شغل کارشناس انفورماتیک (به انگلیسی: Informatics Specialist) نقش کلیدی در پشتیبانی، نگهداری، توسعه و بهینهسازی زیرساختهای فناوری اطلاعات سازمانها دارد. این عنوان شغلی، یک مفهوم کلی از جایگاههای متنوعی را در بر میگیرد که از مدیریت سیستمهای نرمافزاری سازمانی تا پشتیبانی شبکه، امنیت اطلاعات، راهاندازی تجهیزات و آموزش کاربران را شامل میشود. تحلیل آگهیهای استخدام و ساختارهای سازمانی، نشان میدهد که این شغل در بسیاری از نهادها، نقطه اتصال میان واحدهای فنی (نرمافزار، سختافزار، شبکه) با بدنه عملیاتی و اداری سازمان است. از منظر جایگاه سازمانی، کارشناس انفورماتیک معمولاً در واحد فناوری اطلاعات (IT) تحت مدیریت مستقیم مدیر فنی یا مدیر ارشد IT فعالیت میکند، اما در سازمانهای کوچک ممکن است این نقش بهتنهایی عهدهدار تمامی مسئولیتهای حوزه فناوری باشد. تحلیل دادههای بهدستآمده از آگهیهای استخدام کارشناس انفورماتیک در بازه زمانی اخیر، نشان میدهد که این شغل در طیف متنوعی از سازمانها و صنایع با تقاضای بالایی مواجه است. درصد قابلتوجهی از استخدامهای این شغل، یعنی حدود 80٪ از کل آگهیها، متعلق به شرکتهای خصوصی هستند. این شرکتها شامل صنایع غذایی، دارویی، تولیدی، فناوری اطلاعات، پخش، خردهفروشی و مراکز آموزشی خصوصی هستند که معمولاً بهصورت مستقیم و بدون فرآیند آزمون، اقدام به جذب نیرو میکنند و حدود 20٪ از فرصتهای شغلی منتشرشده به بخش دولتی تعلق دارد؛ ضمن اینکه در این بخش جذب نیرو عمدتاً از طریق آزمونهای استخدامی متمرکز انجام میپذیرد. بررسی آگهیهای استخدامی کارشناس انفورماتیک نشان میدهد که شرایط احراز این شغل متکی بر مجموعهای ترکیبی از تحصیلات دانشگاهی مرتبط، تجربه و مهارت است. در بیش از ۹۰٪ آگهیها، داشتن مدرک کارشناسی در یکی از رشتههای فناوری اطلاعات، مهندسی کامپیوتر، علوم کامپیوتر یا مهندسی برق گرایش الکترونیک بهعنوان شرط پایه مطرح شده است؛ با این حال در برخی از فرصتهای شغلی، دارندگان مدارک کاردانی یا حتی دیپلم فنی با تجربه و مهارت تخصصی نیز مورد پذیرش قرار گرفتهاند که نشاندهنده اولویت شایستگی اجرایی نسبت به مدرک صرف در بخشهایی از بازار کار این شغل میباشد. بررسی کارشناسان ایران استخدام نشان میدهد که در صدر مهارتهای فنی مورد انتظار این شغل، تسلط به مفاهیم شبکه و استانداردهای +Network قرار دارد. در اغلب آگهیها، آشنایی با زیرساختهای شبکههای محلی (LAN)، تجهیزات پسیو (کابلکشی، رک، پچ پنل و سوئیچها)، و خدمات پایه شبکه مانند DHCP، DNS، NAT و Port Forwarding الزامی اعلام شده است. در بخشهای صنعتی، آشنایی با پیکربندی و عیبیابی روترهای Mikrotik و Cisco نیز بهعنوان مزیت رقابتی مهم شناخته میشود. در برخی موقعیتها، بهویژه در حوزههای حساس مانند حوزه سلامت یا مالی، تسلط به فایروال، امنیت شبکه و گواهینامههای مرتبط مانند Security+ نیز مورد توجه کارفرمایان میباشد. در حوزه سیستمعامل و سرور، تسلط به Windows Server، Active Directory و مجازیسازی با VMware/ESXi از جمله مهارتهای پرتکرار اغلب آگهیهای استخدام محسوب میشود. بررسیهای بعمل آمده نشان میدهد که توانایی در راهاندازی، مدیریت و نگهداری سیستمهای کاربری مبتنی بر ویندوز و گاهی لینوکس، همچنین آشنایی با مفاهیم بکاپ، ایمیجگیری، نصب درایورها و نرمافزارهای پایه، بخشی از انتظارات پایهای در اکثر سازمانها میباشند. همچنین لازم به ذکر است توانایی در عیبیابی سختافزاری، رفع اشکال سیستمهای کامپیوتری، راهاندازی تجهیزات جانبی (مانند پرینتر، اسکنر، سیستمهای مانیتورینگ و دوربینهای مداربسته) نیز از جمله مهارتهای کلیدی و عمومی است که تقریباً در تمام آگهیهای استخدامی تکرار شده است. باتوجه به بررسی کارشناسان ایران استخدام از مجموع آگهیهای استخدام کارشناس انفورماتیک، گفتنی است که در اغلب آگهیهای استخدام، جنسیت معیار اصلی نبوده و حدود ۶۰٪ از آگهیها جذب نیرو را بدون محدودیت جنسیتی اعلام کردهاند؛ با این حال حدود ۳۵٪ از شرکتها نیز ترجیح دادهاند نیروهای آقا استخدام کنند، بهویژه در مشاغل فنی، صنعتی یا دارای شیفت خاص؛بهطور کلی گرچه فرصت برای هر دو گروه فراهم است، اما آقایان در اولویت برخی موقعیتهای فنیتر قرار دارند.