمد مناسب است. گرایش‌های سازه‌های هیدرولیکی و مدیریت منابع آب، به دلیل بحران آب کشور می‌تواند بازار کار مناسبی داشته باشد؛ اما گرایش‌های حوزه محیط زیست، راه‌آهن و ساختمان‌های هوشمند، بازار کار چندانی در ایران ندارند. گرایش دریایی نیز محدود به شهرهای ساحلی است.
چگونه وارد بازار کار مهندس عمران شویم؟
زمینه های کاری و استخدام مهندسی عمران، بخش‌های مختلفی را دربرمیگیرد. مهندسان عمران می‌توانند به‌عنوان مهندس رسمی سازمان نظام مهندسی کار کنند، در بخش خدمات دولتی، استخدام یا در بخش خصوصی مشغول به کار شوند.
داشتن تجربه کارآموزی در پیدا کردن شغل برای تازه فارغ‌التحصیلان نقش مؤثری دارد. در وبسایت ایران استخدام آگهی‌های زیادی با عنوان استخدام کارآموز مهندس عمران وجود دارد. چنین مواردی، فرصتی عالی برای کسب تجربه ورود به بازار کار هستند.
برای استخدام بخش خصوصی در شهرهای مختلف و زیرشاخه‌های مختلف مثل طراح سازه یا نقشه‌کش می‌توانید از طریق جستجوی عبارتی نظیر استخدام مهندس عمران در تهران یا شهر خودتان، می‌توانید از وب‌سایت‌های کاریابی آنلاین نظیر کاریابی ایران استخدام کمک بگیرید. در این وبسایت، کارفرمایان با درج آگهی استخدام، اقدام به جذب نیروی کار می‌کنند. کارجویان نیز می‌توانند رزومه خود را تنظیم و مستقیماً برای آن‌ها ارسال کنند.
ساخت رزومه با امکان رزومه ساز وبسایت ایران استخدام به‌راحتی برای کارجو امکان‌پذیر است. در آینده نیز می‌توانید رزومه خود را به‌روزرسانی کنید و برای کارفرما بفرستید.
- جهت مشاهده نمونه رزومه مهندس عمران و نحوه نوشتن آن کلیک نمایید.
مهارت و توانایی‌های موردنیاز رشته مهندس عمران
از مهم‌ترین شرایط قبولی و ورود در رشته عمران، داشتن تحصیلات مرتبط است. معمولاً افرادی با مدرک کارشناسی به بالا (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا) به‌راحتی جذب بازار می‌شوند. گذراندن دوره کارآموزی و کارورزی نیز به آمادگی بیشتر افراد برای ورود به بازار کار کمک می‌کند. گاهی مهندسانی از سایر رشته‌ها نظیر شهرسازی هم در پروژه‌های عمرانی فعالیت می‌کنند. یک مهندس عمران به مهارت‌های زیر نیاز دارد:
-
مهارت‌های ریاضیاتی و محاسباتی
یک مهندس عمران باید درک و دانش مناسبی از اصول ریاضیات نظیر مثلثات، هندسه، محاسبات عدد و غیره داشته باشد. این مهارت‌ها در طی طراحی و اجرای پروژه به کمک مهندس می‌آیند.
-
مهارت‌های رهبری تیم
ساخت سازه‌های عظیم یک فرآیند تیمی است که مهندس عمران در مرکز آن قرار دارد؛ بنابراین لازم است مدیر خوبی برای هماهنگی همه بخش‌ها باشند.
-
مهارت‌های تصمیم‌گیری
تصمیم‌گیری برای استفاده بهینه از بودجه، مواد اولیه و نیروی انسانی برای اتمام پروژه در کوتاه‌ترین زمان با بالاترین کیفیت ممکن بر عهده مهندس عمران است. بعلاوه، ممکن است در طی پروژه مسائل پیش‌بینی‌نشده ای ایجاد شود که باید بتواند آن‌ها را به‌درستی مدیریت کند.
-
مهارت حل مسئله
ساخت یک سازه عظیم و مدیریت منابع و هزینه‌ها، نیاز به تصمیم‌گیری‌های دقیق برای ارائه بهینه‌ترین راهکار دارد.
-
مهارت‌های ارتباطی و کار تیمی
مهندسان عمران با طیفی از افراد نظیر مدیر پروژه، پیمانکاران، مهندسان سایر بخش‌ها، کارگران و افراد دیگر در ارتباط هستند و لازم است توانایی برقراری ارتباط درست و سازنده با همه این اقشار را داشته باشند.
-
مهارت چند وظیفگی
یک مهندس عمران هم‌زمان روی بخش‌های مختلف یک پروژه یا روی چند پروژه متفاوت کار می‌کنند و لازم است مهارت‌های لازم برای اولویت‌بندی و پیش برد هم‌زمان همه آن‌ها را داشته باشند.
-
مهارت‌های کامپیوتری
مهندسان عمران از زمان اجرا تا پیاده‌سازی سازه با نرم‌افزارهای مختلفی کار می‌کنند؛ بنابراین یک مهندس عمران باید تخصص کافی برای کار با نرم‌افزارها را داشته باشد. در ادامه لیستی از پرکاربردترین نرم‌افزارهای کاربردی رشته مهندسی عمران را می‌بینید:
- ETABS: برای تحلیل و طراحی سازه‌های ساختمانی
- Auto Cad: طراحی دوبعدی، سه‌بعدی و نقشه‌کشی
- CSiBridge: طراحی سازه‌های پل
- Matlab: برنامه‌نویسی و محاسبات عددی
- Ansys: انجام تحلیل‌های دینامیکی
- Catia: طراحی قطعات
- SAFE: آنالیز پی و فونداسیون
- SDR Map: نقشه‌برداری و توپوگرافی
تعداد نرم‌افزارها زیاد است و لازم است هر مهندس عمران بر اساس حوزه کاری خود با نرم‌افزار مناسب آن آشنا باشد.
وظایف مهندس عمران
یک مهندس عمران، بسته به اینکه در کدام بخش از پروژه شرکت کند می‌تواند وظایف مختلفی داشته باشد که در ادامه برخی از مهم‌ترین آن‌ها را بیان کرده‌ایم:
- تحلیل اطلاعات و داده‌هایی که مهندسان ناظر، نقشه‌کشی، آزمایش مواد و مصالح آن‌ها را به دست آورده‌اند
- پیاده‌سازی و تحلیل مدل‌های کامپیوتری
- آزمایش خاک برای بررسی قدرت پایه سازه
- بررسی امکان‌پذیری پروژه و ارزیابی هزینه، زمان و نیروی کار موردنیاز
- ارزیابی ریسک
- تهیه و ارائه پیشنهاد به مناقصه‌ها، ارائه گزارش به مشتری و مراکز دولتی و خصوصی
- ارتباط با مهندسان سایر بخش‌ها، پیمانکاران، مشتریان و تامین‌کنندگان
- حل مسائل پیش‌آمده در فرآیند طراحی تا پیاده‌سازی
- نظارت بر تهیه مواد اولیه لازم و کیفیت و قیمت آن‌ها
- نظارت بر ساخت و امنیت سازه و امنیت محیط و شرایط کار مهندسان و کارگران
- تشخیص محدوده بودجه و مدت‌زمان موردنیاز برای اتمام پروژه‌ها
بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی عمران
همان‌طور که اشاره کردیم برای ورود به بازار کار این رشته داشتن مدرک دانشگاهی معتبر لازم است. افرادی که مدارک بالا نظیر دکترا دارند می‌توانند جذب محیط آکادمیک شده و به‌عنوان مدرس فعالیت کنند. برای داشتن مسئولیت‌های اجرایی در پروژه‌های عمرانی نیاز به پروانه اشتغال سازمان نظام مهندسی دارید که آزمون آن هرسال از سوی این سازمان برگزار می‌شود.
چون اکثر پروژه‌های عمرانی ایران از سوی دولت اجرا می‌شوند بنابراین بازار کار این رشته با بودجه عمرانی کشور متناسب است. علاوه بر آن قوانین دولتی نیز بر آن تأثیرگذار است.
آما در سایر کشورهای جهان مثلاً در ایالات‌متحده، بازار کار این رشته در بازه زمانی ده سال (2010 تا 2020) رشد 19 درصدی داشته که این میزان برای سایر رشته‌ها 14 درصد بوده است.
در استرالیا نیز، استخدام مهندسان عمران در سال 2011 رشد بیش از 47 درصدی داشته که این میزان در سال 2021 به 26.4 بوده که در مقایسه با سایر رشته‌های مهندسی این کشور، رقم چشمگیری است.
درآمد و حقوق مهندس عمران در ایران و جهان
با توجه به اینکه یک دانش آموخته رشته عمران می‌تواند در شغل‌های زیادی نظیر مهندس سازه، سرپرست کارگاه، نقشه‌بردار، ناظر مقیم، مدیر فنی و غیره کار کند حوزه درآمدی آن‌ها متفاوت است. آنچه درآمد فرد را تعیین می‌کند میزان توانایی، مهارت، تجربه خود فرد و جنسیت او است. بخصوص در بخش خصوصی که حداقل درآمد، مبنایی است که وزارت کار قرار می‌دهد اما نمی‌توان سقف خاصی برای آن قائل شد و همه‌چیز بستگی به مهارت‌های فردی، محیط و شرایط کار (نظیر شهر و کشور) و سیاست‌های کلان دولتی دارد. مهندسان عمران می‌توانند شرکت‌های مستقلی تأسیس کرده و از طریق شرکت در مزایده‌ها، پروژه‌های عمرانی را به عهده بگیرند.
مهندسان عمرانی که جذب دستگاه‌های دولتی می‌شوند، حقوق و دریافتی طبق قانون مدیریت خدمات کشوری خواهند داشت که هرسال متفاوت است.
متوسط درآمد این شغل در کشورهای دیگر نسبتاً خوب است. درآمد متوسط مهندس عمران در ایالات‌متحده، در سال 2010 سالانه 77.560 دلار و در سال 2013، 78.150 دلار بوده است که این میزان برای سایر رشته‌های مهندس بیش از 83 هزار دلار و برای همه مشاغل حدود 34 هزار دلار است.
متوسط درآمد یک مهندس عمران در استرالیا، قبل از کسر مالیات، 76.680 دلار و در انگلستان برای یک مهندس تازه‌کار 25.500 تا 37.500 و برای مهندسان باتجربه بین 37.500 تا 60.000 و برای مهندسان ارشد بین 90 تا 150 هزار دلار است.
سخن پایانی
رشته مهندسی عمران یکی از شاخه‌های علوم فنی است که ساخت و توسعه سازه‌های زیربنایی کشور نظیر پل، سد، فرودگاه، جاده و سایر موارد مشابه را شامل می‌شود. برای ورود به بازار کار این شغل می‌توان از طریق بخش دولتی، با شرکت در آزمون استخدام دستگاه‌های اجرایی یا آزمون سازمان نظام مهندسی، جذب این ارگان‌ها شوند. در بخش خصوصی نیز پس از گذراندن دوره کارآموزی، با کمگ گرفتن از وبسایت های کاریابی نظیر کاریابی آنلاین ایران استخدام، ساخت رزومه و ارسال آن برای کارفرمایان می‌توان وارد بازار کار شد. درآمد مهندسان عمران به مهارت‌ها، تجربه، جنسیت و حوزه کاری آن‌ها برمی‌گردد و می‌تواند از چندمیلیون تا چندده میلیون تومان را دربر بگیرد. افرادی که تجربه و مهارت‌های بیشتر و به‌روزتری داشته باشند فرصت‌های شغلی مناسب‌تری خواهند داشت.
جهت مشاهده آگهی های استخدام مهندس عمران در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
منبع: ایران استخدام
