رشته روانشناسی (psychology) و معرفی گرایش های آن
در این مطلب از ایران استخدام قصد داریم به معرفی رشته روانشناسی و نحوه ورود به دانشگاه و بازار کار صحبت کنیم. همچنین ببینیم که این رشته مناسب چه افرادیست و به چه ویژگی‌ها و مهارت‌هایی نیاز دارد. اگر شما هم از علاقه‌مندان به دنیای روانشناسی هستید این مطلب را از دست ندهید.
فهرست مطالب
رشته روانشناسی چیست؟
خب، روانشناسی به مطالعه علمی ذهن و چگونگی تاثیر آن بر رفتار ما دلالت دارد. از تعاملات گرفته تا نحوه عملکرد حافظه و حتی طرز تفکر و احساسات. در نتیجه می‌توان گفت که روانشناسی در مورد درک این موضوع است که چه عواملی باعث واکنش‌های ما در زندگی می‌شوند. همین موضوع کمک می‌کند تا بسیاری از مسائلی که مشکل ساز شده‌اند را حل و فصل کنیم.
روانشناسی علم ذهن و رفتار است
علم روانشناسی ویژگی‌های ذهنی یا رفتاری یک فرد یا گروه را مورد بررسی قرار می‌دهد. پس می‌توان گفت که روانشناسی شامل مطالعات تاثیرات بیولوژیکی، فشارهای اجتماعی و عوامل محیطی بر رفتار و ذهن یک فرد است که بر نحوه تفکر، عمل و احساسات افراد تاثیر می‌گذارد.
رشته روانشناسی مناسب چه افرادیست؟
برای موفقیت در رشته روانشناسی باید آگاهانه وارد این حوزه شوید. درست مانند هر صنعت و شغل دیگری، متقاضیان و علاقه‌مندان به علم روانشناسی هم یکسری ویژگی‌های عمومی دارند. ویژگی‌هایی که تضمین می‌کنند شما در این رشته موفق خواهید شد. بهتر است اینطور بگوییم، رشته روانشناسی مناسب همه افراد نیست و تیپ‌های شخصیتی مشخصی از عهده آن برمی‌آیند.
اگر یادتان باشد در چند مطلب قبلی در مورد تیپ‌های شخصیتی و آزمون MBTI صحبت کردیم. طبق این آزمون تمامی افراد با توجه به ویژگی‌ها، علاقه‌مندی‌ها و خصوصیاتی که دارند در دسته‌های مشخصی قرار می‌گیرند. این تقسیم بندی به راحتی نشان می‌دهد که شما با توجه به خصوصیات فردی که دارید مناسب چه مدل مشاغل و فعالیت‌هایی هستید. این آزمون به صورت آنلاین هم در اینترنت موجود است و تنها کافیست نام آن را جستجو کنید.
طبق تحقیقات و داده‌های جمع‌آوری شده از MBTI تیپ‌های شخصیتی زیر مناسب این رشته هستند:
INFP – درونگرا، شهودی، احساسی، ادراکی
این افراد دوست دارند نظرات خودشان را با دیگران در میان بگذارند. دوست دارند طبق یک برنامه جلو بروند و ذاتا افراد رهبر و مدیری هستند.
INTJ – درونگرا، شهودی، منطقی، قضاوتی
این افراد می‌دانند که در شرایط مختلف باید چگونه رفتار کنند. همچنین دوست دارند برای بهبود خودشان و افراد پیرامون‌شان تلاش کنند. مستقل و کاملا منظم هستند. همچنین در کارشان به دنبال روش‌های جدید و مبتکرانه برای حل مسائل‌اند.
ESF – برونگرا، حسی، احساسی، قضاوتی
این افراد بسیار اجتماعی‌اند. ذاتا افراد مراقبی هستند و همیشه مشتاق کمک کردن به دیگران‌اند. خونگرم‌اند و دوست دارند در جامعه حضور داشته باشند. همچنین به نیازهای دیگران بیشتر از نیازهای خودشان اهمیت می‌دهند. از طرفی تمامی کارها را با تمام توان و کارایی‌شان انجام می‌دهند.
ENFP – برونگرا، شهودی، احساسی، ادراکی
این گروه به داشتن شور و شوق، روحیه خلاق و اجتماعی بودن شهرت دارند. همچنین دوست دارند رهبری یک گروه را به دست بگیرند. دوست ندارد در محل کار زیر نظر قرار گرفته شوند و می‌خواهد تمامی کارهایش طبق برنامه و طرز فکر خودش جلو ببرد.
در نهایت اینکه اگر شما علاقه‌مند به حل مشکلات دیگران هستید، در گوش دادن به حرف دیگران مهارت دارید، صبورید، دنبال چرایی مشکلات و مسائل هستید، قدرت درک و تجزیه دارید و … می‌توانید به عنوان یک فرد موفق در رشته روانشناسی فعالیت کنید.
نحوه ورود به رشته روانشناسی
روانشناسی تقریبا یک رشته شناور است، به این خاطر که از دوره تجربی و انسانی می‌توانید وارد آن شوید. نحوه ورود به رشته روانشناسی از تجربی به این شکل است که شما ابتدا در دوره نظری باید تجربی را انتخاب کنید و بعد از آن هم در کنکور تجربی شرکت کنید. ورود به رشته روانشناسی از انسانی هم به همین شکل است، یعنی بعد از گذراندن دوره نظری انسانی در کنکور انسانی شرکت می‌کنید و بعد از آن وارد دانشگاه می‌شوید.
البته که رشته روانشناسی بدون کنکور هم داریم! در چنین شرایطی فرقی نمی‌کند شما دوره نظری را در چه گرایشی به اتمام رسانده باشید. تنها مسئله اینجاست که ابتدا باید ببینید کدام موسسات یا دانشگاه‌هایی روانشناسی بدون کنکور را ارائه می‌دهند و همچنین ظرفیت پذیرش آن‌ها چقدر است. بعد از این کار می‌توانید بدون آزمون ورودی در دانشگاه ثبت نام کنید و ادامه تحصیل دهید.
گرایش‌های رشته روانشناسی کدام اند؟
رشته روانشناسی دارای گرایش‌های متعددی است که هر کدام از این گرایش‌ها هدف خاصی را دنبال می‌کنند. گرایش‌های این رشته شامل موارد زیر می‌شوند:
روانشناسی کودکان استثنایی:
در این حوزه تمرکز روانشناسان تماما بر روی مطالعه رفتار کودکان استثنایی است. از افراد تیزهوش، عقب مانده ذهنی، نابینا و ناشنوا گرفته تا افرادی که مشکلات گفتاری یا حرکتی دارند.
روانشناسی رشد:
روانشناسی رشد همان طور که از نامش پیداست به رفتار انسان در روند رشد از بدو تولد تا پیری توجه دارد. این گرایش با نام روانشناسی نِمو هم شناخته می‌شود.
روانشناسی تربیتی:
روانشناسان تربیتی اغلب با کودکان در دوره تحصیل سر و کار دارند. این افراد سعی می‌کنند با مطالعه و نظارت بر روی رفتار کودکان در دوره تحصیل به شیوه‌های آموزشی و تربیتی کمک کنند.
روانشناسی اجتماعی:
روانشناسی اجتماعی بر چگونگی ارزیابی افراد از جهان پیرامونش تمرکز می‌کند.
رشته سنجش و اندازه‌گیری:
این گرایش روانشناسی به اعداد و ارقام و تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها خلاصه می‌شود. در نتیجه اندازه‌گیری خصوصیات بر عهده این گروه است. فارغ التحصیلان این گرایش می‌توانند به طراحی آزمون‌های مختلف روانشناسی و ارزیابی بپردازند.
روانشناسی صنعتی و سازمانی:
این گرایش بر روی رفتار و عوامل موثر بر روی تصمیم‌گیری افراد درون شرکت‌ها و سازمان‌ها تمرکز دارد.
روانشناسی بالینی:
گرایش بالینی یکی از رایج‌ترین گرایشات رشته روانشناسی است که به مطالعه مشکلات هیجانی، رفتاری، زناشویی، خانوادگی و اجتماعی می‌پردازند.
روانشناسی عمومی:
در گرایش عمومی به مطالعه مسائل روانشناسی، علل رفتار انسان، مسائل روانی و … پرداخته می‌شود. اینجا هدف تقویت مهارت‌های فرد در موقعیت‌های مختلف است.
تحصیل در رشته روانشناسی چند سال است؟
این یکی از رایج‌ترین سوالات علاقه‌مندان به این حوزه است. خب، در دوره کارشناسی شما باید حداقل 4 سال در این مقطع تحصیل کنید. اما دوره ارشد و دکتری تا حد زیادی به گرایشی که انتخاب می‌کنید وابسته است. به صورت رایج مدت زمان دوره ارشد هم تقریبا 3 سال و دوره دکتری نیز 2 تا 3 سال است.
بد نیست بدانید که، خوشخبتانه دوره کارآموزی روانشناسی کمک می‌کند که در حین تحصیل یا بعد از آن مدتی به کسب تجربه و مهارت‌های ضروری بپردازید. پیشنهاد ما این است قبل از اینکه شغل مستقل خودتان را داشته باشید مدتی به عنوان کارآموز کار کنید برای این نگاهی به فرصت‌های استخدام کارآموزی روانشناسی بیندازید.
دروس رشته روانشناسی (واحد های رشته روانشناسی)
دروس رشته روانشناسی در دوره کارشناسی در 138 واحد خلاصه می‌شود که از بین این دروس 22 واحد عمومی، 69 واحد اصلی، 37 واحد تخصصی و 10 واحد هم اختیاری هستند. اما از مهم‌ترین واحدهای رشته روانشناسی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- روانشناسی جنایی
- یادگیری
- تربیتی
- فیزیولوژی عمومی
- آسیب شناسی اجتماعی
- روانشناسی رشد
- بهداشت روانی
- آسیب شناسی 1 و 2
- روانشناسی شخصیت
- روانشناسی بالینی کودک
- و …
بهترین دانشگاه‌ها برای تحصیل رشته روانشناسی
دانشگاه‌های اصفهان، فردوسی مشهد، شهید بهشتی تهران، تبریز و علامه طباطبایی از دانشگاه‌های سطح 1 رشته روانشناسی در داخل ایران هستند. موسسات و دانشگاه‌های دولتی و غیر دولتی بسیاری در داخل ایران رشته روانشناسی را ارائه می‌دهند که این فرصت تحصیل را برای افراد زیادی فراهم می‌کند.
توانایی‌ها و مهارت‌ها برای تحصیل در رشته روانشناسی
از مهم‌ترین و اساسی‌ترین توانایی‌ها و مهارت‌ها برای تحصیل در رشته روانشناسی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
ارتباطات:
ارتباطات در هر شغلی مهم است، همان طور که در بسیاری از مطالب ایران استخدام به آن اشاره کردیم. اما وقتی بحث روانشناسی می‌شود ارتباطات عنصر اساسی کار شما به حساب می‌آید. مشخصه یک روانشناس خوب تعامل و ارتباطات قوی آن است.
صبوری:
همان طور که خودتان هم می‌توانید تصور کنید برخورد با بیماران مختلف می‌تواند کار دشواری باشد. به این خاطر که هر کدام شرایط رفتاری و ذهنی متفاوتی دارند. اینجاست که صبور بودن شما به کمک‌تان می‌آید.
اصول اخلاقی:
در هر شغل و حرفه‌ای که با مراقبت از افراد گره خورده است داشتن اصول اخلاقی یک امر ضروری و حیاتی است. این شامل آگاه کردن آن‌ها از حقوق‌شان، صادق بودن با آن‌ها و… می‌شود.
توانایی حل مشکل:
شما اینجایید تا بتوانید به عنوان فردی متخصص مشکلات و مسائل حل نشدنی را حل کنید. در نتیجه باید روحیه کنجکاوی داشته باشید و بتوانید مشکلات به وجود آمده بر سر راه را با ابتکار و تفکر نوآورانه حل کنید.
توانایی تحقیق:
تحقیق بخش جدایی ناپذیری از شغل یک روانشناس است. از تحقیق در مورد علائم و شرایط بیماران مختلف گرفته تا تحقیق در مورد جدیدترین متدهای روانشناسی.
تعهد به یادگیری:
به عنوان یک روانشناس و علاقه‌مند به این حوزه باید دائما توانایی‌ها و مهارت‌های خودتان را توسعه دهید. در نتیجه باید تعهد به یادگیری داشته باشید و در حرفه خودتان از جدیدترین متدهای این علم استفاده کنید.
از دیگر مهارت‌های مورد نیاز برای این رشته می‌توانیم به سازماندهی، پایداری احساسی و مهارت در شنیدن اشاره کنیم.
وظایف روانشناسان
کارفرمایان هنگام درج آگهی استخدام روانشناس با توجه به گرایشی که قرار است روانشناس در آن کار کند می‌توانند وظایف متعددی در نظر بگیرند. اما از عمومی‌ترین وظایف آن‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- ارزیابی شرایط بیمار/متقاضی به منظور توصیه‌های درمانی
- تشخیص و درمان انواع اختلالات روانی/عاطفی/رفتاری
- مطالعه شواهد و مفاهیم جمع‌آوری شده از وضعیت فرد
- مدیریت و نظارت بر روی پرونده فرد در طول مدت درمان
- شرکت در جلسات آموزشی و تربیتی
- حضور به عنوان یک رابط در آژانس‌های سلامت، درمانگاه‌ها یا مراکز خیریه
- ارائه راه حل‌های بهینه به منظور توسعه و بهبود وضعیت افراد/ گروه
- شناسایی فرصت‌های مختلف برای کمک به فرد، سازمان یا گروه
- گوش دادن به مراجعین و شناسایی عوامل مخرب رفتاری/ احساسی
- تهیه مستندات با توجه به شرایط متقاضی
زمینه‌های شغلی و محیط‌های کاری رشته روانشناسی
زمینه‌های متنوعی در استخدام رشته روانشناسی و محیط کار آن وجود دارد که انتخاب هر یک به خودتان و روحیات‌تان بستگی دارد. اگر دوست دارید به صورت مستقل کار کنید می‌توانید دفتر شخصی خودتان را داشته باشید یا حتی به عنوان یک روانشناس دورکار و به صورت آنلاین به افراد و سازمان‌ها مشاوره دهید.
همچنین اگر دوست دارید که در محیط‌های شلوغ‌تری کار کنید و در جمع حضور داشته باشید می‌توانید به دنبال استخدام روانشناس در مراکز خیریه، استخدام روانشناس در بهزیستی یا استخدام روانشناس در درمانگاه باشید. تمامی این مراکز به فردی متخصص به منظور رسیدگی به مسائل مرتبط نیاز دارند.
ا:
- کمک به افراد
- ساعات کاری انعطاف‌پذیر
- درآمد و حقوق بالا
- امکان کار کردن برای خودتان
- فرصت کار کردن و ملاقات با افراد جدید در هر روز
معایب:
- کنار آمدن با مشتریان و متقاضیان می‌تواند استرس زیادی به همراه داشته باشد
- احتمال برخورد با رفتارهای خشونت آمیز متقاضیان
- تحت تاثیر قرار گرفتن احساسات و سلامت روان خودتان
- کار کردن با کودکان – این کار انرژی زیادی از شما می‌گیرد
آینده شغلی و بازار کار رشته روانشناسی در ایران و جهان
تقاضای این رشته از گذشته تا به امروز بالا بوده است. فارغ التحصیلان می‌توانند بعد از اتمام دوره‌های آکادمیک مستقیم در مراکز دولتی و خصوصی بسیاری مشغول به کار شوند یا اینکه در نهایت برای خودشان کار کنند. یکی از گزینه‌های پیش روی شما آموزش است. اگر یاد دادن را دوست دارید می‌توانید دروس تخصصی این رشته را به علاقه مندان آموزش دهید. فرصت برای کار همیشه فراهم است، مسئله این است که شما موقعیت متناسب با شرایط خودتان را پیدا کنید.
حقوق و درآمد رشته روانشناسی در ایران و جهان
مثل همیشه مقدار مشخصی برای درآمد و حقوق این افراد نمی‌توان تخمین زد. اما فاکتورهای بسیار زیادی در میزان درآمد تاثیرگذار هستند که مهم‌ترین آن میزان مهارت‌ها و تجربه شماست. هر چقدر که مهارت‌های بهتر و تسلط بیشتری بر روی کار داشته باشید مسلما می‌توانید درآمد بالاتری داشته باشید و موقعیت‌های شغلی بهتری را برای خودتان تضمین کنید.
سخن پایانی
اگر کارجو هستید و دنبال فرصت‌های استخدام رشته روانشناسی می‌گردید همین حالا وبسایت کاریابی ایران استخدام را بررسی کنید. شما می‌توانید برای ساخت رزومه از رزومه ساز آنلاین سایت ما استفاده کنید. همچنین اگر خودتان کارفرما هستید و دنبال نیروی کار، تنها کافیست به بخش درج آگهی بروید. مثل همیشه می‌توانید با استفاده از فیلترها شهرهای مورد نظرتان را جدا کنید، مثل استخدام روانشناس در تهران.
جهت مشاهده آگهی های استخدام رشته روانشناسی در سایت ایران استخدام کلیک نمایید.
منبع: ایران استخدام
