ایران استخدام: تاریخچه و آشنایی با نیروگاه برق بیستون

گروه نویسندگان سایت ایران استخدام در نظر دارد جهت آشنایی کاربران خود با ارگان ها و سازمان ها و بانک های مختلف سلسله مباحثی را با عنوان آشنایی با سازمان ها و بانک ها تهیه و منتشر نماید. امید است آنچه که در این مبحث مطالعه خواهید کرد مفید واقع شود.
توجه: این اطلاعات میتوانند جهت آمادگی شما برای حصور در مصاحبه های استخدامی نیز مفید واقع شوند.
کپی برداری از سبک و محتوا برای سایت های تابعه ایران استخدام، مجاز است!

معرفی نیروگاه بیستون:

نیروگاه بیستون کرمانشاه (در کرمانشاه کیلومتر ۲۵ جاده کرمانشاه - بیستون، تأسیس ۱۳۷۳)، یکی از نیروگاه‌های ایران با ظرفیت تولید ۶۴۰ مگاوات است که شامل ۲ واحد بخار ۳۲۰ مگاواتی در زمینی به مساحت ۱۳۰ هکتار است.

در ۹ آذر ۱۳۸۷، کلنگ عملیات احداث ۲ واحد بخاری با ظرفیت هر کدام ۳۲۰ مگاوات و ۶ واحد سیکل ترکیبی با ظرفیت هر کدام ۱۵۹ مگاوات به زمین زده شد که تا‌کنون ۴ واحد گازی به نام نیروگاه زاگرس به بهره‌برداری رسیده است.

نیروگاه سیکل ترکیبی زاگرس (کرمانشاه) با ظرفیت ۶۴۸ مگاوات در ۴ واحد گازی ۱۶۲ مگاواتی در مجاورت نیروگاه حرارتی بیستون قرار دارد. که در حال حاضر ظرفیت تولید این مجموعه نیروگاه ۱۲۸۸ مگاوات است.

پیش‌بینی می‌شود در آینده ظرفیت نیروگاه بیستون به حدود ۲۲۴۰ مگاوات خواهد رسید.

سوخت اصلی نیروگاه گاز طبیعی و سوخت مازوت و یا مخلوطی از هر دو در نظر گرفته شده‌است. آب مورد نیاز نیروگاه از طریق سه حلقه چاه فلمن با ظرفیت آب‌دهی آن ۲ هزار متر مکعب در ساعت پمپاژ و انتقال آن به وسیله لوله تأمین می‌شود

___

شرکت مدیریت تولید برق بیستون در ۲۷/۱۲/۱۳۷۰ بصورت شرکت سهامی خاص با سرمایۀ اولیه ۱۰ میلیون ریال منقسم یه ده هزار سهمیک هزار ریالی با شماره ۸۹۳۰۰تأسیس و در سال ۱۳۷۳ واحدهای آن راه اندازی و عملا فعالیت خود را از تاریخ ۱/۱/۱۳۷۴ شروع نموده،این شرکت با هدف بهره برداری،تعمیر و نگه داری تجهیزات و تاسیسات نیرو گاه حرارتی بیستون و تحویل برق تولید شده به شرکت برق منطقۀ غرب در کیلومتری ۲۵ جاده کرمانشاه-همدان و در فاصله ۵ کیلومتری شهر تاریخی بیستون احداث شده است. محوطه کلی نیروگاه ۱۳۰ هکتار است که ۴۵ هکتار آن محوطه اصلی و در برگیرنده دو واحد بخار با ظرفیت نامی هر کدان ۳۲۰ مگاوات است. (قابلیت افزایش تا ۴ واحد را دارد.)

بویلر آن از نوع آویز درام و کوره تحت فشار با قابلیت تغییر زاویه مشعلها مسی می باشد. سوخت اصلی واحد ها گاز طبیعی و از مازوت بعنوان سوخت دوم استفاده می شود همچنین امکان استفاده از ترکیب گاز و مازوت وجود دارد. در طرح اولیه امکان استفاده از گازوئیل برای راه اندازی بویلر وجود داشته که به منظور صرفه جوئی و رعایت موازین زیست محیطی، شرکت با انجام پروژه تغییر سوخت جرقه زن مشعلهای بویلر از گازوئیل به گاز بعنوان اولین نیروگاه حرارتی کشور امکان راه اندازی بویلر بدون استفاده از سوخت مایع را میسر نمود.

آب مورد نیاز نیروگاه از طریق سه حلقه چاه فلمن با ظرفیت آبدهی ۲۰۰۰متر مکعب در ساعت که در مجاورت جاده هرسین و در فاصله ۶ کیلومتری نیروگاه احداث شده اند، تأمین می گردد.

توربین این نیروگاه ساخت کارخانه فرانکوتوزی و ژنراتور آن ساخت کارخانه آنسالدو ایتالیا با طرح وستینگهاوس با ولتاژ خروجی ۲۰ کیلو ولت و ظرفیت اسمی ۴۰۰ مگاولت آمپر بوده که توسط یک پست برق ۲۳۰ کیلو ولت با شش خط خروجی با آرایش ۱/۵ کلیدی وصل می گردد.

لازم به ذکر است که در این شرکت بیش از ۳۰۰ نفر از جوانان منطقه (۲۱۰ نفر استخدام و ۱۰۰ نفر از طریق شرکتهای خدماتی) در بخشهای مختلف مشغول بکار می باشند.

واحد یک نیرو گاه بیستون در تاریخ هفدهم خرداد ماه ۱۳۷۳ با شبکه سراسری پارالل گشته و پس از انجام تست های قرار دادی، تحویل موقت آن از تاریخ یازدهم بهمن انجام و واحد رسماًتحویل بهره برداری شرکت توانیر گردید.

تا پایان سال ۱۳۷۳ این واحد با ۴۹۰۴ ساعت کارکرد ۹۳۸۳۹۰ مگاوات ساعت انرژی ناخالص تولید نموده که ۵/۱۰ درصد آن به مصرف داخلی اختصاص داشته است. واحد دوم نیز در تاریخ ۵ آبان ۱۳۷۳ در مدار قرار گرفته که تا پایان سال با ۱۷۶۵ ساعت کارکرد ۲۱۷۵۲۰ مگاوات ساعت، انرژِ ناخالص تولید نموده که ۳۶۷۳۰ مگاوات ساعت آن مصرف داخلی واحد را در برگرفته است.

گواهینامه تحویل موقت واحد یک در تاریخ ۱/۷/۱۳۷۴ به پیمانکار اعطاء و بهره برداری واحد رسماً از پیمانکار به شرکت واگذار گردید.

ضمناً تحویل موقت واحد ۲ از تاریخ ۲۸/۱۱/۱۳۷۴ آغاز گردید.

سوخت اصلی نیروگاه گاز و سوخت دوم مازوت می باشد که جهت ذخیره آن دو تانک با رفیت مجموع ۸۰ میلیون لیتر در نظر گرفته شده است. نوع بویله آویزان با گرمایش مجدد یک مرحله ای و کروه تحت فشار با زاویه کنترل شونده مشعلها (از ۳۰- درجه تا ۳۰+ درجه) که متشکل از ۱۶ مشعل سوخت مایع و ۱۶ مشعل گاز سوز می باشد.

سطح حرارتی بویلر ۱۹۹۷۵ و حجم کل بویلر ۴۵۰۰ متر مکعب می باشد که ظرفیت ش۰۵۶ t/h بخار دهی را داراست و درجه حرارت و فشار بخار خشک خروجی از بویلر ۵۴۰ درجه سانتیگراد و kg/cm 178 می باشد.

ارتفاع بویلر حدود ۵۰ متر و ارتفاع دودکش مساوی ۱۶۰ متر می باشد.

• اساس کار:

اساس کار نیرو گاه های بخار بدین صورت است که ابتدا آب توسط دیگ بخار به حالت بخار درآمده و به توربین هدایت و پس از به دوران درآوردن محور توربین به کندانسور رفته و توسط آب خنک کن تقطیر و مجدداً بصورت آب درمیاید. در ژنراتور با گردش روتور که به محور توربین متصل است الکتریسیته تولید می گردد.

در ابتدا آب توسط پمپهای اصلی تغذیه آب (feed water pump) وارد مخزن استوانه ای شکلی بنام درام (dram) شده و پس از طی لوله های پایین آورنده وارد لوله های دیواره ای (water wall) میشود. در این لوله ها درجه حرارت آب دائماً اضافه شده تا حدی که به نقطه جوش می رسد و سپس مقداری بخار در لوله ها ایجاد می گردد. در نهایت مخلوط آب و بخار وارد همان مخزن استوانه ای شده و توسط تجهیزات مخصوص در این مخزن بخار ها جدا شده و آبها مجددا مسیر فوق الذکر را ادامه می دهند. بخارها پس از خروج از این مخزن وارد لوله های سوپر هیتر می شوند که معمولا در معرض حرارت ناشی از محصولات احتراق در داخل بویلر قرار دارند بنابراین به درجه حرارت بخار داخل آنها افزوده شده و در نهایت بصورت بخار خشک یا فوق گرم این لوله ها را ترک نموده و بطرف توربین هدایت می گردند. درام، لوله های دیواره ای و لوله های سوپر هیتر درمحوطه دیگ بخار (کوره) قرار دارند. بخار خروجی از قسمت انتهایی توربین به کندانسور رفته و پس از تقطیر بصورت آب درآمده و در چاهک داغ (hot well) جمع می شود، این آب توسط پمپ هایی تحت عنوان اکستراکشن پمپ به ترتیب به هیتر های فشار ضعیف و دیراتور رفته و سپس توسط پمپ های اصلی تغذیه آب به سمت هیتر های فشار قوی، اکونومایزر و سپس درام پمپ می گردد و بدین ترتیب سیکل بسته ای تشکیل می گردد.

در نیروگاه های بخار برای آنکه راندمان بهتر گردد از حرارت گازهای خروجی از دودکش استفاده نموده و با قرار دادن لوله های مسیر ورودی آب به دیگ بخار در جریان هوای گرم خروجی از دیگ بخار، آب را گرم نموده و سپس وارد دیگ بخار می گردد این کار باعث صرفه جویی در مصرف سوخت شده و اصطلاحاً به قسمت اکونومایزر (ECONOMIZER) معروف است.

دیگ بخار:

دیگ بخار نیروگاه محفظه ای به شکل مکعب مستطیل است که دارای ۴ گوش یا کرنر می باشد و در هر کرنر ۴ مشعل وجود دارد که جمعا معادل ۱۶ مشعل در هر واحد است تمام دیوارۀ دیگ بخار از یک سری لوله تشکیل شده است در ابتدای پیدایش نیروگاه ها از آجر نسوز استفاده می شده است ولی چون این آجرها به خاطر افزایش درجۀ حرارت خراب میشدند در نتیجه برای افزایش عمر دیواره های اتاق احتراق دیواره هایی که توسط جریان هوا خنک می شدساخته شد و در این مورد هوا سیال خنک کننده به شمار میرفت این روش نیز موفقیت آمیز بود تا بالاخره دیواره های خنک شونده با آب طراحی و ساخته شد(WATER COLLER WALLS) این لوله ها در حال حاظر به حدی توسعه یافته است که لوله های دیواره کوره قسمت اعظم سطوح حرارتی را تشکیل می دهدنو طوری طرح شده اند که حرارت تشعشی ر جذب می کنند در نیرو گاه بیستون نیز از WATER WALLS استفاده شده است این لوله ها در بالا به مخزن بزرگی به نام درام بالا و در پایین به مخزن دیگریبه نام درام پایین وصل هستند آب دمی در ابتدا به وسیله پمپ های مخصوصی به نام FEED WATER PUMP به درام بالا می رود سطح آب این درام باید در وسط باشد و حد محاز کم و زیاد بودن آن MM 70 +- می باشد . در داخل درام لوله هایی از بالای آن بخار اشباع را به هدر ورودی سوپر هیتر می رسانند این عمل توسط تجهیزاتی که در داخل درام نصب شده اند امکان پذیر است و مابقی آب که هنوز به بخار تبدیل نشده است توسط ۲ پمپ به نام B.C.PUMP که وظیفۀ گردش آب در داخل لوله ها را دارد انجام می پذیرد. در بعضی نیروگاه ها به دلیل اختلاف چگالی آب سرد و گرم از پمپ استفاده نمی گردد در گردش اجباری نیست و خود آب گردش می کند ولی در این نیروگاه از B.C.PUMP استفاده شده است.عدد سیرکولاسیون این نیروگاه تقریبا ۳ می باشد که معرف این نکته است که آب بعد از ۳ دور چرخش از بین ۲ درام به بخار اشباع تبدیل می شود. بویلر نیروگاه حرارتی بیستون که به حجم M4500و وزن اسکلت فلزی ۵۳۲۴ تن است به صورت آویزان می باشد که در بالا به وسیله فنر هایی آویزان شده است این عمل به خاطر این است که به خاطز تنش های حرارتی زیاد اگر بویلر روی زمین بود فنداسیون قادر به نگهداری آن نبود و بویلر به سرعت فنداسیون خود را تخریب می کردظرفیت تولید بخار در نیروگاه T/H 1056 است ارتفاع بویلر ۵۰M و ارتفاع دودکش M160 است.

بخار خروجی از درام بالا وارد لوله های سوپر هیتر می شود در نیرو گاه ها برای استفاده از انرژی و حرارت بیشتر بخار ، بخار اشباع تولید شده در درام دیگ بخار را مجددا توسط گازهای حاصله از احتراق کوره گرم می کنند. این عمل داغ کردن بخار یا سوپر هیت نامیده میشود. یک سوپر هیتر شامل هدرهای ورودی و خروجی می باشد که توسط لوله هایی با ثم به هم مرتبط هستند در این دیگ بخار سوپر هیت از ۳ قسمت تشیل شده است به این ترتیب که بخار خروجی از درام بالا ابتدا وارد قسمت اولیه سوپر هیت می شود و بخار داغ تولید می شود اگر این بخار داغ تر از ۵۴۰ درجه سانتیگراد بود در مرحله دوم از طریق پاشش آب و یا کنترل زاویه مشعل ها دمای بخار را کاهش می دهند و در سوپر هیت فاینال دما را کنترل میکنند تا دما C540 و BAR180 فشار وارد توربین شود. در داخل بویلر نیروگاه لوله های دیگری نیز وجود دارند که به ری هیتر موسوم هستند این لوله ها بخار خروجی از توربین HP را که دمای آن کاهش پیدا کرده است را به دمای بالا تبدیل می کنند همچنین اکونومایزر نیز داخل بویلر قرار دارد سازندۀ بویلر نیروگاه بیستون کارخانۀ فرانکوتوزی ایتالیا می باشد.

سرپرهیترSUPER HEATER:

بخار خروجی از دران هر چند بصورت خشک است و هیچگونه آبی را بهمراه ندارد ولی چنانچه به کوچکترین سطح سردی برخورد نماید قسمتی از آن به آب تبدیل می شود . به این نوع بخار از نظر ترمودینامیکی بخار اشباع گفته میشود. برای اینکهاین بخار توانایی و استعداد بیشتری(انرژی بیشتری) را دارا باشد لازم است از درجه حرارت بالاتری برخوردار گردد و یا اصطلاحا خشک شود. این عمل توسط سوپر هیتر انجام می گیرد. سوپرهیتر از مجموعه لوله های موازی تشکیل شده است که معمولا در مسیر گازهای خروجی از کوره قرار گرفته اند. این لوله ها حرارت ناشی از احتراق را از طریق تشعشع و جابجایی به بخار داخل خود انتقال می دهند.

سوپرهیتر : SUPERHEATER

بخاری خروجی ازدرام هر چند بصورت خشک است وهیچگونه آبی رابهمراه ندارد ولی چنانچه به کوچکترین سطح سردی برخورد نماید قسمتی از آن به آب تبدیل می شود. به این نوع بخاراز نظر ترمودینامیکی بخار اشباع گفته می شود. برای اینکه این بخار توانایی و استعداد بیشتری (انرژی بیشتری ) را دارا باشد لازم است از درجه حرارت بالاتری برخوردار گردد ویا اصطلاحا” خشک شود. این عمل توسط سوپرهیترانجام می گیرد. سوپرهیتراز مجموعه لوله های موازی تشکیل شده است که معمولا” در مسیر گازهای خروجی از کوره قرار گرفته اند. این لوله ها حرارت ناشی احتراق را از طریق تشعشع وجابجائی به بخار داخل خود انتقال می دهند.

لازم به ذکراست کنترل درجه حرارت بخار سوپرهیت (و ری هیت )توسط سیستمی بنام دی سوپرهیتر(DESUPER HEATER ) که دربین دو مرحلۀ سوپرهیت اولیه وثانویه قرار دارد انجام می گیرد. شیر کنترلی دی سوپرهیتربا پاشش آب به داخل بخاردرجه حرارت بخارخروجی از بویلررا در مقدار معینی ثابت نگه می دارد. ضمنا” قطرات احتمالی آب داخل بخار در مراحل بعدی سوپرهیتر کاملا” بخار می شوند وبدین صورت امکان روانه شدن ذرات آب به سمت پره های توربین وجود ندارد.

مشخصات بخار سوپرهیت :

فلو :۱۰۵۶

دما :۵۴۰

فشار :۱۷۸

دمای آب اسپری :۱۶۷

ری هیتر:REHEATER

وظیفه لوله های ری هیتر، گرم نمودن بخارهای برگشتی (ری هیت سرد یاCOLD REHEAT) از توربین فشار قوی HP است به این ترتیب که درجه حرارت بخار برگشتی را به اندازه درجه حرارت بخار اصلی بالابرده وآنرا به سمت توربین فشارمتوسط IPهدایت می نماید. ساختمان ری هیتر مشابه سوپرهیتراست یعنی از مجموعه لوله های افقی وموازی تشکیل یافته است که درمسیردود قرار گرفته وحرارت دود را به بخار داخل خود منتقل می نماید. همچنین همانند سوپرهیتر ،به دو بخش ری هیتراولیه وثانویه و دربعضی موارد به چندین بخش تقسیم می گردد.

کنترل دمای بخار ری هیت با تغییردمپر ورودی G.R.FAN ودرصورت نیاز با تغییرزوایه مشعلها (TiIt ) صورت می گیرد ودر صورتیکه با این دو مرحله دمای بخار به حد مطلوب نرسید امکان پاشش آب بداخل بخار (دی سوپر هیتر) نیز وجود دارد.

مشخصات بخار ری هیت :

فلو:۸/۸۱۱

دمای ری هیت گرم :۵۴۰

فشارری هیت گرم:۵/۳۲

دمای ری هیت سرد:۳۲۸

فشار ری هیت سرد:۵/۳۷

به دلیل استفاده از مازوت مقدار زیادی خاکسترناشی از احتراق برروی لوله ها درداخل بویلر قرار می گیرد که باعث انتقال وارت کمترازقبل به بخار می شود به همین خاطر از وسیله ای بنام

SOOT BIOWERR استفاده می کنند که مقداری بخار خشک را از سوپرهیت میانی گرفته ودرداخل لوله های مشبککه حرکت می کنند لوله ها را پاک می کند ما ۱۲سوت بلاور در بویلر و۲ سوت بلاوردرژونگستروم داریم.

ژونگستروم یا گرمکن دوار هوا:L JUNGSTROM

ژونگستروم نوعی دیگرازگرمکن هواست که با استفاده ازحرارت دود خروجی از بویلر درجه حرارت هوای ورودی را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. این گرمکن ازیک استوانه دوارتشکیل شده است که درداخل آن تعداد بسیار زیادی صفحات موج دار قرار دارند . استوانه دوار بنحوی طراحی شده که نیمی از آن درکانال دود قرار گرفته ونیمی دیگر در مسیر هوا واقع شده است. بنابراین دود وهوا الزاما”از صفحات موج دار می گذرند با چرخش استوانه که با سرعت کمی (۴/۱ RPM ) انجام می گیرد،صفحات موجدار حرارتدود را جذب نموده وسپس در مسیر هوا حرارت خود را به هوا داده و به این ترتیب هوای ورودی به دیگ را گرم می نمایند. برای جلوگیری از مخلوط شدن دود وهوا ازیک سری سیل های آب بندی استفاده شده است که در مسیرهای شعاعی ومحیطی استوانه قرار گرفته اند . استوانه دوار معمولا”از سه لایه صفحات موجدار تشکیل شده است که به آنها لایه های گرم متوسط وسرد می گویند. لایه گرم در مسیردود ورودی به گرمکن قرار گرفته لایه سرد در مسیر دود خروجی از گرمکن واقع شده ولایه متوسط بین این دو لایه قرار دارد . محور استوانه در بعضی از گرمکن های دوار به صورت عمودی است ودر بعضی دیگر بصورت افقی قرار دارد. نحوه قرار گرفتن محور استوانه دقیقا” بستگی به طراحی عمودی بویلر دارد. هر کدام از بویلرهای این نیروگاه دارای دو عدد ژونگستروم با مشخصات زیر هستند.

دمای هوای ورودی/خروجی :۳۰۰/۶۱

فشارورودی/خروجی:۰۹۳/۱/۱۰۶/۱

مسیردودوهوای دیگ بخار:

هوای محیط توسط فنFORCED DRAUHT FAN مکیده شده وپس از آنکه فشار آن به میزان مشخصی ازدیاد یافت از آن خارج شده ووارد گرمکن بخاری STEAM AIR HEATER  می گردد. درگرمکن بخاری به میزانی که نقطه شبنم بخارهای موجود در هوا و دود افزایش یافته ومشکلاتی از قبیل خوردگی صفحات ژونگستروم ها پیش نیاید ،دمای هوای ورودی به بویلررا افزایش می دهد وسپس وارد گرمکن اصلی هوا ( ژونگستروم ) می شود پس ازآن از دریچه های کنترل هوای مشعلها گذشته وسپس به محوطه احتراق وارد می شود. دود حاصل از احتراق کوره را ترک نموده قسمتی ازآن برای کنترل تبادل حرارت در کوره وهمچنین کنترل دمای بخار ری هیت توسط فن دود (GAS REARCULATION FAN) مجددا”وارد کوره می شود وبقیه آن وارد ژونگستروم می گردد. دود گذرا از صفحات ژونگستروم حرارت خود را از طریق این صفحات به هوای ورودی به کوره منتقل می نماید. دود خروجی از ژونگستروم پس از طی کانال دود از طریق دودکش به محیط بیرون هدایت می گردد.

مشخصات گرمکن های بخاری نیروگاه حرارتی بیستون:

دمای ورودی/خروجی:۳۰/۶۱

فشار نامی ورودی:۱۰۹/۱

فلوی نامی ورودی:۵۶۰

مشخصات G.R.Fan نیروگاه حرارتی بیستون :

فلوی نامی :۳۰۸

فشار نامی خروجی:۰۵۸/۱

فشار نامی ورودی :۰۲۵/۱

دمای ورودی /خروجی:۳۵۵

توان موتورهای F.D.FANوG.R.FAN این نیروگاه بترتیب Kw3400و Kw 2300است.

-سوخت نیروگاه :

سوخت دیگهای بخار نیروگاهها را عمدتا” سوخت های مایع وگاز تشکیل می دهند.

سیستم سوخت رسانی دیگ های بخار به نحوی طراحی شده اند که در اکثر موارد می توان از مازوت وگاز بعنوان سوخت اصلی دیگ استفاده نموده وگازوئیل را به عنوان سوخت راه انداز مورد استفاده قرار داد.

سوخت مایع:

در مسیرهای مازوت وگازوئیل تانک زیر زمینی، تانک ذخیره وپمپ های انتقال دهنده سوخت وهمچنین هیتر وفیلتر نصب می شوند به منظوراحتراق بهتر سوخت های مازوت وگازوئیل باید دارای دما وفشار مشخصی باشند لذا این پارامترها توسط مدارهای کنترلی مربوطه تعیین می گردند مثلا” دراین نیروگاه فشارودمای مازوت مصرفی مشعلها حدو د bar 13 و c 140 ودرمورد گازوئیل مشعلها وجرقه زنها فشار بترتیب حدود bar 23 و bar 10است. لازم به ذکر است در نیروگاه بیستون سوخت مایع توسطتانکرهای نفتکش از پالایشگاههای کرمانشاه واراک تأمین می شود ودر بعضی ازنیروگاهها لوله کشی بین نیروگاه وپالایشگاه وجود دارد . به منظور احتراق بهتر سوخت مازوت بکمک بخاراتمایزینگ که فشار آن حدود bar 1-2 از فشار سوخت بیشتر است این سوخت بصورت پودر از طریق مشعلها بداخل کوره پاشیده می شود. نیروگاه حرارتی بیستون دارای دو مخزن مازوت با ظرفیت هر کدام چهل میلیون لیتر ودو مخزن گازوئیل با ظرفیت هر کدام ده میلیون لیتر است ضمنا” در حال حاضر ساخت سه مخزن جدید سوخت مازوت نیز در دست احداث است. مصرف سوخت مازوت هر کدام از واحد ها در بار کامل ودرحالت مازوت سوز براساس طراحی kg/h 2/65587 است.

سوخت گاز طبیعی:

گاز نیروگاه توسط خط لوله گاز که ازخط لوله سراسری گاز منشعب می شود ،تأمین می گردد. قبل از تحویل گاز به نیروگاه معمولا” یک ایستگاه تقلیل فشار گاز وجود دارد که فشار گاز را ازحدود ۱۰۰۰PSI به۲۵۰PSI کاهش می دهد. گاز پس از عبور از این ایستگاه وارد خط گاز داخلی نیروگاه می شود. فشارابتدای خط معمولا” ۵۰ PSI  می باشد ،   طبیعی است برای مصرف این گاز در دیگ بخار لازم است فشار آن از ata 5/2 به ata 85/1 افت نماید .بنابراین مجددا”وارد ایستگاه تقلیل فشار در داخل محوطه نیروگاه شده وفشار آن از ata 5/2 به ata 85/1                               افت نموده و بدین ترتیب برای سوختن آماده می شود.میزان افت فشار در این ایستگاه بستگی به طول مسیر (بین ایستگاه گاز ومشعلها ) وهمچنین ساختمان مشعل های گاز سوز دارد ، به نحوی که فشار گاز خروجی از آن در نیرو گاههای مختلف متفاوت است.این ایستگاه دارای سه خط موازی بوده که همیشه یک خط به صورت رزرو عمل می نماید و یک یا دو خط دیگر در سرویس هستند. مصرف هر کدام از واحدهای این نیروگاه دربار کامل ودر حالت گازسوز حدود براساس طراحی h/m37/69808 با فشار ata85/1 است.

توربین :

توربین بخار از یک سری پره های متحرک وثابت تشکیل شده که بخار با از دست دادن انرژی خود بر روی پره ها باعث به حرکت در آوردن محور آن ودرنتیجه محور ژنراتورو تولید الکتریسیته می گردد در نیروگاه های بخار با ظرفیت بالا توربین معمولا” از سه قسمت تشکیل شده که بنام های توربین فشار قوی(HP) وفشار متوسط (I.P) وفشار ضعیف (L.P) معروف هستند. بخار سوپرهیت شده پس از عبور از مرحلۀ توربینHP وتبدیل قسمت بیشتر انرژی آن به انرژی جنبشی مجددا”وارد بویلر شده وپس از این که شرایط آن به حد مطلوب رسید به سمت توربین IPوسپسLP هدایت می شود. توربین نیروگاه حرارتی بیستون سه مرحله ای بوده ودارای قدرت نامی وحداکثر ۳۲۰و۳۴۴ مگاوات وساخت کارخانه فرا نکو توزی ایتالیا است. در زیر مسیر خروجی از بویلر را بررسی می کنیم:

بخار سوپرهیت شده درداخل بویلر باc 540 T= و kg/cm2 P=180 ابتدا وارد تروتل ولو (throttle valve) می شود این ولوتا دور ۲۴۰۰ به صورت کنترلی وبعد از آن کاملا” باز می شود بخار بعد از تروتل ولو وارد محفظه ای به نام استیم چست می شود که خروجی استیم چست ۴ گادرنرولو داریم که بعد از دور۲۴۰۰ کم وزیاد شدن فشلر ورودی را کنترل می کنند از هر گادرنر ولو یک لولهوارد نازل بلوک می شود واز این طریق به پره های چرخ کورتیس وتوربین HP که ارتفاع cm5 تا cm 10 دارند و به صورت ضربه ای هستند برخورد می کند توربین HP وIP روی یک شفت ودر یک پوسته قرار دارند بخار بعد از برخورد به پره های توربین HP بین پوستۀ داخلی وبلید رینگ وارد بویلر می شود. T=340c و P=27bar دربویلر داخل لوله های ری هیت می شود ودمای آن به T=540c می رسد بعد از هات ری هیت وارد استپ ولو (STOPE VALVE) می شود که مثل یک چک ولو عمل می کند وبعد وارد اینتر سپتر ولو() می شود که این دو ولو کنترلی نیستند و به صورت on وoffهستند که در نهایت به صورت چهار شاخه وارد توربین IP می گردد و بخار بین پوستۀ خارجی وداخلی با دمای T=270c وP=7/5at به طرف توربین LP می رود چون فشار کم است پره های توربین LP بزرگ هستند وهمچنین عکس العملی می باشند همچنین بعد از توربین IP مقداری بخار برای هیتر شمارۀ۵ و یکی برای دیارتور می شود. از توربینLP 5شاخه خارج می شود که ۲تا برای هیتر۱ودوتا برای هیتر۲ ویکی برای هیتر۳ وباقیمانده وارد کندانسور می گردد.

توربین ها به لغزش حساس هستند به طوری که اگر لغزش در حد ۱۲۵km باشد ویا در زمان زلزله سیستم به طور اتوماتیک TRIP می کند چون توربین ها بسیار گران هستند و اهمیت زیادی دارند برای روغن کاری از چندین پمپ استفاده می گردد که در صورت عمل نکردن یکی پمپ دیگری جایگزین شود

که با برق AC کار می کند برای لحظۀ استارت                                       ۱-Tur.oil.pump

و روغن زیر یاتاقان ها قرار می گیرد.

با برق dc کار میکند و برای روغن کاری اضطراری

هم برای روغن کری و هم برای روغن کنترل ac

که به خود شفت توربین متصل است و بعد از

دور ۳۰۰۰rpm کار میکند و پمپ های دیگر قطع می شود.

هیتر ها: برای گرم کردن آب سیکل توسط بخار از وسیله ای به نام گرم کن یا هیتر (heater) استفاده می شود که انواع مختلف دارد ولی به طور کلی به دو دسته باز و بسته تقسیم می شوند. در هیتر باز بخار مستقیما با آب برخورد کرده و حرارت خود را به آب منتقل می کند و لی در هیتر های بسته آب سیکل از یک سری لول هعبور می کند و بخار روی لوله برخورد نموده و انتقال حرارت صورت می گردد.

در این نیروگاه از هر دو نوع هیتر استفاده می گردد و هیتر های قبل از پمپ تغذیه به هیتر فشار ضعیف (heater slowpressure) و هیتر های بعد از پمپ تغذیه، هیتر فشار قوی (high pressure heater) نامیده می شوند. معمولا وقتی چند هیتر در مسیر آب قرار می گیرند مقداری افت فشار در لوله اصلی به وجود می آید و بدین جهت وجود پمپ بعد از کندانسور یا قبل از هیتر های فشار ضعیف لازم است. این پمپ که به نام کندانسه پمپ (condensatepump)یا استراکشن پمپ معروف است. آب را از کندانسور گرفته و به طرف پمپ های تغذیه اصلی می فرستد و فشار لازم تا دیاراتور را هم تامین می کند. هر کدام از واحد های نیرو گاه حرارتی بیستون دارای ۳ هیتر فشار ضعیف (l.p.h.1&2&3) و ۶ هیتر فشار قوی (h.p.h 5a/b-6a/b-7a/b) که از نوع بسته هستند می باشد و همچنین هیتر باز (بنام دیراتور) دارد.

دیراتور: DEARATOR

در نیروگاه بخاری آب سیکل از مشخصات بخصوص و ویژه ای برخوردار است. وجود هوا و اکسیژن در آب باعث خوردگی تجهیزات سیستم و دیگ بخار می گردد(بخصوص دیگ بخار با فشار زیاد) و این هوا و اکسیژن موجود در آب باید قبل از رسیدن به دیگ خارج گردد. این عمل توسط سیستم هواگیری به نام دیاراتور DEARATOR یادگازور انجام می گیرد. طرز کار بدین نحوه است: که آب ورودی به آن توسط بخاری که از زیر کش توربین ip است در فشار نزدیک به جو در حالتی قرار می گیرد که به جوش می آید و این حالت باعث می شود که اکسیژن و گازهای دیگری که در آب هستند خارج گردند معمولا جهت حرکت بخار به طرف بالاست و این خود باعث می شود که گاز های موجود از دیاراتور راحت تر خارج شوند. علاوه بر این چون بخار با آب در تماس است دیراتور خود نیز به عنوان یک هیتر باز عمل کرده و دمای آب را حدود c40 افزایش می دهد. ارتفاع دیاراتور به خاطر هد ورودی به بوستر پمپfwp بالاتر قرار میگیرد و کاویتاسیون رخ ندهد ورودی بوستر پمپ p=vat است.

مشخصات دیراتور نیروگاه حرارتی بیستون :

ظرفیت: ۱۳۰ متر مکعب

فشار طراحی / بهره برداری: ۲۲/۷/۸ اتمسفر

دمای طراحی/ بهره برداری: ۴/۱۶۵/۲۲۰ درجه سانتیگراد

فشار تست: ۱۲ اتمسفر

تعریف پمپ :

پمپ دستگاهی است که انرژی مکانیکی را به انرژی هیدرولیکی تبدیل می کند و نتیجه آن افزایش انرژ یپتانسیل ( فشار سیار عبوری از پمپ ) و یا انرژی جنبشی (سرعت سیار) و انتقال سیال می باشد.

کاریتاسیون و علت آن:

ممکن است در داخل پمپ شرایطی به وجود آید به طوری که در دمای موجود با توجه به کاهش فشاری که ایجاد شده، سیال بجوشد. این پدیده در صورت وقوع در ابتدای پره در داخل پرانه رخ می دهد. تبدیل مایع به حباب های بخار همراه با افزایش حجم ناگهانی می باشد. (دانستید مایع بیشتر از هزار برابر دانستید بخار در این شرایط است.) حباب تشکیل شده با سرعت زیادی به جلو هدایت میشود. در نیمه دوم پره با افزایش فشار سیال شرایط از حالت اشباع به حالت مایع فشرده بر می گردد. و طی پدیده ی پییده ای حباب بخار سقوط کرده وتقطیر شدن با سرعت بسیار زیاد ( تا ۵۰ متر بر ثانیه) به اطراف برخورد می کند. قطرات سیال که با این سرعت به اطراف برخورد می کنند دارای بسیار بالایی هستند به طوری که نیروی وارد شده از طرف این ذرات بر دیواره ی پروانه قادر است قسمتی از بدنه پروانه را کنده و بر روی آن ایجاد حفره کند. این پدیده با ایجاد ارتعاشاتی با فرکانس حدود ۲۰kh همراه می باشد کمتر فلزی در برابر این نیرو نقاومت می کند آلیاژ های فولاد- کروم مقاومت بهتری در برابر این پدیده دارند. این پدیده معمولا با ایجاد سروصدا همراه است که فرکانس آن به ۱mh می رسد که این صداها اصطلاحا صدای سفید گفته می شود که ازطریق اندازه گیری صدا بروز کاریتاسیون را می توان تشخیص داد.

حد خالص مثبت مکش ( npsh) جهت کنترل پدیده ی کاریتاسیون و برقراری شرایط عدم وجود گاریتاسیون از پارامتری به نام npsh استفاده می شود.npsh=ho-hz-hf-hd-hvp .

Ho:

حد مطلق (فشار مطلق ) سطح مخزن مکش

Hz ارتفاع سطح مخزن مکش از ورودی

Hf : افت هد از سطح مخزن مکش تا ورودی پمپ در اثر اصطحکاک

Hd: حد دینامیکی سیال در ورودی پمپ

Hvp: حد معادل فشار بخار سیال در دمای موجود

Npsh>0 یعنی فشار قبل از پمپ از فشار بخار سیال بیستر است و قبل از پمپ جوشش نداریم.

سری بستن وموازی یستن پمپ ها:

در بعضی شرایط لازم است به جای استفاده از یک پمپ از چند پمپ به صورت سری یا موازی استفاده کرد به عنوان مثال در فشارهای بالا کم مناسب تراست از دو پمپ سری جهت تامین فشار استفاده کرد چون در پمپ های سری هد تولیدی پمپ با هم جمع می شود . در شرایطی در شرایطی که؟ زیاد باشد از چند پمپ موازی برای تامین استفاده می شود . درسیستم با ارتفاع زیاد از پمپ های سری استفاده می شود .تا هم هزینه اضافی تامین لوله های فشار قوی وهم ضربه قوچ کاهش پیدا کند.

پمپ ها درنیروگاه :

پمپ تغذیه آب :(feedwaterpump)

یکی از مهم ترین وبزرگترین پمپ های پمپ نیروگاه پمپ تغذیه دیگ بخار می باشند که باید بتواند آب تغذیه سیکل را به فشارمناسب دیگ بخار برساند .

این پمپ ها معمولا”دارای چندین مرحله واز نوع سانتریفوژ هستند وهر مرحله فشار را تا اندازه ای بالا می برند ودر انتها فشار خروجی از پمپ بنحوی است که علاوه بر افت فشار در مسیر تا درام ،فشار لازم و تنظیم شده را در درام تامین می کند .قوه محرک پمپ ها موتورهای الکتریکی است که می تواند با کوپلینگ صلب یا کوپلینگ هیدرولیکی (برای دور متغیر) بکار رود . توربین بخار نیز برای محرک پمپ استفاده می گردد .امروزه معمولا”از کوپلینگ های هیدرولیکی استفاده می گردد تا بتوان دور پمپ را تغییر داد . درنتیجه دبی ورودی آب تغذیه را کنترل کرد. اما به خاطر ایجاد فشارقوی در خروجی جهت جلوگیری از کاریتاسیون از یک بوستر پمپ قبل از مین پمپ استفاده می شود که فشار را قبل از مین پمپ به۲۰bar می رساند.

درهر کدام از واحد های این نیرو گاه تعدادسه الکتروپمپ۶Kv با توان ۵/۵Kw و کوپلینگ هیدرولیکی وجود دارد که در بار کامل یکی از آن ها رزرو است.

مشخصات پمپ های تغذیه آب نیروگاه بیستون :

فلوی نامی:۶۰۹/۵m3/h

دمای سرویس:۱۶۵/۴c

فشار ورودی (خروجی بوستر پمپ):۱۶/۲ata

فشار خروجی:۲۲۵ata

سرعت گردش پمپ :۶۴۹۶rpm

سرعت موتور:۱۴۸۹rpm

c.w پمپ ها آب نرم کندانسور را به برج خنک کن می برد اکستراکشن پمپ آب داخل چاهک داغ را به هیتر ها می برد .

B.c پمپ وظیفۀ ایجاد جریان در داخل لوله هلی بویلر را دارد .

Closecycle پمپ :وظیفۀ ایجاد جریان برای آب خنک کن رادارد .

مقالات انتشار یافته در مجله علمی و تفریحی پرشین فان حاصل دسترنج مدیران این سایت، که با تلاش و کوشش های بسیار برای استفاده شما و رشد علمی جامعه فراهم گردیده است.

منابع این مقالات : ویکی پدیا، وب سایت های اینترنتی، کتب ها ،مقالات علمی، مجلات و … می باشند که در انتهای مقالات درج شده است.