معرفی شغل تکنسین داروخانه (نسخه پیچ و داروساز)

معرفی شغل تکنسین داروخانه

مقدمه

تکنسین‌های داروخانه که با عنوان نسخه پیچ و دستیار داروخانه نیز شناخته می‌شوند به داروساز در آماده کردن نسخه بیمار و تحویل آن کمک می‌کنند. آنها کار تهیه داروها زیر نظر پزشک داروساز را نیز انجام می‌دهند. هرچند شغل آنها دست‌کم گرفته می‌شود اما حضور یک تکنسین داروخانه ماهر و باسواد نقش زیادی در جذب و رضایت مشتریان دارد. تکنسین‌های داروخانه بخشی از خانواده بزرگ بهداشت‌و‌درمان هستند که در مراکز بهداشتی و درمانی کار می‌کنند.
این شغل در سال‌های گذشته با نزدیک شدن سن غالب جامه به سن میان‌سالی و پیری با تقاضای زیادی مواجه شده است. دوره آموزش تکنسین داروخانه یا نسخه‌پیچی دوره‌ای کوتاه‌مدت است که افراد، پس از گذراندن این دوره می‌توانند در داروخانه‌های مختلف بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، خانه‌های سالمندان، حلال‌اهمر و ... کار کنند.

وظایف تکنسین داروخانه

وظایفی که برعهده یک تکنسین داروخانه قرار می گیرد میتواند شامل موارد زیر باشد:

• پذیرش نسخه و بررسی موجودی داروها
• تفسیر و بررسی نسخه
• بررسی دوز مصرفی و تداخل دارویی احتمالی در نسخه
• نسخه‌پیچی
• برچسب زدن داروها و نوشتن دستورات مصرف آنها
• تحویل دارو به بیمار و ارائه توضیحات لازم به او
• ورود اطلاعات بیمار و نسخه او به سیستم کامپیوتری بهداشت‌و‌درمان
• کسب اطلاعات مورد نیاز برای پیچیدن نسخه از دکتر داروخانه
• بررسی موجودی داروهای داروخانه
• تایید اطلاعات بیمه
• هماهنگی برای سفارش داروهای جدید
• نظارت بر پرداخت هزینه دارو توسط بیمار
• رسیدگی به شکایت و نظرات مشتریان
• آشنایی با انواع لوازم بهداشتی و ارائه مشاوره در ارتباط با آنها

مهارت های یک تکنسین داروخانه

یک تکنسین داروخانه باید مهارت ساخت دارو، توزیع، نحوه انبار کردن و نگهداری از داروها را بداند. همچنین مهم‌ترین مهارت یک تکنسین داروخانه نسخه‌پیچی است که این مهارت در مراکز مختلفی در سطح کشور آموزش داده می‌شود.
تکنسین داروخانه باید انواع دارو، نام‌ها، شکل‌های مختلف آنها و کاربردشان در شرایط مختلف را بشناسد. همچنین لازم است با دوزهای مختلف دارو و کاربردهای آنها، تداخل‌های دارویی، عوارض‌جانبی هر دارو و شرایط نگهداری آنها آشنایی داشته باشد. داروها در انواع و دسته‌های مختلفی قرار می‌گیرند مثلا می‌توان به داروهای آنتی بیوتیک، مسکن، اعصاب‌و‌روان، گوارشی، مکمل‌ها و غیره اشاره کرد. همچنین داروها، نامهای تجاری مختلفی دارند که بر اساس کاربرد آنها تعیین می‌شود. یک نسخه پیچ بایستی با همه این موارد آشنایی کامل داشته باشد.
این روزها که اکثر داروخانه ها مکمل‌های غذایی ورزشی، محصولات آرایشی و بهداشتی، محصولات مراقبت از پوست‌و‌مو عرضه می‌کنند، لازم است تکنسین داروخانه این موارد را نیز بشناسد و بتواند درباره نحوه مصرف، تداخلات دارویی، عوارض، نحوه استفاده و سایر موارد به افراد، مشاوره بدهد.
کار در شغل تکنسین داروخانه نیاز به مدرک تحصیلی خاصی ندارد و افرادی که حداقل، دیپلم داشته باشند می‌توانند وارد این شغل شوند. اما فرد قبل از شروع دوره آموزشی خود برای تبدیل شدن به تکنسین داروخانه لازم است که علاوه بر مهارت خواندن، نوشتن، کار با کامپیوتر و اینترنت، مهارت‌های زبان انگلیسی را هم بداند چراکه نسخه‌ها به زبان انگلیسی نوشته می‌شوند.
علاوه‌بر‌اینها، یک تکنسین داروخانه باید مهارت‌های ارتباطی موثری نیز داشته باشد. او باید نسخه را مطابق دستور دکتر داروساز به بیمار تحویل دهد و توضیحات مربوط به نحوه مصرف آن را نیز به او بگوید. بنابراین مهارت‌های گفتاری‌و‌شنیداری اهمیت زیادی دارند. از دیگر توانایی‌های یک تکنسین داروخانه می‌توان به توانایی تهیه گزارش و ارائه به دکتر داروساز داروخانه، انجام کمک‌های اولیه، پیشگیری از حوادث احتمالی و آماده کردن محیط کار نام برد.
بعلاوه لازم است مهارت‌های درک شفاهی، تشخیص گفتار، بیان واضح، شفاف و قابل فهم، منظم سازی و درک مسئله، استدلال، استفاده از بالاتنه و بخصوص دستان خود و سرعت عمل را داشته باشد.

دوره های آموزشی تکنسین داروخانه

همانطور که گفتیم مهم‌ترین مهارت یک تکنسین داروخانه، نسخه‌خوانی است. کسب این مهارت نیازمند گذراندن دوره‌های آموزشی و کسب مدرک گواهینامه است. در این دوره آموزشی، فرد با نحوه خواندن نسخه، انواع داروها، نام‌‌ها، دسته‌بندی‌ها، کاربردها و دوزهای آنها آشنا می‌شود.
دوره نسخه خوانی، دوره‌ای کوتاه‌مدت است که در بازه زمانی کمی، دروسی تئوری و عملی تدریس شده و فرد می‌تواند به‌سرعت جذب بازار کار شود. این دوره‌ها معمولا در جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی هر شهر برگزار می‌شوند.
برخی از تکنسین‌ها نیز، مهارت خود را به صورت تجربی می‌آموزند اما از‌آنجایی‌که شغل آنها مستقیما با سلامت افراد در ارتباط است گذراندن دوره آموزشی، راه مطمئن‌تری برای ورود به این شغل است برای همین برخی داروخانه ها برای آموزش کادر خود ابتدا در صدد استخدام کارآموز برآمده و بعد از اتمام دوره کارآموزی با توجه به مهارت و توانایی های فرد او را استخدام میکنند. اگر با نسخه پیچی آشنا هستید میتوانید برای مشاهده آگهی‌های مربوط به استخدام نسخه پیچ کلیک کنید.

شخصیت شناسی تکنسین داروخانه

افرادی که در داروخانه کار می‌کنند باید افرادی منظم باشند. کار در این شغل نیازمند افرادی است که به درستی از قوانین و اصول، پیروی کنند. این اشخاص، واقع‌گرا و عمل‌گرا هستند. حیطه کاری آنها با افراد و موجودات زنده سروکار دارد. بنابراین باید به‌موقع واکنش مناسب نشان دهند.
همانطور که گفتیم شغل تکنسین داروخانه یا نسخه پیچی بخشی از حوزه بهداشت‌و‌درمان است و با بیماران و مشکلات جسمی آنها ارتباط دارد. بنابراین نیاز است که این تکنسین‌ها، افرادی اجتماعی، امدادگر و علاقمند به کمک به سایرین باشند. همچنین می‌بایست ریسک‌پذیر باشند و مسئولیت عملکرد خود را کاملا به عهده بگیرند.
حوزه بهداشت‌و‌درمان حوزه پویایی است که هر روز محصولات جدیدی به آن معرفی می‌شود. به‌این‌ترتیب لازم است که یک تکنسین داروخانه ویژگی پژوهشگری و علاقمندی به علم داشته باشد و همواره اطلاعات روز رشته خود را دنبال کند. همچنین می‌بایست فردی خلاق باشد.
ویژگی‌های رفتاری همچون صداقت، تسلط بر خود، سازگاری و انعطاف‌پذیری، نوع‌دوستی، دلسوز بودن، کوشا و مبتکر بودن نیز برای این شغل لازم است.
اگر شما هم دارای این ویژگی های رفتاری هستید می توانید با ساخت رزومه و قرار دادن مهارت ها و اطلاعات خود در اختیار کارفرمایان در این شغل مشغول به کار شوید.

مزایای حضور تکنسین در داروخانه

حضور تکنسین داروخانه مزایای غیرقابل انکاری دارد که از این میان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کم شدن احتمال خطا در تحویل دارو به مشتری
• توضیح بهتر و کامل‌تر نحوه استفاده از دارو به بیمار
• بهبود رضایتمندی مشتریان
• تسریع روند کار داروخانه در رسیدگی به نسخه‌ها
• کمک به دکتر داروساز و تسریع کارها

زمینه های کاری تکنسین داروخانه

به‌صورت کلی، تکنسین‌های داروخانه به دلیل آشنایی خوبی که با انواع داروها پیدا می‌کنند می‌توانند در شغل‌های زیر مشغول به کار شوند:

• داروخانه و دراگ استورها: اکثر تکنسین‌های داروخانه در داروخانه‌ها کار می‌کنند. مسئولیت آنها در داروخانه، نسخه خوانی، تحویل دارو به بیمار، هماهنگی کارهای داروخانه و تحویل نسخه‌ها با کمک دکتر داروساز، کمک به داروساز در ساخت داروها، بررسی موجودی داروهای داروخانه، کمک به نگهداری و انبار کردن آنها و نیز توجه و انجام نظافت داروخانه است. تکنسین‌های داروخانه ساعت کاری متفاوتی دارند. ممکن است در شیفت‌های ثابت یا چرخشی فعالیت کنند.
• کار در سازمانهای بهداشتی، درمانی و مراقبتی: بسیاری از این سازمان‌ها در بخش‌های مختلف خود نیازمند کسانی هستند که با داروهای مختلف آشنایی داشته باشند و بتوانند به سایرین در استفاده از آنها مشاوره دهند. بسیاری از تکنسین‌های داروخانه در هلال‌احمر، خانه‌های بهداشت، پادگان، زندان، دامپزشکی‌ها، داروخانه‌های اینترنتی، شرکت‌های تولیدکننده دارو و سایر مراکز مشغول به کار می‌شوند.
• فروشنده و بازاریاب: تکنسین‌های داروخانه به دلیل آشنایی خوبی که با داروهای مخلف دارند می‌توانند در بخش بازاریابی و فروش دارو به داروخانه‌ها و سایر مراکز کار کنند.
• بیمارستان: بسیاری از تکنسین‌های داروخانه در بیمارستان‌ها مشغول‌به‌کار می‌شوند. کار در داروخانه‌های بیمارستان‌ها نسبت به داروخانه‌های سطح شهر در این است که این داروخانه‌ها حجم کاری بیشتری دارند و ممکن است لازم باشد فرد، کارهای دیگری مثل پرکردن سرنگ، تهیه دارو برای بیماران بستری و موارد مشابه را نیز انجام دهد. ساعات کاری این افراد بر اساس قوانین داروخانه بیمارستان تعیین می‌شود.
• پرستار خصوصی: یکی از وظایف پرستاران، مراقبت از افراد و دادن دارو به آنهاست. تکنسین داروخانه به‌خوبی می‌تواند از عهده این کار بربیاید.
  برای بررسی جزییات استخدام تکنسین داروخانه در تهران و استخدام داروساز می‌توانید به سایت ایران استخدام مراجعه کنید.

بازار کار تکنسین داروخانه

این روزها به دلیل توسعه نظام بهداشت و سلامت کشور، داروخانه‌های زیادی در سراسر کشور وجود دارد که تکنسین‌های داروخانه می‌توانند در آنها فعالیت کنند. این رشته زیر‌مجموعه، استخدام رشته داروسازی و استخدام تکنسین داروخانه قرار می‌گیرد. اما وضعیت کاری آنها، حجم کار، شیفت کاری و مسئولیت آنها وابسته به داروخانه‌ایست که در آن فعالیت می‌کنند. به‌نظر می‌رسد با وجود بیش از 12هزار داروخانه در سطح کشور و نیاز هر داروخانه به حداقل دو تا سه نسخه‌خوان، بین 24 تا 36هزار نفر در این شغل فعالیت می‌کنند که اگر داروخانه های مختلف دولتی، مراکز بیمارستانی و درمانی را در نظر بگیریم این آمار بالاتر خواهد رفت.
با وجود این حجم از تعداد داروخانه اما بازهم تعداد آنها نسبت به جمعیت کلی کشور کم است. به‌همین‌دلیل در آینده شاهد افزایش تعداد داروخانه‌ها و گسترش بازار کار این شغل خواهیم بود که اگر برای 5 سال آینده، افزایش بیش از 2000داروخانه را در نظر بگیریم، به‌معنی نیاز به 4 تا 6هزار نفر برای کار در این سمت شغلی است. گاهی مواقع، فارغ‌التحصیلان رشته‌های زیرمجموعه علوم‌پزشکی مثلا پرستاران نیز به‌عنوان تکنسین داروخانه مشغول به کار می‌شوند.
اما بازار کار این شغل با مشکلاتی نیز مواجه است که از این میان میتوان به کم بودن حقوق و مزایا، نداشتن مرخصی های قانونی و در کل کم بودن امنیت شغلی اشاره کرد.
برای اطلاع از فرصت های جدید شغلی میتوانید به صفحه کاریابی این سایت سرزده و از آگهی های استخدام تکنسین داروخانه مطلع شوید.

بازار کار تکنسین داروخانه در سطح جهانی

از نظر انجمن داروسازان بهداشتی آمریکا (ASHP) تکنسین داروخانه یک شغل پرمتقاضی در سطح جهان است. این روزها داروخانه‌ها، درحال پیش روی به سمت ارائه خدمات فوری هستند و همین مسئله نیاز به تکنسین‌ها را بیشتر می‌کند.
براساس آمارهای وزارت کار ایالات متحده آمریکا، درآمد متوسط یک داروساز در سال 2012، حدود 116هزار دلار بوده است که این میزان برای تکنسین‌های داروخانه تنها حدود 30هزار دلار بوده است.
در کشور کانادا نیز که حدود 13هزار داروخانه وجود دارد درآمد یک تکنسین داروخانه بین 22 تا 44هزار دلار است که حقوق یک داروساز، بین دو تا سه برابر این مقدار است. اما در کشور فرانسه اوضاع بهتر است و درآمد داروساز و تکنسین داروخانه به هم نزدیک‌تر است. بر اساس آمارها، حقوق یک تکنسین داروخانه بین 100 تا 1900‌یورو و درآمد داروساز بیش از 2500یورو در ماه است.

میزان درآمد تکنسین داروخانه

انجمن داروسازان کرمانشاه در سال 92، میزان حقوق تکنسین‌های داروخانه این شهر را حدود 300هزار تومان اعلام کرده بود. اما میزان درآمد یک تکنسین داروخانه بر اساس مهارت او، سابقه کاری و ساعاتی که در داروخانه کار می‌کند تعیین می‌شود. در‌کل داروخانه‌ها، فشار کاری بالا و ساعت کاری طولانی دارند. در ایران نسبت درآمد یک پزشک داروساز به یک تکنسین داروخانه بسیار بالاست اما درسال‌های اخیر تلاش شده تا این نابرابری جبران شوند. آنها صنف مشخصی ندارند بنابراین حقوق و مزایای مشخصی برای کار تکنسین داروخانه، به صورت قانونی تعیین نشده است.

سخن پایانی

تکنسین داروخانه شغلی از خانواده بهداشت‌و‌درمان است و مهم‌ترین مهارتی که یک تکنسین داروخانه باید داشته باشد، مهارت نسخه خوانی است. برای ورود به این شغل گذراندن دوره تکنسین داروخانه ضروریست. علاوه بر آن، مهارتهای گفتار و نوشتار، کار با کامپیوتر و مهارت‌های ارتباطی اهمیت زیادی دارند.
تکنسین داروخانه باید با انواع داروها، لوازم بهداشتی، مکمل‌های غذایی و همه مواردی که در یک داروخانه ارائه می‌شود آشنایی داشته باشد و بتواند بیماران را در استفاده درست از آنها راهنمایی کند. همچنین کار نسخه پیچی و ارائه دارو و توضیحات مصرف دارو به افراد نیز به عهده نسخه پیچ است. این افراد باید افرادی صبور، منظم، صادق و معطف باشند.
تکنسین‌های داروخانه ارتباط نزدیکی با سلامت افراد جامعه دارند پس شغل آنها شغل مهمی در بخش بهداشت‌و‌درمان است و لازم است افرادی مسئولیت‌پذیر باشند. آنها همچنین به‌دلیل کار در محیط پرازدحام و پررفت‌و‌آمد داروخانه با فشار کاری بالا، فشار زمانی و خستگی ناشی از کار فیزیکی مواجه‌اند. به‌دلیل مراجعه افراد مختلف با بیماری‌های متفاوت، این افراد در معرض ابتلا به بیماری و بخصوص بیماری‌های واگیردار هستند. با‌این‌ همه میزان درآمد یک تکنسین داروخانه با‌توجه به مهارت، دانش و سابقه کاری او با نظر پزشک داروخانه انجام می‌شود.

سوالات متداول