برآوردها و گزارشهای معتبر اخیر از بازار کار معلمان و مدرسان کشور نشان میدهد که نظام آموزشی کشور با کمبود دهها هزار معلم در مقاطع مختلف مواجه است؛ موضوعی که هم کیفیت آموزشی را تحت فشار قرار داده و هم زمینه ساز افزایش استخدامهای گسترده برای این موقعیت شغلی در سالهای اخیر شده است. در سطح ملی، گزارشهای آموزش و پرورش نشان میدهد که کسری نیرو بهطور میانگین در سراسر کشور بالا است، اما این کمبود در استانهای پرجمعیت و مناطق محروم با شدت بیشتری بروز کرده است. استانهایی مانند سیستان و بلوچستان، خوزستان، کرمان، هرمزگان و کردستان به دلیل نرخ بالای بازنشستگی معلمان، کمبود نیروی متخصص و شرایط مهاجرت، بیشترین نیاز به جذب نیرو را دارند. در مقابل، در کلانشهرهایی مانند تهران، اصفهان و مشهد نیز به رغم تمرکز بالای نیروی انسانی، به علت تعداد بالای دانش آموزان و فشار رقابتی در مدارس غیرانتفاعی، فرصتهای شغلی دچار چالشهایی هستند. در همین حال، بخش دولتی و خصوصی هرکدام واقعیتهای متفاوتی از فرصتها و محدودیتهای شغلی را پیش روی معلمان و مدرسان قرار دادهاند. در بخش دولتی، استخدام از مسیر آزمونهای رسمی و فرایندهای اداری صورت میگیرد. کمبود نیرو در آموزش و پرورش باعث شده است فرصتهای استخدامی بهویژه برای نیروهای جوان و تحصیلکرده افزایش پیدا کند. با این حال، مشکلات ساختاری همچون طولانی بودن روند جذب، محدودیت ظرفیت آزمونها و وابستگی به بودجه دولتی همچنان موانع اصلیِ این بخش محسوب میشوند. از سوی دیگر، اجرای طرح رتبه بندی معلمان و افزایش حقوق در سالهای اخیر، جایگاه شغلی این قشر را تا حدی بهبود داده است. اما در بخش خصوصی، ماجرا شکل دیگری دارد؛ مدارس غیرانتفاعی، آموزشگاهها و بازار تدریس خصوصی مهمترین حوزههای فعالیت در بخش خصوصی محسوب میشوند. ورود به این بخش آسانتر از بخش دولتی است و معمولاًٌ بدون آزمون امکانپذیر میباشد. با این حال، نبود امنیت شغلی و قراردادهای کوتاهمدت، ضعف بزرگ این بخش به شمار میرود. در عوض، تدریس خصوصی—چه به صورت حضوری و چه آنلاین—بازاری پررونق و در برخی موارد بسیار پردرآمد ایجاد کرده است. معلمان توانمند در دروس پرتقاضا مثل ریاضی، زبان و دروس کنکوری، میتوانند درآمدی فراتر از معلمان رسمی کسب کنند. پلتفرمهایی مانند «استاد بانک» و «ایران مدرس» هم نقش واسطهای برای جذب شاگرد و مدیریت کلاسها ایفا کردهاند و این بازار را گستردهتر ساختهاند. برای ورود به شغل معلمی در ایران، شرایط احراز و الزامات تحصیلی بسته به نوع بازار کار (دولتی، خصوصی یا تدریس آزاد) تفاوتهایی دارد اما در همه موارد، سطح مشخصی از تحصیلات و توانایی علمی مورد نیاز است.
در بخش دولتی که اصلیترین مسیر ورود به حرفه معلمی محسوب میشود، داشتن حداقل مدرک کارشناسی در رشتههای مرتبط شرط اساسی است. برای آموزش ابتدایی معمولاً رشتههایی چون علوم تربیتی، آموزش ابتدایی و روانشناسی بیشترین اولویت را دارند و برای مقاطع متوسطه نیز دارا بودن مدرک در رشته مرتبط با درسی که قرار است تدریس شود الزامی است. علاوه بر مدرک، داوطلبان باید شرایط عمومی مانند سلامت جسمی و روانی، نداشتن سوءسابقه، پایبندی به ضوابط فرهنگی و همچنین مهارتهای مورد انتظار مانند توانایی کار با فناوری آموزشی، مدیریت کلاس و ارتباط مؤثر با دانشآموزان را داشته باشند. ورود به این بخش تنها از طریق آزمونهای استخدامی رسمی ممکن است و بعد از آن داوطلبان باید مراحل گزینش و مصاحبه را پشت سر بگذارند و دورههای آموزشی در دانشگاه فرهنگیان یا مراکز مهارتآموزی را طی کنند.
در بخش خصوصی، الزامات سادهتر است. مدارس غیرانتفاعی و آموزشگاهها معمولاً حداقل مدرک کارشناسی را میپذیرند و در بسیاری موارد تجربه تدریس و توانایی ارائه یک کلاس موفق اهمیت بیشتری نسبت به مدرک دارد. برای برخی دروس تخصصی مثل زبانهای خارجی یا کنکور، داشتن مدرک کارشناسی ارشد یا مدارک بینالمللی امتیاز محسوب میشود اما الزام قطعی نیست. استخدام در این بخش بیشتر از طریق مصاحبه و آزمونهای داخلی مؤسسات انجام میشود و نوع قراردادها اغلب موقت یا پارهوقت است که امنیت شغلی پایینتری نسبت به بخش دولتی دارد. ایران استخدام سایت محبوب کاریابی آنلاین سراسر کشور، افتخار همکاری با شرکتهای معتبر ایران را دارا میباشد، شما کارجویان گرامی برای دسترسی به جدیدترین آگهیهای استخدام معلم و مدرس، میتوانید پیگیر این صفحه از سایت ایران استخدام باشید. ایران استخدام باسابقهترین مرجع کاریابی و اخبار و آگهیهای استخدامی سراسرکشور.