چه رشته هایی می توانند در آزمون وکالت شرکت کنند؟
آزمون وکالت یکی از مراحل مهم ورود به حرفه وکالت در ایران است. قبولی در این آزمون، نخستین گام رسمی برای دریافت پروانه کارآموزی وکالت است. در ادامه با شرایط و رشتههای مجاز برای شرکت در این آزمون آشنا خواهیم شد.
فهرست مطالب
آزمون وکالت چیست؟
همانطور که گفته شد، آزمون وکالت یکی از مهمترین مراحل وکیل شدن در کشور ما میباشد. این آزمون سالانه توسط دو نهاد مجزای کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه با هدف سنجش دانش حقوقی، تواناییهای تحلیلی و مهارتهای علمی داوطلبان و ارائه پروانه وکالت برگزار میشود.
🎯 مطلب مرتبط: پروانه وکالت چیست؟ (شرایط اخذ پروانه وکالت)
آزمون وکالت کانون وکلای دادگستری
این آزمون توسط کانون وکلای دادگستری هر استان که تحت نظارت اتحادیه سراسری کانونهای وکلا دادگستری ایران -اسکودا فعالیت دارند، در قالب سوالات تستی از دروس حقوقی برگزار میشود. متقاضیان در صورت قبولی با گذراندن دوره کارآموزی موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک میشوند.
آزمون وکالت مرکز وکلای قوه قضاییه
این آزمون توسط مرکز وکلای قوه قضاییه در قالب آزمون کتبی یا مصاحبه علمی برگزار میشود. متقاضیان در صورت قبولی، به عنوان وکیل پایه یک قوه قضاییه شناخته شده و پس از دوره کارورزی، وکیل پایه دو میشوند.
تفاوت کانون وکلا و مرکز وکلا
تفاوت این دو نهاد در ماهیت حقوقی، شیوه برگزاری آزمون، مدت و ساختار کارآموزی، جایگاه صنفی و مسیر دریافت پروانه وکالت است، نه در اعتبار قانونی وکیل. در ادامه به بررسی تفاوتهای بیشتر این دو نهاد میپردازیم:
ماهیت و جایگاه حقوقی
- کانون وکلای دادگستری نهادی مستقل و قدیمی است که تاسیس آن به اوایل دهه 1300 بازمیگردد و استقلال آن در سال 1333بهصورت قانونی تثبیت شده است. این نهاد توسط خود وکلا اداره میشود.
- مرکز وکلای قوه قضاییه نهادی وابسته به قوه قضاییه است که بر اساس ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه تأسیس شده و تحت نظارت این قوه فعالیت میکند.
شیوه برگزاری آزمون و مسیر پذیرش
- آزمون کانون وکلا یا اسکودا صرفاً کتبی است و پس از قبولی، داوطلب وارد دوره کارآموزی میشود. این آزمون توسط کانون هر استان برگزار میشود.
- آزمون مرکز وکلای قوه قضاییه شامل مرحله کتبی و سپس آزمون شفاهی (مصاحبه) است و پس از آن دوره کارآموزی آغاز میشود.
تفاوت مدت و ساختار کارآموزی
- مدت کارآموزی کانون وکلا 15 ماه همراه کلاس و کارگاه، حضور در مراحجع قضایی و کارآموزی نزد وکیل سرپرست میباشد. در پایان نیز باید در آزمون اختیار (کتبی و شفاهی) شرکت نمایید. در صورت کسب نمره قبولی لازم، پروانه وکالت پایه یک دادگستری خود را از کانون دریافت نمایید
- مدت کارآموزی مرکز وکلا 18 ماه شامل دوره توجیهی و آموزشی، حضور در دادگاهها، تهیه گزارش پروندهها، ارائه کارهای تحقیقی یا برگزاری سمینارها میباشد. در پایان نیز باید در آزمون وکالت پایه یک (کتبی + مصاحبه) شرکت نمایید. در صورت اخذ نمره قبولی، پروانه وکالت پایه یک مرکز وکلا قوه قضاییه را دریافت نمایید.
ساختار تشکیلاتی
- کانون وکلا دارای حدود 25 کانون مستقل استانی در سراسر کشور است که کانون مرکز در تهران قرار دارد. این کانونها زیر نظر اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری (اسکودا) فعالیت میکنند.
- مرکز وکلا ساختاری متمرکزتر دارد و تعداد کانونهای آن محدودتر است (در حال حاضر چند کانون استانی).
تفاوت در جایگاه صنفی و حرفهای
- وکلای کانون وکلا از حقوق صنفی گستردهتری مانند حق رأی در مجامع کانون، صندوق تعاون، بیمههای حرفهای و مشارکت فعال صنفی برخوردارند.
- وکلای مرکز وکلا بیشتر نقش حرفهای و اجرایی دارند؛ در برخی موارد حق رأی صنفی محدودتر بوده و تمرکز اصلی بر فعالیت حرفهای وکالت است.
اعتبار پروانه وکالت
پروانه وکالت صادره از هر دو نهاد از نظر قانونی معتبر است و وکلای هر دو مرجع میتوانند در محاکم دادگستری فعالیت کنند. تفاوتها بیشتر ساختاری، صنفی و در مسیر ورود به حرفه وکالت است، نه اعتبار قضایی.
اعتبار و جایگاه وکیل پس از اخذ پروانه
وکلای هر دو نهاد وکیل پایه یک دادگستری محسوب میشوند و حق قبول دعاوی حقوقی و کیفری دارند. از نظر قانونی هیچ تفاوتی در اعتبار و مسئولیت ندارند. تفاوتها فقط در مسیر و روند وکیل شدن است، نه در شأن و اختیار وکیل.
کانون وکلا بهتر است یا مرکز وکلای قوه قضاییه؟
✔️ اگر استقلال صنفی و ساختار خودگردان وکلا برایتان مهم است. آزمون بدون مصاحبه و کارآموزی با مدت کوتاهتر و ساختارمند را ترجیح میدهید، کانون وکلای دادگستری مناسب شماست.
✔️ اگر با مصاحبه آشنایی خوبی دارید، وابستگی به قوه قضاییه برایتان مسئلهای نیست و در فقه و ثبت قویتر هستید، مرکز وکلای قوه قضاییه پیشنهاد میشود.
چه رشته هایی می توانند در آزمون وکالت شرکت کنند؟
- فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی و بالاتر در یکی از رشتههای حقوق، فقه و مبانی حقوق، مجاز به شرکت در آزمون وکالت هستند .
- همچنین طلابی که دارای سطح حوضوی معادل لیسانس (طبق معیارهای شورای عالی انقلاب فرهنگی) دارند مجاز به شرکت در آزمون وکالت هستند .
- سایر رشتههای هر چند مرتبط از قبیل علوم سیاسی یا الهیات گرایشهای غیر از فقه و مبانی حقوق اسلامی و کلا غیر از رشته های عنوان شده در بند 1 و 2 نمی توانند در آزمون وکالت شرکت نمایند.
⁉️ شاید برایتان سوال باشد: برای وکیل شدن چه رشته ای باید خواند؟
مدرک تحصیلی لازم برای آزمون وکالت چیست؟
مدرک تحصیلی لازم برای شرکت در آزمونهای وکالت، داشتن کارشناسی و یا کارشناسی و بالاتر در رشتههای حقوق، فقه و مبانی حقوق اسلامی، یا معادل آن از دروس حوزوی میباشد.
شرکت در آزمون وکالت با لیسانس غیر مرتبط ممکن است؟
خیر، عزیزانی که دوره کارشناسی رشتههای غیر مرتبط با حقوق را تحصیل کردهاند اما مدرک کارشناسی ارشد آنها حقوق یا رشتههای دیگر مجاز به شرکت در آزمون وکالت است، مجاز به شرکت در آزمون نیستند .
آیا با کارشناسی ارشد حقوق میتوان آزمون وکالت داد؟
در صورتی با مدرک کارشناسی ارشد حقوق میتوان در آزمونهای وکالت شرکت کرد که مدرک کارشناسی نیز رشته حقوق، فقه و مبانی حقوق اسلامی و یا رشتههای مرتبط باشد.
چه کسانی در آزمون وکالت قبول میشوند؟
ثبت نام کسانی در آزمون وکالت قابل قبول است که مدرک کارشناسی آنها حقوق، فقه و حقوق، فقه و مبانی حقوقی و معادل آن از دروس حوزوی و دانشگاهی با تأیید مرجع صالح باشد.
دانلود نمونه سوالات آزمون وکالت
با توجه به تفاوتهای مطرحشده میان آزمون کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه در شیوه طرح سوالات و سطح دشواری آزمون، یکی از مؤثرترین راههای افزایش شانس قبولی، مطالعه و تمرین نمونه سوالات واقعی سالهای گذشته است.
حل نمونه سوالات آزمون وکالت به داوطلبان کمک میکند تا:
- با سبک و سطح سوالات هر دو آزمون آشنا شوند
- نقاط ضعف و قوت خود را در دروس مختلف شناسایی کنند
- مدیریت زمان در آزمون تستی را بهصورت عملی تمرین نمایند
- با اطمینان و آمادگی بیشتری در آزمون وکالت شرکت کنند
در همین راستا، کارشناسان ایران استخدام، مجموعهای کامل از نمونه سوالات آزمون وکالت کانون وکلا و مرکز وکلای قوه قضاییه سالهای گذشته را جهت استفاده داوطلبان، جمعآوری کردهاند.
اگر قصد دارید با آمادگی بالاتر در آزمون وکالت شرکت کنید، توصیه میشود پیش از هر چیز، نمونه سوالات معتبر آزمون وکالت را از ایران استخدام دانلود کرده و مطالعه خود را بر اساس آنها برنامهریزی نمایید.
سخن پایانی
آزمون وکالت مسیر ورود به یکی از تخصصیترین و مسئولیتپذیرترین مشاغل حقوقی کشور است. موفقیت در این آزمون، مستلزم آگاهی دقیق از شرایط قانونی، رشتههای مجاز و ضوابط تحصیلی میباشد. داوطلبانی که قصد شرکت در این آزمون را دارند، پیش از هر اقدامی باید از انطباق کامل مدرک تحصیلی خود با شرایط اعلامشده اطمینان حاصل کنند و سپس با برنامهریزی منسجم و مطالعه هدفمند منابع حقوقی، برای این رقابت علمی آماده شوند. شناخت درست مسیر و انتخاب آگاهانه، میتواند نقش تعیینکنندهای در موفقیت نهایی و ورود حرفهای به عرصه وکالت داشته باشد.
منبع: ایران استخدام
