معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری، نهادی دولتی و ایرانی است که بهطور مستقیم زیر نظر رئیسجمهور قرار دارد و از ابتدای تعریف فضای دانش بنیان در کشور متولی بهبود و توسعه حوزه دانش بنیان در کشور شدهاست. این معاونت بر مبنای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شدهاست.
این معاونت دارای ۱۴ ستاد برای توسعه شرکتهای دانشبنیان و تجاریسازی ایدههای خلاقانه در حوزه صنایع و فناوریهای پیشرفته و راهبردی است.
یکی از ستادها ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی، حمل و نقل پیشرفته می باشد که در ادامه به توضیحات آن می پردازیم:
یکی از مهمترین زیرساختهای هر کشوری که نقش اساسی در رشد و شکوفایی اقتصادی دارد حمل و نقل قابل اعتماد و مؤثر است که امکان تولید صنعتی و گسترش تجارت را در طیف وسیعی از بدنه اقتصاد ممکن می سازد. توجیه پذیری بسیاری از صنایع و مشاغل وابسته به امکان حمل و نقل کارآمد، به صرفه و سریع مواد اولیه، محصولات و افراد است. با پیشرفت سیستم های حمل و نقل بار و مسافر در طول زمان، سرعت و کارایی این سیستم ها به شدت بهبود یافته است.
بهبود پیوندهای حمل و نقل، محبوبیت یک منطقه و توسعه فراگیر را افزایش می دهد. ايران همواره از مزيتهاي ژئوپليتيك براي تبديل شدن به چهارراه جهاني، اتصال شرق آسيا به اروپا و روسيه به آبهاي جنوب برخوردار بوده است. کریدورهایی نظیر شمال-جنوب (INSTC)، یک کمربند یک جاده (OBOR)، تراسیکا و معاهده عشقآباد که مستلزم چالاکی در تعاملات بینالملی، توسعه و نوسازی زیرساخت و بروزرسانی آنها و تصمیمی گیری کلان ملی است.
حال آنکه در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا، حوزه حملونقل سهم زیادی از اشتغال را در اقتصاد کشور به خود اختصاص داده و در مواردی به ۱۴ درصد نیز میرسد. طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در سال ۹۶ در کشور ما نیز حوزه حمل و نقل (شامل حمل و نقل دریایی، هوایی، ریلی و جادهای) در زمینه اشتغالزایی به صورت میانگین رتبه ۲۰ در میان ۳۵ بخش اقتصادی کشور را به خود اختصاص داده که در این میان حمل و نقل جاده ای در جایگاه ۷ قرار دارد.
ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان حمل و نقل و فضایی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری ماموریت دارد که فعالیت های دانشبنیان مرتبط با حوزه حمل و نقل پیشرفته و فضایی که منجر به توسعه اقتصاد دانشبنیان میشود را در بخش های مختلف همچون حمل و نقل جاده ای، ریلی، دریایی، هوایی و یکپارچه سازی آنها به کمک فناوری های فضایی و کلیه حوزه های مرتبط نظیر خودروهای الکتریکی و احتراقی، طراحی و ساخت هواپیما، بالگرد، پهپاد، تجهیزات فرودگاهی، شناور و واگن متر را در تعامل و همافزایی با دستگاههای اجرایی ذیربط حوزه توسعه دهد.
اولویتهای حمایتی ستاد:
۱- نوسازی ناوگان کشتی رانی و توسعه خدمات دریایی
۲- بلوغ صنایع ریلی با فناوری پیشرفته
۳- تکمیل زنجیره ارزش هوایی
۴- نوسازی ناوگان بین شهری و رفع نیازهای گلوگاهی صنعت خودرو
۵- شکل دهی زیست بوم خودروهای برقی و توسعه هوشمندسازی خودرو و اتصال پذیری
۶- توسعه چرخه کامل صنعت فضایی در حوزه دانش بنیان خصوصی
۷- هوشمندسازی حمل و نقل بار و مسافر
۸- توسعه خدمات ژئوماتیک و داده های هواپایه و فضاپایه