
شغل خیاطی یکی از مشاغل فنی و مهارتی با گستره وسیع اشتغال در کشور بهشمار میرود که هم در قالب فعالیت مستقل (مانند مزونداری و خیاطی خانگی) و هم بهصورت استخدامی در کارگاهها و واحدهای تولید پوشاک رواج دارد. در این شغل، افراد میتوانند با تخصص در دوخت صنعتی یا دوخت سفارشی، وارد بازار کار شوند و بسته به مهارت، تجربه و حوزه فعالیت، جایگاههای مختلفی را در زنجیره تأمین پوشاک از آنِ خود کنند. سهم قابلتوجهی از اشتغال خیاطان در ایران مربوط به کارگاههای تولید مانتو، لباس فرم، لباس مدارس و گاه لباسهای صنعتی یا ورزشی است که اغلب در قالب قراردادهای پیمانی یا تماموقت شکل میگیرد. در مقابل، بخشی از خیاطان نیز بهصورت مستقل در مزونهای شخصی یا از منزل بهعنوان خیاط خانگی فعالیت میکنند و درآمد آنها وابسته به حجم سفارشات و توانمندی تبلیغاتی یا مهارت ارتباط با مشتری است. تحلیل جغرافیایی آگهیهای استخدامی در سال گذشته نشان میدهد که بخش عمدهای از جذب خیاطان در استانهای تهران، البرز، خراسان رضوی، اصفهان و آذربایجان شرقی متمرکز بوده است؛ بهویژه در نواحی پرتمرکز کارگاههای پوشاک همچون مناطق جنوبی و مرکزی تهران (از جمله خیابان جمهوری، نازیآباد، یا مولوی) تقاضای بالایی برای خیاطان وجود دارد. در استانهایی نظیر قزوین و تبریز نیز با توجه به سابقه صنعتی بودن در تولید پوشاک، روند استخدام در واحدهای تولیدی بسیار است. در شهرهای کوچکتر یا مناطق فاقد خوشههای صنعتی نیز اشتغال خیاطان اغلب بهصورت خویشفرما یا پروژهای تعریف میشود.
از نظر سازمانی، خیاط در ساختار منابع انسانی تولیدیها اغلب بهعنوان نیروی فنی در بخش خط تولید پوشاک در نظر گرفته میشود و بسته به سطح تجربه، ممکن است عنوانهایی نظیر «خیاط ساده»، «دوزنده حرفهای»، «خیاط ماهر» یا در سطوح بالاتر، «سرخیاط» و «سرپرست دوخت» برای وی تعریف شود. در مزونها نیز خیاط معمولاً مستقیماً با صاحب مزون یا طراح لباس تعامل دارد و تمرکز اصلی فعالیت او بر دوخت لباسهای خاص، مجلسی یا سفارشی قرار دارد.
در بررسی شرایط احراز این شغل، آنچه در اکثر آگهیهای استخدامی مشاهده میشود، تمرکز کارفرمایان بر تجربه عملی و مهارت اجرایی بهجای الزام به مدرک تحصیلی رسمی است. با این حال، برخورداری از گواهینامه مهارت فنیوحرفهای در رشتههایی مانند نازکدوزی زنانه، دوخت مانتو، الگوسازی یا آشنایی با چرخهای صنعتی، یک امتیاز مثبت محسوب میشود. همچنین فارغالتحصیلان رشته طراحی دوخت در مقطع هنرستان یا دانشگاههای علمی کاربردی در صورت برخورداری از تجربه عملی، از شانس بیشتری برای استخدام در واحدهای رسمی و برندهای پوشاک برخوردارند. توانمندیهای تخصصی مورد انتظار در این شغل بر حسب نوع محل خدمت ممکن است متفاوت باشد، اما بهطور کلی تسلط بر دوخت صنعتی یا سفارشی (بهویژه در مانتو و لباس فرم)، مهارت کار با چرخهای صنعتی (راستهدوز، میاندوز، سردوز و اتوکاری)، دقت بالا، توان بدنی مناسب، سرعت عمل در کار تیمی و قابلیت اصلاح یا خواندن الگو از جمله انتظارات اصلی کارفرمایان محسوب میشود. در مزونها نیز خلاقیت، ظرافت دوخت، توانایی پروگیری و تعامل مؤثر با مشتری نقش مهمی در انتخاب افراد ایفا میکند.
در تحلیل محتوای آگهیهای جذب خیاط، ملاکهایی نظیر سابقه کار مشخص (معمولاً بین یک الی 4 سال و بیشتر)، توانایی دوخت مرحلهای، روحیه کار تیمی، مسئولیتپذیری و سکونت نزدیک به محل کار بهصورت مکرر تکرار شدهاند. همچنین جنسیت نیز در استخدام خیاطان نقش بسزایی دارد؛ بهطوری که حدود 70 درصد آگهیها بهدنبال جذب نیروی خانم (بهویژه برای دوخت مانتو، لباس فرم مدارس و لباس مجلسی) و حدود 30 درصد نیز مختص نیروهای آقا (معمولاً برای تولیدیهای لباس کار، شلوار و لباس پسرانه) منتشر شدهاند. بازه سنی مطلوب برای این شغل در اغلب آگهیها بین 20 الی 40 سال عنوان شده است و در بخشهایی مانند دوخت لباس مجلسی یا مزونهای لوکس، نیروی جوانتر و ظریفتر در اولویت قرار دارد.
شیوه پرداخت حقوق در شغل خیاطی تا حد زیادی به نوع همکاری بین خیاط و کارفرما بستگی دارد. در مدلهای استخدامی ثابت و تماموقت، دریافتیها معمولاً در چارچوب حقوقهای مصوب تنظیم میشود و از ثبات نسبی برخوردار است. اما در همکاریهای پروژهای یا کارمزدی، دستمزدها براساس تعداد و نوع لباسهای دوخته شده تعیین میشود و بسته به میزان مهارت فرد، نوع سفارش و سطح کیفیت کار، میتواند متفاوت باشد. در این مدلها، افرادی که بهصورت مستقل یا با راهاندازی مزون فعالیت میکنند، ممکن است به درآمد بیشتری برسند، بهویژه اگر مشتریان ثابتی داشته باشند. با این حال، هزینههای جانبی و نوسانات بازار هم برای آنها بیشتر است و موفقیت شغلیشان وابسته به توانایی جذب و حفظ مشتری است. در زمینه مزایا، باید توجه داشت که بیمه تأمین اجتماعی و دیگر خدمات رفاهی بیشتر در استخدامهای رسمی ارائه میشود و در سایر مدلهای همکاری، معمولاً این مسئولیت به عهده خود فرد است یا بهکلی حذف میشود. ایران استخدام سایت محبوب کاریابی آنلاین سراسر کشور، افتخار همکاری با شرکتهای معتبر ایران را دارا میباشد، شما کارجویان گرامی برای دسترسی به جدیدترین آگهیهای استخدام خیاط، میتوانید پیگیر این صفحه از سایت ایران استخدام باشید. ایران استخدام باسابقهترین مرجع کاریابی و اخبار و آگهیهای استخدامی سراسرکشور.