شغل های استرس زا در ایران و جهان کدامند؟
به طور کلی داشتن استرس در بسیاری از مشاغل جامعه طبیعی است اما گاهی اوقات در برخی شغل‌ها، میزان استرس از حالت طبیعی خود خارج می‌شود، به عبارت دیگر فشار و استرس کاری در برخی مشاغل بسیار بیشتر از حد توان فرد خواهد بود.
در چنین شرایطی نمی‌توان راحت از کنار آن گذشت چرا که ممکن است پیامدهای مخرب بسیاری برای فرد داشته باشد. بنابراین بهتر است با عوامل ایجاد استرس و راه‌های مقابله با آن بیشتر آشنا شویم.
با توجه به این که گروهی از مشاغل وجود دارند که نسبت به شغل‌های دیگر میزان استرس و فشار کاری در آن بیشتر است. آگاهی از رده‌بندی شغل‌های پر استرس کمک می‌کند تا در هنگام مواجه با این گونه مشاغل بتوان رفتار درست‌تری از خود بروز داد. در این مقاله از ایران استخدام همراه ما باشید تا شما را با مشاغل پر استرس بیشتر آشنا کنیم.
فهرست مطالب
استرس کاری چیست؟
عموماً یکی از رایج‌ترین انواع استرس که افراد تجربه می‌کنند، استرس کاری است. این نوع استرس که فرد به دلیل کار کردن با آن مواجه می‌شود به دلایل مختلفی بروز می‌کند. می‌توان گفت در بیشتر موارد زمانی که کار موردنظر خارج از توانایی فرد است یا گاهاً خود او چنین تصوری دارد، در فرد بروز می‌کند.
بنابراین در تعریف کلی استرس شغلی می‌توان گفت اختلاف بین سطح توانایی و میزان وظایف فرد به دلایل مختلف، دلیل اصلی بروز استرس کاری است.
چه چیزی باعث می‌شود یک شغل پر استرس باشد؟
یک شغل به خودی خود، استرس زا نیست و عوامل مختلفی ممکن است وجود داشته باشد که باعث شود آن شغل به عنوان یک شغل پر استرس قلمداد شود. از عوامل مؤثر در ایجاد شغل پر استرس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- رقابت پذیری در کار
- شرایط محیطی
- انجام کار در انظار عمومی
- زمان بندی و تعیین مهلت انجام کار از طرف کارفرما
- ملاقات با مردم
- حواس پرتی در کار
- عدم ارتباط یا بازخورد مناسب از طرف مدیر یا کارفرما
- میزان خطر موجود در کار برای خود فرد یا دیگران
به عنوان مثال ممکن است با خود بگویید یک خبرنگار روزنامه یا صداوسیما با خطرات احتمالی فیزیکی که افسران پلیس و آتش‌نشانان مواجه می‌شوند، روبرو نمی‌شود. در صورتی که این افراد هم در شرایط کاری خود، ضرب‌الاجل‌های خاص و سختی را تجربه می‌کنند. گاهی اوقات یک خبرنگار ممکن است با ترس از شکایت کاری و کاهش بازار کار روبرو شود که این خود باعث بالا رفتن سطح استرس در کار می‌شود.
طبق نظر سنجی که از روانشناسان در کشور آمریکا انجام شد مهم‌ترین علت یک شغل پر استرس، مربوط به شرایط و محل کار می‌شود.
- مطلب مرتبط: بررسی دلایل استرس کاری و مدیریت آن
مشاغل پر استرس در ایران و جهان کدامند؟
به طور طبیعی در برخی از مشاغل نسبت به حرفه‌های دیگر، سختی و فشار کاری بیشتری احساس می‌شود. با این وجود اکثر افراد در مشاغل مختلف، معتقدند که شغل آن‌ها جزء حرفه‌های پر تنش و استرس زا است. از نظر آن‌ها هیچ شغلی به اندازه شغل خودشان سخت نیست.
در ادامه همراه ما باشید تا شما را با 10 شغل پر استرس در ایران و جهان آشنا کنیم.
افسران پلیس و پرسنل نظامی
طبق تحقیقات، پرسنل نظامی جزء اولین مشاغل پر استرس در سطح جهان و ایران به شمار می‌آید. در واقع شرایط سخت کاری، دور بودن از خانه برای مدت طولانی، در موقعیت جنگ و نزاع قرار گرفتن یا حداقل انتظار رسیدن چنین پیشامدی همگی از مواردی است که باعث بروز استرس در موقعیت شغلی موردنظر می‌شود.
آتش‌نشانان
کار در آتش‌نشانی هم استرس و سختی‌های خاص خود را دارد. مسلماً کار کردن فرد در شرایطی که لازم است هر لحظه در حال آماده باش قرار داشته باشد و از طرفی برای خاموش کردن آتش در محیطی نا آشنا، تلاش کند، بسیار سخت و پر استرس خواهد بود.
تغییرات شیفت لحظه‌ای نیز آسیب‌های بسیاری را به زندگی شخصی فرد و روحیات او وارد می‌کند. چرا که این افراد هیچ گاه نمی‌توانند برای اوقات فراغت خود از قبل برنامه‌ریزی داشته باشند.
کارمندان سازمان بهداشت و درمان
یکی دیگر از مشاغل پر استرس، مربوط به کارکنان سازمان بهداشت و درمان می‌شود. این افراد با توجه به محیطی که در آن مشغول هستند، در طول روز با بیماران و افراد آسیب دیده بسیاری مواجه می‌شوند که همین امر خود یکی از دلایل اصلی وجود استرس در این شغل است.
این شغل که به عنوان شغل پر استرس در ایران شناخته شده است، در برخی شرایط همراه با سختی و فشار بسیاری خواهد بود. در واقع کارکنان مراقبت‌های بهداشتی، زمان زیادی را صرف مراقبت از افراد بیمار می‌کنند و در موقعیت‌های خاص حتی ممکن است جان خود را به خطر بیاندازند. همان‌طور که در سال‌های اخیر برای مقابله با ویروس کوید 19، افراد زیادی جان خود را به خطر انداختند تا بتوانند در محیط‌های پر استرس مراکز درمانی از بیماران بد حال مراقبت کنند.
خلبان خطوط هوایی
شغل خلبانی یکی از سخت ترین مشاغل دنیا است و برای بسیاری از افراد، یک شغل دلچسب و دست نیافتنی است که از مقام و منزلت و درآمد بالایی برخوردار است. اما فشارهای کاری و استرس خاص خود را دارد.
با وجود این که سفر هوایی نسبت به سفر زمینی ایمنی بیشتری دارد اما وجود هرگونه نقص و مشکل در حین سفر با هواپیما و ایجاد سانحه منجر به مرگ همه سرنشینان هواپیما می‌شود. در واقع یک خلبان در حین انجام کار مسئول جان چند صد نفر خواهد بود، در صورتی که یک جراح در جراحی خود تنها مسئول جان یک نفر است. همین عبارت کافی است تا بتوان به به میزان فشار و استرس موجود در این کار پی برد.
راننده قطار
شاید به نظر شما راننده قطار چندان شغل استرس زایی نباشد در صورتی که خوب است بدانید این شغل هم با فشارها و سختی‌هایی همراه است. زیرا فردی که به عنوان راننده قطار استخدام می‌شود وظیفه دارد مسافران را به سلامت به مقصد برساند. بروز مشکل در بین راه و نواقص فنی برای قطار از عواملی است که موجب ایجاد استرس برای راننده قطار می‌شود.
کنترل کننده ترافیک هوایی
کنترل کننده ترافیک هوایی به عنوان مهندس تعمیر و نصب هواپیما مشغول به کار می‌شود. بنابراین وظیفه تعمیر موتور هواپیما و رفع هرگونه مشکل سیستماتیک آن بر عهده چنین فردی است.
از آنجایی که این شغل بسیار فنی است، مهندسان کنترل ترافیک هوایی تحت فشار زیادی قرار دارند. چرا که مسئولیت ایمنی و سلامت همه خدمه و مسافران هواپیما را بر عهده دارد.
سرآشپز
شغل سرآشپز نیز از مشاغل پر استرس است که ممکن است در نگاه اول این گونه به نظر نرسد. در صورتی که اگر کمی توجه کنید، خواهید دید که نقش یک آشپز در آشپزخانه شلوغ و پرمشغله، همراه با استرس زیادی خواهد بود.
اطمینان از آماده سازی سفارشات به بهترین نحو و در زمان معین، از نگرانی‌هایی است که همیشه همراه یک آشپز است. از طرفی در کنار این نگرانی‌ها، گرمای بیش از حد اجاق گازها، فضای پر چالشی را ایجاد می‌کند.
تحلیلگر مالی
تحلیلگر مالی فردی است که با بررسی داده‌های مالی در یک شرکت، سازمان یا مؤسسه‌ای خاص، اقدام به راهنمایی افراد جهت استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری می‌کند. ممکن است در نگاه اول جنبه ارزیابی این شغل چندان استرس زا نباشد اما توجه داشته باشید که این افراد در بسیاری از موارد با مشتریان ناراضی و عصبانی روبرو می‌شوند.
مشاور سلامت روان
کاملاً واضح است فردی که به عنوان مشاور در جهت سلامت روان افراد جامعه قدم برمی‌دارد، در شرایط و موقعیت‌های پر استرس بسیاری قرار می‌گیرد. در واقع زمانی که قرار است مشاور، یک فرد با استرس بالا را درمان کند، نیاز است از روحیه آرامی برخوردار باشد. در صورتی که ممکن است در طول روز با افراد تنش زای زیادی برخورد داشته باشد که همین امر باعث ایجاد یک فضای کاری سخت و فشرده می‌شود.
کارگر اجتماعی
یک کارگر اجتماعی هم در طول روز، بسته به شرایطی که در آن قرار می‌گیرد فشار کاری و استرس زیادی را تجربه می‌کند. در واقع با توجه به شرایط کاری ممکن است وظیفه مراقبت از فرد بیمار جسمی، روحی یا سالمند را بر عهده بگیرد. متغیر بودن ساعات خواب و شیفت کاری طولانی از مواردی است که این شغل را جزء یکی از 10 شغل پر استرس در جهان قرار داده است.
مشاغل پر استرس برای خانم‌ها کدامند؟
از مشاغل پر استرس که برای زنان همراه با استرس بیشتری خواهد بود می‌توان به مشاغلی مانند سرآشپز، اپراتوری یا هماهنگ کننده رویدادها، پزشکی، مدیر روابط عمومی و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
گاهی اوقات در مواردی برخی از مشاغل پر استرس برای زنان همراه با عوارض و مشکلات بیشتری نسبت به آقایان است. بر این اساس بهتر است خانم‌های علاقه‌مند به کار در بیرون از منزل به دنبال شغل‌های کم استرس با محیط آرامش بخش باشند.
مشاغل پر استرس برای آقایان کدامند؟
از دسته مشاغل پر استرس برای آقایان نیز مشاغلی مانند خلبانی، آتش‌نشانی، مأمور پلیس، پرسنل نظامی و کنترل فنی هواپیماست که هرگونه اشتباه در کار منجر به آسیب‌های جبران ناپذیریذیری برای فرد و دیگران خواهد شد.
تأثیرات و عوارض جسمی و روحی مشاغل پر استرس چیست؟
داشتن استرس در بسیاری از موارد منجر به مشکلات روحی می‌شود. در کنار آن مشکلات و بیماری‌های جسمی به وجود خواهد آمد. به عنوان مثال بیماری‌های روحی مانند افسردگی، تحریک پذیری، افزایش روحیه تهاجمی و مواردی مانند آن می‌تواند از عوارض روحی مشاغل پر استرس باشد.
از عوارض جسمی مشاغل پر استرس نیز می‌توان به بروز بیماری‌های قلبی مانند بیماری عروق کرونر، مشکلات فشار خون، افزایش مقدار کلسترول خون و بیماری‌های گوارشی مختلفی اشاره کرد.
بر این اساس بهتر است فرد در مواجه با مشاغل پر استرس، ابتدا دلیل اصلی استرس خود را پیدا کند. در قدم بعدی، یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای مقابله با استرس، قرار گرفتن در محیط، انجام ورزش‌های آرام بخش، گوش دادن موزیک مورد علاقه و مواردی مانند آن است.
بررسی درآمد مشاغل پر استرس
میزان درآمد مشاغل پر استرس با توجه به شرایط کاری موجود متفاوت است. به عنوان مثال بر اساس تحقیقاتی که در کشور آمریکا انجام شد، در سال 2018، میزان درآمد افراد شاغل در پرسنل نظامی برابر با 26 هزار دلار است در صورتی که میزان درآمد آتش‌نشانان در همان سال برابر با 48 هزار دلار بوده است که می‌توان گفت به طور تقریبی، دو برابر درآمد یک مأمور نظامی است.
درآمد خلبانان نیز به طور تقریبی ۱۰۵ هزار دلار است که با توجه به نقش و وظیفه‌ای که برعهده دارند مبلغ قابل قبولی است. با وجود این که در بسیاری از موارد میزان درآمد به دست آمده از مشاغل پر استرس بالا است اما همچنان استخدام در این گونه مشاغل برای همه توصیه نمی‌شود. چرا که در صورت بروز بیماری‌های مختلف ناشی از این مشاغل، باید هزینه بیشتری را بابت درمان این بیماری‌ها پرداخت کرد.
بر این اساس بهتر است افراد با روحیه حساس به دنبال شغل‌های کم استرس باشند. در سایت کاریابی ایران استخدام انواع اخبار مربوط به شغل‌های کم استرس وجود دارد که کارجو می‌تواند با استفاده از رزومه ساز رایگان موجود در این سایت برای خود رزومه بسازد و جهت ارسال آن برای کارفرما از این طریق اقدام کند.
راهکارهایی برای غلبه بر استرس در کار
همان‌طور که گفتیم، در هر شغلی متناسب با شرایط کاری، میزان نسبی استرس از کم تا زیاد وجود دارد. گاهی اوقات استرس موجود در کار در حالت عادی قرار دارد و فرد توانایی لازم جهت کنترل آن را دارد. در واقع با استفاده از راهکارهایی مطمئن جهت غلبه بر استرس خود اقدام می‌کند.
راهکارهایی مانند خواب کافی، غذای مناسب، کاهش مصرف کافئین و مصرف داروهای اضطراب جهت غلبه بر استرس بسیار کمک کننده هستند. با این حال ممکن است در موارد دیگری میزان استرس موجود در کار فراتر از معمول شود. به گونه‌ای که فرد در حالت عادی نیز از استرس و نگرانی شدید رنج می‌برد. در این صورت بهتر است فرد به یک متخصص مراجعه کند.
سخن پایانی
در این مقاله تصمیم گرفتیم به معرفی مشاغل پر استرس بپردازیم. با توجه به آن چه ذکر شد مشاغل پر استرس زیادی در سطح جهان و ایران وجود دارند که با فشار کاری و سختی بالایی همراه هستند. میزان استرس موجود در کار تا جایی طبیعی است که فرد بتواند آن را کنترل کند. در غیر این صورت بهتر است به دنبال شغل‌های کم استرس برود. کارفرمایان مختلف با استفاده از درج آگهی استخدام در سایت ایران استخدام، نیروی مورد نظر خود را برای مشاغل کم استرس از این طریق جذب می‌کنند.
منبع: ایران استخدام
سلام
با تشکر از سایت بالا و مسولین محترم آن.
آیا شغل دریانوردی و اقیانوس پیمایی که مسولیت حمل کالا و مسافر یا مراقبت از مرزهای دریایی را دارند در رده مشاغل پر استرس قرار میگیند؟
با تشکر
سلام دوست عزیز
بله، شغل دریانوردی و اقیانوس‌پیمایی در بین شغل‌های پر استرس قرار دارد. افراد در این شغل با بسیاری از عوامل استرس‌زا ازجمله خطرات فیزیکی، جدایی از خانواده و دوستان، کار در شرایط سخت آب و هوا و شرایط نامساعد دریا روبه رو می‌شوند. مثلا ممکن هست برای مدت طولانی در دریا بمانند و در شرایطی مانند طوفان، آتش‌سوزی، انفجار و غیره با خطرات جدی روبرو شوند. همچنین، این شغل ممکن است به دلیل جدایی از خانواده و دوستان و زندگی در شرایط بسیار محدود، باعث فشار روانی و اضطراب شود.
بنابراین با توجه به پر استرس بودن، این شغل نیاز به استعداد و توانایی‌های خاصی دارد که باعث می‌شود برای بسیاری از افراد مناسب نباشد.
موفق باشید