چگونه استخدام شویم؟ استخدام در سازمانها و شرکتهای خصوصی مستلزم چه نکاتی است؟ پاسخ دادن به این سوالها بسیار آسان است. کافیست قوانین استخدام و اصول مصاحبه را رعایت نمایید و نحوه رفتار، فرمولهای استخدام شدن، نکات قبل از مصاحبه و سایر موارد لازم را بدانید که در این صفحه بصورت کامل ارائه شده است.
فهرست مطالب مهم
جهت مشاهده مطالب روی لینک های زیر کلیک کنید
چگونه استخدام شویم؟
در صورتی که شغل مورد نظر پیدا نکردید، تنها یک دلیل دارد!!!. قوانین استخدام شدن را نمیدانید.
استخدام شدن یک مساله ساده است ولی اگر فرمولی که حتی ساده ترین مسائل با آن حل میشود را بلد نباشیم چی؟ آن وقت ساده ترین مسائل هم برای ما تبدیل به مسائل ”لاینحل خیام” می شود. اگر تیز باشید تا کنون یک سوال ذهن شما را درگیر کرده است.
فرمول استخدام شدن
قبل از اینکه فرمول استخدام شدن را به شما بگوییم میخواهم مطلبی مربوط به سالها پیش را برایتان یادآوری کنم. دورانی بود که ما درس ریاضی یا فیزیک داشتیم، در آن زمان اکثر فرمول های آن درس را بلد بودیم ولی آیا همه مسائل را حل میکردیم؟ منظور من این است که علاوه بر این که باید فرمول را یاد بگیریم باید بدانیم هر فرمول کجا استفاده میشود و در جای مناسبش چطور استفاده کنیم.
پس اگر به دنبال کار هستید سه چیز را بدانید:
- فرمول استخدام
- چه زمانی از آن استفاده کنیم
- چگونه از آن استفاده کنیم
فرمول استخدام خیلی ساده است و مهمترین قدم دانستن اصل طلایی استخدام است. این قضیه هم شرکتهای دولتی مصداق دارد هم در شرکت های خصوصی مصداق دارد و شک نکنید درست است.
بیشتر از اینکه شما به دنبال کار هستید، کارفرما به دنبال کارجوی مناسب است.
حتما تاکنون دهها کارمند بیاستفاده را دیدهاید؟ یا شاید بارها کارفرمایانی دیدید که از کارمند یا عدهای از کارمندانشان می نالند، کمر خیلی از کارفرماها زیر استخدام کارمند تا میشود. چون در نهایت شخص مناسب را پیدا نمی کنند و با خوشون میگویند: ”مهم نیست مجبورم فلان شخص را استخدام کنم بین این افرادی که آمدند لاقل فلانی بهتر بود”.
حال تصور کنید شما فرمول استخدام شدن را بلد باشید میدانید، کارفرما وسط جلسه چی به ذهنش میاد؟ ”زدم تو خال همینه” یکی دو روز هم برای کلاس کاری ماجرا را کش میدهد و بعد از آن تبریک میگویم شما شغل مورد نظر خود را پیدا کردید.
آرشیو تجربیات کارجویان از گزینش و مصاحبه
با مراجعه به لینک بالا، آرشیوی جامع و کامل از تجربیات کاربران ایران استخدام از مصاحبه و گزینش بصورت تفکیک شده برای هر سازمان را مشاهده خواهید کرد.
تجربیات کارفرمای درگیر استخدام
بد نیست اگر تجربه یک کارفرما که درگیر استخدام کردن بوده را با شما درمیان بگذارم، اینکه کارفرما چه فکرهایی در سر دارد، چقدر طول میکشد تا به نتیجه برسد و…
در ذهن کارفرما چه میگذرد؟
کارفرما نیز فردی است مانند همه ما! با این تفاوت که دنبال چیزی است و هدفی دارد. کارفرمایی که به دنبال استخدام کردن است دقیقا مثل فردی می ماند که دنبال خرید چیزی است.
مثال: فرض کنید شما برای خرید یک دستگاه خنک کننده روانهی فروشگاه ها هستید و مبلغ دویست هزار تومان هم برای خرید آن کنار گذاشتید. حال اینجا هنر فروشنده مطرح میشود، اولا باید دستگاهی که دنبال آن هستید را به شما نشان دهد و کمی راجع به آن هم به شما بگوید مزیتهای آن را بشمارد راجع به گارانتی و اطمینان کار آن با شما صحبت کند بعد از آن راجع به امکانات فرعی آن حرف بزند.
به عبارتی ذهن شما را درست همانطور که مایل هستید شست و شو دهد خدا را چه دیدید؟ اگر درست عمل کند شاید علاوه بر اینکه یک دستگاه خنک کننده به مبلغ 400 هزار تومان خریدید یک دستگاه آبمیوه گیری هم به شما فروخت. حال بد نیست بدانید در فکر کارفرما چه میگذرد؟
قبل از مصاحبه
قبل از اینکه شما وارد جلسه مصاحبه شوید یا قبل از اینکه کسی رزومه شما را دیده باشد یا حتی تصوری از شما در ذهن داشته باشد این حرف ها در ذهن کارفرما بارها و بارها مرور میشود کاش این همان کارمندی باشد که می خواهم، کاش مثل قبلی ها نباشد.
امیدوارم از این جوانهای قرطی نباشد، کاش آدم پررویی نباشد، نکند از این آدم هایی باشد که بدون توقف حرف میزند، نکند از آدم هایی باشد که فکر کند که خیلی میداند! یعنی ممکن است این همان فرد مورد نظر باشد تا من بتونم با خیال راحت به بفیه کارها برسم؟ واقعا از این مصاحبه های مزخرف خسته شدم….
هنگام مصاحبه
همه فکر میکنند که کارفرما کمین کرده است تا به کوچکترین کار شما ایراد بگیرد، اگر یک سری کارفرمایان حساس را کنار بگذاریم 90 درصد کارفرمایان اشتباهات کوچیک شما را نادیده میگیرند، دلیل آن را میدانید؟
کارفرما دائم با خودش میگوید ”زود باش یه چیزی نشون بده تا تورا استخدام کنم، دیگر سوتی نده”
اما چقدر وقت دارید تا خود را به کارفرما ثابت نمایید؟ یک ساعت؟ دو ساعت؟ اگر راستش را بخواهید به جز یک سری مصاحبه های بسیار جدی شغلی که برای تعیین مسئول یک پست کلیدی سازمان است، در 99 درصد مصاحبه در 5 دقیقه اول شما یا انتخاب شدید یا رد شدید بعد از آن کارفرما دنبال اتلاف وقت خود و شماست. در این 5 دقیقه، آینده شما برای چندین سال مشخص خواهد شد.
دقت کنید مصاحبه دقیقا مثل کنکور می ماند… شما روزها وقت گذاشتید و برای کنکور آماده شدید برای هر سوال کمتر از دو دقیقه وقت دارید. در لحظه جواب دادن باید همه مطالب مرتبط با ان سوال را به خاطر بیاورید. فرمول ها و مسائل مشابه و نحوه حل و….. اما مصاحبه یک کنکور است. یک کنکور تشریحی که در آن یک سوال مطرح میشود و برای آن 3 تا 4 دقیقه به شما وقت میدهند. و آن سوال این است: چرا من باید شما را استخدام کنم؟
کدام نیرو مورد قبول کارفرماست؟
شخصی که به هیچ عنوان متقاعد نمیشود یا فردی که انعطاف دارد؟
کارفرما اگر حس کند شما آدم خود رای یا یک کلامی هستید هر چقدر هم لایق باشید هیچ وقت شما را استخدام نمی کند اما اگر تقریبا نشان دهید که شخص مورد نظر هستید (حتی کمی از حداقلی که در ذهن وی است ضعیف تر) ولی بداند که ایرادات کوچک شما قابل اصلاح است شما را استخدام می کند و بعدها کمی تغییر در شما ایجاد می کند.
انعطاف داشتن به معنی تزلزل یا ضعف شخصیتی نیست حتی برعکس، یک هدیه است و نشان از هوش بالای شما دارد.
همانطور که میدانید در علم روانشناسی روز تعریف قدیم آیکیو عوض شده و جای خود را به تعریف جدید داده است. آی کیو: ”قدرت تطبیق با محیط اطراف” پس اگر در امور خود انعطاف دارید و با محیط اطراف تطبیق پیدا می کنید شما آیکیوی بالایی دارید و رو راست باشم من خودم به دنبال استخدام فردی مثل شما هستم.
پس یادتان باشد اگر سوتی وحشتناکی ندهید در آن 5 دقیقه طبق فرمول استخدام شدن رفتار کنید و انعطاف پذیری خود را نشان دهید کارفرما شما را استخدام می کند.
فرمول استخدام چیست؟
احتمالا در ذهن شما این سوال پیش میآید که پس فرمول استخدام چیست؟ یا دارید در تیترها به دنبال تیتر فرمول استخدام شدن میگردید. کارجویان عزیز این شما و این فرمول استخدام
رزومه: قبل از اینکه کارفرما شما را ببیند از شما خوشش بیاید
ظاهر: وقتی کارفرما شما را دید از دیدن شما لذت ببرد
حرف زدن: وقتی حرف های شما را شنید از شنیدن آن لذت ببرد
القا: با تکنیک هایی که به شما یاد میدهیم کارفرما را به خود علاقه مند میکنید.
نبایدها: تو ذوق کارفرما نزنید به عبارتی مثل یک لکه سیاه روی یک دیوار سفید به چشم نیایید.
نکته مهم: حتما این جمله را در ابتدای بحث به یاد دارید مهمتر از فرمول پنج گانه استخدام شدن این است که اولا این پنج مورد را درک کنیم.
رزومه چیست؟
رزومه معرفی نامهای شامل خلاصهای از تجربیات کاری، سوابق تحصیلی و مهارت های فرد جویای کار است. این معرفی نامه میتواند به صورت تایپ شده در حداکثر یک یا دو صفحه در قالب اوراق چاپ شده و یا نسخه الکترونیکی در قالب فایل های PDF و DOC از سوی کارجو به کارفرما ارائه گردد.
cv چیست؟ در برخی کشورهای اروپایی و آسیایی به رزومه عنوان سی وی CV که مخففی از عبارت curriculum vitae است نیز اطلاق میگرد.
با گسترش روز افزون بازار کار در زمینه های گوناگون و نیز افزایش شمار متقاضیان مشاغل مختلف رزومه نویس به غیر از یک ضرورت به یک فن و مهارت در کاریابی تبدیل گشته است و ارائه درست و هوشمندانه آن توسط کارجو میتواند وجه تمایزات بارزی را در عرصه رقابت کاریابی بین وی و سایر رقبایش ایجاد نماید، از طرفی کارفرمایان مایلند تا قبل از مصاحبه تلفنی و یا حضوری با متقاضیان ضمن صرفه جویی در وقت خود، کارجویان را از روی تجربیات و توانایی هایشان گروه بندی یا اصطلاحا غربال کنند.
این کار به آن ها این امکان را میدهد که با رتبه بندی رزومه های وارده افراد مورد نیاز خود را که دارای انگیزه و توانایی کافی هستند به مصاحبه دعوت و نهایتا بهترین ها را استخدام کنند.
تاثیر بررسی رزومه
برسی رزومه متقاضیان ضمت ایجاد صرفه جویی در وقت کارفرمایان در مرحله گزینش باعث میشود تا معیارهای سنجشی آنها به شکل موثرتری انجام پذیرفته و از پرداختن به تماس ها و مصاحبات غیر مرتبط با موضوع کار اجتناب گردد.
اگر به عنوان کارجو به دنبال کار هستید هوشیار باشید که ارائه رزومه فرصت مناسبی برای عرضه و تبلیغ توانایی و مهرت های شما به کارفرما است. هدف نهایی رزومه این است که ملاقات با کارفرما را برایتان تضمین نموده و در نهایت شما را به سوی میز مصاحبه استخدامی هدایت نماید.
به یاد داشته باشید که رزومه شما نماینده و معرف شما نزد کارفرمایی است که هنوز شما را ندیده و نمیشناسد، پس نحوه طراحی آن به گونه ای که معرف قابلیت ها و شایستگی های شما باشد از اهمیت ویژه ایی برخوردار است.
توجه نمایید که همیشه و در هر ارتباطی اولین برخورد نقش کلیدی و موثری در ادامه و بقا رابطه ایفا مینماید و رزومه شما اولین برخورد شما (هرچند غیرحضوری) با کارفرما بوده که نمایانگر شناخت یا تعبیر وی از قابلیت های شما خواهد بود.
توجه: دقت داشته باشید نوع انتخاب کلمات و ساختار جمله بندی شما در ذهن کارفرما می تواند بیانگر سطح دانش و تحصیلات و تجربیات اجتماعی شما باشد.
رزومه تان باید شما را فردی مشتاق و همچنین تجربیات کاریتان را مرتبط و جذاب نشان دهد حال رهنمونهایی در خصوص نحوه صحیح نگارش رزومه به شما کمک می نماید تا با ساختار استاندارد رزومه نویسی و نکات مرتبط با آن بیشتر آشنا شده و بتوانید با به کارگیری تکنیک های بسیار ساده رزومه خود را به شکل موثرتری ویرایش و ارائه نمایید.
ساختار استاندارد رزومه
هر رزومه از ساختار و قالبی مشخص برخوردار است. این بدین معنی است که محتویات مندرج در رزومه میبایست در قسمتهای مجزا و به ترتیبی معین نوشته شود.
توجه: قبل از توضیح هر قسمت عنوان آن را با یک تیتر از سایر محتویات جدا و مشخص نمایید. این امر سبب میشود تا چشم خواننده به سهولت و سرعت مطالب دلخواه را بیابد در زیر به برسی ساختار رزومه می پردازیم.
- اطلاعات شخصی
- علایق حرفهای
- مدارک و سوابق تحصیلی
- سوابق حرفهای
- تجربیات و دورههای تخصصی
- مهارت ها
- حضور در کنفرانس ها
در ادامه به توضیحات هریک از ساختارهای رزومه میپردازیم:
اطلاعات شخصی: این قسمت شامل اطلاعات اولیه کارجو بوده و به عنوان اولین بخش رزومه قرار میگیرد، اطلاعات شامل نام کامل، شماره شناسنامه، شماره کارت ملی، تلفن تماس، آدرس ایمیل یا پست الکترونیک، سال تولد و محدوده سکونت کارجو میباشد.
نام باید به صورت (نام و نام خانوادگی) بوده و با سایزی بزرگتر (bold) درج شود.
سال تولد صرفا جهت اطلاع کارفرما از سن شماست و لذا درج دقیق ماه و روز آن غیر ضروری است.
توصیه میشود به دلیل حفظ حریم اطلاعات شخصی از ذکر آدرس به طور کامل پرهیز نموده و صرفا به مشخص نمودن محدوده سکونت اکتفا ورزید.
علایق حرفهای: این قسمت از رزومه مبین توضیح مختصری از علائق و خواستگاه حرفهای کارجو می باشد.
لطفا توجه فرمایید که این بخش از رزومه جنبه اختیاری داشته و در صورت تمایل به درج پس از اطلاعات شخصی قرار میگیرد، درج مطالب در این قسمت باید صریح و کوتاه باشد یعنی چیزی در حدود دو یا سه خط.
با صراحت و صداقت زمینه هایی که در آن علاقه مند به کار و فعالیت هستید را توضیح دهید.
توجه داشته باشید که علاقه شما امریست جدا از تواناییتان، در این بخش نیازی به اشاره به توانایی و مهارت هایتان نیست.
دقت کنید که رابطه ای بین علایق شما و کاری که برایش درخواست می دهید برقرار باشد، در غیر این صورت شاید کارفرما چنین بیاندیشد که شما درک درستی از نیاز وی و یا وظایف سمت مربوطه نداشته اید.
این بخش مربوط است به نمایشی از شخصیت کاری خودتان در ذهن کارفرما. این نکته که کارفرما با خواندن این بخش از رزومه تان شما را راسخ در جایگاهی که خودتان را در آینده می بینید حس نماید، تصویر بسیار موثری از شخصیت مصمم و با انگیزه شما در ذهن وی ایجاد خواهد نمود.
مدارک و سوابق تحصیلی: ذکر سابقه تحصیلی کارجو از نکات مهم در نگارش رزومه می باشد و وجود آن ضروری است. لیستی از تحصیلات علمی و دانشگاهی خود تهیه کنید و آنها را به ترتیب از آخر به اول در این قسمت درج کنید. دلیل اینکار این است که کارفرمایان تمایل دارند تا ابتدا به روزترین و آخرین سوابق شما را بررسی کنند.
برای هر مورد در لیست "نام رشته تحصیلی، نام دانشگاه یا موسسه و در نهایت تاریخ شروع و اتمام دوره تحصیلی" را درج نمایید. در زیر هر کدام از این موارد میتوانید به گرایش رشته مربوطه دروس اصلی یا مرتبط گذرانده شده موضوع پروژه یا پایاننامه و در صورت تمایل معدل فارغ التحصیلی خود اشاره کنید.
البته ذکر این موارد تنها در صورت مرتبط بودن با کار و سمت درخواستی پیشنهاد میشود و در صورت اشاره از نوع ارتباط آن ها با کار مطمن شوید.
توجه: در صورتی که آخرین مدرک تحصیلی شما کمتر از کارشناسی یا لیسانس است به معرفی رشته دبیرستانی خود نیز بپردازید.
سوابق حرفه ای: این قسمت یکی از مهمترین و ضروری ترین بخشهای رزومه کارجو بوده و محل توجه ویژهای برای بسیاری ار کارفرمایان محسوب میشود. جهت تکمیل این بخش از رزومه خود لیستی از سوابق کاری و سمتهای خود در گذشته تهیه نموده و آنها را مانند سوابق تحصیلی به ترتیب از آخر به اول در این قسمت درج کنید، هر کدام از موارد ذکر شده در لیست این قسمت باید شامل جزئیات زیر باشد.
1. سمت و عنوان شغلی: کارشناس کنترل پروژه کمک حسابدار منشی و مسول دفتر محقق و پژوهشگر ناظر چاپ و یا غیره
2. نام شرکت موسسه یا محل کار: شرکت خدمات فروش ایرانسل- چاپ و انتشارات سرمدی و یا غیره
3. مدت زمان فعالیت: از آبان 1385 تا شهریور 1388
4. سئولیتهای سمت و کارهای مهم انجام شده: ”مدیریت تیمی ار تحلیل گران و برنامه نویسان جهت پیاده سازی پروژه نرم افزاری قیمت تمام شده” یا ”مسئول هماهنگی و اجرای سمینارها یا آموزشی در شهرستان ها یا ”عضو فعال تیم تولید محتوا و ویرایش کتاب تست کنکور….” یا ”عضو تیم حسابداری و مسول ثبت سندهای خرید در سیستم مالی و تهیه گزارش از مغایرت های بانکی در مقاطع از پیش تعیین شده” ذکر تمام یا نیمه وقت بودن مشاغل قبلی بهتر است در قسمت ۴ (مسولیت های سمت) انجام شود.
در این قسمت از رزومه نیازی به ذکر مقدار حقوق دریافتی در کارهای قبلی نیست. پیشنهاد میشود چنانچه سوابق کاری گذشته شما در شهر دیگری انجام شده نام آن شهر را نیز در قسمت 2 و بلافاصله بعداز نام محل کار ذکر نمایید.
چناچه درصدد تغییر زمینه شغلی خود هستید و بر این گمانید که مسولیت های اخیرتان ربط چندانی به موضوع کار جدید ندارد، میتوانید عنوان این بخش از رزومه را به نام سوابق مرتبط تغییر داده و در آن تنها به ذکر سمت ها و مسولیت های مرتبط (با همان ترتیب جدید به گذشته) بپردازید.
در این صورت بخش دیگری تحت عنوان سایر سوابق کاری اضافه نموده و مواردی که دارای ارتباط کمتری هستند را دراین قسمت بگنجانید.
اگر دانشجو یا کارآموز هستید که سابقه حرفهای در کارنامه خود ندارید نگران نباشید، انجام هر کار یا قبول هر مسئولیتی که در گذشته و بدون استخدام انجام دادهاید و حتی انجام کارهای فوق برنامه در دانشگاه نیز می تواند سابقهای از کار و فعالیت شما محسوب شود.
لذا از اینکه تازه کار هستید و قبلا استخدام کسی یا جای نبوده اید نا امید نباشید، به خاطر داشته باشید که هر کارمند با سابقه و مجربی یک نقطه آغاز در کارنامه حرفهای خود دارد.
کارفرمایان در رزومه شما به دنبال پیدا کردن ارتباط بین توانایی شما و نیازهای شغل کنونی هستند و مایلند بداند که چگونه توانستهاید از تواناییهای فردی خود در امور مختلف کاری بهره گرفته و یا اینکه چطور آنها را در موقعیت های مختلف کاری توسعه و رشد دادهاید.
هنگام توضیحات مسئولیتهای پیشین خود در انتخاب نوع کلمات دقت کنید! کلمات نوشته شده باید بیانگر انگیزه جدیت و خلاقیت شما در اداره امور محوله باشد
نوع نگارشتان باید تا آنجا که ممکن است مثبت و انرژی بخش باشد. سعی کنید از دامنه افعال و کلمات بیشتری استفاده نمایید تا رزومه تان جذاب تر گرد و از ذکر کلمات یا افعال دارای معانی منفی اجتناب نمایید.
به تفاوت بین “عنوان سمت” و “توضیح مسئولیت” توجه کنید، سمت الزاما بیانگر روش کار نیست. از پرداختن به افکار کلیشه ایی نظیر ”همه میدانن مهندسی صنایع چه کار انجام می دهد” یا “خب هر کارفرمایی که میداند بازاریاب یعنی چی” بپرهیزید و نگذارید این افکار باعث شود تا در ارائه توضیح دچار کم گویی شوید و وظایفی را که انجام میدادید به روشنی توضیح دهید بهتر است توضیحات شما با اختصار ولی کامل انجام گیرد و به جای استفاده از جمله از عبارت استفاده کنید.
تجربیات و دورههای تخصصی: درج این قسمت در رزومه جنبه اختیاری دارد، چناچه در حال ارسال درخواست برای یک کار تخصصی هستید می توانید اطلاعاتی در باره گذراندن درورههای آموزشی مرتبط و یا تجربیات مهم در پروژه های مرتبط به صورت لیستی از عبارت خلاصه شده آماده نموده و آنها را برحسب تاریخ (از آمروز به گذشته) مرتب نمایید.
برای هر مورد نام دوره، تاریخ و محل برگزاری آن، طول دوره و نوع گواهینامه اعطایی آن را مشخص نمایید.
توجه: بیان کارهای یا پروژههای گروهی که در دوران مدرسه دانشگاه یا دوران فراغت از تحصیل انجام داده اید بسیار موثر می باشد زیرا شما قرار است وارد یک مجموعه شوید ار آنجا که مجموعه کار گروهی انجام می دهد و سابقه شما در کار گروهی می تواند امتیاز مثبتی تلقی شود.
مهارتها
توصیه میشود پس از ذکر تحصیلات و سوابق حرفه ایی بخشی از رزومه خودتان را به توضیح مهارت هایتان اختصاص دهید.
این مهارتها می تواند هم شامل مهارت های فنی و تکنولوژیکی مانند کار با نرم افزار یا سخت افزار های مختلف باشد و هم شامل مهارت های فردی مانند کار گروهی و مسولیت پذیری و خلاقیت نظم پذیری میزان آشنایی بازبان های خارجه و نظایر آن.
هنگام ذکر مهارتها میزان آشنایی خود با هر مورد را صادقانه قید نمایید یعنی مشخص کنید تا چه اندازه با زبان انگلیسی آشنا هستید(مثال:آشنا به مکالمه در حد متوسط و تسلط بر مکاتبات اداری در حد پیشرفته)یا میزان تسلط خود با نرم افزاری مانند اکسل را توضیح دهید.
مثال: تسلط کامل در طراحی صفحات گسترده و نمودارگیری از داده ها و آشنا به فرمول نویسی در سطح ساده استفاده از واژه های زیر می تواند مفید باشد:
- بجای تسلط کامل از واژه تسلط کافی استفاده کنید
- بجای واژه متوسط از عبارت در حد توان خود استفاده کنید
- بجای واژه متوسط از عبارت مطالعه و آشنایی اولیه استفاده نمایید.
حضور در کنفرانسها
اگر در حال ارسال درخواست کار جهت انجتم کارهای علمی و تحقیقاتی هستید ذکر تجربیات شرکت در کنفرانس های علمی و تخصصی از اهمیت ویژه ایی برخوردار است لیستی از این فعالیت ها تهیه کرده و آنها را برحسب تاریخ (از امروز به گذشته) مرتب نمایید.برای هر مورد هم نام سمینار یا کنفرانس را به همراه تاریخ و محل برگذاری قید نمایید.
نکاتی درباره نگارش موثر
1. گرداوری کلمات کلیدی: لیستی از علایق و مهارت های خود به صورت کلمات کلیدی یا تخصصی تهیه کرده و به این بیاندیشید که چطور و در کجای رزومه می توانید از این کلمات استفاده کنید سپس هنگام نگارش رزومه از این لیست استفاده نمایید.
2. از هر عکسی استفاده نکنید فقط عکس پرسنلی: اینکار به دلیل جلوگیری از قضاوت های اشتباه توصیه می گردد چرا که گاهی بعضی از خوانندگان رزومه از روی عکس اقدام به قضاوت عجولانه در مورد ویژگی های فردی متقاضی جویای کار نموده و به اصطلاح خود سعی بر روانشناسی چهره دارند.
این نوع قضاوت ها در بسیاری از موارد سطحی و نادرست می باشند. به طور مثال عکسی که از دید صاحب آن چهره عادی وی محسوب میشود از دید کارفرمای ناشناس چهره ایی شاد بیخیال و شوخ طبع شناسایی میشوددر نتیجه تصمیم میگیرد که از این شخص برای انجام اموری که به جدیت وقاطعیت نیازمند است استفاده نشود.چرا که کارفرما به غلط اینطور می پنداردکه شخص متقاضی بیش از حد چهره ایی شاد و دوستانه داشته و احتمالا نمی تواند به اندازه کافی قاطع بوده و یا سایر قضاوت های سطحی از این دست پس بی دلیل خود را درمعرض قضاوت های اشتباه قرار ندهید.
درکنار این قضیه کارفرمایانی را دیده ام که رزومه های بدون عکس را حتی نگاه هم نمی کنند پس حتما از عکس پرسنلی استفاده نمایید توجه کنید در عکس مورد نظر ظاهر آشفته یاخسته یا خندان یا با اخم یا….نداشته باشید.
3. رزومه باید مرتبط و هدفمند باشد: یک رزومه موثر و کارا به طور هدفمند و برای شغلی خاص طراحی شده است رزومه را مرتبط بنویسید و از نگارش به شکل کلی و ارسال دسته ایی رزومه به کارفرمایانی که نیازهای متفاوتی دارند بپرهیزید.
برای پیدا کردن شغل هایی که نیاز به تجربه یا تخصص ویژه دارند باید رزومه را مرتبط با نیاز آن شغل نوشت و معمولا کلی گویی شما را از مرتبط گویی دور خواهد نمود.کارفرمایان مایلند ببینند که متقاضی جویای کار فقط به دنبال نوع خاصی از مشاغل بوده و تجربیات وی مرتبط با همان شغل هست.
مسلما یک مدیر مالی جویای حسابدار رویکرد بهتری نسبت به یک حسابدار با سابقه دارد تا یک کارمند اداری - حتی با سابقه بیشتر - که حاظر به انجام هر نوع شغل اداری از جمله حسابداری بوده و هست.
اگر آمادگی لازم را برای انجام مشاغل مختلف و غیر مرتبط را دارید بیش از یک رزومه تهیه کنید ور هرکدام از آن ها بر روی سوابق کاری مرتبط با هر شغل تاکید کنید.سپس هرکدام از رزومه ها را برای کارفرمای مربوطه ارسال نمایید.
4. مسولیت های خود را درست شرح دهید: این مهم است که در قسمت سوابق کاری به جای بسنده کردن به لیستی از وظایف و مسولیت های پیشین به ذکر نوع همکاری و سایرین و نحوه تعامل خود با سمت یا مسولیت محوله بپردازید. یعنی بگویید که چطور در انجام مسولیت خود موفق بوده اید و اینکه از انجام امور محوله چه چیزی عاید کارفرمای شما گردید.
به طور مثال به جای ذکر ”طراحی و پیاده سازی وب سایت برای شرکت” می توانید اینطور توضیح دهید که ”انجام خلااقانه پروژه احداث وب سایت برای شرکت که به دلیل طراحی موثر و کاربرپسندانه و امکان فروش آنلاین سبب بالا رفتن آمار فروش محصولات شرکت گردید” در جمله بندی از کلمات کلیدی مد نظر کارفرمایان و هم چنین افعال پویا استفاده نمایید.
قطعا کارفرمایان در قسمت توضیحات مربوط به شغل مورد نیاز از کلماتی استفاده نموده اند که میتوان از آن ها برای مرتبط ساختن سوابق پیشین خود با نیاز کارفرمای جدید به عنوان کلمات کلیدی و طلایی بهره جست.
5. رزومه تان را بازخوانی کنید: رزومه تان را ده ها بار خوانده و چک کنید و از عدم وجود غلط املایی و نگارشی در آن مطمن شوید. از دوستان و همکاران جهت بازخوانی رزومه تان کمک بگیرید و از آنها بخواهید تامنتقدانه برداشت خود را در زمینه نوع انتخاب کلمات املا و انشا رزومه بیان کنند.
6. شفاف و موجز بنویسید: شفاف و صریح بنویسید و از جملات کوتاه برای بیان مطالب استفاده کنید.کارفرمایان معمولا فزصت زیادی برای خواندن حجم انبوهی از کلمات را ندارند و ترجیح می دهند به شکلی سریع و موجز از توانایی و سوابق متقاضیان آگاه شوند. دقت داشته باشید که مرحله رزومه خوانی توسط کارفرمایان در واقع اسکن نمودن رزومه یا مرور کلی از بالا تا پایین صفحه است آن ها فقط مطالب را با دقت بیشتر میخوانند که نظرشان را به طور خاص جلب کرده باشد.
7. گرافیست رزومه خود باشید: رزومه باید از لحاظ بصری مرتب و خوانا جلوه کند پس از نوشتن مطالب رزومه آن را صفحه بندی و ویرایش نمایید. جملات را شلوغ و درهم ننویسید. استفاده از فضای سفید بین پاراگراف ها و جداول نامرئی و هم چنین بالت پوینت (توپ نشان) نویسی به چشم خواننده این فرصت را می دهد که مطالب را بهتر و هر چیز را در جای خود ببیند. استفاده از نرم افزارهای ویراستاری کامپیوتری نظیر microsoft office word امکانات بسیاری را در این زمینه در اختیارتان قرار می دهد.
8. رزومه را با نرم افزار تایپ کنید: برای نوشتن رزومه از نرم افزار و کامپیوتر استفاده نمایید ودقت داشته باشید نوع فونت های به کار رفته یکسان و اندازه آن استاندارد و برای هر نوع چشمی خوانا باشد. اندازه فونت 11 الی 14 مناسب توصیه میشود. فونت هایی مانند میترا و نازنین و… برای رزومه توصیه میشود.
9. انتخاب فونت یا قلم مناسب: در هنگام ارسال یا انتقال فایل الکترونیکی رزومه دقت داشته باشید که از فونت و یا قلم های متداول استفاده نمایید زیرا که در صورت عدم موجود بودن فونت به کار گرفته شده بر روی کامپیوتر مقصد نوشته جور دیگر و با فونت یا قلم پیش فرض نمایان میشود. برای رهایی از این تغییر ناخواسته پیشنهاد میگردد پس از اتمام نگارش رزومه آنرا به صورت فایل غیر قابل تبدیل به pdf درآورده و سپس انتقال دهید.
10. صادق باشید: در هنگام تنظیم و نگارش رزومه در بیان حقایق مربوط به توانایی ها و سوابق تان اغراق ننمایید. دقت داشته باشید که موارد ذکر شده در رزومه اساس سوالاتی است که کارفرما ممکن است در مصاحبه از شما بپرسد و لذا بهتر و حرفه ای تر این است که نسبت به هریک از موارد مورد ادعا اشراف کافی داشته باشید.
11. عناوین درست و مرتبط انتخاب کنید: در نوع انتخاب تیتر برای هر مورد از آیتم های سوابق کاریتان دقت کنید عناوین باید تا جای ممکن به شغل جدیدی که به دنبالش هستید مرتبط باشند.
اهمیت ظاهر مناسب
ظاهر مناسب از اهمیت بالایی برخوردار میباشد و یک امتیاز مثبت است. در ادامه لازم دانستیم که چندین نکته در خصوص اهمیت پوشش مناسب را شرح دهیم.
شیک ترین باشیم
قبل از جلسه مصاحبه حتما دوش بگیرید. اینکار باعث تمیزی شما شده و به اصطلاح روحتان را جلا می دهد. یک نکته را از الان بدانید اگر روز مصاحبه کوچکترین بوی عرقی بدهید به شما قول می دهم استخدام نمی شوید.
یک نکته برای افراد تنبل میگویم بوی عرق با اسپری یا عطر و ادکلن از بین نمی رود فقط با آن ترکیب میشود و کارفرما حداکثر تلاش خود را برای اتمام جلسه انجام می دهد.
حتما دستشویی بروید در غیر این صورت به طور معمول این امر موجب افزایش استرس در جلسه میشود. آقایان حتما تاخن های خود را کوتاه نمایند و خانم ها هم حتما آن را تمیز نمایند. قبل از ورود به جلسه هم حتما یکبار دست هایتان را بشویید.
چند نکته برای آقایان: حتما موهای اضافی گوش و بینی خود را اصلاح نمایید، هیچ تصوری ندارید یک مساله به این کوچکی چه تاثیری در نتیجه دارد. به طور کلی در نگاه اول به یک مرد مغز به صورت ناخوآگاه 7 مکان را برسی می نماید. دو نقطه از این هفت نقطه گوش و بینی هستند قبل از جلسه مصاحبه حتما آرایشگاه رفته باشید یا اگر موهایتان به اندازه کافی بلند نشده حتما از کسی بخواهید که پشت گردنتان را تمیز کند.
درمورد صورتتان اگر کل صورت را اصلاح میکنید و پوست صورتتان حساس است طوری که نمی توانید هر روز اصلاح کنید جوری برنامه ریزی کنید که حتما روز مصاحبه اصلاح کنید تا به عبارتی روز مصاحبه بدرخشید. اگر ته ریش دارید حتما روز مصاحبه آن را ماشین کنید حتی اگر دیروز این کار را انجام داده اید امروز دوباره تکرار کنید. اگر ریش یا سبیل دارید هم حتما آن را مرتب کنید.
چند نکته برای خانمها: حالا نوبت خانم هاست. تنها مطلب خاص خانم ها این است که در حد معمول آرایش کنید. آرایش درحد معمول بسیار زیبا است. آرایش زیاد اگر در همان دقایق اول تو ذوق کارفرما نزده باشد حداقل پیامد آن این است که باعث شود کارفرما بیشتر از آن که به توانایی یا سابقه شما بپردازد به تحلیل ظاهر شما بپردازد.در پایان جلسه هم می گوید ”از دیدن شما خوشحال شدم” و در واقع راست می گوید. از دیدن شما خوشحال شده است ولی از مصاحبه با شما چطور؟در نهایت اگر برای وی توانایی کارجو مهم باشد(که در رابطه با نتوانست آن توانایی ها را برسی کند) یا با این دید به قضیه نگاه کند که ظاهر شما حواس وی را پرت کرده است و این قضیه ممکن است باعث افت کارایی سایر کارمندان هم بشود در نتیجه متاسفانه شما پیشاپیش در طول جلسه همان موقع با کارفرما صحبت می کردید و او نیز با دقت گوش می داد رد شدید.
اگر در مقابل کارفرمایی هستید که کارش و محیط شرکت برایش در اولویت است بهتر است با ظاهری آراسته و با آرایشی معمول برای مصاحبه بروید. درمورد کارفرمایی که کارش در اولویت دوم است بحث طبیعتا فرق می کند.
مسواک بزنیم
نکات مشترک برای خانم ها و آقایان: آیا می دانید وقتی حرف میزنید و مخصوصا وقتی لبخند می زنید مغز طرف مقابل ناخودآگاه دهان شما را برسی می کند؟ به خاطر داشته باشید حتما قبل از جلسه یکبار دیگر مسواک بزنید. مخصوصا اگر ناهار سبزی پلو با ماهی با سیر ترشی خورده اید.
تحت این شرایط خاص چند بار مسواک بزنید ولی به شما پیشنهاد میکنم هرگز قبل ازجلسه پیاز و سیر و امثال آن را مصرف نکنید.
باورکنید هیچ کس امکان ندارد بخواهد با کسی که در اولین برخورد دهانش بوی بد می داد همکار شود. توجه کنید که مساله فقط این نیست که ازخوردن یک سری از موتد غذایی مثل سیر و پیاز پرهیز کنیم . مساله این است که دهان بوی بد ندهد و دندان ها تمیز باشد. پس هیچ گاه با معده خالی هم سر جلسه نروید. حتما۳۰ تا ۴۰ دقیقه قبل از جلسه اصطلاحا ته بندی کنید.
سیگار: افرادی که سیگار می کشند پیشنهاد می کنم قبل جلسه به هیچ عنوان سیگار نکشید حتی اگر کارفرما خود سیگاری باشد بوی عطر و ادکلن را به بوی سیگار ترجیح می دهد.
خود را با تکنیک ساده سیگار سپس ادکلن گول نزنید. برای چند ساعت تحمل کنید. بعد از جلسه آزادید اگر به هر دلیلی مثلا بیماری دهان دندان یا معده دهان شما بوی بد میدهد حتما از خوشبو کننده های دهان استفاده نمایید. این خوشبو کننده می تواند یک آدامس باشد.
البته باید توجه کنید معمول ترین و رایج ترین توهین در هر جلسه ای جوییدن آدامس است، اگر آدامس دارید به خاطر داشته باشید به محض دیده شدن آن شانس قبولی شما به نصف کاهش می یابد پس فقط اگر مجبورید آدامس بجویید و باور کنید این قضیه مهمترین چیزی است که باید از دید کارفرما مخفی کرد.
حس روباه: آیا می دانید کدامیک از حواس شش گانه بدن به “روباه” تشبیه می شود؟ احتمالا الان می پرسید روباه؟ بله روباه نماد زیرکی و مخفیانه کار کردن است.
مثال: وقتی دست ما به یک جسم داغ برخورد می کند سریعا آن را به عقب می کشیم (حس لامسه)، یعنی حس لامسه زیر زیرکی کاری انجام نمی دهد. عکس العمل آن کاملا مشهود و سریع است. وقتی یک داروی بسیار تلخ می خوریم کافیست یک عکس از لحظه خوردن آن از ما بگیرند. شدت عکس العمل ما آن قدر واضح است که لازم به توضیح نیست. یا وقتی یک شیرینی بسیار خوشمزه می خوریم می توان در آن لحظه آرامش دنیا را در صورت ما دید. پس حس چشایی هم عکس العمل زیر زیرکی ندارد.
شنیدن آهنگ یا صوت دلنشین یا صدای گوش خراش منظره زیبا صحنه ترسناک و….. ولی در این میان روباه کدام است؟ بله حس بویایی.
شاید پیش آمده است که در جایی هستید که ناگهان بوی نا مطبوعی مانند بوی فاضلاب را برای چند لحظه استشمام کردید،شما و سایرین عکس العملی نشان نمیدهید ولی در اعماق وجود برای چند لحظه ار آنجا حس تنفر داشتید.
در مقابل وقتی نم باران در حیاط یا پارکی است و بوی خاک بلند شده است، شاید حس شما در چهره شما دیده نشود ولی یک حس لطیف و غلاقه در شما القا شده و شما مدهوش زیبایی می شوید.
عطر و ادکلن بزنید
قبل جلسه عطر بزنید ولی با عطر دوش نگیرید.
عطر مادامی که بوی معتدلی بدهد با ناخودآگاه کارفرما حرف میزند.
اگر زیاد باشد مستقیم با فریاد به مغز کارفرما می گوید ببین من چقدر خوشبو هستم حتما دقت کردید در مهمانی یا مجالس فرد حبوب کسی است که موقع رو بوسی یا دست دادن مدهوش بوی خوب او می شوید نه کسی که از چند متری بوی عطرش شما را خفه کرده است.
به خاطر داشته باشید شما انسان هستید نه یک گلدان خوشبو.
نکات عطر زدن
هیچ گاه عطر را روی لباس خود نزنید جدا از این مساله که باعث لک شدن لباس میشود شما باعث میشوید عطر حیف شود.
ساختار عطر به گونه ایی است که قرار است با چربی روی پوست ترکیب شود تحت این شرایط به مدت و مقدار بیشتر پایدار است و متصاعد می گردد. پس عطر را باید روی پوست زد.
مصرف عطر در چند نقطه از بدن به دلیل نوع غدد و نوع چربی های آن منطقه توصیه می شود، مچ دست (روی رگ) و گلو و پشت گردن و پشت زانو
لباس
لباس نماد شخصیت یک نفر است.
ما ایرانیان از قدیم می گوییم ظاهر انسان خبر از درون وی می دهد.
ظاهر خوب چه تناقصی با باطن خوب دارد؟ کمال انسان در این است که هر دو را رعایت کند.
منظور ما از ظاهر خوب کت شلوار یا کیف تمام پوست تمساح نیست، لباس آراسته کفایت می کند.
نکات مهم در مورد لباس
لباس نباید چروک لک کثیف یا به اصلاح چرک باشد.
واکس کفش فراموش نشود اگر کفش شما واکس خور نیست آن را کاملا تمیز نمایید.
از لحاظ روانشناسی رنگ در لباس نشان از اعتماد به نفس فرد دارد، پیشنهاد می کنم از پوشیدن لباس سراسر مشکی پرهیز کنید و همچنین لطفا تجلی رنگین کمان روی زمین هم نباشید.
از پوشیدن رنگ های فسفری یا بسیار خوش رنگ مانند قرمز یا نارنجی که دیدنشان با اعصاب آدم بازی میکند پرهیز کنید.
رنگ های معقولی مانند آبی سرمه ایی سبز خاکستری و… در نگاه اول بسیار به دل می نشیند.
مثال: فرض کنید شما کارفرما هستید در طی چند روز مصاحبه که برای استخدام یک آقا وقت گذاشته اید 3 نفر با شرایط تقریبا مساوی از لحاظ کاری برای مرحله نهایی یعنی تصمیم گیری انتخاب شده اند و یک نفر قرار است استخدام شود.
این سه نفر به طرح زیر است:
1. ظاهر خیلی اسپرت
2. ظاهری ساده
3. کت و شلوار و کروات
مهمترین اصل زندگی را به خاطر دارید؟ نه افراط نه تفریط
ظاهر خیلی اسپرت در همان لحظه اول در مقایسه رد می شود. در برسی دوم فرد کت شلوار کرواتی هم رد می شود، کارفرما به دنبال یک فرد نرمال است.
توجه کنید یک شلوار کتان یا جین ساده به معنی ظاهر خیلی اسپرت نیست (هرچند پیشنهاد می کنم آقایان در جلسه مصاحبه شلوار جین نپوشند) اما یک شلوار جین پاره با تیشرت طرح دار با طرح کارتونی یا مانتو کوتاه ظاهر خیلی اسپرت است.
توجه داشته باشید: تیشرت طرح دار غیر نرمال نیست، کت و شلوار پلو خوری هم غیر نرمال نیست، اتفاقا هر دو نرمال هستند ولی اولی برای خیابان و دومی برای مجلس عروسی.
به خانمها پیشنهاد میکنم که برای جلسه مصاحبه با مقنعه بروند حتی اگر در آن شرکت شال هم مجاز باشد یا اصلا محیطی کاملا زنانه باشد.
جلسه مصاحبه با موقعی که استخدام شدید تفاوت دارد.
هارمونی لباسها
هارمونی داشته باشید بعضی ترکیب رنگها بسیار قشنگ میشوند، مثلا پیراهن آبی آسمانی با شلوار کرم.
خود را جای کارفرما بگذارید! خانمی بسار شیک وارد اتاق شود که شلوار جین خوش رنگ با مانتو و مقنعه قهوهای روشن به همراه کیف کفش و کمربند قهوه ایی سوخته پوشیده است وقتی می نشیند ناگهان جوراب های قرمز وی که طرح های کوچک گل زرد دارد می پوشد در آنجا آرزو می کنید کاش این صحنه را نمی دیدید.
پیشنهاد میکنم از پوشیدن لباسهای تنگ یا کوتاه هم پرهیز کنید.
مثال: پسر جوانی را در نظر بگیرید که تمام مراحل مصاحبه را به خوبی طی کرده است خود را در دل کارفرما جا کرده و رزومه خوبی نیز ارائه داده است کارفرما هم از این که هم چین گنجی را پیدا کرده است خوشحال است. موقع خداحافظی است جوان دم در ایستاده برای خداحافظی دست خود را تا پیشانی بالا می آورد و آن را به سمت جلو برای نشان دادن ارادت و خداحافظی کردن تکان می دهد. کارفرما در دل خود به جوان می گوید ”چرا این کار را بامن کردی؟” ظاهر شلوغ نداشته باشید.
همراه در جلسه
حال قدری با وضعیت ظاهری و نکات مربوط به آن آشنا شدیم لازم است با نکات جزیی تر جلسه آشنا شویم. این بحث را با یک سوال شروع می کنیم. چه کسی را با خود به سر جلسه مصاحبه ببریم؟
اولین سوالی که در ذهن شما پیش میآید این است: مگر باید کسی را با خود به جلسه ببریم؟
مسلما خیر این مساله ضعف شما را نشان می دهد، نه دوست نه خانواده هیچ کس را با خود سر جلسه نبرید حتی با خود برای همراهی هم کسی را نیاورید که در سالن انتظار صبر کند.
اگر با خانواده به جلسه بروید سوالاتی یا جملاتی از این قبیل در ذهن کارفرما شکل می گیرد؟ یعنی انقدر به اطرافیانش وابسته است که برای 20 دقیقه هم نتوانست تنها جایی برود؟ شاید به وی اعتماد ندارند که تنها باشد، مشکلش چیست؟
پیشنهاد میشود: اگر کسی شما را تا شرکت همراهی کرده است را نیز ذکر نکنید، فراموش نکنید ما انسانها وقتی در جایگاه قضاوت یا انتخاب هستیم همگی شرلوک هلمز می شویم.
چه وسایلی با خود ببریم
1) حتما یک کیف کوچک هراه خود به جلسه ببرید، توجه کنید که گفتیم کیف کوچک آقایان بعضی کیفهای بزرگ دارند که حکم چمدان را دارند به شدت از این کار پرهیز کنید. از چمدان بدتر شرایطی است که آقایان دو کیف همراه خود به جلسه می برند که یکی از آن ها کیف لپ تاپ است.
اگر در جلسه از شما نمونه کار قبلی خواسته اند برای نمایش آن حتما باید لپ تاپ به همراه داشته باشید کیف دستی را فراموش کنید.
2) توجه کنید اگر من شخصی باشم که با شما مصاحبه میکند و گوشی شما زنگ بخورد، در همان لحظه شما رد شدهاید حتی اگر در ادامه جلسه بدرخشید.
کسی که اولین و واضح ترین اصل حضور در یک جلسه را نمیفهمد چگونه میتوان انتظار داشت مسائل پیچیده تری که در آینده باید انجام دهد را به او فهماند؟ حال فرض کنیم که موبایل وی زنگ نزند صرفا صدای ویبره موبایل وی به گوش من برسد نمیگویم وی رد شده است ولی بازهم در ذهن من یک امتیاز منفی برای او در نظر گرفته شد.
خلاصه موبایل خود را در جلسه خاموش کنید، ثانیا خاموش کردن را در جلوی چشم کارفرما انجام ندهید این کار را قبل از ورود به جلسه انجام دهید.
3) حتما میدانید که از اصول اولیه حرف زدن قطع نکرده حرف طرف مقابل است، سوالی برایتان پیش آمد؟ حتما مطالبی بابد گفته شود؟ یک قلم و کاغذ همراهتان باشد اگر لازم بود یادداشت کنید بعدا مطرح کنید.
4) یک خودکار همراهتان باشد آن را در جایی قرار بدهید که راحت آن را پیدا کنید یعنی وقتی آن را خواستید لازم نباشد دست در کیفتان و شروع به هم زدن مایحتوی داخل کیف کنید تا خودکار به دستتان برخورد کند. هیچ وقت در جواب درخواست کارفرما مبنی بر پر کردن فرم نوشتن چیزی و….نگویید: میبخشید خودکار خدمتتان هست؟
5) اگر مدارکی مانند کپی شناسنامه کارت ملی و….خواستند حتما در یک پوشه آماده باشد توجه کنید هیچ کس از کاغذهای تاشده یا مچاله شده خوشش نمیآید.
6) در نهایت حتما رزومه چاپ شده را در پوشه یا طلق یا سیمی شده همراه داشته باشید به عنوان یکی از فنون ”تکنیک ماندگاری” که بعدا بیشتر در مورد آن توضیح خواهیم داد، شما در پایان جلسه رزومه خود را به کارفرما ارائه دهید توجه شود که اگر رزومه شما سیمی است چه بهتر اگر درون پوشه یا طلق است ممکن است بعدا مورد استفاده دیگری از آن پیدا شود لذا اسم خود را روی پوشه یا طلق آن بنویسید.
به جلسه خوش آمدید
حال وارد اتاق جلسه مصاحبه میشویم، چند مطلب را سرجلسه برسی می کنیم: نحوه ورود، نشستن، خوردن و خروج.
ورود: حتی اگر در باز است برای وارد شدن به اتاق در بزنید. با عملکرد ساده شما یک نیاز غریزی را در انسان اغنا می کنید، نیاز به احترام به حریم. قبل از ورود به درون اتاق سلام نکنید، سلام کردن برای وقتی است که پایتان را به اتاق گذاشتید. در هنگام ورود و هنگامی که در اتاق هستید از چک کردن در و دیوار و دکوراسیون اتاق پرهیز کنید.
این عملکرد در ناخودآگاه انسان مقابل حس «مورد تجسس قرار گرفتن» را تحریک میکند و باعث مقابله به مثل، یعنی تجسس عمیق در شما می شود و شما به اصطلاح دنبال گیر الکی نیستید.
با یک لبخند ملایم وارد شوید این کار آرامشی را به طرف مقابل القا می کند. توجه کنید شما با کارفرما دست نمی دهید فقط درصورتی که کارفرما دست خود را جلو آورد، شما به این امر پاسخ می دهید.
در نهایت برای نشستن روی صندلی که برای شما در نظر گرفته شده است حتما اجازه بگیرید. توجه کنید در تمام مدت جلسه هیچ عنوان دستتان درون جیبتان نباشد.
نشستن: از پا شروع می کنیم، در صورتیکه هر دو پا را روی زمین قرار دهید سه حالت وجود دارد: پاها به سمت داخل متمایل باشند، پاها به سمت خارج متمایل باشند و پاها به صورت معمولی روی زمین قرار گیرند.
پاهای متمایل به سمت داخل نشان دهنده افراد درون گرا و بعضا افراد افسرده یا مضطرب است.
پاهای متمایل به بیرون نشان دهنده افراد برون گرا و بعضا افراد پرحرف یا افراد بیخیال است.
پس سعی کنید پاهایتان نه به داخل و نه به بیرون متمایل نباشد.
توجه کنید که کارفرما یک روانشناس رفتاری قهار نیست که با دیدن نوع نشستن بتواند در مورد شخصیت طرف مقابل قضاوت کند. دیدن نوع نشستن باعث شروع قضاوت در ضمیر نا خودآگاه کارفرما میشود. بدون اینکه خود فرد بداند به طور کلی مکانیزم رفتار و قضاوت مغز انسان از نوع مقایسهای است که با دیدن ظاهر افراد میتواند در ناخودآگاه خود بسیار قضاوت کند برای جلوگیری از حاشیه رفتن از توضیح نحوه عملکرد مغز صرف نظر می کنیم.
قوز نکنید: چه خانم هستید چه آقا به هیچ عنوان قوز نکنید، قوز کردن از بارز ترین نشانههای اعتماد به نفس پایین یا خستگی است.
هم چنین به طرز اغراق آمیزی هم صاف نباشید یا به عبارت بهتر سینه کفتری نشینید، این کار نیز به طور ناخودآگاه حس برتری شما را به طرف مقابل القا میکند.
دست: دستها می توتند به حالت متفاوتی باشند، در صورتی که صندلی شما پشت میز کنفرانس یا میز کارشناسی است (میزهایی با ارتفاع 75 تا 80 سانتی متر) دستتان را روی میز بگذارید تا دیده شود، از پنهان کردن آن زیر میز پرهیز کنید. حداقل پیامد این کار، افتادگی شانه های شماست.
به صندلی خود تکیه بدهید تحت این شرایط دستتان را روی لبه میز خواهید گذاشت، توجه فرمایید که دست ها می توانند جلوتر هم باشند ولی یک خط قرمز داریم.
در اصول آداب معاشرت یاد گرفتیم که آرنج ها نباید روی میز باشد، همچنین خود را روی دستتان نیندازید.
حالتهای دست:
دست ها از هم جدا باشند: در این حالت دست میتواند باز باشد یا آن را مشت کرده باشید. (دستهای مشت کرده نشان دهنده آدم های با انگیزه و قاطع است.)
دست های به هم چسبیده: اگر یک دست را روی دست دیگر قرار دادهاید نشانگر روحیه ی حمایت کننده و پیگیری شماست که این حالت توصیه می شود. ولی اگر انگشتانتان را درهم کردید نشان دهنده قاطع بودن و عدم پذیرش نظرات دیگران است.
گردن: از خم کردن گردن به سمت جلو خودداری فرمایید و صاف باشید. توجه کنید که صاف کردن گردن به معنی بالا گرفتن سر نیست، صورت باید به سمت روبه رو باشد نه بالا.
حالات نشستن دو نوع است: دو پا روی زمین و یک پا روی دیگری.
اگر دو پا روی زمین است دست ها باید زیز شکم باشد و اگر یک پا روی دیگری است دست ها باید روی پا باشد.
در این حالت می توانید دستتان را زیر شکم بگذارید یا جلوتر یا نرسیده به زانو.
نکته: از گرفتن زانوی پای فوقانی توسط دست ها پرهیز کنید.
پایین کف زمین یا در و دیوار را نگاه نکنید، این کار نشان دهنده بی علاقه بودن یا سر رفتن حوصله است.
خوردن: اگر در جلسه از شما با چای (معمول ترین حالت) آبمیوه یا شیرینی و کیک پذیرایی شد به خودتان مسلط باشید. غرق در خوردن نباشید، از آبدارچی در حد یک کلمه ”ممنونم” تشکر کنید.
اگر برای شما شیرینی آوردند که سایز آن بزرگ بود اگر می توانید تکه کوچک از آن را با دست (نه با دهان) جدا کنید، اگر جدا کردن آن سخت است از خوردن آن صرف نظر کنید.
حتما لازم نیست که کف لیوان را ببینید اگر نوشیدنی شما داغ است کمی صبر بکنید تا خنک شود.
موادی مانند شکلات سفت یا آجیل یا میوههایی مانند خیار و…. که چه موقع گاز زدن و چه موقع جویدن ایجاد صدا می کند نیز پرهیز کنید.
اگر عادت دارید چای را با قند زیاد بخورید اشکالی ندارد ولی این یکبار را رعایت کنید خلاصه اینکه بدون سر و صدا کمی از خود پذیرایی کنید.
خروج: در هنگام خروج با یک تشکر ساده و یک جمله ای مثل از دیدار شما خوشحال شدم و یک خداحافظی اتاق را ترک نمایید فقط یک نکته میماند.
اگر جلسه مصاحبه گروهی نیست و شما تنها فردی هستید که از اتاق خارج می شوید قبل از خروج یک سوال بپرسید: در باز بماند یا آن را ببندم؟
نحوه صحبت کردن
به منظور استخدام موفق در یک سازمان و یا شرکت، باید چندین راه طی شود که مهم ترین آنها "حرف زدن" است. نحوه صحبت کردن میتواند به قدری تاثیرگذار باشد که سایر ضعفها را پوشش دهد و یا انقدر ضعیف باشد که اثر خوب سایر گامها را تخریب کند.
در ادامه به چند نکته در خصوص نحوه صحبت کردن اشاره میکنیم:
اگر شما شخصی هستید که تند یا شمرده حرف میزنید، یک نکته را باید رعایت کنید، زیاده گویی ممنوع! البته این نکته را اشتباه متوجه نشوید، به این گونه نباشد که مصاحبه گر بیست سوالی راه بیاندازد تا شما را به حرف بیاورد.
در جواب هر سوال یک یا دو جمله توضیح دهید، مگر اینکه مصاحبه کننده از شما توضیح کامل درخواست کند. (حتی در این حالت هم توضیحات کلیدی بدهید.)
مسیر صحبت در دست کارفرماست، فردی که به عنوان کارجو وارد اتاق مصاحبه میشود نباید موضوع بحث را منحرف کند. در ادامه با مثالی جملاتی را بیان میکنیم که باعث منحرف شدن بحث میشود:
کارفرما: به چه علت محیط کار قبلی خود را ترک کردید؟ کارجو: با مدیریت به مشکل پیدا کردم. (البته شرکت قوی بود و آقا یا خانم ایکس که مدیریتش بود فردی فوق العاده، با شعور و ... بود.
کارجو با هدف اینکه نشان دهد بطور کلی برای مدیریت احترام قائل است (چاپلوسی میکند) چند جمله بیان خواهد کرد.
معمولا کارفرما به این نکات ظریف دقت نمیکند، وی مسئله را اینگونه نگاه می کند: من پرسیدم چرا اومدی بیرون؟
فراموش نکنید دلیل حضور شما در جلسه مصاحبه آشنایی کارفرما با شماست. قرار است کارفرما از شما سوال بپرسد، پس دائم از آن سوال نپرسید.
حرفی را که نمیدانید تایید نکنید، بسیاری از افراد به اشتباه تمامی حرفهای دیگران را تایید میکنند. به عنوان مثال کارفرما میگوید: از دیگر فعالیتهای شرکت ما فروش تابلو برق است و جزو بزرگترین فروشندگان هستیم، کارجو با اینکه تا حالا این شرکت را ندیده است و نام آن را نشنیده در تایید می گوید: بله نام شرکت شما در این زمینه کاری زبانزد است.
ممکن است کارفرما متوجه چاپلوسی یا دروغ شما شود. (این قضیه یک امتیاز منفی به حساب میآید)
از این جمله پرهیز کنید «البته تعریف از خود نباشد»
وقتی این جمله را میگوییم قطعا بعد از آن میخواهیم از خود تعریف کنیم.
لطفا خودشیفته نباشید! مشکل اصلی افراد خودشیفته این است که باور دارند از خود تعریف نمیکنند بلکه درحال بیان یک اخلاق یا واقعیت معمولی از خود هستندو اطرافیان اشتباه برداشت میکنند.
تکنیکهای متافیزیکی
در این بخش به معرفی شش تکنیک متافیزیکی جهت موفقیت کارجویان میپردازیم. این تکنیکها در حقیقت روابط بین شخص مصاحبه کننده و مصاحبه شونده را مدیریت میکند و باعث میشود از لحاظ روانی در موقعیت بهتری قرار بگیرید.
اگر فردی هستید که احساس بدشانسی میکنید، پیشنهاد ما اعمال این شش تکنیک است. در ادامه به این تکنیکها اشاره میکنیم:
احساس موفقیت: قبل از شرکت در مصاحبه، باور داشته باشید و به خود بگویید و تکرار کنید که حتما در این مصاحبه پذیرفته خواهید شد.
ورود به ساختمان: بزرگان دین و علوم روانشناسی هموراه توصیه کردند هنگام ورود به یک ساختمان جدید به آن سلام کنید. حتی از آن ساختمان محترمانه بخواهید شما را قبول کند.
همراه داشتن پول: همراه خود مقداری پول به جلسه مصاحبه ببرید، این کار باعث میشود با اعتماد به نفس بالاتری برای بیان دستمزد و سایر بحثهای مالی اقدام نمایید.
دوست داشته شدن: هنگامی که وارد جلسه شدید، یک نکته مثبت در کارفرما پیدا کنید و در دل خود او را تحسین نمایید. به عنوان مثال چه نوع لباس، ظاهر و ... باعث میشود شما به کارفرما علاقمند شوید و این علاقه متقابل است.
آرزوی موفقیت برای کارفرما: در دل خود برای کارفرما آرزوی موفقیت داشته باشید، این کار را مانند تکنیک قبلی عمل کنید.
اعتماد به نفس: ما همیشه افراد را با تصویر ذهنی بررسی و با خودمان مقایسه میکنیم و بعضی از افراد در ذهن ما بزرگتر هستند.
مثال: کودکان در ذهن خود پدرشان را بسیار بزرگتر از سایر افراد تصور میکنند.
زمانی که اعتماد به نفسمان در مقابل یک نفر پایین است، دلیل آن تصور کمرنگ و کوچکتر تصویر خود در مقابل تصویر فرد دیگر در ذهن ماست.
کافیست در جلسه مصاحبه درون ذهنمان، قد و اندازه خودمان را خیلی بزرگتر از مصاحبه کننده تصور کنیم.
نبایدهای مصاحبه
تا به اکنون بسیاری از نبایدهای مصاحبه در خصوص ظاهر، نحوه حرف زدن و ... توضیح داده شد. در ادامه سایر نبایدهای جلسه مصاحبه و نحوه استخدام شدن را بیان خواهیم کرد.
مدیریت نکردن جلسه: اکثر کارفرمایان برای سیر ادامه جلسه، برنامهای دارند و روندی برای جلسه مصاحبه طراحی کردهاند. در صورتی که بخواهید جلسه را مدیریت کنید، کارفرما با شما مقابله خواهد کرد و در ذهن وی شما یک فرد جسور خواهید شد.
جدل نکردن و پذیرش مشکلات: فرض کنید تازه فارغ التحصیل شده و وارد شرکت عمرانی شدهاید، هنگامی که کارفرما رزومه شما را مشاهده میکند میگوید: شما هیچ تجربه عملی در زمینه کارهای ساختمانی ندارید.
شما میتوانید به سادگی حرف وی را تایید کنید ولی در ادامه بگویید "البته تمام تلاش خود را برای یادگیری هرچه سریع تر انجام خواهم داد" یا جدل کنید و شروع به تعریف از استعداد و نزدیک بودن سطح علمی خود به کارهای عملی و ... بگویید که همه میدانیم که احتمالا نتیجه آن چه خواهد بود.
دیر رسیدن به جلسه: سعی کنید به هیچ عنوان با تاخیر در جلسه مصاحبه حضور نداشته باشید، خیلی هم زود نروید.
مثال: اگر قرار شما ساعت 8:30 صبح است، پنج دقیقه زودتر در شرکت حضور یابید. اگر ساعت 8 در شرکت حضور یابید، محاسبات کارفرما را به هم خواهید زد. (ممکن است وی برای 30 دقیقه قبل برنامه ریزی کرده باشد.)
از خیلی زود آمودن بدتر دیر آمودن است، نمیخواهیم بگوییم اگر دیر رسیدید حتما از مصاحبه رد خواهید شد اما با قاطعیت میتوان گفت این قضه در ذهن کارفرما خواهد ماند.
پیشنهاد میکنیم اگر دیر رسیدید هرگز ترافیک را بهانه نکنید! به کارفرما بفهمانید که از اشتباه خود درس گرفتهاید و آن را تکرار نخواهید کرد.
کافیست جملهای مانند این بیان کنید: بخاطر تاخیر شرمندهام، ترافیک بود ولی من باید زودتر حرکت میکردم و حساب ترافیک سنگین را نیز میکردم، از این پس دیگر تگرار نخواهد شد.
خود را نمک نشناس جلوه ندهید: سعی کنید به هیچ عنوان با تاخیر در جلسه مصاحبه حضور نداشته باشید، خیلی هم زود نروید.
اگر درمورد سازمان یا شرکت قبلی صحبت شد، در خصوص رئیس یا سازمان قبلی بدگویی نکنید. در صورتی که واقعا در آنجا به ناحق اذیت شدید، به مدت یک ساعت این قضیه را فراموش کنید.
اگر با هدف تعریف از مدیر جدید در حال کوبیدن مدیر قبلی هستید، بدانید که مدیری که با شما درحال مصاحبه است این قضیه را کاملا درک خواهد کرد و هیچ انسانی این کار شما را دوست نخواهد داشت.
هنگام مصاحبه بی حوصله نباشید: توصیه میشود شب قبل از آزمون خواب کافی داشته باشید تا سر جلسه خمیازه نکشید، همچنین اخم نکنید و لبخند به لب داشته باشید.
بحث درمورد حقوق درخواستی: حقوق درخواستی آخرین مطلبی است که معمولا بیان میشود، از مطرح کردن آن مخصوصا در ابتدای جلسه مصاحبه به شدت خودداری نمایید.
از بیان حقوق درخواستی خود نیز فرار نکنید. عدهای با این امید که شاید مبلغی که کارفرما در نظر دارد بیشتر از مبلغ پیشنهادی من باشد، در خیال خود با سیاست عمل میگویند: هرچه شما میفرمایی یا هرچه شما صلتح میدانید! اینکار اصلا خوشایند نیست.
برای خود یک حداقل حقوق در نظر بگیرید که میدانید با کمتر از آن حاضر به اشتغال نیستید.
در جواب سوال «حقوق درخواستی شما چقدر است» یک مبلغ حداقلی و حداکثری بگویید.
چند نکته مهم: از پرسیدن سوال «آیا شما من را استخدام خواهید کرد» پرهیط کنید. چون این سوال علاوه بر این که اعتماد به نفستان را پایین میآورد، باعث میشود در جواب بشنوید: اجازه بدهید بررسی کنم و خبرش را میدهم.
معمولا در انتهای جلسه میپرسند «سوالی دارید»، در جواب آن خیر نگویید، حتما سوالی که دارید را بپرسید.
مثال: فعالیتهای جانبی هم در شرکت دارید؟ چند نفر پرسنل در اینجا کار میکنند؟ این شرکت چند سال سابقه دارد؟ اگر استخدام شوم چه کارهایی از من انتظار دارید و ...
پیگیری بعد از مصاحبه
در برخی موارد،
نحوه اعلام نتیجه به این صورت است که در انتهای جلسه به داوطلب اعلام میشود که استخدام شده است یا خیر. در اغلب موارد کارفرما خودشان با کارمند تماس و نتیجه را اطلاع میدهند اما در خیلی از موارد دیده شده است که پیگیری یک نفر باعث
استخدام وی شده است.
مثال: برای استخدام در پست مامور خرید یک شرکت، اختیاج به فردی پیگیر وجود دارد، افرادی مناسب این شغل هستند و از بین آنان دو نفر بهترین مصاحبه را داشتند. مدیران راجه به یکی از دو نفر در حال بحث بودن که منشی اطلاع داد فرد دیگری (از مجموعه افرادی که مناسب بودند) تماس گرفتند و این پیغام را گذاشتند: سلام تماس گرفتم بدانم هنوز شخص مورد نظر استخدام شده است یا نه؟ آیا برای کار در شرکت شما انتخاب شدم؟ آیا نیاز هست برای یک جلسه تکمیلی و توضیحات بیشتر خدمت برسم؟
آنها نیز به منشی گفتند فردا ساعت 9 کپی شناسنامه خود را به شرکت آورده و مشغول کار شود. زیرا در آن لحظه وی با یک پیگیری اولا در صدر جدول در ذهن مدیران آمد و ثانیا نشان داد فرد پیگیر و با ادبی است.
نحوه مصاحبه کارفرما
در ادامه به ذکر نکات و جزئیات مهم در خصوص نحوه مصاحبه فرد مصاحبه کننده یا کارفرما در چند بخش میپردازیم.
بخش اول: مقدمه (انواع مصاحبه)
بسیاری از مردم اصرار بر برقراری ارتباط بصورت شفاهی و زنده با دیگران را دارند و موافق ارتباطات کتبی نیستند. این روش را میتوان بنیادی ترین و بهترین روش برای جمع آوری اطلاعات کاری برای کارفریان دانست.
ارتباط و تماس نزدیک میان مصاحبه کننده و مصاحبه شونده باعث ایجاد فضای مناسب و سرشار از همکاری میشود و مصاحبهگران میتوانند اطلاعات حقیقی خود را بدیت آورند.
اهمیت مصاحبه در ایجاد فضایی آزاد و صمیمانه است که در آن مصاحبه شونده احساس اطمینان کند. شروع مصاحبه با صحبت از موضوع مورد علاقه مصاحبه شونده میتواند سبب ایجاد محیطی آرام و مناسب برای کسب اطلاعات مفیدتر باشد.
مصاحبه را میتوان به دو نوع مصاحبه منظم و آزاد تقسیم بندی کرد:
مصاحبه منظم: در این نوع مصاحبه، مصاحبه گر سوالات ضروری و مورد نظر را از قبل تنظیم و در زمان مصاحبه، در اختیار مصاحبه شونده قرار میدهد. در این نوع مصاحبه، موقعیت تمامی مصاحبه شوندگان از نظر سوالات مشابه خواهد بود.
مصاحبه آزاد: مصاحبه آزاد یا غیررسمی بسیار انعطاف پذیرتر است، بدین معنی که اگر لازم باشد مصاحبه گر میتواند در حین انجام آن، تغییراتی در موقعیت بوجود آورد. بدین طریق جوانب کار مناسب حال مصاحبه شونده بوده و اطلاعات واقعی تری ارائه خواهد شد.
نگرشها و تواناییها و تجربیات حرفهای کارجو دو عقاید و سایر ویژگیهای او |آزادانه تر خواهد شد. اگر نکتهای قابل بحث و بررسی بیشتر برای مصاحبهگر باشد، میتواند جهت مصاحبه را تغییر داده و به بررسی و مطالعه دقیقتر بپردازد.
بخش دوم: شیوههای مصاحبه استخدامی
مصاحبه به منظور گزینش افراد دارای انواع متعددی میباشد، در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم:
مصاحبه غیرهدایتی: در این نوع مصاحبه هیچ چهارچوب ویژهای برای تجرای مصاحبه وجود ندارد و مصاحبه گر مختار است موضوع بحث را به هر سویی بکشاند و سوالاتی از مصاحبه شونده بپرسد. در این شیوه مصاحبه گر نکات مورد نظر را همچنان که مصاحبه پیش میرود انتخاب مینماید.
مصاحبه ساختاری: در این نوع مصاحبه همانند مصاحبههای الگو دار، سوالات از قبل تعیین میشوند ولی پرسشها بیشتر درباره شغل و حرفه فرد میباشند. در این نوع مصاحبه، پاسخهای قابل قبول شناسایی شده و از اعتبار بیشتری برخوردار خواهند بود.
مصاحبههای سری یا مرحلهای: در این نوع مصاحبه چند نفر مصاحبه گر وجود دارند که هر کدام بر اساس نظرات خود پرسشهایی از مصاحبه شونده میپرسند. شکل رسمیتر این مصاحبه، مصاحبه سری میباشد و متقاضی شغل توسط افراد متعددی مصاحبه میشود و هر مصاحبه گر بر اساس یک فرم استاندارد متقاضی را مورد ارزشیابی قرار میدهد و با توجهبه جمع نمرات بدست آمده، تصمیم گیری میشود.
مصاحبه گروهی: در این شیوه مصاحبه، داوطلب توسط گروهی مصاحبهگر مورد ارزیابی قرار میگیرد. در این روش مصاحبه گران بر اساس پاسخهای افراد سوالات جدیدی را مطرح و همچنین پاسخهای عمیقتر و پر معنیتری را نسبت به مصاحبههای یک نفره بدست میآورند.
نوع دیگر در این روش مصاحبه دسته جمعی بصورت همزمان با متقاضیان شغل میباشد، مصاحبهگر مسئلهای را مطرح میکند و از کارجویان میخواهد که آن را حل کنند. وی خود را کنار کشیده و به تماشای افراد میپردازد که کدامیک از مصاحبه شوندگان در پاسخگویی، رهبری مصاحبه شوندگان را بدست خواهد گرفت و به کار گروهی سازمان انسجام میبخشد.
مصاحبه تحت فشار: معمولا توصیه میشود در هنگام مصاحبه با ایجاد فضایی مناسب، اضطراب و نگرانی مصاحبه شونده کاهش یابد اما در نوعی مصاحبه که تحت فشار خوانده میشود، عملا وضعیت دشواری را برای مصاحبه شونده بوجود میآورند تا میزان تحمل فرد و چگونگی عکس العمل وی را در مقابل فشار بسنجد.
مثال: ممکن است مصاحبه کننده مصاحبهای را که در فضایی دوستانه درحال انجام است را ناگهان قطع کند و به داوطلب اعلام نماید که واحد شرایط نیست و نمیتوان او را استخدام کرد و ادامه مصاحبه بی فایده است.
انواع مشاغلی که کارجویان را از راه مصاحبه همراه با فشار عصبی برمیگزینند، مشاغلی است که در آنها حفظ آرامش شاغل در زیر فشار کار بسیار مهم است. در مصاحبه همراه با فشار عصبی کارجو را میتوان از روی عمد آزار، داد و پریشان یا دلسرد کرد تا واکنشهای وی آشکار شود.
بخش سوم: مراحل آماده سازی مصاحبه
به منظور مفید بودن مصاحبه در انواع مختلف، باید پنج مرحله را رعایت نمایید. در ادامه به توضیحات مراحل میپردازیم:
مرحله اول (طراحی مصاحبه): نحوه اجرای مصاحبه را باید از پیش طراحی کرد و تقاضای استخدام کارجو را مورد ارزیابی قرار داد. لازم است نقاط قوت و ضعف متقاضی را شناسایی نموده و با توجه به ویژگیهای شغل مورد نظر، تصویر روشنی از یک متقاضی شغل مطلوب را در نظر مجسم کرد. علاوه بر این لازم است مکان خاصی را برای مصاحبه در نظر گرفت که کمترین مزاحم را داشته باشد و حتی المقدور مکالمات تلفنی قطع شود.
مرحله دوم (ایجاد تفاهم): هنگام شروع مصاحبه باید به متقاضی خوش آمد گفت و با استقبال از وی موجب راحتی او شد. اتاق مصاحبه باید خصوصی، ساکت، راحت و بدون رفت و آمد باشد که باعث تنشهای روانی متقاضی نشود.
لازم است با پرسیدن سوالات غیر مباحثهای شخص را قادر ساخت که کامل تر و هوشیارانه تر به پرسشها پاسخ دهد. در این مرحله سعی میشود از متقاضی یک دوست ساخته شود، حتی اگر پذیرفته نشود. این کار نه تنها از لحاظ انسان دوستی بلکه بخاطر اعتبار شرکت لازم است.
مرحله سوم (انجام مصاحبه): در این مرحله پرسیدن سوالات آماده شده شروع میگردد، لازم است سوالات را از قبل در ذهن خود مرور کنید.
از پرسیدن سوالاتی که جواب آنها بله یا خیر است خودداری نمایید. (سوالاتی باید پرسیده شود که پاسخ آنها مفصل است)
لازم است با متقاضی طوری رفتار شود که احساس آرامش و امنیت داشته باشد. سعی کنید فقط شما مصاحبه کنید و از پاسخ دادن بپرهیزید و به پاسخهای متقاضی گوش دهید و وی را تشویق به پاسخ دهی کامل کنید.
مرحله چهارم (ختم مصاحبه): لازم است بدون توجه به زمان سعی شود به تمامی پرسشها پاسخ داده شود و در پایان مصاحبه درخواست کنید که اگر ابهامی در زمینه شغل دارد، بیان کند.
در صورتی که فرد متقاضی پذیرفته نشده است و قصد اعلام نظر بلافاصله دارید، باید بصورت محترمانه و با سیاست بیان کنید. اگر قرار است بعدا تصمیم گیری شود، باید نتیجه را ظرف چند رود بعد از مصاحبه بصورت کتبی به متقاضی اعلام کنید.
مرحله پنجم ( مرور مصاحبه): پس از اتمام مصاحبه، لازم است مصاحبه گر یادداشتهای خود را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد و با در نظر گرفتن اشتباهات رایج در مصاحبه، نظر خود را درخصوص متقاضی بصورت کتبی بنویسد.
علاوه بر رعایت مراحل پنجگانه ذکر شده، موارد زیر را نباید مورد توجه قرار داد:
- از فرم ساختار یافته و آماده استفاده شود
- عجولانه تصمیم گیری نشود
- به نکات مثبت متقاضی توجه بیشتری شود
- مصاحبه شونده را دعوت به صحبت کرد
- با همه یکسان مصاحبه شود
بخش چهارم: آنچه لازن است مصاحبه گر قبل از مصاحبه بداند
مصاحبه گر و مصاحبه شونده باید هم زبان و فرهنگ باشند. اگر مصاحبه گر احتمال دهد که ممکن است مصاحبه شونده به هر دلیلی درباره او به گونهای نامناسب تصمیمگیری کند، بهتر است مصاحبه را به شخص دیگری واگذار نماید.
مصاحبهگر باید هدف و منظور مصاحبه را به خوبی بداند تا بتواند جهت و مسیر مصاحبه را هدایت کند. همچنین مصاحبهگر باید از روش ارزش گذاری و طبقه بندی پاسخها آگاهی داشته باشد تا بتواند روشهای مشابهی را برای تمامی مصاحبه شوندهها در نظر بگیرد.
مصاحبهگر باید شرایطی آرام برای مصاحبه شونده ها فراهم آورد و در تمام مراحل مصاحبه از اعمال نظرها و تمایلات شخصی خود پرهیز کند و هرگز به مخالفت با نظرات مصاحبه شوندگان بر نیاید.
بخش پنجم: چند توصیه به مصاحبه گران
1. قبل از شروع مصاحبه و ملاقات مصاحبه شونده، در صورت امکان اطلاعاتی از روحیات، نحوه زندگی و خصوصیات روانی او کسب گردد. وجود چنین اطلاعاتی کار مصاحبه را بسیار آسان میکند.
2. اگر مسیر میسر باشد، قبل از شروع مصاحبه مقدمهای ارائه کنید که مصاحبه شونده متوجه شود نظراتش مهم است.
3. سعی کنید سوالات را به تدریج مطرح کنید و در به پایان رساندن مصاحبه عجله نداشته باشید. حتی اگر مصاحبه شونده مطالبی اضافه بر آنچه مورد نیاز است مطرح کند، با صبر و حوصله به وی اجازه دهید حرف هایش را بزند.
4. مصاحبه کننده باید قادر باشد در همان ابتدای مصاحبه، اعتماد مصاحبه شونده را به خود جلب کرده و در هر سه مورد بسته به ذوق و علاقه مصاحبه شونده، محیطی را فراهم نماید که مطالبش آزادانه بیان شود.
5. در طرح سوالات مربوط به مصاحبه باید دقت شود که نظرات شخصی مصاحبهگر در نحوه بیانش منعکس نگردد. در غیر این صورت مصاحبه شونده برای احراز شغل در جهت علایق مصاحبه گر سخن خواهد گفت.
6. ممکن است مصاحبه کننده ضمن مصاحبه متوجه اشتباه بودن تعدادی از جوابهای مصاحبه شونده شود، در اینگونه موارد باید بدون اشاره به این آگاهی مطالب را بصورت دیگری مطرح نماید و جواب صحیح را دریافت کند.
7. کاربرد مصاحبه آزاد به مراتب بیشتر از مصاحبه منظم است، زیرا در مصاحبه منظم، محقق ناچار است از کلیه افراد همان سوالاتی را که نوشته شده است بپرسد ولی باتوجه به تعریف مصاحبه آزاد میتوان جای سوالات را متناسبا عوض کرد و به بهترین طریق ممکن جواب کلیه سوالات را بدست آورد.
8. هرگز با مصاحبه شونده مخالفت نکنید، حتی اگر مطالبی که میگوید مخالف میل مصاحبه گر باشد. باید توجه داشته باشید که مخالفت با مصاحبه شونده عدم همکاری ایشان را موجب میشود.
9. اگر مصاحبه با افراد بیشتری انجام میگیرد، باید مصاحبه گر سعی کند حتی الامکان از تمامی آنان در شرایط یکسان و مشابهی سوال کند تا جوابها قابل مقایسه با یکدیگر باشند.
10. حسن ختام مصاحبه هم از نظر رعایت ادب و هم تامین همکاری آتی مصاحبه شونده از ضروری ترین نکات فنی مصاحبه است.
11. مصاحبه گرانی که اطلاعات کافی در مورد شغلی که قرار است برای آن فردی که استخدام شود ندارند، استنباط های نادرستی نسبت به کارجویان خواهند داشت. به عبارت دیگر به این دلیل که مصاحبه گران درک درستی از این که موسسه به دنبال چه فردی و با چه مشخصاتی میگردد ندارند، ارزیابی دقیق از مصاحبه شوندگان نخواهند داشت.
12. اگر مصاحبه گران برای استخدام کارکنان بیشتری تحت فشار باشند، در مصاحبه خود دقت کمتری خواهند داشت و نتیجه این امر نیز خطای درجه بندی متقاضیات شغل خواهد بود.
بخش ششم: مزایا و معایب مصاحبه
در ادامه مزایا و معایب مصاحبه بصورت تفکیک شده شرح داده شده است:
مزایای مصاحبه
عدهای از مردم به ایجاد ارتباطات شفاهی و رو در رو علاقه دارند و در صورتی که مصاحبه گر در زمینه مصاحبه مهارت کافی داشته باشد، به سادگی میتواند با فراهم نمودن شرایط مناسب اطلاعات مفیدی کسب کند.
حضور مصاحبه گر در موقعیت مصاحبه سبب میشود که مصاحبه شونده منظور و هدف او را از طرح سوالات مصاحبه بهتر درک کند و متناسبا پاسخهای موثرتری ارائه نماید.
مطالب محترمانه را نمیتوان از طریق پرسشنامه و بصورت کتبی از مصاحبه شوندگان بدست آورد، حال آنکه در مصاحبه میتوان به مصاحبه شونده اطمینان داد که گفتههای شما در جای دیگری منعکس نخواهد شد.
معایب مصاحبه
مصاحبه روشی وقت گیر است و نمیتوان افراد زیادی را در مدت کوتاهی مورد ارزیابی قرار داد. تجزیه و تحلیل و تعبیر اطلاعات حاصل از مصاحبه مشکل است و باتوجه به فشاری که بر روی مصاحبه شونده خواهد بود، ممکن است نظرات ابراز شده تا حدودی دور از واقعیت باشند.
برای انجام مصاحبه به افراد مجرب و ماهری نیاز است که بتواند اطلاعات را طبقه بندی شده و قابل استفاده جمع آوری نماید.
بخش هفتم: نمونه سوالاتی که در مصاحبه میپرسند و هدف از آن
در این بخش به چند مورد از نمونه سوالاتی که بطور معمول در مصاحبههای استخدامی مطرح میشوند اشاره میکنیم و منظور مصاحبه کننده از هریک از آنها بیان شده است:
1. فکر میکنید بزرگترین نقطه قوت شما چیست؟
منظور: تا چه اندازه میتوانید چهره موفقی از خود ترسیم نمایید
واکنش صحیح: کلی صحبت کردن و ریز صحبت کردن و بیان موارد متعدد نشان دهنده افراد خود شیفته است
2. فکر میکنید بزرگترین نقطه قوت شما چیست؟
منظور: آیا استخدام شما کار اشتباهی است؟
واکنش صحیح: باید به عنوان نقطه ضعف خود چیزی را بیان کنید که از نظر سازمان نقطه قوت باشد. مثلا وسواسی هستم چون دوست دارم کارم همیشه بهتر از همه باشد.
3. درباره خودتان بگویید؟
منظور: سنجیدن وقار و متانت و تواضع و طرز بیان شما
واکنش صحیح: باید بطور شمرده خلاصهای از مهارتهای خود را شرح دهید.
4. آینده خود را در این سیستم چگونه میبینید؟
منظور: آیا درباره پیشرفت و ترقی خود در سازمان واقع بین هستید.
واکنش صحیح: با مطالعه و شناختی که از سازمان باید داشته باشد، انتظارات خود را درباره پیشرفت در سازمان بصورت واقع بینانهای بیان نمایید.
5. به چه دلیل شغل قبلی خود را ترک کردید؟
منظور: سنجش راستگویی و درستکاری شما
واکنش صحیح: بدون عصبانیت و حفظ آرامش از تصمیم خود درباره ترک شغل قبلی دفاع کنید.
6. اوقات فراغت خود را چگونه میگذرانید؟
منظور: بررسی تنوع فکری و علایق شما
واکنش صحیح: فهرستیاز سرگرمیهای مختلفی را بدهید که نشان دهد آدمی تک بعدی نیستید.
7. چه جنبهای از شغل قبلی خود را دوست داشتید؟
منظور: دنبال چه هستید و چه جور محیطی را میپسندید.
واکنش صحیح: صریح باشید.
8. فکر میکنید سرپرستتان چه تعهدی در قبال شما دارد؟
منظور: متکی به سرپرست هستید یا مستقل
واکنش صحیح: واقعیت را بگویید.
9. آیا به غیر از این شغل در این سازمان، برای مشاغل دیگری نیز درخواست کار کردهاید؟
منظور: تا چه اندازه درباره تغییر شغل فعلی خود جدی و مصمم هستید.
واکنش صحیح: باید یادآوری نمایید که تخصص و مهارتهای شما میتواند در انواع سازمانها و مشاغل مختلف کاربرد داشته باشد.
10. فکر میکنید حقوق شما باید در چه حدی باشد؟
منظور: آیا سازمان استطاعت استخدام شما را خواهد داشت.
واکنش صحیح: بجای یک رقم دقیق حداقل و حداکثری را به عنوان حقوق مناسب تعیین نمایید.
11. مصاحبه کننده ناگهان سکوت میکند؟
منظور: آیا تحمل فشار را دارید
واکنش صحیح: دستپاچه نشوید، ساکت و منتظر بمانید تا او دوباره صحبت را آغاز کند.
12. مصاحبه کننده سوالات خصوصی از شما بپرسد؟
منظور: زمینه اصلی فکر و انگیزه شما
واکنش صحیح: با آرامش و متانت پاسخ دهید و از کوره در نروید
صفحات مفید و مرتبط
منبع: ایران استخدام
اگر دیدگاهی درباره این آگهی دارید میتوانید از طریق فرم زیر دیدگاه خود را در سایت درج کنید.