آشنایی با شغل کارگزار گمرکی (بررسی وظایف و درآمد)

زمان مطالعه: 4 دقیقه

وظایف کارگزار گمرک چیست؟ (درآمد و شرایط استخدام)

کارگزار گمرک (به انگلیسی: Custom Brokers) شرکت یا شخص حقیقی یا حقوقی مورد تائید سازمان گمرک است که دارای پروانه‌ مخصوص از گمرکات برای ترخیص کالا می‌باشد و به‌عنوان واسطه‌ای بین مردم و سازمان‌های گمرکی فعالیت می‌کند. کارگزاران گمرک یا در اصطلاح حق العمل‌کاران، به نیابت از صاحبان کالا تحت وکالتنامه‌ای که فرم آن توسط گمرک ایران تنظیم می‌شود، تمام امور واردات کالا را انجام می‌دهند.

کارگزار گمرک کیست (تفاوت کارگزار گمرکی باترخیص‌کار)

کارگزاران‌ گمرک‌ یا حق العمل‌کاران با داشتن پروانه کارگزاری، ترخیص کالا از گمرکات و انجام تشریفات گمرکی را، برعهده دارند.
ترخیص‌کار گمرک با وکالت از وارد کننده‌ یا صادر کننده‌ کالا، کلیه مراحل و عملیات ترخیص کالا از گمرک را انجام می‌دهد.
ماهیت شغل کارگزار گمرک‌ و ترخیص‌کار یکسان است و متخصصان هر دو ردیف شغلی به ترخیص کالا میپردازند، اما در حوزه اختیارات حقوقی، تفاوت‌هایی با هم دارند.
کارگزار گمرک به دلیل داشتن پروانه فعالیت (پروانه کارگزاری) نسبت به ترخیص‌کار، جامعیت بیشتری داشته‌‌ و می‌تواند دربرگیرنده سمت ترخیص‌کار نیز باشد.
ترخیص‌کار در طول سال نمیتواند بیش‌از 10 بار، اقدام به ترخیص کالا نماید، اما برای کارگزار گمرک‌ محدودیتی برای این کار وجود ندارد.

مطلب مرتبط: چگونه در گمرک استخدام شویم؟ + رشته های استخدامی گمرک

وظایف کارگزار گمرک چیست؟

کارگزار‌ گمرک‌، ترخیص کالا از گمرکات و انجام تشریفات گمرکی با وکالت شخص یا سازمان را بر عهده دارد، با دادن وکالت به حق العمل‌کار، وی مسئولیت ترخیص کالا را بر عهده می‌گیرد. واضح است که محدوده اختیارات کارگزار گمرک، به وکالت‌نامه‌ای که بازرگان به وی میدهد،وابسته است.
هرچند وظایف حق العمل‌کار بنابر فعالیت گمرکی مورد نظر، متفاوت می­‌‎باشد، اما در ادامه برخی از وظایف کلی این افراد آورده شده است:

• گرفتن مجوزهای واردات و ترخیص کالا از مراجع قضایی مختلف به نمایندگی از صاحب کالا
• ارائه‌ مشاوره بازرگانی صحیح در زمینه‌ها و مراحل مختلف واردات کالا به تجار و بازرگانان
• پیگیری و کنترل مراحل واردات یا صادرات کالا (در صورت درخواست صاحب کالا)
• هماهنگی با ماموران گمرک برای امور مربوط به تشریفات گمرکی
• محاسبه هزینه‌های گمرکی همچون حقوق و عوارض ورودی
• تعیین کردن ارزش محموله با استفاده از کد تعرفه
• تسهیل مبادلات تجاری (صادرات و واردات کالا)
• جلوگیری از کند شدن یا توقف کالا در گمرکات
• اختصاص انبار مناسب برای کالاهای وارداتی
• کنترل کردن امور مربوط به حمل و نقل کالا
• انتخاب بهترین روش برای مبادلات تجاری
• امانتداری و حفظ اطلاعات صاحب کالا
• گرفتن معافیت­‌های گمرکی
• پرداخت هزینه‌های بیمه
• تهیه و تنظیم اظهارنامه
• ثبت کردن سفارشات

بررسی وضعیت بازار کار شغل کارگزاری گمرکی

لازم به ذکر است که تحریم‌های اقتصادی، سیاسی و قوانین داخلی، تاثیر بسزایی بر بازارکار این شغل دارد. به طور کلی میتوان گفت بازارکار شغل کارگزاری‌ گمرک‌ در ایران به دلیل نیاز به خدمات گمرکی برای واردات و صادرات کالاها، فعال و خوب می‌باشد.

وضعیت بازار کار شغل کارگزاری گمرکی برای خانم‌ها و آقایان

آنچه موجب موفقیت فرد، در این شغل می‌شود، اطلاعات، مهارت‌ها و علاقه خود فرد است و ربطی به جنسیت ندارد؛ از طرفی به‌ علت کاربردی بودن این شغل در جامعه، خانم‌های تحصیل کرده نیز مشابه آقایان، امکان فعالیت در انواع شرکت‌ها و مراکز دیگر را دارند.

بررسی حقوق و درآمد کارگزار گمرک

حقوق و درآمد کارگزار گمرک در ایران به عوامل مختلفی از جمله سطح تجربه، موقعیت شغلی، مهارت‌ها و تخصص‌های فرد و همچنین شرکت یا سازمانی که در آن کار می‌کنن، بستگی دارد؛ همچنین ممکن است قوانین و مقرراتی که برای حوزه گمرک وجود دارد نیز نقشی در تعیین حقوق و درآمد کارگزاران گمرک داشته باشد.
به طور کلی، حقوق کارگزاران گمرک متفاوت می‌باشد؛ برای مثال، میزان حقوق یک کارگزار گمرک در یک شرکت بخش خصوصی ممکن است متفاوت از حقوق یک کارگزار گمرک در سازمان گمرک و مرزبانی باشد. همچنین، تخصص‌ها و سمت‌های مختلف درکارگزاری گمرک نیز می‌تواند در تعیین درآمد تأثیرگذار باشد. به عنوان مثال، مدیران و متخصصان با تجربه بالا در حوزه گمرک معمولاً می‌توانند درآمد بیشتری نسبت به سایر کارگزاران داشته باشند.
درحالت کلی درآمد این متخصصان وضعیت خوب و مناسبی دارد.

چگونه کارگزار‌ گمرک‌ شویم؟

از آنجا که ترخیص کالا از گمرک سلسله مراتب مختلفی دارد و هر مرحله از آن به مجوزها و مدارک خاصی نیاز دارد و تهیه و جمع آوری مدارک مورد نیاز ترخیص کالا پرهزینه، زمان‌بر و نیازمند مهارت و علم کافی در این زمینه می‌باشد، استخدام کارگزار گمرک یا عقد قرارداد با شرکت ترخیص کالا، امکان انجام قانونی و سریع تمام مراحل ترخیص کالا را برای صاحبان کالا فراهم میکند. حق العمل‌کار یا کارگزار‌ گمرک‌،به صورت مستقل یا استخدام در شرکت ترخیص کالا، تمام امور واردات کالاها را به نیابت از صاحب کالا، انجام می‌دهد. این افراد برای انجام امور گمرکی و ترخیص کالا باید پس از موفقیت در آزمون کارگزاری گمرک (جهت آمادگی برای این آزمون، متقاضیان می‌توانند در دوره کارگزاری گمرک،شرکت کنند.)، پروانه‌ کارگزاری‌ یا همان پروانه‌ مخصوص حق‌العمل‌کاری اخذ نمایند. گرفتن پروانه‌ کارگزاری گمرک دارای شرایطی می‌باشد که در ادامه‌ به آنها میپردازیم.
زمان برگزاری آزمون،اعلام نتایج آزمون و همچنین منابع آزمون کارگزاری گمرک دریک صفحه مجزا در سایت ایران استخدام، اطلاع رسانی میشود، داوطلبان میتوانند جهت مشاهده این اطلاعات به صفحه جامع استخدام گمرک جمهوری اسلامی ایران مراجعه کرده و اطلاعات مورد نیاز خود را مشاهده نمایند.

جهت مشاهده صفحه استخدام گمرک جمهوری اسلامی ایران کلیک نمایید.

شرایط اخذ پروانه کارگزاری گمرکی چیست؟

کارگزار امور گمرکی، شخص متخصصی است که به صورت انفرادی یا همراه با یک شرکت کارگزار‌ی گمرک‌، تمام امور بازرگانی، که صاحب کالا از آنها انتظار دارد را انجام میدهند. حق العمل‌کار تاجر محسوب نمی‌شود و فقط یک وکیل از طرف صاحب کالا برای انجام امور تشریفات گمرکی‌ است، این افراد جهت دریافت مجوز کارگزاری‌، باید دارای شرایط تعیین شده توسط گمرک‌ باشند تا بتوانند با شرکت در آزمون کارگزاری گمرک‌، پروانه کارگزاری را جهت فعالیت قانونی خود اخذ نمایند.
شرایط مورد نیاز اخذ پروانه کارگزاری، طبق ماده 191 آیین­‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی، عبارت است از:

• موفقیت در آزمون مربوط به قوانین گمرکی، صادرات، واردات و تجارت که از طرف گمرک ایران حسب نیاز برگزار می‌شود.
• داشتن حداقل مدرک کاردانی در رشته‌ امور گمرکی یا مدرک کارشناسی سایر رشته‌ها
• داشتن گواهی پایان خدمت و یا معافیت دائم از خدمت نظام وظیفه
•  عدم و جود سوابق قاچاق کالا در گمرکات کشور
• داشتن گواهی عدم سوء پیشینه‌
• داشتن تابعیت کشور ایران
• داشتن حداقل 25 سال تمام
• داشتن کارت بازرگانی
• کارمند دولتی نبودن

لازم به ذکر است که جهت تمدید پروانه کارگزاری گمرکی، کارگزاران نباید بدهی مالیاتی داشته‌باشند.

سخن پایانی

افرادی که علاقه‌‌مند به شغل کارگزاری‌ گمرکی‌ هستند، میتوانند پس از قبولی در آزمون کارگزاری‌ گمرک‌ و اخذ پروانه کارگزاری‌ به عنوان یک شخص حقیقی وحقوقی به ترخیص کالا و انجام امور بازرگانی بپردازند. البته گرفتن پروانه کارگزاری‌ ملزوم شرایطی همچون عدم و جود سوابق قاچاق کالا در گمرکات کشور، داشتن حداقل 25 سال تمام و… می‌باشد. در مورد بازارکار و درآمد شغل کارگزاری گمرکی‌ در ایران میتوانیم بگوییم، با وجود تحریم‌های اقتصادی و سیاسی علیه کشورمان، بازارکار و حقوق این شغل وضعیت خوب و مناسبی دارد.

منبع: ایران استخدام