بررسی شغل وکالت، مهارت ها و سختی های آن
فهرست مطالب
وکیل کیست؟
وکیل، در واقع نماینده قانونی شخصیتهای حقیقی و حقوقی جهت دفاع از آنان در دعاوی حقوقی و یا اختلافاتی است که افراد خود به تنهایی قادر به حل آنها نیستند. این بدان معناست که یک وکیل دارای دانش و اطلاعاتی است که افراد عادی، فاقد آن هستند و آن ادعا چیزی نیست جز اطلاعات و دانش خوب در مورد قوانین مربوط به دعاوی. به عنوان نمونه فردی ملک یا زمینی را در منطقهای از شهر میخرد و بعد از مدتی در کمال ناباوری متوجه میشود که آن ملک قبلا به فرد دیگری نیز فروخته شده است. حال اگر فرد بخواهد ملک خود را به دست آورد لازم است با قوانین مربوط به معاملات آشنا باشد. در این شرایط، وکیل میتواند به دفاع از موکل خود بپردازد و هر آنچه را که لازم است انجام دهد.
البته این یک مثال کاملا پیش پاافتاده بود و بسیاری از ما نمونههای عینی و واقعی زیادی را در زندگی تجربه کردهایم که طی آن مجبور شدهایم وکیلی را برای خود تعیین کنیم تا از حق و حقوق ما دفاع کند. با این حال، وظیفه وکیل تنها به این مورد کلی محدود نیست، هر چند بخش مهمی از واقعیت همین است. با این حال، وکیل وظایف و مسئولیتهای دیگری نیز دارد. قبلا در آشنایی با شغل وکیل به مهارت ها و الزامات این شغل پرداخته ایم.
تفاوت وکیل و مشاور حقوقی
وکیل گاهی به اشتباه مشاور حقوقی نیز نامیده میشود. در حالی که بین وکیل و مشاور حقوقی تفاوت است. یک مشاور حقوقی بعد از اخذ مدرک خود در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد میتواند به عنوان مشاور در شرکتهای مرتبط کار کند اما یک وکیل بعد از اخذ مدرک کارشناسی، حتما باید در آزمون وکالت و دوره کارآموزی شرکت کند. اگر مدرک کارشناسی خود را در این رشته گرفته اید به آگهی های استخدام وکیل بصورت کارآموزی مراجعه کنید و خود را برای ورود به بازار کار وکالت آماده کنید.
رشته وکالت
رشته حقوق یکی از پرطرفدارترین رشتههای علوم انسانی است که بیشتر دانشآموزان این رشته برای انتخاب شغلهای وکالت، قضاوت، سردفتری، مشاورهی حقوقی در شرکتها و بانکها در آینده آن را انتخاب میکنند؛ اما در بین آنها وکالت بین دانشآموزان بسیار طرفدار دارد. بیشتر فارغالتحصیلان رشته حقوق جذب شغل وکالت میشوند.
افرادی که قصد دارند وارد شغل وکالت شوند باید در دبیرستان از رشته علوم انسانی شروع کرده و در کنکور علوم انسانی شرکت نماید و در رشته حقوق یا الهیات و معارف اسلامی (فقه و مبانی حقوق اسلامی) ادامه تحصیل دهند و دورهی کارشناسی این رشتهها را بگذرانند.
فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد رشتههای حقوق خصوصی، حقوق سردفتری، حقوق ثبت اسناد و املاک، حقوق اسناد و قراردادهای تجاری، حقوق بینالملل، حقوق حملونقل، مدیریت دادگستری و… نیز میتوانند به این شغل روی آورند.
وکلا معمولا بعد از گذراندن دوره کارشناسی در رشته حقوق، در آزمون وکالت شرکت کرده و در صورت قبولی، دو سال را به عنوان دوره کارورزی می گذرانند تا بتوانند پروانه یا مجوز وکالت را کسب کنند. هم اکنون میتوانید با جستجوی آگهی های استخدام رشته حقوق از بازارکار این رشته تحصیلی مطلع شوید.
انواع وکالت و محل کار وکیل
لازم است به این نکته نیز اشاره شود که شغل وکالت انواع مختلفی دارد:
- وکیل خانواده
- امور کیفری
- حوادث
- امور مالی
- دعاوی مدنی
- ورشکستگی
- و…
پس بر حسب نوع وکالت، محیط کاری آنها نیز متفاوت است. اکثر وکلا به طور مستقل کار میکنند. حتی امروزه با دسترسی مردم به فضای مجازی فعالیت وکیل آنلاین نیز رونق گرفته است. وکلای آنلاین با استفاده از شبکه های اجتماعی به انجام مشاوره در این زمینه نیرز می پردازند.
با این حال وکلا بعد از قبولی در آزمون وکالت و پشت سر گذاشتن دوره کارآموزی، اقدام به تاسیس یک دفتر مستقل میکنند. اما برخی از وکلا نیز برای شرکتهای خصوصی کار میکنند، یا به عنوان مشاور حقوقی داخلی برای یک شرکت مشغول کار می شوند.
نحوه فعالیت وکیل
وکیل معمولا به صورت حضوری در محل کار خود به فعالیت میپردازد. گاه فعالیت وکیل مستلزم آن است که با موکل خود در دادگاهها حضور یابد و به دفاع از او بپردازد. بر این اساس، ساعات کاری یک وکیل نیز متفاوت است، یعنی ممکن است یک وکیل علاوه بر ساعات کاری و اداری، ساعتهای طولانی نیز در خانه یا به دور از محل کار به خواندن پروندهها مشغول شود.
وظایف و مسئولیتهای شغل وکالت
- نوشتن قراردادها
- ملاقات با مشتریان (افراد یا مشاغل)
- حضور در جلسات دادگاه
- خواندن اظهارات شاهدان
- گردآوری شواهد و تحقیق در مورد موضوع حقوقی
- به روز بودن تغییرات در قانون
- انجام تحقیقات حقوقی برای تعیین اینکه چگونه حقایق یک پرونده با قانون فعلی تعامل دارد
- بحث در مورد درخواستها و شرکت در سایر جلسات دادگاه مقدماتی در حضور قاضی
- پیش نویس اسناد حقوقی از جمله دادخواست، قراردادها و وصیت نامهها
- انجام تحقیقات موردی با گرفتن سپردهها، حضور در بازرسیهای محل و مشارکت در کشف، تبادل اطلاعات مربوط به یک پرونده از طرفین اقدام
شأن شغل وکالت
جایگاه شغل وکالت و قضاوت در جامعه و دستگاه قضایی، بسیار والا و بلند مرتبه می باشد. اما باید توجه داشت که معرفی کردن حرفه وکالت به عنوان کسب و کار موجب تنزل شأن این جایگاه، وارد کردن آسیب جدی به دستگاه قضا و نادیده گرفتن جایگاه این نهاد مقدس می شود.
وکلا با داشتن عشق و انگیزه کمک به مردم در حل مشکلات آنان می کوشند و آنچه بعد از یک پرونده قضایی موفق برای آنها به جا می ماند، خوشحالی و حس خوب و رضایتمندی موکل است.
حقوق و درآمد شغل وکالت
حقوق و درآمد وکیل بستگی به محل کار او دارد. ممکن است وکیلی در یک دفتر حقوقی مشغول به کار شود و پروندههای سنگینی را بر عهده بگیرد و طبق توافق با موکل خود، حقوق بالایی به دست آورد. اما ممکن است وکیلی نیز تنها بر روی پروندههای کوچک، کار کند و درآمد متوسطی داشته باشد. کار در شرکتها نیز به مانند سایر مشاغل، به حجم کارها، مهارت وکیل، نوع شرکت و سایر مولفههای تاثیرگذار بستگی دارد. شما می توانید آگهی های استخدام وکیل در تهران و سایر استان ها را بررسی کرده و از شرایطی که کارفرمایان برای حقوق و دستمزد در نطر گرفته اند مطلع گردید.
مهارتها و شایستگیهای وکیل
شغل وکالت از جمله مشاغل بسیار تخصصی است و با جرات میتوان گفت موفقیت در آن کار هر کسی نیست. از این رو استخدام وکیل خبره، در برگیرنده برخی از مهارتها است. برخی از این مهارتها عبارت است از:
کار تیمی:
وکیل ماهر، به هیچ وجه محدود به قانون نیست، بلکه تواناییهایی فراتر از دانش تخصصی نیز دارد. از جمله این تواناییها، کار تیمی است. توانایی کار تیمی برای هر شغلی ضروری است. در یک تیم، مهارتهای اساسی احترام و همدلی ضروری میشود و کسانی که توانایی شنیدن و پذیرش نظرات دیگران را ندارند، خود را دور از ذهن میبینند. اگر مردم از کار با شما لذت میبرند و شما را به عنوان یک وکیل خوب به دیگران توصیه میکنند، یعنی اینکه شما در کار خود موفق هستید.
ابتکار و استقلال:
در حالی که کار گروهی برای موفقیت اساسی است، ضروری است که بتوانید زمانی که موقعیت ایجاب میکند، تعیین کننده باشید. این موضوع جهت دفاع از حق و حقوق موکلان بسیار اساسی و تعیین کننده است.
به عنوان یک وکیل کارآموز، مسئولیتی به شما داده خواهد شد و باید به آن بپردازید و به جای اینکه فقط به دیگران یا قوانین تکیه کنید، لازم است گاهی راهحلهای خود را برای مشکلات ابداع کنید. این بدان معنا نیست که شما باید به تنهایی مبارزه کنید، ابتکار عمل شامل توانایی دانستن و استفاده از هوش و ذکاوت است.
حل خلاقانه مسئله:
مردم اغلب قانون را حرفهای خالی از خلاقیت میدانند، اما برعکس است. پاسخ به مشکل موکل ممکن است واضح نباشد و شرایط ایجاب کند کار شما کشف راهها، استدلالها و ایدههای جدید برای دستیابی به نتیجه مطلوب باشد.
مهارتهای ارتباطی نوشتاری:
بخشی از کار شما به عنوان یک وکیل شامل نوشتن است. شما پیش نویس اسناد، نامه نگاری به مشتریان، تنظیم قراردادها از جمله موارد دیگر را خواهید داشت. اشتباهات تایپی و گرامری کار سطح شما را پایین میآورد و عملکرد شما را تضعیف میکند، در حالی که یک سبک نوشتاری روان و صریح به شما اعتماد به نفس میدهد.
مهارتهای ارتباط کلامی:
اگر میخواهید یک وکیل مدافع شوید، ارتباط کلامی شاید حیاتیترین ویژگی شغل شما باشد. نقش شما این است که استدلالهای خود را به گونهای مطرح کنید که قاضی یا هیئت منصفه خود را در مورد ماهیت پرونده خود متقاعد کنید.
مهارت کار در شرایط تحت فشار:
حرفه حقوقی به هیچ وجه آسان نیست و اغلب از شما انتظار میرود که کارهای زیادی را در مهلتهای زمانی محدود انجام دهید. توانایی حفظ آرامش و تمرکز بسیار مهم است.
آگاهی تجاری:
آگاهی تجاری در بسیاری از حرفهها لازم است. برای وکیل نیز این ویژگی مهم است و اساساً به معنای داشتن درک گسترده از امور جاری و اخبار تجاری و چگونگی تأثیر پیشرفتها بر شرکت و مشتریانش و یا موکلان است.
درک مردم:
وکلا قبل از هر چیز در حال ارائه خدمات به مشتریان و موکلان خود هستند و عملکرد شما باید در جهت نیازهای آنها باشد. این ویژگی، شامل گوش دادن و صرف زمان برای درک نگرانیهای فردی آنها است. به ندرت پیش میآید که مشتریان دانش دقیقی از قانون داشته باشند، به همین دلیل است که به شما مراجعه میکنند، بنابراین بسیار مهم است که بتوانید مسائل را با عباراتی که آنها میفهمند به جای استفاده از زبان بیش از حد فنی توضیح دهید.
توجه به جزئیات:
یک وکیل همیشه با اسناد بزرگ و گاهی نامشخص سروکار دارد. بنابراین توانایی تشخیص اطلاعات کلیدی، ضروری است. ممکن است به دنبال شواهدی برای حمایت از پرونده خود یا اثبات خواندن قراردادی باشید که در آن فقدان یک از جزئیات میتواند کل کار را از مسیر خارج کند.
آینده شغلی وکالت
طبق پیشبینیهای صورت گرفته در آمریکا گفته شده است که به دلیل افزایش تقاضا برای خدمات حقوقی، رشد جمعیت، مقررات جدید استخدام شرکتها، جهانیسازی و افزایش فعالیتهای تجاری، بازار کار وکلا از سال 2016 تا 2026 حدود 8 درصد رشد کند. اما در ایران این قضیه کمی متفاوت است. زمانی به دلیل تصورات نادرست و تبلیغات کاذب پیرامون این شغل، عده بسیاری از افراد به سمت رشته حقوق و قبولی در وکالت رفتند. همین موضوع باعث شد تا بازار این شغل کمی اشباع شود. اماعلیرغم این شرایط، بازار شغلی برای وکالت همچنان گرم و روشن است، منتها به شرط داشتن مهارتهای بالا. بنابراین اگر به عنوان کارجو برای ورود به این شغل برنامه ریزی نموده اید و دوست دارید بعد از قبولی در آزمون و کسب پروانه، در این شغل مشغول به فعالیت شوید حتما بر مهارتهای لازم نیز تمرکز کنید. جهت اطلاعات بیشتر با وضعیت بازار وکالت، میتوانید به کاریابی ایران استخدام مراجعه کنید.
سختی های شغل وکالت
شغل وکالت در کنار این که شغلی لذت بخش و پرهیجان است، سختی ها و معایبی را نیز به همراه دارد. سالی کین (Sally Kane)، وکیل و حقوقدان، معتقد است وکالت یکی از حرفهایترین مشاغل است که در کنار مزایای بسیار، معایبی نیز دارد.
برخی از معایب این شغل عبارتند از:
کار مداوم:
اکثر وکلا همواره ساعت کار نامحدود و غیرمشخصی دارند. وکلا ممکن است در روزهای تعطیل نیز در حال ساماندهی امور کاری خود باشند. حرفه وکالت هیچگاه بهطور کامل قابل انطباق با برنامههای شخص وکیل نیست. آنها زمانی را که باید در خانه در حال استراحت باشند، درگیر پروندهها میشوند این مورد در برخی وکلا به از دست دادن زندگی شخصی و یا رها کردن شغل وکالت منجر شود.
بازار کار رقابتی:
امروزه با بالا رفتن تعداد وکلا، آنان مجبورند زمان بیشتری را صرف فعالیت کنند تا بتوانند پرونده های بیشتری را به دست گیرند و به تبع آن درآمد بیشتری داشته باشند.
ماهیت رابطه وکالت و موکل:
وظیفه وکیل این است که مشکلات دیگران را حل کند و راهحل ارائه دهد. از آنجایی که برخی از موکلان انتظارات نادرست و غیرمنطقی از وکلا دارند این امر موجب استرس وکلا می شود. علاوه بر این گاهی برخی مسائل در آخرین لحظه مطرح میشود بدون اینکه وکیل قبلا در جریان قرار گرفته شده باشد. برخی موکلان از نتیجهای که دریافت میکنند ناراضی هستند و صرفا خواهان پیروزی در دادگاه هستند و این کسب موفقیت راصرفا به عهده وکیل میگذارند فارغ از اینکه به اهمیت نقش قضات و میزان قوت ادله خود توجهی داشته باشند.
برخورد نادرست با وکلا:
بسیاری از مردم از حجم فعالیت وکلا بیاطلاع هستند و صرفا به میزان درآمد آنان توجه دارند. همین امر سبب بدبینی مردم نسبت به وکلا شده است. گاهی در رسانهها نیز این برخورد نادرست قابل مشاهده است. اما برای بسیاری از وکلا، وجهه و موقعیت اجتماعی بسیار مهمتر از میزان درآمد است.
میزان استرس:
مهلتهای قانونی جهت طرح شکایت و…، تقاضای موکلان، ساعتهای طولانی فعالیت و تغییر قوانین باعث ایجاد استرس و اضطراب زیادی میشود. به همین دلیل افسردگی در میان وکلا رایج است.
ویژگیهای شخصیتی لازم برای یک وکیل
وکلا از نظر شخصیتی، معمولا ویژگیهای خاصی دارند یا بهتر است بگوییم اگر این ویژگیها را داشته باشند، بهتر میتوانند از پس شغل خود برآیند. برخی از این ویژگیها عبارت است از:
اشتیاق برای کار:
به عنوان نقطه شروع، وکلای موفق تقریباً همیشه علاقه واقعی به شغل خود دارند. احتمالاً کلیشههای معروفی مانند “شغلی را که دوست دارید انتخاب کنید، آنگاه هرگز در زندگی خود یک روز هم کار نخواهید کرد” را شنیدهاید. البته، همه ما میدانیم که در دنیای واقعی، همه چیز به این سادگی نیست. اما داشتن اشتیاق، باعث میشود تا بسیاری از سختیها برای ما آسان شود.
همدلی و شفقت:
شفقت یک پاسخ احساسی است که در آن شخص مشکل دیگری را درک میکند و به طور واقعی میخواهد به حل مشکل کمک کند. این بخشی از کاری است که وکلا انجام میدهند: مردم با مشکلات خود یا برای جلوگیری از مشکلات بعدی به وکلا مراجعه میکنند تا به حل و فصل یا اجتناب از مسائل کمک کنند.
شفقت پایه و اساس شخصیتی افراد خوب است. بدون شفقت، شما نمیتوانید خود را به جای موکل خود قرار دهید یا به طور کامل مشکلاتی را که موکل با آن مواجه است درک کنید. بدون دلسوزی، نمیتوانید موقعیت دشمن خود را درک کنید، آنچه را که او انجام خواهد داد را پیشبینی کنید و گامهای پیشگیرانه را به نفع موکل خود بردارید.
قاطعیت، نه پرخاشگری:
اغلب پیش آمده است که مردم در مورد وکیلی گفتهاند “او به اندازه کافی پرخاشگر نیست که بتواند وکالت کند.” این حرف درست نیست. وکیل نیازی به پرخاشگری ندارد اما باید قاطع باشد. وکلای قاطع نظرات خود را بیان میکنند و در عین احترام به دیگران، صدای خود را به گوش هر آن کسی که باید بشوند، میرسانند. فرق وکیل پرخاشگر با وکیل قاطع در این است که وکیل پرخاشگر به نظرات دیگران به نفع خود حمله میکنند یا آنها را نادیده میگیرند.
پشتکار:
موفقیت با پشتکار به دست میآید. یک وکیل خوب باید بتواند در هر شرایط و زمانی پشتکار لازم برای انجام کارهای قانونی، دفاع از موکلان و هر آنچه را که در حیطه کار او است، داشته باشد.
سخن پایانی
وکالت از جمله مشاغلی است که بسیاری از افراد کم و بیش با آن آشنا هستند. این شغل، در بین مردم به عنوان یک شغل پردرآمد و با پرستیژ محسوب میشود. تا جایی که بسیاری از افراد ترجیح میدهند در کنکور، حتما در رشته حقوق مجاز شوند تا بتوانند در آزمون وکالت نیز شرکت کنند. کسانی که به این رشته علاقه دارند، تصور میکنند فعالیت در شغل وکالت بسیار آسان است. اما برخلاف تصور بسیاری از ما، شغل وکالت در دسته مشاغل بسیار سخت قرار دارد و فعالیت در آن نیازمند مهارتها و الزامات آموزشی و شخصیتی خاصی است. ما در اینجا ضمن شرح مختصری از شغل وکالت یا وکیل، به الزامات مرتبط با آن نیز پرداختیم. اکنون اگر برای ورود به بازار کار این شغل علاقه مند هستید با استفاده از سیستم رزومه ساز رایگان ایران استخدام برای خود رزومه ای حرفه ای با ذکر مهارت ها و توانایی های خود بسازید و برای کارفرمایان و شرکت هایی که برای جذب وکیل به درج آگهی استخدام پرداخته اند ارسال نمایید.
مطالب مرتبط
جهت مشاهده آگهی های استخدام وکیل در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
منبع: ایران استخدام