شغل داروسازی و مهارت های یک داروساز
بسیاری از مردم می‌دانند که در مواقع بیماری باید به پزشک مرجعه کنند و با او در مورد سلامتی خود و نحوه مدیریت آن صحبت کنند. اما آیا می‌دانید که داروسازان نیز منبع بسیار خوبی برای اطلاعات لازم پیرامون سلامتی هستند؟ طبق نظرسنجی گالوپ، داروسازان به مدت بیش از 20 سال، به عنوان یکی از معتبرترین متخصصان در رتبه اول قرار داشته‌اند. داروساز می‌توانند به شما بگوید که داروی مناسب شما برای چیست، آیا در دوز مناسب مصرف می‌شود، آیا استفاده از آن همراه با سایر داروهایی که استفاده می‌کنید تداخل دارویی دارد یا خیر و استفاده از آن داروها، چه عوارض جانبی ممکن است داشته باشد. با توجه به این وظایف می‌توان گفت شغل داروسازی شغل مهمی است و به نوعی با سلامتی مردم سروکار دارد. از این رو تبدیل شدن به یک داروساز خوب و حرفه‌ای نیازمند آن است که برخی از الزامات تحصیلی را طی کنید، مهارت‌های لازم را داشته باشید و از نظر شخصیتی، واجد ویژگی‌های خاصی باشید. می‌پرسید این الزامات و مهارت‌ها چیست؟ با این نوشته همراه شوید تا پاسخ سوالات خود را بیابید.
فهرست مطالب
شرح شغل داروسازی
داروسازی به حرفه‌ای اطلاق می‌شود که در آن فرد با خواص فیزیکی و شیمیایی داروها، اثرات خوب و بد داروها، اشکال دارویی، فرمولاسیون، ترکیب و ساخت، فروش، قوانین و اصول اخلاقی حاکم بر ساخت داروها، واردات و صادرات آنها، نگهداری، فروش و استفاده از داروها سروکار دارد. داروساز معمولا از طریق تحصیل در رشته‌های مرتبط با داروسازی، به این صلاحیت می‌رسد. بنابراین به فردی که در این امور فعالیت دارد و از رشته داروسازی فارغ‌التحصیل شده باشد، داروساز می‌گویند. می توانید مطالب تکمیل تر را برای آشنایی با رشته داروسازی مطالعه کنید و با چگونگی ادامه تحصیل در این رشته و دروس پایه و تخصصی آن آشنا شوید.
البته فارغ‌التحصیل شدن به تنهایی کافی نیست، بلکه داروساز در زمینه مشاوره بیماران در مورد استفاده مناسب از دارو، مکمل‌های غذایی و داروهای مناسب برای بیماری‌ها و… نیز آموزش دیده و تجربه لازم در این زمینه را دارد. داروساز همچنین برای ارائه اطلاعات و مشاوره در مورد پیشگیری از بیماری‌ها و حفظ سلامتی آموزش دیده است. در کنار مواردی که به آنها اشاره شد، باید گفت برای اینکه داروساز بتواند داروسازی را انجام دهد لازم است به واردات، فروش، ذخیره، توزیع، صادرات داروها و… نیز بپردازد.
وظایف و مسئولیت‌های داروساز
داروساز وظایف زیادی دارد، از توزیع دارو و آموزش بیماران گرفته تا برخورد با شرکت بیمه درمانی. اما داروسازان چیزی بیش از پر کردن نسخه‌ها را انجام می‌دهند. با این حال برخی از این وظایف کلی عبارت است از:
- ارزیابی تداخلات احتمالی داروها، به خصوص زمانی که یک داروی جدید به ترکیب اضافه می‌شود.
- مشاوره به افراد در مورد نحوه صحیح استفاده از دارو، از جمله سوالات مربوط به اهداف درمانی
- ارائه واکسن‌های لازم و ضروری مانند واکسن هپاتیت برای داروخانه محل فعالیت خود
- ارائه توصیه‌های لازم در مورد شناسایی داروی مناسب برای شما
- انجام غربالگری سلامت و تندرستی (مانند فشار خون، کلسترول)
- کمک به افراد جهت یافتن راه‌هایی برای کاهش هزینه‌های داروهای بیمار
- ترکیب و توزیع داروهای تجویز شده توسط پزشکان و دندانپزشکان، با محاسبه، وزن و اندازه گیری مواد تشکیل دهنده
- بررسی نسخه‌های پزشکان برای اطمینان از صحت، اطمینان از مواد مورد نیاز و ارزیابی مناسب بودن آنها برای بیمار
- ارائه اطلاعات و مشاوره در مورد داروها، عوارض جانبی، دوز صحیح و نگهداری مناسب آنها
- در صورت لزوم نگهداری سوابق بیمار مانند پرونده بیماران (این موضوع معمولا در بیمارستان‌ها مرسوم است)
- برنامه‌ریزی، اجرا یا حفظ رویه‌ها برای بسته‌بندی و برچسب‌گذاری داروها با توجه به سیاست‌ها و الزامات قانونی، جهت اطمینان از کیفیت و امنیت داروها
- کار با سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی جهت برنامه ریزی، نظارت، بررسی یا ارزیابی کیفیت یا اثربخشی داروها
- سفارش و خرید لوازم دارویی، لوازم پزشکی یا داروها
- نگهداری از داروها و مدیریت صحیح آن
- مشاوره دادن به مشتریان یا بیماران در مورد انتخاب دارو، تجهیزات پزشکی یا لوازم بهداشتی
- علاوه بر موارد فوق، ممکن است به عنوان یک داروساز، این وظایف را نیز داشته باشید:
- بررسی سوابق پزشکی بیماران و تجویز برخی از داروها
- نظارت بر تکنسین‌های داروخانه هنگام تهیه و توزیع دارو
الزامات تحصیلی برای داروساز
داروسازان آموزش‌های سختی را پشت سر می‌گذارند و معمولاً چند سال به طور حرفه‌ای در رشته‌های مختلف از جمله داروسازی، پاتوفیزیولوژی، فارماکولوژی، درمان، حل مشکلات بالینی، نظارت آزمایشگاهی و مهارت‌های ارزیابی فیزیکی برای بسیاری از بیماری‌ها دوره می‌گذرانند. همچنین از داروسازان برای به روز نگه داشتن آنها در مورد داروها و سایر جنبه‌های رشته خود، به آموزش مداوم مستمر نیاز است. همین حالا به آگهی های استخدام رشته داروسازی مراجعه کنید و شرایط احراز آن را مطالعه فرمایید.
نویسندگان ایران استخدام پیش تر به معرفی شغل تکنسین داروخانه (نسخه پیچ و داروساز) پرداخته اندکه برای اطلاعات بیشتر در مورد این رشته می توانید به آن مراجعه نمایید.
البته آموزش تنها محدود به دانشگاه نیست، بلکه برخی از افراد ممکن است از طریق موسسات معتبر نیز آموزش‌های لازم را دریافت کنند و گواهی یا مدرک خاصی را در زمینه آموزش مربوطه دریافت کنند. معمولا آموزش‌هایی که از طریق موسسات ارائه می‌شود، محدود است و تنها بخشی از داروسازی را شامل می‌شود.
محل کار و فعالیت داروساز
یک داروساز می‌تواند در سه حوزه کاری متفاوت فعالیت داشته باشد. معمولا بیمارستان یا کلینیک‌ها، داروخانه‌ها، شرکت‌های داروسازی که معمولا به شکل شرکت‌های صنعتی هستند در زمینه استخدام این رشته به درج آگهی می پردازند.
داروسازان بیمارستانی:
در ارتباط نزدیک با پزشکان هستند و مسئولیت آنها مربوط به اقدامات لازم در زمینه داروهای بیمارستانی است. این اقدامات می‌تواند شامل سفارش دادن برخی از داروهای لازم، بررسی کیفیت داروها و مسائلی از این دست باش.
داروسازان داروخانه:
بسیاری از ما احتمالا با آنها برخورد داشته‌ایم، وظیفه ارائه داروی بیمارانی را توسط پزشک تجویز شده، بر عهده دارند. آنها در صورت نیاز مشاوره و اطلاعات لازم را نیز به بیمار ارائه می‌دهند.
داروسازان صنعتی:
همانطور که گفته شد در شرکت‌های داروسازی استخدام می شوند. در این شرکت‌ها، داروسازان معمولا بر ساخت داروهای جدید و بازاریابی محصول نهایی برای مشتریان کمک می‌کنند.
نحوه فعالیت داروسازان
داروسازان در هر کجا که کار کنند، موظف هستند به طور حضوری به ارائه خدمات لازم بپردازند. البته ممکن است برخی از داروسازان، تعاملات و مشاوره‌های غیرحضوری و آنلاین نیز داشته باشند، اما این شکل از فعالیت معمولا به ندرت و در مواقع ضروری اتفاق می‌افتد. اکثر داروسازان تقریباً 40 تا 50 ساعت در هفته کار می‌کنند. کار در داروخانه‌های ممکن است گاه مستلزم فعالیت در ساعاتی از شب و نیز روزهای تعطیل باشد. معمولا به این داروخانه‌ها، داروخانه‌های شبانه روزی گفته می‌شود. استخدام داروساز در بیمارستان ها ممکن است به صورت شیفتی باشد.
درآمد شغل داروسازی
از آنجا که یک داروساز می‌تواند در جاهای مختلفی فعالیت داشته باشد، از این رو حقوق و درآمد او تابع محل فعالیت او است. قطعا درآمد داروسازی که در داروخانه کار می‌کند با درآمد داروسازی که در بیمارستان فعالیت دارد یکسان نیست. حتی ممکن است درآمد داروساز بیمارستان خصوصی با داروساز بیمارستان دولتی، یکسان نباشد. از این رو درآمد داروسازان وابسته به محل فعالیت آنها، حجم فعالیت‌ها، سوابق کاری و میزان دانش آنها وابسته است.
مهارت‌های یک داروساز
داروساز در کنار الزامات تحصیلی، باید واجد برخی از مهارت‌ها نیز باشد.
مهارت‌های ریاضی:
مهارت ریاضی، از چیزی به سادگی محاسبه تعداد قرص‌هایی که یک بیمار نیاز دارد تا دوزهای متغیر پیچیده‌تر را شامل می‌شود. در واقع، به عنوان یک داروساز، باید بتوانید محاسبات دارویی دقیقی انجام دهید و دوزهای صحیح را ارائه دهید، به خصوص زمانی که نیاز به ترکیب داروها و تهیه محلول‌های خاص دارید.
مهارت‌های بین فردی:
داروسازان اغلب مجبورند بین پزشکانی که دوست ندارند مورد بازجویی قرار گیرند و با بیماران ناامیدی که از منتظر ماندن برای نسخه‌هایشان ناراحت هستند دست و پنجه نرم کنند. توسعه مهارت‌های بین فردی برای مقابله با این امر مستلزم صبر، دیپلماسی و حس شوخ طبعی است.
مهارت‌های ارتباطی:
این مهارت، یکی از بخش‌های کلیدی شغل داروساز است. ضروری است که داروسازان بتوانند نحوه و زمان مصرف داروهای خود را به وضوح به بیمار اطلاع دهند و ارتباط خوبی با بیمار برقرار کنند. گاهی توضیح اینکه چرا بیمار داروی خاصی را دریافت می‌کند و یا عوارض جانبی هر دارویی می‌تواند چالش برانگیز باشد. در اینجا مهارت‌های ارتباطی مهم است.
مهارت‌های مدیریت:
این مهارت، جنبه‌ای از کار است که اغلب می‌توان نادیده گرفت. بسته به محل کار و ساختار موجود، داروسازان ممکن است مسئول نظارت بر تکنسین‌ها و توزیع کننده‌ها (از جمله تمام مسائل مدیریت افراد که این امر مستلزم آن است)، و همچنین مدیریت بودجه، نظارت بر موجودی‌ها و نگهداری سوابق حسابدهی باشند.
مهارت‌های چندوظیفه‌ای:
داروسازان نه تنها مشغول انجام وظایفی هستند که به طور بالقوه می‌تواند پیامدهای مرگ یا زندگی داشته باشد، بلکه به تماس‌ها، برخورد با سایر بیماران و اطمینان از رعایت پروتکل‌های نظارتی دقیق نیز پاسخ می‌دهند. این به این معنی است که به عنوان داروساز نه تنها باید بتوانید چند کار را انجام دهید، بلکه با دقت 100٪ چند کار را انجام دهید!
اولویت بندی مهارت‌ها:
داروسازان باید بتوانند موقعیت‌ها را ارزیابی کنند و اولویت‌ها را تعیین کنند. برای مثال، نسخه چه کسی را اول پر می‌کنید: شخصی که 10 دقیقه منتظر است یا مادر وحشت‌زده‌ای که به‌تازگی با یک نوزاد بیمار و دو کودک نوپا در حال گریه وارد شده است؟ تلاش برای ایجاد تعادل بین همدلی و انصاف در هنگام انجام چنین قضاوتی می‌تواند دشوار باشد، اما هنگام تلاش برای اولویت‌بندی وظایف ضروری است.
مهارت‌های تحلیلی:
با وجود متخصص بودن در مورد تاثیر داروها با بدن، دانستن همه چیز غیرممکن است. داروسازان باید با ذهنی تحلیلی به کار خود بپردازند و در مواقع لزوم به منابع صحیح مراجعه کنند و همچنین در مورد هر تصمیمی که در مورد داروی بیمار می‌گیرند رویکردی منطقی و پاسخگو داشته باشند.
مهارت‌های مشاوره:
علیرغم ماهیت سریع این کار، داروسازان باید زمان بگذارند تا داروی بیمار را به درستی به آنها توضیح دهند و در مورد تأثیرات گسترده‌تری که ممکن است بر زندگی آنها داشته باشد بحث کنند. عنوان مثال، اگر بیمار مکرراً مصرف قرص‌های خاصی را فراموش می‌کند، یک داروساز باید سعی کند علت این امر را بررسی کند (می‌تواند بیش از فراموشی ساده باشد) و راه‌حلی ارائه دهد که به نفع بیمار باشد.
استعداد علمی:
ممکن است بدیهی به نظر برسد، اما مردم اغلب میزان تکیه داروسازان بر علم عملی را دست کم می‌گیرند. داروسازان باید دانش عمیق – و اشتیاق – علومی چون برای شیمی و زیست‌شناسی را نیز داشته باشند.
سواد کامپیوتری:
تقریباً تمام سیستم‌های داروخانه‌ها و همچنین موجودی‌ها، پایگاه‌های اطلاعاتی بیماران و برنامه‌های مشاوره دیجیتال هستند. در نتیجه، داروسازان باید راحت با رایانه کار کنند و بتوانند به سرعت داده‌ها را جمع آوری کنند.
ویژگی‌های شخصیتی داروسازان
یک داروساز از نظر شخصیتی، بهتر است واجد ویژگی‌های خاصی باشد. از میان تمام ویژگی‌ها، به نظر می‌رسد موارد ذیل مهمتر از سایر موارد باشند:
داشتن حس عطوفت و مهربانی:
داروسازان برای بیمارانی که با شرایط پزشکی مختلف زندگی می‌کنند و تحت درمان‌های مختلف هستند، نسخه‌هایی ارائه می‌دهند. بنابراین، بسیار مهم است که آنها با احترام به اطلاعات خصوصی بیمار عمل کنند. همچنین داروسازان تحت هیچ شرایطی نباید جزئیات شرایط شخصی را فاش کنند – در عوض، آنها باید از حق خود برای حفظ حریم خصوصی حمایت کنند.
دقیق و جرئی‌نگر بودن:
وقتی صحبت از صنعت داروسازی به میان می‌آید، توجه به جزئیات به معنای واقعی کلمه، امری مرگ و حیاتی است و جایی برای خطا وجود ندارد. اگرچه انسان‌ها به طور طبیعی مرتکب اشتباه می‌شوند و عواقب آن فقط به داروساز مربوط نمی‌شود، با این حال عواقب آن می تواند کاملاً فاجعه بار باشد. خواه آن اشتباه بر اثر خواندن دست خط افتضاح پزشک بشد خواهد بر اثر وارد کردن اطلاعات اشتباه به سیستم کامپیوتری یا هر چیز دیگری. آنچه که مهم است این است که داروساز دقت لازم را داشته باشد.
داشتن اعتماد به نفس:
گاهی اوقات پزشکان فراموش می‌کنند که تداخلات دارویی را بررسی کنند. یا ممکن است پرستاران نسخه‌های الکترونیکی را که دارای اشتباه تایپی است، ارسال کنند. در اینجا داروسازان مانند تصحیح‌کننده‌ها هستند و اگر چیزی درست و منطقی نباشد، باید اعتماد به نفس و صداقت لازم را داشته باشند که بایستند و سؤال بپرسند.
سخن پایانی
شغل داروسازی از جمله مشاغلی است که به مهارت و تجربه بسیار وابسته است. داروسازی که فقط آموزش‌های دانشگاهی را طی کرده است، اما هیچ گونه استعدادی در زمینه داروسازی ندارد، قطعا نمی‌تواند با فعالیت در این شغل امیدوار باشد. برعکس، داروسازی که مهارت و استعداد بالایی دارد، می‌تواند به راحتی جذب بازار کار این شغل شود. در هر صورت فارغ از موضوع استعداد، نیاز گسترده بیماران به دارو، عامل مهمی در گسترده و روشن بودن بازار شغلی داروسازی است. از این رو اگر قصد دارید وارد این رشته شوید و یا در حال حاضر در این رشته مشغول به تحصیل هستید و با توجه به مهارت هایی که کسب کرده‌اید می توانید با رزومه ساز آنلاین ایران استخدام رزومه‌ای حرفه ای برای خودتان بسازید. حالا باید به دنبال آگهی های استخدامی بگردید و برای آن ها درخواست بفرستید و از این طریق با کارفرمایانی که به دنبال جذب نیرو هستند ارتباط برقرار کنید.
جهت مشاهده آگهی های استخدام داروساز در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
منبع: ایران استخدام
