هم کمبود معلم داریم هم معلم اضافی

 تعداد دانش آموزان استان کرمانشاه طی یک دهه گذشته ۲۸ درصد کم شده است اما آموزش و پرورش همچنان می گوید ‘کمبود معلم’ دارد؛ مدیران استان معتقدند که مشکل کار در توزیع نامناسب نیروهاست.

جهت مشورت و تبادل نظر در رابطه با آزمون استخدامی آموزش و پرورش اینجا کلیک نمایید

استان کرمانشاه در سال تحصیلی ۸۵-۸۴ بیش از ۴۳۵ هزار دانش آموزان داشته اما این آمار با کاهش ۱۱۸ هزار نفری به ۳۱۷ هزار نفر در سال تحصیلی ۹۵-۹۴ رسیده است.
با این وجود هنوز هم گفته می شود که موضوع کمبود معلم در استان جدی است؛‌ اما چرا؟
معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش استان کرمانشاه در این باره می گوید: این حرف در ضرب و تقسیم فیزیکی درست است اما در عمل موضوع متفاوت است زیرا تعادل توزیع معلمان به هم خورده است.
خسرو محسنی نسب در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اضافه می کند: به عنوان نمونه اکنون در ناحیه ۳ شهر کرمانشاه حدود ۳۸۰ نیروی خانم مازاد در رشته های فیزیک، ریاضی، ادبیات و… وجود دارد اما از سوی دیگر در بیخ گوش کرمانشاه در ماهیدشت یا بیستون با بحران نیرو در رشته های مذکور روبرو هستیم.
آموزش و پرورش ناحیه ۳ کرمانشاه ۲ هزار و ۷۶ معلم زن دارد که نسبت به کل دانش آموزان این ناحیه (۷۱ هزار نفر) تعداد زیادی نیست اما مشکل در درس هایی است که برای آنها معلمان اضافه وجود دارد.
به گفته محسنی نسب،‌ در استان روستاهایی داریم که معلم فقط برای آموزش ۲ دانش آموز به آنجا می رود اما در مقابل کلاس های ۳۶ نفره هم داریم که دانش آموزان در آن از سر و کول هم بالا می روند.
وی اظهار می کند: در نتیجه این وضعیت ما گاه مجبور می شویم که در نقاطی که مثلا برای یک درس خاص معلم نداریم، از نیروهای سایر رشته ها که می توانند آن درس را تدریس کنند، استفاده کنیم.
به اعتقاد محسنی نسب، دلیل ایجاد این وضعیت، نقل و انتقالاتی است که در گذشته با واسطه بازی برخی افراد انجام شده و توازن لازم را بر هم زده است.
معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش استان کرمانشاه عنوان می کند که توزیع نیرو یک توزیع فیزیکی نیست که به راحتی بتوان آن را حل کرد؛ ضمن اینکه آموزش و پرورش نمی تواند معلمان را مجبور به حضور در نقاط مورد نیاز بکند.

* پایه ششم، تعادل نیرو را به هم زد
‘اضافه شدن پایه تحصیلی ششم به مقطع ابتدایی’ هم مشکل دیگری بوده که به گفته معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان کرمانشاه، ‘حدود ۱۶ درصد’ به نیاز معلمان در این مقطع اضافه کرده است.
زهره بالاگبری به خبرنگار ایرنا می گوید: این اتفاق در حالی افتاد که این تعداد معلم مورد نیاز مقطع ابتدایی آموزش ندیده بودند و ‌از سوی دیگر یک سوم معلمان مقطع متوسطه اول بدون دانش آموز ماندند.
پایه تحصیلی ششم در سال ۹۲-۹۱ به مقطع ابتدایی اضافه و دروس جدیدی هم برای آن تعریف شد.
به گفته بالاگبری، با توجه به پیامدهای این مشکل، احتمال دارد در سال تحصیلی آینده دچار کمبود معلم ابتدایی شویم و برای رفع این مشکل از نیروهای مازاد مقطع متوسطه اول به شکل اورژانسی استفاده کنیم که البته این کار هم به راحتی انجام شدنی نیست.
معاون متوسطه اداره کل آموزش و پرورش استان کرمانشاه در این باره می گوید، انتقال معلمان اول راهنمایی به ابتدایی کار درستی نیست و‌ خود معلمان هم راضی به این کار نیستند، زیرا این اقدام را یک تنزل برای خود (از دبیری به آموزگاری) حساب می کنند که باعث می شود،‌ به جای ۲۴ ساعت ۲۸ ساعت در هفته کار کنند.
او البته می گوید، چاره ای جز این تن دادن به این نقل و انتقال نیست.
بالاگبری هم تاکید می کند، تلاش می کنیم که نیروهای کمکی در سه پایه اول که حساسیت بیشتری دارند، بکار گرفته نشوند و در کلاس های چهارم تا ششم فعالیت کنند.
تعداد دانش آموزان کلاس اولی استان کرمانشاه هم اکنون ۳۱ هزار و ۵۷۱ نفر است که طبق پیش بینی آموزش و پرورش در سال تحصیلی آینده (۹۶-۹۵) به ۳۲ هزار و ۳۳۱ نفر می رسد که از تشدید مشکل کمبود معلم حکایت دارد.

* راه حل مشکل، دادن امتیاز است
مشابه این مشکل در حوزه بهداشت و درمان کشور هم وجود داشت و پس از سال ها درد و رنج مناطق محروم به دلیل نبود کادر درمانی عمومی و متخصص، وزارت بهداشت طرح دادن مزایای بالا در ازای خدمت در مناطق غیربرخوردار را اجرا کرد.
این مسیر شاید تنها راهکار به تعادل رساندن توزیع نیرو در آموزش و پرورش هم باشد.
محسنی نسب می گوید: مشابه این اقدام در آموزش پرورش با عنوان ‘شیوه نامه ساماندهی’ یا توسعه سال های وجود دارد؛ ‌به این صورت که معلمان مازادی که به مناطق مورد نیاز بروند و در آنجا تدریس کنند، ۶ ساعت از زمان موظفی آنان کم می شود و به جای ۲۴ ساعت می توانند ۱۸ ساعت کار کنند.
البته به نظر می رسد این میزان مزایا کافی نبوده و تاکنون جوابگوی مشکل بزرگ توزیع نیرو نشده است؛ چنانچه آموزش و پرورش همچنان مجبور به استفاده از نیروی حق التدریسی است.
به گفته محسنی نسب، در برخی نقاط مجبوریم از معلم حق التدریس استفاده کنیم که این راهکار هم به مشکل مالی خورده است.
در سال تحصیلی ۹۵-۹۴ بیش از ۱۷۰ هزار دانش آموز استان در ۲ هزار و ۳۷۹ مدرسه ابتدایی و ۱۱۸ هزار دانش آموز هم در ۹۸۶ مدرسه متوسطه اول و دوم تحصیل کردند.
دانش آموزان ابتدایی توسط هشت هزار و ۳۷۲ آموزگار و دانش آموزان متوسطه با تلاش هفت هزار و ۲۵۴ دبیر آموزش دیده اند.