تفاوت قرارداد کار معین با قرارداد رسمی، پیمانی و خرید خدمات
داشتن یک قرارداد کاری برای اینکه یک شخص بتواند به طور قانونی و رسمی برای یک مجموعه یا سازمان کار کند، ضروری است. قرارداد کار نه تنها حقوق و تعهدات طرفین (کارفرما و کارگر/کارمند) را مشخص میکند، بلکه به عنوان یک سند قانونی، از حقوق آن‌ها در برابر احتمالات مختلف محافظت میکند. یکی از انواع رایج قراردادهای کاری، قرارداد کار معین است که معمولاً برای انجام کارهای موقت یا پروژه‌ای مورد استفاده قرار میگیرد. در این مطلب، به بررسی مفهوم قرارداد کار معین، تفاوت‌های آن با سایر قراردادها، معایب و مزایای آن پرداخته و نمونه‌ای از این نوع قرارداد را مشاهده می‌نماییم.
فهرست مطالب
قرارداد کار معین چیست؟
قرارداد کار معین یکی از انواع قراردادهای کاری است که برای انجام کار مشخص و محدودی در زمانی معین منعقد میشود. این نوع قرارداد معمولاً برای پروژه‌های کوتاه‌مدت یا کارهایی که به طور موقت نیاز به نیروی انسانی دارند، استفاده میشود. قرارداد کار معین پس از اتمام کار یا پروژه به طور خودکار خاتمه می‌یابد.
قرارداد کار معین در قانون کار
قرارداد کار معین به عنوان یکی از انواع قراردادهای کاری شناخته شده است. در این نوع قرارداد، مدت زمان انجام کار و نوع کار به طور دقیق مشخص میشود و پس از اتمام کار، قرارداد به طور خودکار پایان می‌یابد. کارفرما موظف است کلیه حقوق و مزایای قانونی کارگر یا کارمند را در طول مدت قرارداد پرداخت کند.
قرارداد کار معین کارگری
بیشتر در مشاغل فنی و کارگری استفاده میشود. برای مثال، یک شرکت ساختمانی ممکن است برای اتمام یک پروژه خاص، با کارگران قرارداد کار معین منعقد کند.
قرارداد کار معین کارمندی
در برخی موارد، سازمان‌ها برای انجام کارهای اداری یا تخصصی موقت، با کارمندان قرارداد کار معین امضا می‌کنند. این نوع قرارداد معمولاً برای پست‌های موقت یا جایگزینی نیروها استفاده میشود.
قرارداد کار معین در دستگاههای دولتی
طبق ماده 17 قانون مدیریت خدمات کشوری، دستگاههای اجرایی این اجازه را دارند برخی از خدمات مورد نیاز خود را از طریق برگزاری مناقصه و عقد قرارداد با شرکت‌ها و موسسات غیردولتی باتوجه به فعالیت مشخص، حجم کاری معین، قیمت هر واحد کار و قیمت کل بطور شفاف و مشخص تامین نمایند.
بر اساس ماده 18 قانون خدمات کشوری نیز کارمندان بخش‌های غیردولتی که طبق احکام پیش‌بینی‌شده در این قانون، تمام یا بخشی از وظایف و مسئولیت‌های امور دولتی و سایر اموری که بر اساس قوانین و مقررات مربوطه مشخص میشود را بر عهده دارند، به عنوان کارکنان تحت پوشش کارفرمای غیردولتی شناخته می‌شوند. دستگاههای اجرایی هیچ‌گونه تعهد یا مسئولیتی نسبت به این کارمندان ندارند. کارفرمایان این افراد موظفند با کارکنان تحت پوشش خود طبق قوانین کار، تأمین اجتماعی و سایر مقررات مرتبط رفتار کرده و در این زمینه پاسخگوی مقامات یا مراجع ذی‌صلاح خواهند بود.
همچنین بر اساس تبصره ماده 32 همین قانون، دستگاههای اجرایی می‌توانند در شرایط خاصی با تایید سازمان تا 10% پست‌های سازمانی مصوب، بدون تعهد استخدامی و در سقف اعتبارات مصوب افرادی را به صورت ساعتی یا کار معین به مدت حداکثر یک سال به‌کار گیرند.
قرارداد کار معین آموزش و پرورش
افراد زیادی در چند سال اخیر با سازمان آموزش و پرورش به شکل‌های مختلفی همکاری داشته‌اند و تحت نظارت این سازمان با قرارداد پیمانی مشغول تدریس بوده‌اند. باتوجه به مشکلاتی که برای این افراد شاغل وجود داشت، طرحی با عنوان تبدیل وضعیت نیروهای قرارداد کار معین آموزش و پرورش جهت تامین امنیت شغلی و رفاه این افراد به مجلس ارائه شد.
طبق این طرح، وزارت آموزش و پرورش،کارمندان و معلمانی را که از تاریخ 1 فروردین 1391 لغایت مهرماه 1399 بصورت مستقیم یا در قالب طرح‌ها و شیوه‌های مختلفی مانند کار در شرکت‌ها یا موسسات تابعه این سازمان بصورت مستمر یا غیر مستمر همکاری داشته‌اند تبدیل وضعیت خواهد کرد.
افرادی که شرایط تبدیل وضعیت را دارند، ابتدا باید در یک آزمون شرکت نمایند و در صورت کسب نمره حدنصاب، یک دوره مهارت آموزی فشرده را پشت سر بگذارند تا وضعیت آن‌ها از قراردادی به رسمی تغییر یابد.
جهت اطلاع از جدیدترین اخبار استخدام معلمان حق التدریس در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
قرارداد کار معین شهرداری
شهرداری‌ها نیز برای انجام پروژه‌های عمرانی یا خدمات شهری موقت، قراردادهای کار معین با مدت زمان مشخصی با شرکت‌های پیمانی و خدماتی منعقد می‌کنند.
جهت اطلاع از جدیدترین آگهی‌های استخدام شهرداری‌های کشور در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
تفاوت قرارداد کار معین با رسمی چیست؟
تفاوت اصلی بین قراردادکار معین و قرارداد رسمی در مدت زمان قرارداد و وضعیت شغلی است. همانطور که گفته شد، قرارداد کار معین برای مدت مشخصی بسته میشود و پس از پایان مدت قرارداد، شغل فرد خاتمه می‌یابد، در حالی که قرارداد رسمی دائمی است و کارمند به صورت دائم و با امنیت شغلی در سازمان مشغول به کار میشود. همچنین، کارمندان با قرارداد رسمی از مزایای کامل قانونی مانند حقوق ثابت، بیمه و بازنشستگی برخوردارند، در حالی که کارمندان قرارداد معین ممکن است از برخی این مزایا محروم باشند.
تفاوت قرارداد کار معین با پیمانی چیست؟
قرارداد کار معین برای انجام کار مشخصی با مدت محدود منعقد میشود و کارگر/کارمند تحت پوشش قانون کار قرار میگیرد؛ بنابراین از مزایایی مانند حق بیمه، بازنشستگی، مرخصی استحقاقی و حمایت‌های قانونی برخوردار است. این قرارداد مستقیم بین کارگر و کارفرماست و در صورت تمدید مکرر، ممکن است به قرارداد دائم تبدیل شود. در مقابل، قرارداد پیمانی بین کارفرما و یک پیمانکار (شخص حقیقی یا حقوقی) بسته میشود که مسئولیت اجرای پروژه یا بخشی از کار را برعهده میگیرد. در این حالت، پیمانکار نیروهای خود را استخدام میکند و مسئولیت حقوقی، پرداخت دستمزد و بیمه آنان با خود پیمانکار است. کارفرمای اصلی تعهدی نسبت به کارگران پیمانکار ندارد و رابطه کاری انعطافپذیرتر اما با امنیت شغلی کمتر برای کارگران همراه است. به‌طور کلی، قرارداد کار معین برای استخدام موقت افراد تحت قانون کار است، درحالیکه قرارداد پیمانی بیشتر برای برونسپاری پروژه‌ها به پیمانکاران ثالث استفاده میشود.
تفاوت قرارداد خرید خدمات با قرارداد کار معین چیست؟
قرارداد خرید خدمات و کار معین دو سازوکار حقوقی متفاوت برای همکاری با افراد هستند. در قرارداد کار معین، رابطه کارگر و کارفرما تحت پوشش قانون کار شکل میگیرد؛ یعنی فرد به‌طور موقت برای انجام یک کار مشخص (مانند تکمیل پروژه) استخدام میشود و از مزایایی مانند بیمه تأمین اجتماعی، مرخصی استحقاقی، حقوق پایه و حمایت‌های قانون کار (مانند حق اخراج غیرموجه) برخوردار است. این قرارداد به‌صورت مستقیم بین کارگر و کارفرما منعقد میشود و کارفرما مسئولیت پرداخت حقوق، بیمه و مالیات را برعهده دارد.
در مقابل، قرارداد خرید خدمات یک توافق غیرکارگری است و تحت قانون مدنی یا تجاری تنظیم میشود. در این حالت، فرد یا شرکت ارائه دهنده خدمات، به‌عنوان یک شخص مستقل (پیمانکار/فریلنسر) عمل میکند و رابطه استخدامی با کارفرما ندارد.
تمرکز این قرارداد بر نتیجه کار (مثلاً تحویل پروژه) است، نه ساعتکاری یا دستورات روزمره.
در این مدل، ارائه دهنده خدمات مسئول بیمه، مالیات و ابزارهای خود است و مزایای قانون کار (مانند مرخصی، بازنشستگی یا امنیت شغلی) به او تعلق نمیگیرد. همچنین، کارفرما حق دخالت در نحوه اجرای کار را ندارد و تنها خروجی نهایی مهم است.
به‌طور خلاصه، قرارداد کار معین برای استخدام موقتِ تحت قانون کار است، در حالی که قرارداد خرید خدمات برای برونسپاری وظایف به اشخاص مستقل بدون ایجاد رابطه کارگری استفاده میشود. انتخاب بین این دو به ماهیت کار، سطح کنترل موردنیاز کارفرما و الزامات حقوقی بستگی دارد.
معایب قرارداد کار معین چیست؟
قرارداد کار معین، با وجود مزایایی که دارد معایبی نیز دارد. نخست، عدم امنیت شغلی پایدار است؛ چراکه این قرارداد با پایان یافتن کار مشخص یا پروژه، به‌طور خودکار خاتمه می‌یابد و تمدید آن نیاز به توافق مجدد دارد. دوم، محدودیت در تمدید مکرر قرارداد وجود دارد، زیرا در صورت تمدیدهای پیاپی، ممکن است قانون آن را به قرارداد دائم تبدیل کند و کارفرما را ملزم به پرداخت مزایای کامل کارمندی نماید. سوم، کاهش انگیزه کارگر به‌دلیل موقتی بودن قرارداد و نبود فرصت‌های پیشرفت شغلی بلندمدت است. چهارم، سوءاستفاده احتمالی کارفرما از این مدل قرارداد برای فرار از تعهدات استخدام دائم (مانند پرداخت حق بیمه کامل یا مزایای پایان کار) است که به بی‌ثباتی شغلی کارگر می‌انجامد. همچنین، کارگران در این قراردادها معمولاً از حقوق و مزایای کمتری نسبت به کارمندان دائم برخوردارند و دسترسی محدودتری به آموزش‌های سازمانی یا ارتقاء موقعیت دارند.
نمونه فیش حقوقی قرارداد کار معین
این فیش حقوقی مربوط به قرارداد کار معین است که به طور مشخص حقوق و مزایای یک فرد با این نوع قرارداد را نشان می‌دهد. در این فیش موارد مختلفی ذکر شده است که به تفصیل توضیح داده میشود:
- حقوق ثابت: مبلغ اصلی حقوق فرد به صورت ماهانه پرداخت میشود.
- کمک هزینه‌ها: کمک هزینه‌های مختلف مانند هزینه غذا، کمک هزینه اولاد، کمک هزینه مسکن و سایر مزایا به حقوق فرد اضافه میشود.
- اضافه کار: اضافه‌کاری برای ساعات کاری بیشتر از ساعت‌های مقرر پرداخت میشود، در این بخش درج شده است.
- حضور و غیاب: مبلغ مربوط به تعطیلی کاری و تعطیلات رسمی یا کارهای تعطیل نشده در این بخش محاسبه میشود.
- حقوق‌های خاص: شامل حق بیمه، کمک هزینه‌های مختلف، و کمک هزینه‌های ضروری است که به حقوق فرد افزوده میشود.
در نهایت، مجموع این موارد در انتهای فیش جمع‌بندی شده و مبلغ کل به همراه جمع کل مساعدت‌ها و مزایا ذکر میشود.
دانلود نمونه قرارداد کار معین
برای درک بهتر ساختار و محتوای قرارداد کار معین، می‌توانید از فایل نمونه قرارداد ارائه شده در این بخش استفاده کنید. این نمونه شامل کلیه بندهای ضروری مانند موضوع قرارداد، مدت زمان، حقوق و مزایا، تعهدات طرفین و شرایط فسخ است. توجه داشته باشید که این نمونه صرفاً جهت آشنایی اولیه است. پیش از استفاده، باید با توجه به قوانین کار و شرایط خاص پروژه یا سازمان، توسط کارشناس حقوقی بررسی و تنظیم شود.
سخن پایانی
قرارداد کار معین یکی از رایج‌ترین انواع قراردادهای کاری است که برای استخدام نیرو در مشاغل موقت یا پروژه‌های مشخص استفاده میشود. این نوع قرارداد به کارفرما امکان می‌دهد تا بدون تعهد استخدام دائم، نیروی کار مورد نیاز خود را به‌کار گیرد. از سوی دیگر، امنیت شغلی کارمندان در مقایسه با قراردادهای رسمی کمتر است. آشنایی با مزایا، معایب و تفاوت‌های قرارداد کار معین با سایر قراردادها به کارکنان کمک میکند تا حقوق و تعهدات خود را بهتر بشناسند. در نهایت، آگاهی از شرایط و ضوابط این نوع قرارداد برای کارفرمایان و کارمندان ضروری است تا از حقوق خود به‌درستی بهره‌مند شوند.
منبع: ایران استخدام
