گواهینامه مهارت فنی حرفه ای چیست؟
در سالهای اخیر، مهارتآموزی بهعنوان یکی از مسیرهای اصلی ورود به بازار کار و اشتغال پایدار در کشور مطرح شده است. بسیاری از افراد، بهجای پشت سر گذاشتن مسیرهای دانشگاهی طولانی، با یادگیری حرفهای مشخص و دریافت گواهی نامه مهارت، وارد بازارکار میشوند یا کسبوکار شخصی خود را راهاندازی میکنند. اما «گواهینامه مهارت فنی حرفه ای چیست؟» چه مزایایی دارد؟ چه کسانی میتوانند آن را دریافت کنند و فرایند اخذ آن به چه صورت است؟ در این مطلب، بهصورت کامل و کاربردی به این پرسشها پاسخ خواهیم داد و نگاهی دقیق به نقش کارت مهارت در اشتغال امروز خواهیم داشت.
فهرست مطالب
گواهینامه مهارت چیست؟
کارت مهارت فنی و حرفهای که با نام «گواهینامه مهارت» نیز شناخته میشود، یک مدرک معتبر ملی است که توسط سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور صادر میشود. این کارت نشاندهنده تسلط فرد بر یک مهارت یا حرفه مشخص بوده و نقش مهمی در ارتقای جایگاه شغلی، افزایش فرصتهای استخدامی و بهرهمندی از حمایتهای دولتی دارد.
همانطور که گفته شد، متولی صدور کارتهای مهارت در کشور سازمان فنی و حرفهای است. این سازمان وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که از ادغام سه نهاد آموزشی در سال 1359 تشکیل شده و بر اساس ماده 151 قانون برنامه سوم، متولی آموزشهای رسمی و غیر رسمی کوتاه مدت در دو بخش دولتی و غیردولتی است.
کارت مهارت به چه کسانی تعلق میگیرد؟
کارت مهارت ویژه کسانی است که با شرکت در دورههای آموزشی یا از طریق تجربه کاری، مهارت مشخصی را فراگرفتهاند و پس از شرکت در آزمونهای تئوری و عملی سازمان فنی و حرفهای، موفق به کسب نمره قبولی شدهاند. این گواهی مهارت میتواند برای طیف گستردهای از مشاغل، از آرایشگری و جوشکاری گرفته تا تعمیرات موبایل، آشپزی، قالیبافی، برق صنعتی، حسابداری، و طراحی گرافیک صادر شود.
مزایای داشتن کارت مهارت فنی و حرفهای
داشتن گواهینامه مهارت رسمی مزایای متعددی دارد، از جمله:
- اعتبار استخدامی: بسیاری از کارفرمایان، بهویژه در حوزه مشاغل فنی و خدماتی، دارا بودن کارت مهارت را بهعنوان یک امتیاز استخدامی در نظر میگیرند.
- دریافت مجوز کسب: کارت مهارت یکی از مدارک موردنیاز برای دریافت جواز کسب یا راهاندازی کارگاه در بسیاری از مشاغل فنی است.
- اشتغال بینالمللی: برخی گواهینامههای سازمان فنی و حرفهای دارای کد بینالمللی هستند و برای اشتغال در کشورهای دیگر بهویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس قابل استناد میباشند.
- امکان دریافت وام و تسهیلات حمایتی: افراد دارای کارت مهارت، در اولویت دریافت تسهیلات اشتغالزایی، وام خوداشتغالی و طرحهای حمایتی دولت قرار دارند.
- افزایش اعتماد مشتری: در مشاغل خدماتی و فنی، نمایش کارت مهارت به مشتری نوعی اعتبار و اطمینان از کیفیت کار محسوب میشود.
- بهرهمندی از بیمه برای کارگران ساختمانی: بخش اعظمی از شاغلان حوزههای صنعت، ساختمان، فرش و صنایع دستی نیازمند دریافت کارت مهارت هستند؛ این دسته از کارگران بیش از هر چیز به اهمیت داشتن کارت مهارت آگاهند زیرا کارت مهارت یکی از مهمترین شروط بیمه کارگران مهارتی به شمار میرود و در واقع با داشتن این کارت میتوانند در لیست بیمه کارفرمایان برای معرفی به سازمان تامین اجتماعی و بهرهمندی از مزایای بیمهای قرار بگیرند.
- پیشگیری از بروز حوادث ناشی از کار و تلفات جانی: امروز داشتن کارت مهارت اثبات کننده توانایی افراد در شغلی است که بر آن اشتغال دارند، به نحوی که در بسیاری از مشاغل سخت و مشاغلی که نیاز به دقت نظر بالایی دارد و رعایت مقررات ایمنی و حفاظتی در آنها تاکید شده مثل کارهای ساختمانی. داشتن این کارت از بروز حوادث ناشی از کار جلوگیری کرده و تلفات جانی ناشی از کار و حین کار را به حداقل میرساند
مراحل دریافت کارت مهارت
اخذ گواهینامه مهارت بستگی به درجه مهارت متقاضی در حرفه مورد نظر دارد، متقاضیان فاقد مهارت باید از طریق یکی از مراکز آموزشی سازمان فنی و حرفهای استان و محل اقامت خود اعم از دولتی یا غیر دولتی، آموزشهای لازم را کسب کرده و از طریق همان مراکز به آزمون معرفی شوند تا پس از ثبت نام و شرکت در آزمونهای ادواری (کتبی و عملی) و موفقیت در مراحل نظری، عملی و مشاهدهای آزمون، گواهینامه مهارت مربوطه را دریافت کنند.
متقاضیانی که در حرفه مورد نظر دارای مهارتهای علمی و عملی لازم مطابق با استانداردهای سازمان باشند میتوانند با مراجعه به واحد آزمون اداره کل سازمان فنی و حرفهای استان یا شهرستان خود نسبت به ثبتنام در آزمون تایید صلاحیت، تکمیل پرونده و ارائه مدارک لازم اقدام کنند.
متقاضیان دریافت کارت مهارت فنی میتوانند اینترنتی و یا از طریق دفاتر پیشخوان دولت نیز برای شرکت در آزمون مذکور ثبتنام کنند که پس از موفقیت در مراحل نظری و عملی آزمون، گواهینامه مهارت برای آنان صادر میشود.
در حالت کلی فرآیند دریافت گواهینامه مهارت شامل چند مرحله است:
- ثبتنام در دوره آموزشی یا آزمون ادواری در سایت سازمان فنی و حرفهای یا مراکز مجاز آموزشی (در صورت نیاز)
- شرکت در آزمون تئوری که بهصورت کتبی و چهارگزینهای برگزار میشود.
- حضور در آزمون عملی برای ارزیابی توانمندی واقعی فرد در اجرای مهارت.
- صدور گواهینامه الکترونیکی و کارت مهارت در صورت قبولی در هر دو مرحله.
نکته:
به استناد ماده 14 شیوه نامه، گواهینامه مهارت فقط یک بار برای متقاضی صادر می شود لذا در صورت مفقود شدن گواهینامه و درخواست صدور مجدد، از طرف ادارات کل آموزش فنی و حرفهای استانهای ذیربط برای یک بار تأییدیه ارزش گواهینامه صادر می شود که دارای ارزش برابر با گواهینامه اصلی است و واحدهای آموزش و پرورش نیز آن را به عنوان سند ارزیابی در نظام تحصیلات کار و دانش منظور میکنند.
راهنمای استعلام گواهینامه مهارت
سازمان فنی حرفهای این قابلیت را فراهم کرده است که مهارت آموزان پس از شرکت در آزمونها وضعیت صدور گواهینامه مهارتی خود را پیگیری نمایند.
در حال حاضر استعلام کارت مهارت با کد ملی و شماره پاسپورت و شماره شناسنامه از طریق این لینک امکانپذیر میباشد.
نحوه پرداخت هزینه کارت مهارت
جهت پرداخت هزینه صدور گواهینامه میتوانید به پورتال سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور به آدرس portaltvto.com مراجعه نموده و طبق آموزش تصویری زیر، مراحل را پشت سر گذارید:

ابتدا از بخش آزمونهای مهارتی روی قسمت مشخص شده در تصویر بالا کلیک نمایید.

پس از انتقال به صفحه بالا، ابتدا فیلدهای مشخص شده را تکمیل نمایید (نکته: در این مرحله تکمیل فیلد کد شناسایی/کدفیدا/شناسه فراگیر الزامی نیست)
سپس بر روی دکمه سبز رنگ “جستجو” کلیک نمایید.

پس از جستجو، اطلاعات مربوط به کارت مهارت شما نمایش داده میشود. در این بخش ابتدا شماره شناسایی را یادداشت نموده و نزد خود نگه دارید. سپس تیک بخش مشخص شده در تصویر بالا را فعال نمایید. با کلیک بر روی گزینه پرداخت، وارد صفحه زیر خواهید شد.

پس از تکمیل اطلاعات خواسته شده و تایید میتوانید نسبت به پرداخت هزینه صدور کارت مهارت اقدام نمایید.
نحوه دریافت مدرک فنی حرفه ای از سایت
پس از پرداخت مبلغ صدور مدرک خود میتوانید مجددا وارد سایت سازمان آموزش فنی و حرفهای شده و از قسمت مشاهده گواهینامهروی بخش “مشاهده گواهینامهها” کلیک نمایید.

پس از انتخاب “مشاهده گواهینامهها” وارد صفحه زیر خواهید شد:

با تکمیل اطلاعات خواسته شده در این بخش و با کلیک بر روی بخش “جستجو” امکان دریافت مدرک صادر شده طبق تصویر زیر امکان پذیر میباشد:

از بخش مشخص شده در تصویر بالا امکان چاپ مدرک در دو کیفیت عالی و متوسط برای متقاضیان دریافت گواهی مهارت امکانپذیر میباشد.
سخن پایانی
در دنیای امروز، مهارت و تخصص، مهمترین سرمایه فردی برای ورود موفق به بازار کار بهشمار میآید. گواهینامه مهارت فنی و حرفهای نهتنها تأییدی بر توانمندی واقعی افراد در یک حوزه تخصصی است، بلکه دریچهای بهسوی اشتغال پایدار، کسب درآمد مستقل و ارتقای جایگاه شغلی محسوب میشود. بهرهمندی از این مدرک معتبر، گامی مؤثر در مسیر حرفهای شدن است؛ گامی که با برنامهریزی، پشتکار و آگاهی آغاز میشود و به فرصتهای شغلی ارزشمند ختم خواهد شد.